Nagising ako dahil sa init na humahaplos sa balat ko. Napabalikwas ako ng bangon nang maalala na nakatulog ako sa kotse ni Fourth. Pero nang ilibot ko ang paningin ko sa paligid, wala na ako sa kotse kundi nasa kuwarto na. Kuwarto ko. Ang init na naramdaman ko ay dahil sa araw na sumisilip mula sa bintana. Hinatid ako ni Fourth panigurado iyon. Siguro binuhat ako ni papa patungo rito at si Tita naman ang nagbihis sa ’kin. O ‘di kaya’y si Dani. Tumayo na ako para iligpit ang higaan at mag-ayos. Sabado ngayon. Tutulungan ko ang mga katulong sa paglilinis. Kailangan ko rin asikasuhin ang hardin sa harap at likod ng bahay.
Matapos makaligo at makapagbihis, lumabas ako para puntahan si Dani. Yayayain ko siyang tumulong din ngayon kung wala siyang gagawin. Naabutan ko siyang nagbabasa ng libro habang nakahiga sa kama niya.“Anong binabasa mo?” tanong ko at umupo sa tabi niya.“Hindi mo maiintindihan,” aniya at ngumisi.Napanguso ako dahil nabasa ko ang cover ng libro. Tungkol na naman sa batas.“Batas nga ni papa hindi mo masunod, e” dagdag niya pa bilang pang-aasar. Mahina ko siyang hinampas ngunit tawa lamang ang iginanti niya.“Wala ka bang ibang gagawin mamaya?”Sumimangot siya at tinuro ang magulo niyang study table. Naintindihan ko naman agad. Marami pa siyang aaralin.“Mahirap?” tanong ko. Tama si Tita sa sinabi niya. Hindi pa talaga ako nakakapili ng kukuning kurso. Naisip kong sumunod na lang sa yapak ni papa o ‘di kaya’y mag law na rin pero pakiramdam ko hindi ‘yun para sa ’kin.“Sobra,” sagot niya at mas lalo pang sumimangot. “Mababaliw na ako!”“Oh ayan, ginusto mo ‘yan, e” pang-aasar ko sabay tawa. Paminsan-minsan lang kaming nakakapag-usap nang ganito pero magkasundo naman kami sa ibang bagay. Si Dani ay anak ni Tita Dette sa una niyang asawa. Mas matanda sa ’kin pero ayaw niyang tawagin ko siyang ate kasi magka-edad lang naman daw kami kung sa mukha magbabase.“Maiiwan na kita. Kita na lang tayo sa breakfast mamaya,” sabay tayo ko upang makaalis na.“Uy! Wala ka bang iku-kuwento?”Kunot-noo ko siyang binalingan.“Tungkol saan?”“Tungkol kagabi? Late na kayong umuwi nung Jacques ah? Saan kayo nagpunta? Ikaw ha...”“Ha? Naglibot lang kami!” nahihiya kong sagot. Mas lalo naman siyang tumawa at binato pa ako ng hawak niyang libro. Buti agad kong nailagan.“Sus! Masyado ba kayong nag enjoy sa paglilibot at late na kayo nakauwi? Buhat-buhat ka pa niya nang makita kita”Nalaglag ang panga ko sa huli niyang sinabi. Buhat-buhat? Nino? Ni Fourth?“Si Fourth ang nagbuhat sa ’kin!?” gulat kong bulalas.Kumunot ang noo niya pero maya-maya ay mas lalo pang lumawak ang ngiti sa labi.“Fourth? Call sign mo sa kaniya? Tangina, Ysa! Pakiusap, huwag muna. Ako muna please lang” natatawa niyang saad.“Ano bang pinagsasabi mo riyan?”“‘Diba Jacques ang pangalan niya? Saan mo napulot ang Fourth?”Napakagat labi ako nang maalalang Jacques nga pala ang pagkakilala nila kay Fourth. Hindi ko alam kung papaano ko ipapaliwanag sa kaniya na narinig ko lang din ‘yun kina Mang Kanor.“N-Narinig ko lang,” sambit ko at umiwas ng tingin. “Sige na. Lalabas na ako, marami pa akong gagawin” bago pa man siya makaangal, dali-dali akong tumakbo palabas.Hindi pa rin ako makapaniwala. Siya ang nagbuhat sa ’kin patungo sa silid ko? Akala ko si papa.Dumaan sa isipan ko ang narinig ko noon na reklamo mula kay papa habang nag-uusap sila ni tita. Sumasakit na raw ang likuran niya. Pinagalitan pa nga siya ni tita kasi hindi niya naman raw iniinom ang mga bitamina niya. Kaya niya siguro hinayaan si Fourth na buhatin ako kasi hindi na niya