Prologue

Paano nga bang masasabing humihina na ang bisa ng isang kasal? Kapag ba wala pang anak na mas magpapatibay nang relasyon? Kapag ang isa ay unti-unti nang napapagod? O ’di kaya naman kapag umabot na sa puntong gusto niyo ng parehong bitawan ang lahat?

Napahinto ako sa pagiisip nang may kung sinong tumapik sa aking noo.

“Ano? Hindi na naman ba umuwi si Lorcan kagabi? Sabihin mo nga nag-away na naman ba kayo?”

I can sense anger in ate Larra's tone. Nakakunot ang kaniyang noo at salubong ang dalawang kilay. Pinagsalikop niya ang dalawang braso at tinitigan ako nang mariin. I laughed in her cuteness.

“Anong nakakatawa? H'wag kang tumawa tawa lang diyan, ayusin niyo 'yan ha?”

I smiled then continuously nodded my head. “Hindi kami nag-away, Ate Lara. Instead, we’re much closer these days. Kinailangan niya lang talagang mag-paiwan sa manila sapagkat masiyadong busy sa hospital ngayon,” I said in between chewing the grapes in the fork.

She's my sister-in-law and also my best friend. We've known each other for fifteen years now. Kaya naman gano’n na lamang ang concern niya sa aming dalawa ni Lorcan.

“Bettina hija, h'wag mo na lang pansinin iyang si Larra. Alam mo naman iyan, masiyado paranoid at oa, dinaig pa akong sariling ina ni Lorcan sa pagiging overprotective. Hayaan mo at kakausapin ko rin iyan si Lorcan. Hindi ka dapat niya hinahayaang magisa, isusumbong ko talaga iyan sa Lola niya,” mahabang litanya ng mama ni Lorcan habang ihinahain ang mga niluto niya.

“Naku! No need, ma. Ako na lang ho ang kakausap sa kaniya pagbalik ko sa Manila," pagtanggi ko.

Ilang oras pa akong tumambay sa bahay nila mama, hanggang sa napagpasiyahan ko nang bumalik sa hotel na kasalukuyan kong tinutuluyan. I hopped inside my car, put on my seatbelt, at saka pinaandar ang makina.

I'm in the midst of driving when I saw one of the churches here in Cebu. “Basillica Minore del Sto. Niño de Cebu,” pagbasa ko sa isang malaking tarpaulin na nakadikit sa labas nito.

Kailangan ko na ring bumalik sa Manila tomorrow. At hindi ko pa alam kung kailan ang susunod kong balik dito sa Cebu.

Matapos iparada ang kotse ay bumaba na ako. It is a beautiful church, indeed. Sumalubong sa 'kin ang tahimik na simbahan at ang mga sumasamba roon. Nagaalangan pa ako kung papasok ba ako dahil karamihan ay magkakasamang pamilya ang nasa loob. Napangiti ako. Sa susunod ay aayain ko si Lorcan na magsimba rito, I hope we already have a child by then.

Umupo ako sa isang upuan at nagsimulang magdasal. I've been to Cebu before, dahil nga dito ako nag-aral noong highschool ako pero ito ang unang beses kong makapasok sa simbahang ito. Hindi naman kasi ako gumagala noon maliban na lang kung kailangan for school.

Tahimik lang akong nakaupo nang sumagi sa isip ko ang kasal namin ni Lorcan. Come to think of it, dito nakarehistro iyong marriage certificate namin under Father Agoncillo De Castro.

Ilang sandali pa ay natapos na ang misa napagpasiyahan kong kumustahin si Father Agoncillo, kaya naman lumapit ako sa isa sa mga Madre para magtanong.

“Good morning po, si Father Agoncillo De Castro po?”

Kita ko ang pagkunot ng noo nito. "Ay naku, hija walang Father Agoncillo dito sa chapel,"

"Gano'n po ba, baka po nasa ibang simbahan na siya. Siya po kasi iyong nagkasal sa 'min ng asawa ko, sampung taon na po,” nakangiti kong litanya.

Tinanggal niya ang salamin at saka napakamot sa sintido. “Hija, dalawampung taon na akong naninilbihan sa Sto. Niño pero wala akong nakilalang Agoncillo De Castro. Gusto mo bang itanong ko sa kuraparoko ang hinahanap mo?”

Confusion is written all over my face. That's impossible, si Father Agoncillo De Castro mismo ang nagkasal sa amin ni Lorcan. Garden wedding nga lamang ang naging kasal sapagkat iyon ang nais ni Lorcan pero nakasisiguro akong dito sa simbahang ito naka-rehistro ang aming kasal na siyang pinirmahan at sinaksihan ni Father Agoncillo.

“Salamat na lang po Mother, baka nagkamali lang po ako,” pagsuko ko nang makitang medyo nakaaabala na ako.

