ชีวิตที่เปลี่ยนผัน

จางลี่อิงมีสามีขี้โรคชื่อจิ่นฟานอวี้ ครอบครัวของนางเจอเขานอนสลบอยู่ในป่าเชิงเขาเมื่อหลายเดือนก่อนจึงพามารักษาที่บ้าน จิ่นฟานอวี้พักรักษาตัวอาศัยอยู่ในบ้านสกุลจาง เมื่ออาการดีขึ้นจึงถามไถ่ความเป็นมาของเขาพบว่าเขาเป็นบัณฑิตมาจากสำนักศึกษาอื่น กำพร้าพ่อแม่ ไม่มีพี่น้องไร้ญาติขาดมิตร ต่อมาทางตระกูลจางจึงวางแผนจับเขาให้แต่งงานกับจางลี่อิงแล้วยกบ้านหลังเก่าๆ กับที่ดินอีกเล็กน้อยแยกบ้านให้ทั้งคู่อยู่กันเอง

เพราะพวกเขาอยากให้นางออกไปให้พ้นจากบ้านสกุลจาง ฉะนั้นจะหาคนที่เหมาะสมกว่านี้คงไม่มีแล้ว บุตรชายตระกูลใหญ่โตต่างก็รังเกียจนางกันถ้วนหน้า แม้ว่าผู้เฒ่าจางให้แม่สื่อจัดการให้ก็ไม่มีบุรุษคนใดเหลียวแล อย่าว่าแต่คุณชายบัณฑิตเลย แม้แต่ชาวนาธรรมดายังไม่มองนางแม้แต่หางตาซ้ำร้ายยังดูถูกดูแคลนสารพัด

จิ่นฟานอวี้จำใจแต่งกับนางเพื่อทดแทนบุญคุณที่บ้านสกุลจางเคยช่วยเหลือจากเงื้อมมือมัจจุราชจนฟื้นคืนมา มันเป็นสิ่งเดียวที่เขาทดแทนได้ถึงแม้ไม่เต็มใจ เขาเป็นคนเงียบขรึมไม่เคยปริปากบ่นเรื่องใดสักครั้งยังคงทำตามหน้าที่ได้ดีเสมอต้นเสมอปลายสร้างความอุ่นใจให้ผู้เฒ่าจางได้เป็นอย่างดี

จางลี่อิงเมื่อแต่งงานได้ไม่นานเห็นว่าสามีป่วยกระเสาะกระแสะดูผอมแห้งขี้โรคไม่มีลักษณะท่าทางที่ดูปกป้องนางได้จึงเริ่มรังเกียจเขาและมองหาผู้ชายคนใหม่ มีคนที่ชอบพออยู่คือคุณชายเสินเฉียนบุตรชายเศรษฐีค้าผ้า เขามักออกมาค้าขายในหมู่บ้านบ่อยครั้งแต่ก็ไม่มีสักครั้งที่เขาจะเมียงมองมายังนาง อย่างมากก็หลอกขายผ้าคุณภาพต่ำราคาแสนแพงให้โดยที่นางมาขูดรีดเอาเงินกับจิ่นฟานอวี้ไปจ่าย

จางลี่อิงเดินฝ่าลมหนาวพลางทบทวนความทรงจำเก่าๆ ไปด้วยนึกเวทนาตัวเองยิ่งนัก นี่นางเป็นบ้าหรือมีนิสัยเสียแบบนี้มาแต่แรกกันแน่ หรือเพราะไม่มีพ่อแม่คอยอบรมถึงเติบโตมาบิดเบี้ยวราวกับคนไร้ค่าอย่างไรอย่างนั้น นางเดินคิดเรื่อยเปื่อยจนในที่สุดก็มาถึงบ้าน นางไม่รอช้ารีบเดินจ้ำอ้าวเข้าห้องผลัดเปลี่ยนเสื้อผ้า แล้วออกมาก่อไฟใส่เตาฟืนให้ความอบอุ่นใช้เวลาผิงอยู่ครู่ใหญ่จึงเริ่มสำรวจบริเวณบ้าน

นางกวาดสายตามองไปรอบๆ บ้านหลังเก่าคร่ำคร่าทรุดโทรม มีห้องจำนวนสองห้อง มีโรงครัว ห้องเก็บฟืน พื้นที่หลังบ้านเหลือไม่มาก นี่คงเป็นความเมตตาที่สุดที่สกุลจางมอบให้เป็นสิ่งสุดท้ายสินะ