kaya.Napahilamos ako sa mukha. Nakakahiya.Baka masyado akong mabigat. Napatingin ako sa hagdanan na binabaan ko. Baka nahirapan siyang iakyat ako. Puro na lang talaga kahihiyan ang nagagawa ko.Pilit kong iwinawala si Fourth sa isip at ginawa na ang nasa plano ngayong araw.Una ko munang tinulungan sina Tita Dette at ang cook namin sa paghahanda ng makakain. Pagkatapos ng agahan ay naglinis na rin ako bago pumuntang hardin.Nagbungkal ako nang kaunti at pinaulanan ng tubig ang mga tanim kong bulaklak at halaman.Nang matapos, bumalik ako sa loob ng bahay para makapagpalit. Nadumihan kasi ang suot kong damit at nabasa rin. Hindi ko inasahang makita si Fourth doon, nakaupo kasama ni papa. May nakahandang tasa ng kape sa harapan niya at may nakalatag namang mga papel katabi nun. Nakuha ko ang atensiyon nila na naging dahilan kaya mas lalo akong nilamon ng hiya.“Oh, tapos ka na?” tanong ni papa at sumimsim sa kape niya.Sumulyap ako kay Fourth at tumingin kay papa. “Opo. Puwede po ba akong pumuntang tabing dagat mamaya? Pagkatapos kong gawin ang mga assignments ko”Saglit na nag-isip si papa pero maya-maya ay tumango rin.“Sige, mag-iingat ka”Ngumiti ako at nagpaalam na para umakyat na sa taas. Sumulyap pa ko ng huling beses kay Fourth bago tuluyang pumasok sa silid.Yes! Susubukan ko ulit mamingwit mamaya. Pero dapat mag-iingat na talaga ako. Baka mamaya mahulog na naman ako. Baka wala nang sumagip paniguradong lunod ang kahahantungan ko.Ginawa ko muna ang mga takdang aralin bago nagbihis ulit para pumuntang tabing dagat. Bumaba ako at nakitang wala na roon sina papa at Fourth kaya dumiretso akong kusina para mag-impake ng mga pagkain na dadalhin. Balak kong magpalipas doon ng oras.Nagpahatid ako kay Manong. Kinuha ko rin ang pamingwit kina Mang Kanor at umakyat ulit sa malalaking bato. Inilapag ko ang mga gamit ko at umupo. Damang-dama ko ang malamig na hangin at paminsan-minsan ay humahampas ang alon sa batong kinauupuan ko dahilan kaya mabasa ang suot kong damit.Naalala ko ang paborito kong palabas. ‘Yung The Little Mermaid. Habang inaayos ang pamingwit, kinakanta ko ang kanta ni Ariel.“I wanna be where the people are. I wanna see, wanna see ‘em dancin’. Walking around with what do you call ‘em? Oh, feet,” sabay galaw ko sa mga daliri ko sa paa.“Up where they walk, up where they run. Up where they stay all day in the sun. Wanderin’ and free, wish I could be, part of that world,” sa huling nota ay isinabay ko ang pagtapon sa nakahandang pain sa dagat.“Nice”Gulat akong napalingon sa nagsalita. Si Fourth, nakatayo hindi kalayuan sa inuupuan ko habang nakausot ng itim na shorts at puting t-shirt.“Little Mermaid, huh?” may pang-uuyam niyang sabi.“Anong ginagawa mo rito?” pag-iwas ko ng tingin. Nagsisimula na namang kumabog ang dibdib ko sa hindi ko alam na dahilan. Simula nang makilala ko siya, ganito na lagi ang nararamdaman ko. Palagi akong kabado sa tuwing nasa malapit lang siya, sa tuwing nagtatagpo ang mga tingin namin, at sa tuwing may lumalabas na salita sa bibig niya. Nakakamanghang pakiramdam pero may parte sa ’kin na natatakot na sa nararamdaman sa kaniya. “Binisita ko si Mang Kanor and he told me to check on you,” sagot niya at umupo sa tabi ko. Dahan-dahan akong lumayo sa kaniya. Ramdam ko ang tingin niya sa ginawa kong paglayo. “Ayos lang ako. Hindi na ulit ako mahuhulog huwag kang mag-alala”“That’s good. You should try to learn how to swim”Mahina akong umiling. “Gusto ko rin matuto pero masyadong maraming ginagawa si papa. Ganoon din naman si Dani. Paminsan-minsan nga lang iyon pumupuntang dagat para maligo,” paliwanag ko. Tanging si mama lang noon ang nakakasundo ko kapag dagat na pinag-uusapan. Siguro nga
