CHAPTER 1
"TAMMY, ipinapatawag ka ni Mr. Perez. Report ka raw sa opisina niya ASAP," sabi sa akin ni Jewel habang nakasilip ang ulo sa pintuan dahil hindi na siya pumasok sa aking opisina."Okay," sagot ko sa bago niya isinarado ulit ang pinto.Itinuwid ko muna ang bahagyang nagusot na palda at pinasadahan ng tingin sa salamin ang mukha bago lumabas ng aking opisina.Binati ako ng iilang mga kasamahang empleyado kapag nakasalubong ko sila.Ako ang head sa department na ito na naka-assign sa mga local news ng Sta. Elena.Simula pag-graduate ng college ay nagtatrabaho na ako rito at ito ang pinaka-unang publishing house ng isang lokal newspaper ng Sta. Elena.Dati ang ipina-publish lamang ng kompanyang ito ay mga newspapers na naglalaman ng mga balita araw-araw sa loob at labas ng Sta Elena hanggang sa lumago at ngayon ay naglalabas na sila ng issue ng magazine bawat buwan.
Kagaya ng ibang mga empleyado ay nagsimula ako sa mababang posisyon. Ayokong tumulad sa iba na kahit hindi qualified sa mga posisyon nila pero dahil malakas ang kapit at maraming kakilala kaya napo-promote agad. Ang gusto ko kung tataas man ang aking posisyon ay dahil pinaghirapan ko ito at sa bawat pag-angat ay may natututunan ako.Ang una kong trabaho ay isang messenger. Utusan ng mga ibang empleyado at sa mga nagdaang taon ay unti-unti na itong tumaas hanggang sa naging head na ako ng aking department.
Sa larangan ng aking trabaho hindi lang ako o ang may-ari ng kompanya na aking pinaglilingkuran ang nakikinabang kung hindi lahat ng mamamayan dito.
Tumikhim muna ako bago kumatok sa opisina ni Mr. Perez, ang aming editor in chief at may-ari ng kompanyang aking pinagtatrabahuan sa loob ng walong taon."Magandang umaga po, sir," bati ko sa kanya pagpasok.Nakatalikod siya sa pintuan at nakatingin sa labas ng malaking bintana ng kanyang opisina. Makikita kung gaano kaganda ang sikat ng araw sa labas.
"Magandang umaga, Tamara," nakangiting bati niya pabalik sa akin. Ngunit parang hindi umaabot sa kanyang mata ang kasiyahan ng ngiting iyon."Maupo ka muna, hija," anyaya niya sa akin at inilahad ng kanyang kamay ang upuan sa harapan ng kanyang mesa.Umupo na rin siya sa kanyang swivel chair at pinulot ang ballpen saka pinaikot-ikot iyon sa kanyang daliri."Kumusta ka, hija?" tanong niya."Ayos lang po ako, salamat po sa pag-aalala," nakangiting sagot ko."Tamara, maaari ba akong makiusap sa iyo?" Sobrang seryoso ng kanyang mukha at boses. Kinabahan ako sa maaari pa niyang sasabihin. Hindi ko alam kung papayag ba ako agad o tatanungin ko muna kung ano ang ipapakiusap niya sa akin pero sa halip ay nanaig ang huli."Ano po iyon, sir? Baka po may maitulong ako.""Tammy, may ibibigay akong project sa'yo," diritsong sabi niya. Bumundol ang kaba sa aking dibdib parang ang bigat ng hinihingi niya."Ano pong project?" tanong ko ulit na sana ay mas mabigyan niya ng malinaw na sagot."Please do an interview with Rafael Dela Vega." Para naman akong masasamid sa sinabi niya.Ako? Ang dami-dami namang empleyado pero bakit ako ang napili niya?"T-teka lang po, sir, kung hindi niyo po mamasamain, marami naman po kami rito pero bakit ako?" walang pagdadalawang-isip kong tanong.Hindi dahil sa ayaw ko ang trabaho pero ayaw ko ang taong kakapanayamin.Pinagmasdan ako ni Mr. Perez ng matagal. Tinging nagsusumamo at nakikiusap. Niluwagan niya ang neck tie bago nagsalita ulit."Tammy, nakikiusap ako hindi bilang boss mo pero nakikiusap ako bilang isang ama mo," malungkot niyang sabi.Wala akong naisip na isagot at iniwasan na lang ang mga tingin niya.