นางเดินกลับเข้าไปในห้องเปิดดูตู้เสื้อผ้าอีกครั้งพบว่าเสื้อผ้ามีเพียงสี่ชุดวางกระจัดกระจายไร้ระเบียบมิหนำซ้ำยังสกปรกเหม็นอับเหมือนไม่ได้รับการดูแลสุขอนามัยที่ดี

ห้องหับก็มีแต่ฝุ่นเขรอะขระพื้นเดินแทบไม่ได้สากเท้าเหลือจะทน

จางลี่อิงจัดการเก็บกวาดทำความสะอาดบ้านปัดกวาดเช็ดถูจัดของในห้องให้เข้าที่เข้าทาง นำเสื้อผ้าที่กองระเกะระกะอยู่ในตู้ที่ดูรกตา อีกทั้งปลอกหมอน ผ้าปูที่นอนและผ้าห่มไปซักใหม่ทั้งหมด

เมื่อใช้แรงจนหมดกว่าจะเรียบร้อยพออยู่ได้ก็กินเวลาจนถึงเย็น ท้องไส้เริ่มประท้วง จางลี่อิงไม่ได้กินข้าวตั้งแต่เช้าแล้วในตอนนี้นางจึงหิวมากมาย เดินเข้าไปดูในครัวมีมันเทศเพียงสองหัว ข้าวสารในหม้อว่างเปล่า ฟืนดุ้นใหญ่มีเพียงดุ้นเดียว อาหารอย่างอื่นในครัวก็ว่างเปล่าเช่นกัน

"ยากจนขนาดนี้เลยหรอเนี่ย"

จางลี่อิงและจิ่นฟานอวี้ถูกตัดขาดจากการช่วยเหลือของตระกูลจาง มิหนำซ้ำบางครั้งยังมารีดไถเงินจากจิ่นฟานอวี้โดยอ้างว่าเป็นค่าสินสอดให้ผ่อนจ่ายได้ หากเขามีรายได้ก็ควรจ่ายให้ทุกเดือน จิ่นฟานอวี้จึงจ่ายให้เดือนละสองตำลึง นอกจากพวกเขาไม่เคยสนใจแล้วยังขูดรีดสองสามีภรรยาเป็นประจำ อีกคนหนึ่งขี้โรคอีกคนสติปัญญาไม่ดีทำงานไม่เป็นหาเงินก็ไม่ได้ ใช้แรงงานได้เพียงสองอย่างคือหาบน้ำกับผ่าฟืน แม้กระนั้นทั้งสองหน้าที่ยังบกพร่อง ภาระหนักจึงตกอยู่กับจิ่นฟานอวี้ ระยะหลังนางเห็นเขาทำได้ก็ละเลยไม่ทำช่วยสักอย่าง วันๆ เอาแต่นั่งเหม่อลอย ชะเง้อเฝ้ารอซื้อผ้ากับพ่อค้าเสินเฉียน แต่เขาก็ไม่เคยปริปากบ่นกับใครสักครั้ง เขาก็ทำได้เท่าที่เรี่ยวแรงน้อยนิดพอจะมี

ความสัมพันธ์ของทั้งสองห่างเหินกันมากแทบเรียกได้ว่าอยู่คนละบ้านด้วยซ้ำ อันที่จริงก็พักอาศัยอยู่คนละห้องอยู่แล้วไม่เคยร่วมเตียงร่วมโต๊ะอาหารกัน ไม่เคยพูดจากัน แต่ยามนางลําบากเดือดร้อนก็มีเพียงเขาที่ตามล้างตามเช็ดจนชาวบ้านเอือมระอากับพฤติกรรมเหลือขอของจางลี่อิง ด้วยความเป็นบ้าเสียสติของนางบางทีนึกจะพูดสิ่งใดก็พูดชวนให้คนเกลียดชังนางก็ทำอยู่เนืองๆ

จางลี่อิงก่อไฟแล้วนำมันเทศมานึ่งทั้งสองหัว พรุ่งนี้นางคงต้องออกไปหาฟืนสักหน่อยแล้ว นึกแล้วก็น่าโกรธนักสวรรค์ก็ช่างกระไรเกิดใหม่ทั้งทีได้เป็นคนยากจนข้นแค้นลำบากตรากตรำเสียจนน้ำเน่า ท่านเทพทั้งหลายช่างทำกันได้ นางเงยหน้าขึ้นมองท้องฟ้าอยากถามเบื้องบนเหลือเกินว่าเหตุใดถึงทำกันได้ลงคอ

"เหอะ ช่างเถอะกลุ้มใจไปก็เท่านั้น"