Hindi na ako nagpahatid sa kaniya pauwi. Tinawagan ko na lamang si Manong para sunduin ako. Ayoko kasing baka may masabi na naman si Dani tungkol sa kaniya o ang mas malala, kapag si papa na ang nagtanong kung bakit kami magkasama. Payapa akong nagpahinga sa silid ko matapos ang hapunan. Hindi ko matanggal sa labi ko ang ngiti habang inaalala ang nangyari kanina hanggang sa makatulog ako. Kinabukasan, sumama ako kina Manang sa simbahan. Namalengke na rin siya habang ako naman ay pumunta sa isang grocery store dahil may gusto akong bilhin. Gusto kong kumain ng chocolates. “Ysa?” Lumingon ako para tingnan kung sino ang tumawag sa ’kin. Hindi ako magaling sa pagtanda ng mga pangalan pero kung hindi ako nagkakamali, siya ‘yung kasama ni Fourth noong iniligtas niya ako mula sa pagkakalunod. “Cavin?” nag a-alangan kong saad.Ngumiti siya at marahang hinawakan ang ulo ko. “Naalala mo,” sambit niya bago binawi ang kamay. Sumulyap siya sa hawak-hawak kong mga tsokolate at mas lalo pang ng
Lahat ay abala sa paparating kong kaarawan. Ilang araw na lang kasi ang natitira. Ginagawa na rin ang gown na gusto kong isuot. Nakapili na rin si Dani at tita Dette ng gusto nila. Matapos ang klase namin, hindi muna pinalabas ng guro namin ang lahat dahil may ia-anunsyo pa ako. Kinakabahan akong naglakad papuntang gitna at ngumiti sa kanila.“Uhm...,” lumunok ako nang malaki. Kita kong itinaas pa ni Josh ang hinlalaki niya para mapagaan ang loob ko. “Iniimbitahan ko pala kayong lahat sa birthday ko. Uh, ito...” sabay bigay ko sa mga invitation cards. Pinasa-pasa naman nila iyon sa iba. “Nariyan ang tema, lugar, at oras kung kailan magsisimula ang party”“Kaming lahat? Sigurado ka?” tanong ni Arianne. “Hindi ba magagalit si Mayor?”“Huwag kayong mag-alala, si papa mismo ang nagsabi na imbitahan ko kayong lahat”Nagsimula ang bulong-bulongan sa buong silid. “Himala ‘yun ah?”“Excited na ako. Tiyak magarbo ‘yun”“Sasabihan ko agad si mama”“Sayang, wala akong pera para bumili ng gown.
Naging usap-usapan ang gulo na iyon nang ilang araw. Inireklamo nina papa at tita Dette ang tatlo sa presinto na agad ding nahuli. Pareho nasa legal na kaya agad na kinasuhan. Wala sa sarili akong nakaupo sa higaan ko habang nakatanaw sa labas ng bintana. Bukas na ang kaarawan ko. Nararamdaman ko pa rin naman ang magkahalong kaba at excitement sa dibdib ko ngunit hindi lang talaga maalis sa isipan ko ang nangyari. May parte sa ’kin ang naiintindihan na ang nararamdaman ni papa. Ayaw niya sa mga hindi ka-estado dahil ang iba ay gahaman sa pera at oportunidad. Tandang-tanda ko pa rin ang nangyari. Nagising na lamang ako sa Hospital noong araw ring ‘yon. May mga pasa ako sa katawan lalo na bandang leeg, braso at likuran kung saan nila ako hinawakan nang mariin para maidiin sa sahig. Ang sabi ng doctor ayos lang naman raw ako. Kailangan ko lang magpahinga. Nag-alala ako kay Josh dahil baka sinisi rin siya ni papa. Pero nabalitaan ko kay Dani na pinasalamatan pa siya ni papa sa pagdalo s
