บทสัมภาษณ์ฉิน ไห่หยาง มีที่ไหนให้อ่านบ้าง

การถามแบบนี้ทำให้ตื่นเต้น เพราะโลกของเพลงประกอบมักมีชั้นเชิงซ้อนและชื่อผู้ขับร้องไม่ได้ชัดเจนเสมอไป โดยส่วนตัวผมชอบสังเกตว่าเมื่อผู้สร้างงานอย่างหวัง ฉู่ฉินมีผลงานที่ออกสู่สายตาสาธารณะ เพลงประกอบมักถูกส่งต่อให้กับหลากหลายเสียง ไม่ว่าจะเป็นนักร้องป็อปที่มีชื่อเสียงเพื่อเพิ่มการรับรู้ หรือนักร้องสำรอง/session singers ที่ให้โทนอารมณ์เฉพาะตัวกับซีนบางฉาก ในบางโปรเจกต์ผู้แต่งเพลงหรือทีมงานก็เลือกนักร้องอิสระเพื่อรักษาความเป็นเอกลักษณ์ของงาน ในมุมของผม การจะตอบตรงๆ ว่าใครเป็นผู้ขับร้องสำหรับผลงานของหวัง ฉู่ฉินจึงต้องมองเป็นกรณีไปตามแต่ละชิ้น เพราะแต่ละโปรเจกต์มีคอนเซ็ปต์และงบประมาณต่างกัน ผลลัพธ์จึงไม่เหมือนกัน เช่น งานที่เน้นเข้าถึงผู้ชมวงกว้างมักมีนักร้องป็อปชื่อดังร่วมร้อง ขณะที่งานที่ถวิลหาอารมณ์ลึกซึ้งมักใช้เสียงจากนักร้องที่เน้นเท็กซ์เจอร์หรือโทนเสียงเฉพาะทาง ส่วนนักฟังอย่างผมก็มักชื่นชมทั้งสองแบบด้วยเหตุผลต่างกัน เก็บเป็นรายละเอียดเล็กๆ ที่ทำให้งานนั้นน่าจดจำ

แหล่งทางการมักจะเป็นตัวเลือกที่ปลอดภัยที่สุดเมื่อกำลังมองหาสินค้าแท้เกี่ยวกับหวัง ฉู่ฉิน เพราะของลิขสิทธิ์มักจะถูกวางขายในช่องทางที่ได้รับอนุญาตและมีตรารับรอง ผมมักเริ่มจากร้านทางการก่อน เช่น ร้านค้าที่ชื่อตรงกับทีมชาติหรือเวิร์คช็อปของงานแข่งขันใหญ่ ซึ่งมักมีเสื้อแข่งรุ่นพิเศษและโปสเตอร์อีเวนต์ของนักกีฬาโดยตรง นอกจากนั้นยังมีช็อปบนแพลตฟอร์มจีนที่ได้รับการรับรอง—ร้านแบบ Flagship บนแพลตฟอร์มยอดนิยมมักขายเสื้อยืด, แจ็กเก็ต และอุปกรณ์ที่มาพร้อมป้ายรับรองของแท้ สำหรับคนไทยอย่างผม ร้านค้าในไทยก็มีบทบาท เช่น ร้านกีฬาเฉพาะทางที่สั่งของจากต่างประเทศมาเป็นล็อต หรือแพลตฟอร์มในประเทศที่มีร้านค้าทางการนำเข้าของแท้เข้ามาขาย บางครั้งงานแข่งขันระดับนานาชาติก็เปิดบูธขายของลิขสิทธิ์พิเศษซึ่งคุ้มค่าและหาได้ยากจากที่อื่น การเช็กฉลากรับรอง, ฮโลแกรม, หรือใบเซอร์จากผู้จัดเป็นจุดที่ช่วยให้มั่นใจได้มากขึ้น ก่อนตัดสินใจซื้อผมมักดูรีวิวผู้ขายและถามในกลุ่มแฟนคลับว่ารุ่นนั้นเป็นของแท้หรือของจัดทำพิเศษ — นี่ช่วยให้มีที่เลือกที่น่าเชื่อถือ และได้ของที่พึงพอใจจริงๆ

สายอนิเมะยุคเว็บแอนิเมชั่นผมยังคงจำได้ชัดว่า '秦时明月' หรือที่หลายคนเรียกติดปากว่า 'Qin's Moon' เป็นจุดเริ่มที่ทำให้ชื่อ 'ฉิน' ดังขึ้นในวงการการ์ตูนจีน ผลงานนี้ออกอากาศครั้งแรกในปี 2007 และกลายเป็นซีรีส์ที่มีหลายภาค หลายสปินออฟ และขยายจักรวาลไปไกลจนแฟนๆ ได้เห็นตัวละครและเหตุการณ์ของยุคฉินในมุมมองแฟนตาซีผสมประวัติศาสตร์ ผมชอบความกล้าของทีมสร้างที่จับเอาตำนาน นักดาบ และการเมืองมาผสมให้กลายเป็นเรื่องเล่าแบบซีจีที่ไม่เหมือนใคร การได้ดู 'ฉิน' ปรากฏทั้งในซีซันหลักและเวอร์ชันเสริม ทำให้รู้สึกว่ามีมิติของตัวละครและยุคสมัยถูกเปิดออกทีละชั้น ถ้าคิดถึงจุดเริ่มต้นของกระแสอนิเมชันจีนสมัยใหม่ งานนี้ต้องถูกยกเป็นหนึ่งในต้นแบบแน่นอน