นางถอนหายใจยาวอย่างหดหู่ ถึงอย่างไรนางก็ต้องต่อสู้จนถึงที่สุด ไหนๆ ก็ได้เกิดใหม่อีกครั้งแล้ว หากมัวแต่งอมืองอเท้าทำนิสัยเดิมมีหวังได้อดตายเป็นแน่แท้

มันเทศนึ่งสุกแล้วนางกินไปหนึ่งหัวก็อิ่ม ยังเหลืออีกหนึ่งหัวเอาไว้ให้คนข้างใน มองเข้าไปในห้องของเขามีแสงของตะเกียงสว่างวาบลอดออกมานอกห้อง อากาศหนาวเย็นเตาสำหรับผิงมีเพียงหนึ่งเตาและมันอยู่กับนาง จางลี่อิงจึงเอาถ่านใส่เพิ่มจนเสร็จนางก็ยกไปด้านตะวันตกของบ้าน

"ก๊อกๆๆ"

จิ่นฟานอวี้เงยหน้าจากการคัดอักษรลุกเดินไปเปิดประตู เขาไม่แปลกใจที่เป็นนางแต่แปลกใจที่นางเหยียบย่างมาที่นี่ในยามค่ำคืน

"มีธุระอันใด"

น้ำเสียงเย็นชาและแววตาว่างเปล่าถามขึ้นราบเรียบ ถึงเขาไม่ชอบนางแต่ก็อดทนอยู่ได้ ทำใจจนเกิดความเคยชินและกลายเป็นคนไร้ความรู้สึกไปในที่สุด

ควันจางๆ พวยพุ่งออกจากปากหยักรูปสวยบ่งบอกว่าในห้องของเขาอากาศก็หนาวเย็นมากไม่ต่างจากด้านนอก

"ขอข้าเข้าไปหน่อย"

เขาหลีกทางให้นางเดินเข้าไปด้านใน จางลี่อิงวางเตาลงตรงกลางห้อง จิ่นฟานอวี้ปิดประตูกันลมเข้าแล้วเดินกลับมานั่งคัดอักษรตามเดิม

"หิวหรือไม่"

นางถามเพราะนี่ค่ำมากแล้วมองดูราวๆ ยามสวี่ (19.00-20.59)

จิ่นฟานอวี้หยุดพู่กัน เขาไม่ตอบคำถามยังคงจดจ้องอยู่ที่ตัวอักษรจากนั้นเขาก็คัดต่อไป จางลี่อิงลุกขึ้นเปิดประตูเดินออกไป นางเข้าไปในครัวนำจานใส่หัวมันนึ่งที่เหลือมาให้ เป็นเพราะว่าอากาศหนาวมากคิดว่าเขาคงไม่อยากเดินออกมาจึงไม่พูดสิ่งใด

มันนึ่งหัวใหญ่ถูกวางลงบนโต๊ะไม้พร้อมน้ำชาร้อนๆ ที่เพิ่งยกลงจากเตาและรินให้เขา จิ่นฟานอวี้วางพู่กันลงกินหัวมันนึ่งที่แกะเปลือกออกแล้วนั่งกินเงียบๆ โดยมีจางลี่อิงนั่งผิงไฟอยู่ด้านข้าง

"ข้าขอผิงไฟด้วยสักครู่นะ พออบอุ่นแล้วก็จะกลับไปที่ห้อง"

นางชวนคุยขออนุญาตเขา

"อืม"

จิ่นฟานอวี้ตอบแค่นั้นก็กินมันเทศต่อนางจึงเงียบปากลง พวกเขาสองคนไม่ชอบกันมาก่อนแล้วนางในอดีตยังไม่ได้เรื่องสร้างแต่ความเดือดร้อนให้เขาบ่อยครั้ง เท่านั้นยังไม่พอยังชอบพ่อค้าผ้ารูปงามให้คนติฉินนินทาเสียๆ หายๆ เสื่อมเสียชื่อเสียงของตัวเองและสามีมานับไม่ถ้วน แต่จิ่นฟานอวี้ก็ตามแก้ปัญหาให้ตลอดมา ถึงเขาไม่ได้ชอบนางแต่ไม่เคยแสดงออกว่ารังเกียจใดๆ ออกมาเหมือนที่คนอื่นทำ มีเพียงความนิ่งเฉยและเงียบเชียบแสดงออกแทนทุกความรู้สึก ที่สำคัญเขาก็เป็นอย่างนี้ตั้งแต่มาอยู่กับครอบครัวสกุลจางแล้ว