Sa muling pag-ihip ng malamig na hangin, kasabay nun ang pagtanggap ni Fourth sa nakahain kong kamay. Inilagay niya iyon sa kaniyang dibdib at kinuha ang isa para maging kapares sa isa niyang kamay. Titig na titig lamang kami sa isa’t-isa habang nagsisimula kaming gumalaw. Ang buwan ang nagsilbing liwanag namin at ang hampas ng alon at ang tunog ng pag-ihip ng hangin ang nagsisilbing musika. Ramdam ko ang kakaibang pakiramdam sa dibdib kagaya ng dati sa tuwing kasama ko siya. Ang kaibahan nga lang, mas malalim ito ngayon. “Mabuti at nakapunta ka,” panimula ko.“Hindi puwedeng hindi,” mahina naman niyang sagot habang nasa akin pa rin ang tingin. Marahan niya akong iniikot at muling hinawakan sa bewang bago muling gumalaw sa pagsayaw. “Narinig ko ang nangyari. Are you okay now?” Tumango ako. “Na-trauma ako dahil sa nangyari pero ayos na naman. Uuwi ka ba ulit ng Maynila bukas?” Gusto kong makiusap na huwag muna pero magiging makasarili ako kapag ginawa ko ‘yun. Nasa Maynila siya nak
“Pagod na ako,” reklamo ni Josh matapos magawa ang plates niya at sumandal sa upuan. Mahina akong tumawa at sumulyap sa gawa niya. Maayos naman. Sa totoo nga niyan, sa tingin ko mas maayos ang pagkakagawa ng kaniya kung ikukumpara sa gawa ko. Mas malinis tingnan. Sabagay, mas magaling siya sa mga ganito. Siya nga ang nagturo sa ’kin noong nagsisimula pa lang ako. Mas madali ka siyang matuto kung ikukumpara sa ’kin. “Sana lahat tapos na,” sabay tawa ko ulit at nagpatuloy sa ginagawa ko. Ngumuso naman siya at tumingin sa ’kin. “Gusto mong tulungan kita?” tanong niya na agad ko ring tinanggihan. “Kaya ko naman,” sagot ko. Sa tingin ko kasi, kung patuloy akong aasa sa kaniya, mas lalo lang akong mahihirapan. Mabait si Josh kaya lang, ayokong gamitin ang kabaitan niya sa pansariling interes.“Sabihan mo ako kapag 6 na. Kailangan ko pang maghanda para sa shooting ko mamaya” dagdag ko pa. Noong kasisimula ko pa lang sa kolehiyo, sinubukan ko ang modeling nang may mag-offer nun sa ’kin. No
Matagal akong naghahanda sa loob ng aking silid para sa araw na ito. Ang sabi ni papa, maglilibot kami sa kabilang municipalidad na hindi pa nila napupuntahan. Maagang tumawag si Josh para ipaalam sa ’kin na hindi siya makakasama sa lakad namin ngayong araw dahil may importante rin siyang lalakarin. Sinabihan ko na naman siya na ayos lang at mag-iingat kung saan man siya pupunta. Bumaba ako dala-dala ang bag na may lamang damit at iba pang importanteng bagay subalit hindi ko inasahan na madadatnan ko ulit doon si Fourth. Buhat-buhat niya ang ilang karton ng mga flyers na ipamimigay namin mamaya. Nang makita ako, saglit niya lamang akong tinapunan ng tingin at dumiretso sa labas para ihatid ang mga karton. Mabilis din siyang nakabalik agad bago pa man ako tuluyang makababa sa hagdanan. “Good morning,” bati ko sa kaniya. Napakurap-kurap ako nang hindi man lang niya ako tiningnan. Ni hindi siya bumati pabalik. Anong problema niya?“Sasama ka ngayong araw?” subok kong tanong. “Yes.”
“Vote for Yohann Dela Merced po,” ngiti ko sabay bigay ng t-shirt at flyers. Mariin akong napapikit nang sumakit ang ulo ko dahil sa init. Ibinigay ko muna ang hawak ko sa isa sa mga tauhan namin at pumasok sa tent para uminom muna ng tubig. Kanina pa kami rito. Naglibot na kami kanina at ngayon naman ay namimigay ng mga gift packs sa mga pumupunta. “Ayos ka lang po ba, ma’am?” Ngumiti ako matapos makainom. “Oo, ayos lang. Kapag hinanap ako ng pamilya ko, pakisabi nagbibihis lang”Tumango ang babae kaya mabilis kong hinanap ang gamit ko para kumuha nang panibagong t-shirt na maisusuot. Papalabas na sana ako nang magkasalubong kami ni Fourth. Sumulyap siya sa dala ko bago tumingin sa ’kin. “Uh, magbibihis lang ako,” sabi ko at akmang lalampasan siya pero hinawakan niya ang braso ko. “Hintayin mo ako,” aniya sabay bitaw mula sa pagkakahawak at mabilis na tinungo ang mga staff at may sinabi bago bumalik sa ’kin. “Let’s go.”Nauna siyang maglakad habang kinakalkal ang bulsa niya. N