"Tammy, ikaw lang pinagsabihan ko nito at sana ay wala ng ibang makakaalam pa. Hindi maganda ang lagay ng kompanya. Alam naman nating nagsusulputan na ang mga bagong magazine at publishing houses dito sa Sta. Elena at nauungusan na tayo. Ginagawa ko ang lahat para hindi tayo tuluyang magsara at maging kwento na lang din tulad ng inilalathala natin dahil maraming pamilya ang umaasa rito. Marami pa tayong ka-kompetensiya sa labas ng bayan kaya sana ay matulungan mo ako. Bali-balita ang pagbabalik ni Rafael dela Vega at ilang publishing houses at kapwa natin manunulat ang nag-uunahang makapanayam siya dahil malaki siyang balita, Tammy. Pero kahit isa ay wala pa siyang pinauunlakang mag-interview sa kanya. Kaya makikipagsapalaran tayo, Tammy, magbabakasakali na kung tayo ang makaka-interview sa kanya ay baka tataas ang sales natin at kung suswertehen ay babalik tayo sa pamamayagpag," malungkot pa rin ang boses niya."Pero, sir, hindi po ba si Charie ang nasa department na 'yan? Local tourism ng Sta. Elena at mga kwento ng mga tao sa lugar natin?" Mabuti na lang at nagkaroon ako ng ideya para hindi mapasa sa akin ang project na ito."On leave si Charie, Tammy, dahil nag-bleeding siya sa opisina noong nakaraang linggo kaya bed rest muna siya hanggang sa manganak. Ikaw ang pinili ko para dito dahil magaling ka, pinakamagaling actually, kaya alam kong kayang-kaya mong gawan ng magandang article ang pagbabalik ni Mr. dela Vega at iyon ang ipi-feature natin sa issue ng magazine na ilalabas sa mga susunod na buwan.""Pero, sir, paano kung may mas mauna sa aking mag-interview sa kanya?" Parang ayaw ko talaga ang project na ito."Gaya ng sabi ko, Tammy, wala pa siyang pinapa-unlakang mag-interview sa kanya. Tinawagan ko siya kanina at tayo ang pinaunlakan niya. Nagkataon lang talagang wala si Charie kaya ikaw kaagad ang naisip kong pumalit sa kanya. Kaya pagbigyan mo na ako, anak, ngayon lang ako makikiusap sa iyo." Nakangiti na siya ngayon. Parang tatay na rin talaga namin si Mr. Perez hindi lang dahil sa edad niya kung hindi itinuturing niya talaga kaming parang mga anak kahit sa loob ng opisina."Sir, wala na po ba talagang pwedeng humawak sa project na ito?" pangungulit ko pa kay Mr. Perez baka sakaling magbago ang isip niya."Ang sabi ni Mr. dela Vega ay ipadala raw sa kanya ang pinakamagaling kong empleyado. Kaya ikaw agad ang naisip ko. May tiwala ako sa kakayahan mo, Tammy. Lahat ng isinusulat mong article mapa-magazine man o newspaper ay bumibinta kaya alam kong kapag ikaw ang susulat ng kwento niya ay mabibigyang buhay talaga. Please, Tammy, kahit ngayon lang," pakiusap niya ulit.Malalim na hininga ang binitawan ko. Gusto kong tulungan si sir pero ayaw ko namang tanggapin ang project niyang ibinibigay sa akin.Sa dinami-dami ng pwede kong i-interview bakit si Rafael pa?Bumalik ako sa aking department at agad sinundan ni Jewel."So, Tammy, ano raw? Bakit ka ipinatawag ni sir?" naki-usyoso siya sabay upo sa silyang nasa harapan ng aking mesa."May ibinigay na project," maikling sagot ko. Parang wala pa rin ako sa aking katinuan dahil sa sinabi ni Mr. Perez."Pero bakit parang pinagsakluban ka ng langit at lupa? Hindi ba gusto mo iyong mga ganyan?" naguguluhang tanong niya. Simula high school ay magkaibigan na kami ni Jewel at hanggang ngayon ay kasama ko pa rin siya kaya kilala na niya ako.
