The Fox-Eyed Villain Of The Demon Academy แปลไทยตรงตัวหรือแปลอารมณ์?

การเลือกว่าจะเอา 'ตรงตัว' หรือ 'แปลอารมณ์' มักขึ้นกับสามข้อหลักที่ผมใช้ตัดสินใจเสมอ: โทนเรื่อง, จุดประสงค์ของคำนี้ในเรื่อง, และกลุ่มผู้อ่าน

1) โทนเรื่อง: ถ้าเรื่องมืดและเอาจริง คำที่แปลให้ตรึงอารมณ์เช่น 'ร้ายตาเรียวแห่งโรงเรียนปีศาจ' ทำงานได้ดี แต่ถ้าเรื่องขี้เล่นหรือมุกซ่อนอยู่ การแปลให้น้ำเสียงแบบเล่นคำอย่าง 'เจ้าแววตาจิ้งจอกแห่งโรงเรียนปีศาจ' จะเข้าถึงอารมณ์ขันมากกว่า นี่เป็นสิ่งที่ผมเห็นในงานอย่าง 'Black Butler' ที่ฉายาหรือฉบับแปลมีบทบาทกำหนดคาแรกเตอร์

2) จุดประสงค์ของคำ: หากคำนี้ต้องเป็นแท็กค้นหา หรืออยู่ในสารบัญ ควรแปลตรงตัวเพื่อความชัดเจน แต่เมื่อคำโผล่ในบทพูดหรือบรรยาย การแปลเชิงอารมณ์ช่วยให้ผู้อ่านรู้สึกเชื่อมต่อกับตัวละครได้ทันที

3) ผู้อ่าน: ถ้ากลุ่มเป้าหมายชอบคำแปลที่ฟังดูดิบตรงไปตรงมา เลือกตรงตัว แต่ถ้ากลุ่มชอบภาษามีลีลา ให้เน้นอารมณ์ ผมมักบาลานซ์ทั้งสองไว้ในโน้ตผู้แปล เพื่อให้สอดคล้องกับทั้งต้นฉบับและการสัมผัสในภาษาไทย

โดยส่วนตัว ผมเอนเอียงไปทางแปลอารมณ์ในงานเล่า เพราะมันทำให้การอ่านมีชีพจรมากขึ้น แต่ก็ไม่ปฏิเสธการใช้คำแปลตรงตัวในบริบทที่ต้องการความชัด

คำว่า 'the fox-eyed villain of the demon academy' ถ้าต้องเลือกทางเดียว ผมจะโอนเอียงไปที่การแปลให้อารมณ์มากกว่า เพราะคำพวกนี้ไม่ได้แค่สื่อคุณลักษณะทางกายภาพเท่านั้น แต่ยังส่งสัญญะถึงบุคลิกภาพ

ในงานประเภทเล่าเรื่องที่เน้นสัมผัส เช่นนิยายหรือมังงะบางเรื่อง เช่น 'The Promised Neverland' การเลือกคำที่ให้สัมผัสอารมณ์กับผู้อ่านทำให้ฉากเด่นขึ้นมา เช่น เปลี่ยนเป็น 'ศัตรูดวงตาจิ้งจอกแห่งสถาบันปีศาจ' หรือถ้าต้องการให้ฟังลึกลับกว่า เลือก 'ผู้ร้ายแววตาจิ้งจอกแห่งโรงเรียนปีศาจ' ซึ่งจะสร้างอารมณ์ให้ผู้ชมมากกว่าการพิมพ์คำตรงตัวอย่างเผินๆ

ผมเองมักคำนึงถึงเสียงอ่านด้วย ถ้าประโยคยาวหรือคำแปลตรงตัวทำให้สะดุด ก็รีไรท์ให้ลื่นขึ้นโดยยังคงนัยสำคัญเอาไว้ สุดท้ายแล้วการแปลที่ดีที่สุดคือการเลือกคำที่ทำให้คนอ่านรู้สึกร่วมกับตัวละครทันที — นั่นคือเหตุผลที่ผมแนะนำแปลอารมณ์เป็นหลัก แต่ยอมให้มีคำอธิบายประกบเพื่อรักษาความหมายดั้งเดิมไว้ด้วย

การแปลวลี 'the fox-eyed villain of the demon academy' เปิดประตูให้เลือกทางสองแบบที่แตกต่างกันโดยสิ้นเชิง: แปลตรงตัวกับแปลให้อารมณ์และคาแรคเตอร์

ผมมักคิดแบบคนที่ดูซีรีส์มานานว่า context สำคัญสุด ถ้าเป็นคำนำหน้าหรือนามแฝงในเรื่องที่เน้นมู้ดตลกร้ายหรือคาแรคเตอร์ฉลาดเฉลียว การแปลตรงตัวอย่าง 'วายร้ายตาแหลมแห่งสถาบันปีศาจ' หรือ 'วายร้ายตาจิ้งจอกแห่งโรงเรียนปีศาจ' ให้ความชัดเจนและภาพในหัวได้ทันที แต่จะมีความแข็งและอธิบายเกินไปในบางครั้ง

เมื่อผมนึกถึงฉากหรือบรรยากาศที่เน้นความลึกลับหรือเสน่ห์มืด การแปลเชิงอารมณ์มักทำงานได้ดีกว่า เช่น 'เจ้าเล่ห์แห่งสถาบันปีศาจ' หรือ 'ศัตรูดวงตาจิ้งจอกแห่งโรงเรียนปีศาจ' ซึ่งเน้นความรู้สึกของตัวละครและความสัมพันธ์กับผู้อ่านมากกว่า เนื้อเรื่องแบบ 'jujutsu kaisen' ให้บทเรียนว่าชื่อหรือฉายาที่แปลให้ตรงกับโทนของเรื่องจะทำให้การอ่านลื่นกว่า ทั้งนี้ถ้าทั้งสองอย่างเป็นไปได้ ก็มักจัดวางแบบผสม: ใช้แปลตรงตัวในพจนานุกรมหรือแท็ก แล้วใช้แปลอารมณ์เมื่อปรากฏในบทพูดหรือคำบรรยาย เพื่อรักษาทั้งความหมายและอารมณ์ของฉาก

สรุปเชิงความคิด ผมมองว่าไม่มีคำตอบเดียวที่ถูกเสมอไป ขึ้นกับบริบทการใช้งานและกลุ่มผู้อ่าน แต่ถ้าต้องเลือกทางเดียวสำหรับงานเล่า มันคุ้มค่าที่จะแปลให้อารมณ์ตรงกับมู้ดของเรื่องมากกว่าจะยึดแต่ตัวอักษร