Bagsak ang mga balikat na hindi ko na kinulit pa ang madre. Nilagpasan ako nito at saka tuluyang lumabas nang simbahan. Ganoon na lamang din ang ginawa ko. Napabuntong hininga na ako, baka nga nagkakamali lang ako.

“Mr. and Mrs. Dutchman!”

Napalingon ako, sa pagaakalang ako ang tinatawag nang madreng nakausap ko kanina. Idinaan ko na lamang sa tawa.

“I’ve been used to being called Mrs. Dutchman. What a coincidence, kaapilyido pa talaga nang asawa ko.”

“Narito na naman kayo, kailan ba kayo pumalya nang pagsamba sa ating Santo Niño?”

Ibinaling ko ang paningin sa mag-asawang kausap nang Madre. Pilit kong sinilip ang mga mukha nito ngunit nakatalikod ito sa akin.

Nagbabakasakali lang din kasi akong baka isa ito sa mga kamag-anak ni Lorcan. Hindi naman masama kung kumustahin ko hindi ba?

Nang mapansing busy ang mga ito sa pakikipag-usap sa Madre ay napagpasiyahan ko nang h’wag na lang makisingit pa.

Ihahakbang ko pa lamang sana ang dalawang paa para tunguhin kung nasaan ang sasakyan ko nang may tumama sa akin mula sa likuran.

"Sorry po!"

Inayos ko ang tayo mula sa pagkakabuwal. Pinagpagan ko na rin ang suot na mahabang palda na siyang nadumihan nang mapaupo ako.

“Pasensya na po talaga,” saad nang binatang bumangga sa akin at saka ako inalalayan patayo. May katangkaran ito at kung titingnan siguro ay mga dose anyos na ito.

“It's okay,” I assure him.

“Anak, come fast. Ihahatid pa natin ang daddy mo sa airport.”

Napalingon ako sa babaeng tumawag sa kaniya. Ito iyong babaeng kausap noong madre. Kaagad namang tumakbo ang binata paakbay rito at sa isa namang lalaki na mukhang tatay nito.

I smiled bitterly. I'm envious, naalala ko si Lorcan. Siguro ay ganiyan rin siya sa magiging anak namin. Somehow, I'm quite excited. That would be great.

Bago pa ako mag-drama ay sinimulan ko na ang paglalakad.

“Anak, what would you like for Christmas?”

Kusang huminto ang dalawang paa ko. Kaagad akong napatigil nang marinig ang pamilyar na boses na iyon. Marahas akong lumingon at kaagad na hinanap ang pinanggalingan nang boses.

Nagpalinga-linga ang mga mata ko at huminto ito sa lalaking kausap nang Madre kanina. Ang asawa ng babae at ama nang binatang nakabangga sa akin.

Ilang beses akong napakurap, sinusubukang patunayan na namamalikmata lamang ako. Ngunit ilang beses din akong nabigo.

It was him, clearly, in front of me. Lorcan Dutchman, my one and only husband.

Parang sirang plaka na nagpaulit-ulit sa tainga ko ang sinabi nang Madre kanina.

Mr. and Mrs. Dutchman? Anong ibig sabihin noon?

Natuptop ko ang sariling bibig. “W-Wha—”

Tila pinanawan ako nang sariling boses. Walang lumalabas na kahit na anong mga salita sa bibig ko, hindi ma-proseso kung ano ang nakikita sa mga sandaling ito.

Halo-halong emosyon ang nararamdaman ko kasabay ng halo halong tanong na hindi na halos magkasya sa utak ko. Bakit siya nandito? At sino . . . sino?

“Can I have a bike?”

“Bike huh? I'll buy it right away, when I got to Manila.”

Tila natulos ako sa kinatatayuan. Naglaho ang mga nagkukumpulang mga tao sa paligid at tanging ang asawa ko lamang ang nakikita ko. Napakalaki ng ngiti niya. He never smile like that when he's with me.

Every moment of our wedding come flashing in my head. Ang napakatamis niyang ngiti sa akin. Ngayon ay napapatanong ako kung para sa akin nga ba.

Gusto ko siyang tanungin nang harapan ngunit naduwag ako. Naging matulin ang pagtakbo ko paalis sa lugar na iyon.

Ngunit hindi ako umalis nang Cebu, nanatili ako roon hanggang sa malaman ko ang mga sikretong tunay na gumunaw sa mundo ko.

Walang kasalang naganap. Walang Father Agoncillo.

Ang pinanghahakawan kong katunayan na sa akin ang asawa ko ay tila isang papel na nilipad sa hangin at naging abo.

Hindi ko alam kung paano niya nagawa. Hindi ko alam kung bakit ako dinurog nang taong akala ko ay bumuo sa ’kin sa loob ng sampung taon.

Isa lamang ang sigurado ako. Ako ang kabit. I am The Mistress.