Bumuntung-hininga ako bago sumagot. "May tao akong dapat i-interview saka ko gagawan ng article para ma-feature sa ating magazine.""Iyon naman pala, magaling ka naman diyan. Halos lahat ng bagay ay magaling ka naman talaga pero parang hindi ka masaya, te," nakangiwing sabi niya. "Sino ba kasi ang taong iyan at nam-problema ka?""Si Rafael Dela Vega," diritsong sagot ko. Maiiyak na yata ako. Naihilamos ko ang mga palad sa mukha dahil sa halo-halong pakiramdam."Ano? Paano iyan? So gagawin mo? Isa pang tanong, kaya mo ba?" Sunod-sunod iyon na mas lalo yatang nagpasakit ng aking ulo.Nanatili ang dalawang palad ko sa aking magkabilang pisngi."Hindi ko alam, Jewel, mababaliw na yata ako. Naaawa ako kay sir kasi nakiusap siya sa akin na hindi naman gawain iyon ng boss na halos luluhod na lang sa harapan ng empleyado niya pero ang problema ay si Rafael kasi iyon, ayoko ko siyang makaharap. Paano kung pahirapan niya ako? Paano kung ayaw niyang ako ang mag-i-interview sa kanya? Paano kung-" hindi ko na natapos ang sasabihin dahil dinugtungan na niya."Paano kung pareho pa pala kayong 'di naka-move on? Or shall I say paano kung hindi ka pa rin nakakalimot sa ginawa niya? Magiging maayos kaya ang muling pag-uusap ninyo?" Problemado na rin ang mukha niya."Iwan ko, Jewel. Hindi naman natin pwedeng dalhin ang mga personal na problema sa trabaho 'di ba? Bahala na nga lang, hindi pa naman yata dumarating ang walang-hiyang iyon. Saka ko na iisipin ang mga tanong na ibabato kapag mag-i-interview na ako sa kanya.""So ibig sabihin ay problemado ka pa rin sa kanya? It's been twelve years, Tammy, kalimutan mo na kasi iyon. Normal lang na ma-broken hearted tayo sa mga ganyang edad kasi mga bata pa tayo, padalos-dalos sa mga desisyon kaya move on na. Ikaw lang din ang kawawa. Si Rafael ay okay na sa life niya, ikaw sobrang affected pa rin. Pero honestly, he's so gorgeous, mouth-watering ang ka-gwapuhan kaya malamang sa tagal na ng nakaraan ninyo ay sobra pa sa move on ang nagawa niya." May kasama pang irap ang mga linya niya."Jewel, tulungan mo ako," ako naman ang naki-usap sa kanya."Sure, ako ang gagawa ng ilan sa mga tanong na ibabato mo sa kanya. Dapat, Tamara, itanong mo talaga iyon." Parang nagbabanta ang boses niya.PAGSAPIT ng gabi ay buhay na buhay pa ang aking diwa. Ilang minuto na akong nakaharap sa laptop pero wala naman akong maisip na gawin.Sinakop na ang aking pag-iisip ng tungkol kay Rafael.Hinilig ko ang aking ulo sa backreast ng sofa at tumingala sa kisame ng bahay.For all those years I still hate him.Nagsimula na namang kumalat ang pait sa akin. Akala ko na sa pagdaan ng panahon ay makakalimutan ko rin iyon.Pero bumalik na lang siya ay nandidito pa rin ang sakit at pagsisisi.Bakit siya pa ang lalaking aking unang minahal pero sa huli ay sinaktan lang din naman ako?CHAPTER 2KAHIT AYOKONG balikan ang mga taong nakalipas ay kusa ko itong naalala."You should always stay on top, Tammy, no matter what happen you should always do your best. Gawin mo ang lahat hindi dahil sa anak kita kung hindi para maging karapat-dapat ka sa apelyido ng papa mo."Bata pa lang ako ay iyan na ang kinamulatan kong mundo. Kailangan kong pagtrabahuan ang aking pangalan.Nasa akin ang lahat ng pressure.Anak ng isang school principal at magaling na guro.Karugtong ng aking pangalan ang perpekto, hindi pwedeng magkamali, hindi pwedeng sumimplang.Ako si Tamara Navaroza, anak sa pagkadalaga ng aking inang prinsipal sa eskwelahang pang-elementarya, si Miss Josefina Navaroza.Dating guro si mama na nagmahal ng maling lalaki at ako ang naging bunga.Anak ako sa labas ni Governor Rodulfo Vasquez at hanggang ngayon ay hindi ako tanggap ng kanyang pamilya. Ayaw akong kilalanin ng aking half sister na si Brenna at hindi ko naman ipinagpipilitan ang aking sarili.Pero si mama ay a
