kabanata 6

Habang nakaupo pa rin si Martina sa may front desk, dama niya ang inis ng mga staff na babae sa kanyang postura—tiklop ang mga braso, kunot ang noo, at tila ilang sandali na lang ay sasabog na ang kanyang pasensya. Kahit tahimik siya, bakas sa kanyang mga mata ang awa para sa sarili ng dalawang receptionist na walang habas sa panghuhusga. Parang gusto niyang sabihin, "Alam niyo ba kung sino ako? Kung paano ko kayo mapapaalis sa trabaho?" pero pinigilan niya ang sarili. Hindi niya gugustuhin na magmukhang isa sa mga babaeng ginagawa nilang biro.

Sa isang gilid ng mesa, pabulong ngunit sadyang dinidinig ni Martina, sabay nagtatawanan sina Angel at Joan.

"Nakita mo ba 'yung suot niya? Parang galing sa ukay-ukay!" bulong ni Angel, ang boses niya ay puno ng paghamak.

"Oo nga eh," sagot ni Joan, "Para siyang isang gusali ng condo—matagal na, sira-sira na, at walang kwenta!"

Sumilay ang isang matalim na tingin sa mukha ni Martina. Nais niyang salubungin ang mga babae at bigyan ng matinding sagot, pero alam niyang hindi niya dapat gawin iyon. Nais niyang ipaalala sa kanila na hindi sila iba sa mga babaeng hinuhusgahan nila—mga babaeng gustong mag-akyat ng hagdan ng tagumpay.

“Alam kong hindi ninyo alam kung sino ako,”

Napatigil ang dalawang babae at napakunot ang noo. Ang mga salitang binitiwan ni Martina ay parang isang malakas na sampal sa kanilang pagmamataas.

"Hindi kita kilala," sabi ni Angel, sinusubukan niyang itago ang kanyang pagkapahiya.

"Pero kilala mo kung sino ako," sagot ni Martina, "At alam mo kung ano ang magagawa ko sa inyo."

Tiningnan ni Martina ang mga babae nang matagal. Ang kanyang tingin ay tila nagpapaalala sa kanilang pagiging mortal at panandalian sa mundo.

"Huwag ninyong kalimutan," dagdag ni Martina, "Lahat tayo ay pansamantala lang."

Naglakad palayo si Martina, naiwan ang dalawang babae na nagtataka at walang masabi.

"Tingnan mo nga 'yan," ani Angel, nakairap habang pinapahid ang lip tint. "Baka akala niya kung sino. Ang mga babae ngayon, gagawin lahat para makaahon sa kahirapan. Gamitin lang ang ganda para makapanghuthot sa mayaman."

"Oo nga," sabat ni Joan, sabay kindat kay Angel. "Baka may matandang jowa 'yan na may ari ng building. Pa-classy pa, pero baka galing lang sa probinsya."

Hindi na nakatiis si Martina. Tumayo siya ng dahan-dahan, tinanggal ang sunglasses at marahang inilapag sa mesa. Maayos ang tindig, diretso ang likod, at malamig ang mga mata. Tumingin siya nang diretsahan sa dalawa, tahimik sa una pero matalim ang bawat salitang binitiwan.

"Alam n’yo, mas mahirap pa sa kahirapan ang pagiging mababa ang pag-iisip."

Natahimik ang dalawa, bahagyang napaatras si Joan.

"Kung ginagamit ko man ang ganda ko," dagdag pa ni Martina, "at least, hindi ko ginagamit ang bibig ko sa paninirang hindi ko kayang panindigan. At para sa kaalaman niyo…"

Sabay abot niya ng ID mula sa kanyang bag at inilapag sa harapan nila. May tatak: "Tingson Holdings – Martina R. ACOSTA – Executive Director"

"...ako ang may-ari ng building na ‘to."

Namilog ang mga mata ni Angel, at si Joan ay parang biglang naubusan ng sasabihin. Saktong bumukas ang elevator at lumabas si Xander, kasama ang dalawa sa legal department.

Nang makita niya si Martina, agad siyang lumapit.

"Martina, bakit andito ka sa lobby? Hindi ka nila pinapasok?"

Hindi na sumagot si Martina. Imbes, lumingon siya sa dalawang receptionist.

"Sila raw ang may karapatang pumili kung sino ang pwedeng pumasok."

Tiningnan ni Xander ang dalawa, kita sa mukha niya ang pagkadismaya.

"Effective today, tanggal na kayo. HR will settle your final pay. Hindi namin kailangan ng empleyado na walang respeto sa kliyente, lalo na sa management."

"Sir, pasensiya na po—hindi namin alam—"

"Yun nga ang problema," sabat ni Martina, "ang mga taong hindi marunong makiramdam, kadalasan ‘di rin marunong matuto."