CHAPTER 3HULING taon ko na ito sa high school kaya mas naging doble pa ang pressure sa akin.Lahat na yata ng organization ay kasali ako tulad ng gusto ni Mama."Alam mo ba ang balita, Tammy?" tanong ni Jewel nang makalapit sa akin kahit nandito kami sa loob ng library."Ano na namang balita iyan? 'Yong crush ninyong nasa kabilang section ay may girlfriend na? Iyong paborito ninyong artista at model ay ikakasal na? O iyong natitipuhan ninyong mga college students ay may friendly game na naman sa school natin?" mahina ang boses kong tanong pabalik."Oy, magaling kang manghula tumama ka roon sa college students." Itinaas pa niya ang dalawang kilay na may nakakalokong ngiti."Hay, sinasabi ko na nga ba. Alam niyo, Jewel, kayo lang ang inuuto ng mga iyan. Hindi nga siguro kayo kilala ng mga lalaking 'yan eh." Saka itinuloy ulit ang pagsusulat."Tammy, jowain mo na kasi ang isa iyong crush ko." Niyugyog niya ang aking braso. Napangiwi ako sa hiling niyang iyon."Crush mo tapos ako ang ma
CHAPTER 4 HINDI ako mapalagay sa pagpasok sa eskwelahan kinabukasan. Hindi mawaglit sa aking isip ang mensahe ni Rafael.Sana lang una at huling beses na ang aming pagkikita kahapon.Bumaba na ako sa sinasakyang traysikel at nag-abot ng bayad. Pag-alis ng traysikel ay naagaw ang atensiyon ko ng nasa kabilang kalsada. Grupo nina Brenna at Wela. Nahagip ng aking mata ang pamilyar na bulto ng kasama nila. Ang mga college students na naglaro kahapon dito sa school at kasama pa si Rafael. I should have known better. Ano nga ba ang aasahan ko sa isang kagaya niya?Dala ang ilang libro ay tatalikod na sana ako para pumasok na ng paaralan pero nahuli talaga ng mata ko ang pagkalabit kay Rafael ng isang kasama niya at itinuro ako. Lumingon si Rafael sa akin at agad napangiti ng malaki.Hindi ko na lang pinansin at nagsimula nang maglakad palayo roon."Tammy, wait!" tawag niya sa akin habang tumatawid sa kalsada. Nagpanggap akong walang narinig at mas binilisan pa ang paglalakad. Buhol-buhol a
CHAPTER 5ILANG araw rin na naging usap-usapan ang hayagang pagbibigay ng bulaklak sa akin ni Rafael. Nandoon ang kakambal na lait at mga haka-haka."Nililigawan dahil matalino para tagagawa ng mga assignments at projects ni Raf." "Ang choosy niyang si Miss President pero baka makapasa si Rafael sa kanya, gwapo na mayaman pa.""Naku dagdag lang iyan sa collection ni Raf, bali-balitang ang daming karelasyon niyan sa States."Bulaklak lang ang ibinigay ni Rafael pero ang dami ng sinasabi. Hindi ko naman tinanggap iyon at wala rin naman akong planong makipaglapit sa kanya.Inubos ko na lang ang oras sa pagiging busy para sa nalalapit na JS prom at paghahanda sa aming graduation. May school paper pang dapat i-finalized, may yearbook pang aasikasuhin kasama ang ilang mga piling estudyante. Kaya ilang beses na akong late nakakauwi. Ayos lang naman kay mama basta activity sa eskwelahan ang pinagkakaabalahan ko.Kagaya ngayon na mag-aala-sais na ng gabi bago ako makauwi.Baha pa ang kalsad
CHAPTER 6 NAPANSIN kong dalawa na ang guard ng eskwelahan pagpasok ko kinabukasan.Narinig ko rin ang usap-usapan na hanggang alas-nuwebe ng gabi sila sa school. Request daw ng isang importanteng tao ng Sta. Elena.Posible bang si Rafael ang taong iyon? Pumasok na ako sa classroom at maghihintay sa pagtunog ng bell para sa flag ceremony."Tammy, may gagawin ka ba mamaya sa lunch break?" sinalubong kaagad ako ng tanong ni Jewel."Marami, Jewel. Bakit tutulungan mo ako?" pabiro kong sagot. "Nagyaya kasi sina Rafael ng lunch. Manglilibre daw siya pero dapat ay kasama ka." May nakabuntot pang ngiti ang kanyang turan.Puno ng pagtataka ko siyang tiningnan. Naalala ko na naman ang bilin ni mama kagabi.Gustuhin ko mang sumama bilang ganti na rin sa ginawa niyang pagligtas sa akin kahapon pero hindi puwede."Hindi puwede, Jewel," pagtanggi ko."Bakit? Hindi naman tayo magtatagal. Susunduin at ihahatid naman nila tayo kaya hindi tayo mali-late," kumbinse niya sa akin.Narinig ko na naman s
CHAPTER 7 KINAKABAHANG pumasok ako sa bahay at pinaghahandaan na ang maaaring sabihin ni mama. Hindi ako sigurado kung wala ba talagang nakakita sa paghatid ni Rafael hanggang sa kanto papasok sa subdivision na tinitirhan namin.Nagmano ako habang may tinutupi siyang damit."Tamara, maaga akong aalis bukas," paalam niya sa akin. Saka ko pa lang napansin ang isang maliit na maleta malapit sa kanya."Saan po ang punta niyo, Ma?" magalang kong tanong."May teachers seminar akong pupuntahan at ngayong taon sa municipality ng San Vicente gaganapin ang seminar. Mga isang linggo rin ako roon kaya pagbutihin mo ang pag-aaral," bilin niya."Opo, Ma. Ingat po kayo," tanging nasabi ko."Lock the door and windows properly. Pwede kang magpasama ng kaklase mo rito kapag gabi but no boys, Tamara," matapang ang hitsura niya habang sinasabi iyon."Opo, Ma," maikling sagot ko. Si Jewel na lang ang kakausapin ko para may kasama ako rito."Pagbalik ko ay mamimili na tayo ng susuotin mong damit para sa
CHAPTER 8PAGDATING ng Lunes ay usap-usapan sa buong eskwelahan ang nangyari sa bahay nina Rafael noong Sabado. Hindi na ako magtataka kung bakit. Sa kanyang kasikatan, kisig, at yaman siya ang pinapangarap ng halos lahat ng babae, sa loob o sa labas ng eskwelahan."Feel na feel naman niya. Akala mo kung sinong maganda," masungit na sabi ni Wela pagdaan ko malapit sa kanila.Hindi ko na lang pinatulan at hindi ako pwedeng makipag-away. May imahe akong pinuprotektahan samantalang siya ay wala kaya kahit saang anggulo tingnan ay lugi ako.Nagpatuloy ako sa paglalakad nang may biglang pumatid sa aking paa. Muntik pa akong mapasubsob sa semento mabuti na lang at nabawi ko pa ang aking balanse.Nilingon ko ang grupo nila at hinanap kung sino ang gumawa no'n. Nakataas ang kilay ng mga babae habang may nakakalokong ngiti ang ilang lalaki."Ano? Papalag ka? "matapang na tanong ni Wela.Naramdaman
CHAPTER 9HALOS hindi ako makapaniwala na ako ang babaeng nakaharap sa salamin pagkatapos ayusan ni mama. Ngayong alas-sais ng gabi ay magsisimula ang program kaya ala-singko y media pa lang ay tapos na akong magbihis.Suot ko na ang gown na napili niya at naka high pony-tail ang aking buhok na mas lalong naka-emphasize sa aking puting leeg at batok. Kinulot ang ilang hibla ng buhok sa gilid ng tainga at mukha at hindi na inipit pa."Nakikita mo ba ang sarili mo, Tamara?" tanong sa akin ni mama habang nakatayo sa aking likod.Ramdam ko ang mainit niyang palad na namahinga sa aking balikat. Nagkatitigan kami sa salamin at kahit hindi niya sabihin ay alam kong masaya siya sa kinalabasan ng kanyang pag-aayos sa 'kin."You're very beautiful that's why I always wanted the best for you," seryosong saad niya.Napalunok ako sa kanyang kaseryosohan."Kaya ayokong kung sinu-sinong lalaki lang diyan ang pu