Tahimik ang buong lobby. Ang ibang staff, na kanina’y natatawa pa sa tabi-tabi, ngayon ay tuwid ang tindig at iwas tingin. Si Xander, bahagyang tumango kay Martina.

"Tara na. Wala kang dapat hintayin dito. Nasa ‘yo na ang opisina mo."

"Tama ka," sagot ni Martina, habang palapit sa elevator. "At panahon na rin para linisin hindi lang ang lobby—kundi ang buong kumpanya." Sambit Niya sa kaniyang pinsan ano ba Kasi pinaggagawa mo bakit parang naging nightclub ang kumpanya ko.

"Ay, naku! Bumalik na ang reyna!" sabi ni Xander, sabay ngiting-aso.

---

Tahimik ang buong boardroom. Ang dating bulungan ng mga direktor ay napalitan ng kaba at tensyon. Lahat ng mata ay nakatutok kay Martina, na nakaupo sa gitna, dignified at composed, kahit halatang hindi sanay sa ganitong uri ng eksena.

Tumikhim si Martina. “Alam kong biglaan ang lahat. Pero huwag kayong mag-alala, hindi ako narito para manggulo. Narito ako para itama ang mga mali—at ibalik ang dangal ng kumpanyang iniwan ng aking ama.”

Nagtinginan ang ilang board members. Isa sa kanila, si Mr. Gomez, ang pinakamatagal na direktor, ay nagtaas ng kamay.

“Ms. Acosta, may respeto kami kay Don Renato. Pero sa totoo lang, wala kayong corporate experience. Hindi ba’t mas mainam na manatili si Mr. Xander bilang acting president?”

Umangat ang isang kilay ni Martina. “Salamat sa tanong, Mr. Gomez. Pero bago ako dumating dito, hindi ba’t tatlong proyekto na ang kinansela dahil sa ‘maling pamumuno’? Ilang empleyado na ang nag-resign? Ilang kliyente na ang lumipat sa ibang kompanya?”

Napatingin si Mr. Gomez kay Xander, na nanatiling tahimik.

“Hindi ko sinasabing perpekto ako,” dagdag ni Martina. “Pero may plano ako. May malasakit ako. At higit sa lahat, may karapatan ako.”

Pumasok ang legal counsel, dala ang ilang dokumento.

“Ms. Acosta,” aniya, “narito na po ang lahat ng papeles para sa turnover ng kumpanya. Pumirma na po ang board, at ang mga dokumento ay lehitimong aprobado sa SEC.”

Tumayo si Martina, tinanggap ang folder, at nilagdaan ang unang pahina.

“Simula ngayon,” sabi niya, habang pinipirmahan ang papel, “ako na ang mamumuno sa Acosta Holdings.”

Tahimik pa rin ang boardroom. Ngunit sa mga mata ng ilang empleyado, may pag-asa. Sa iba, may pangamba. Isa lang ang sigurado—nagbago na ang ihip ng hangin sa Acosta Holdings.

Sige, heto ang kasunod na kabanata ng kwento. Inilagay ko ang tamang balanse ng narration at dialogue para tuluy-tuloy ang daloy, habang pinapalalim ang karakter ni Martina at ang tensyon sa loob ng kumpanya.

---

Ilang araw matapos ang turnover...

Tahimik pero matatag na pumasok si Martina sa executive floor. Lahat ng empleyado ay pansamantalang napatigil sa ginagawa at tahimik na sumaludo. Nagsisimula nang umikot ang balita—ang bagong tagapamahala ay hindi basta-basta.

Habang papalapit siya sa opisina ng dating presidente, may humarang na babae sa harapan niya.

“Ms. Acosta, ako si Clarisse Alano, executive assistant ni Mr. Xander. At ako na daw Po ang magiging assistant ninyo ma'am,” magulang na wika ng babae.

Napatingin si Martina sa babae, seryoso ang titig. Niya para rito.

Martina tumango lang at nagpatuloy sa paglakad. Binuksan niya ang pinto ng opisina, at agad na sumalubong sa kanya ang isang malinis na silid—masyadong maayos, masyadong tahimik.

Inikot niya ang upuan at tumingin sa lamesa. May isang envelope sa ibabaw, walang pangalan, walang tatak.

Binuksan niya ito.

Sa loob, may ilang retratong kinuhanan sa isang proyekto sa probinsya—ang proyekto na dating pinangarap ng ama niyang itayo: Acosta Eco-Tourism Estate. Ngunit ang sunod na larawan ang nagpataas ng kilay niya—larawan ng illegal quarrying sa mismong lupaing iyon. May pirma sa likod: “This is just the beginning. –X”

Napakuyom ng kamao si Martina.

Hindi siya nagulat.

Alam niyang hindi magiging madali ang laban.