คนที่เคยเรียนดนตรีจีนมาตั้งแต่เด็กจะสังเกตได้ว่ากู่ฉินกับกู่เจิงให้ความรู้สึกที่ต่างกันมากๆ เวลาเล่นกู่ฉิน เสียงจะออกทุ้มลึกและมีพลังเหมือนเสียงธรรมชาติ ส่วนกู่เจิงจะให้ความรู้สึกหวานละมุนกว่า เสียงสูงสดใสกว่า จุดที่ต่างชัดเจนคือจำนวนสายและวิธีการเล่น กู่ฉินมีเพียง 7 สาย เล่นด้วยการดีดและกดสายเพื่อเปลี่ยนเสียง ในขณะที่กู่เจิงมี 21 สายขึ้นไป ใช้ไม้ตีคล้ายกับฮาร์psichord ทำให้ทำเมโลดี้ได้ซับซ้อนกว่า สำหรับผมแล้ว กู่ฉินเหมาะสำหรับบรรเลงเพลงที่ต้องการความสงบเงียบ ส่วนกู่เจิงจะให้สีสันและอารมณ์ที่คึกคักกว่า

กำแพงเมืองจีนเป็นหนึ่งในสิ่งมหัศจรรย์ของโลกที่หลายคนสงสัยว่าเกี่ยวข้องกับฉินซีฮ่องเต้จริงหรือเปล่า จริงอยู่ที่ฮ่องเต้พระองค์นี้มีบทบาทสำคัญในการเชื่อมต่อและเสริมสร้างกำแพงเดิมที่มีอยู่ แต่ไม่ได้สร้างทั้งหมดตั้งแต่ต้น ยุคก่อนราชวงศ์ฉิน มีแคว้นต่าง ๆ สร้างกำแพงป้องกันของตัวเองอยู่แล้ว ฉินซีฮ่องเต้เมื่อรวมจีนเป็นหนึ่งเดียวจึงสั่งให้เชื่อมส่วนที่ขาดและขยายส่วนใหม่เพื่อป้องกันชนเผ่าเร่ร่อนทางเหนือ ความคิดนี้ฉลาดแต่ก็โหดร้าย เพราะใช้แรงงานบังคับจำนวนมากจนมีตำนานเล่าขานถึงความโหดเหี้ยม สิ่งที่เหลืออยู่ในปัจจุบันส่วนใหญ่เป็นกำแพงที่สร้างเสริมในสมัยหมิง ไม่ใช่ยุคฉินซะทีเดียว แต่ไอเดียการสร้างแนวป้องกันต่อเนื่องแบบนี้ถือเป็นมรดกทางความคิดจากยุคฉินซีฮ่องเต้จริง ๆ

ประวัติศาสตร์จีนโบราณเต็มไปด้วยปริศนาที่ยังถกเถียงกันไม่จบสิ้น โดยเฉพาะการสิ้นพระชนม์ของจักรพรรดิฉินซีฮ่องเต้ ผู้รวบรวมจีนเป็นปึกแผ่น ตามบันทึกทางประวัติศาสตร์อย่าง 'สือจี้' ของซือหม่าเฉียน ระบุว่าพระองค์ทรงป่วยและสวรรคตในปี 210 ก่อนคริสตกาล ขณะเดินทางตรวจราชการทางตะวันออก สาเหตุการตายที่เป็นไปได้มากที่สุดคือพิษปรอทจากยาอายุวัฒนะที่นักพรตลัทธิเต๋าถวาย เนื่องจากฮ่องเต้หมกมุ่นกับการหาวิธีเป็นอมตะอย่างมาก แม้แต่ 'สุสานฉินซีฮ่องเต้' ที่มีกองทัพดินเผาก็สร้างขึ้นเพื่อเตรียมพร้อมสำหรับชีวิตหลังความตาย อีกทฤษฎีหนึ่งที่น่าสนใจคืออาจถูกลอบวางยาพิษโดยขุนนางกลุ่มจ้าวเกา ผู้ต้องการควบคุมราชวงศ์ต่อไป หลักฐานสนับสนุนคือการที่รัฐมนตรีลี่ซือถูกสังหารหลังฮ่องเต้สวรรคตไม่นาน เหตุการณ์ทั้งหมดนี้ถูกบันทึกไว้อย่างละเอียดในนิยายอิงประวัติศาสตร์อย่าง 'The First Emperor' ของคริสโตเฟอร์ בาร์นส์

การพูดถึง 'ฉินซีฮ่องเต้' ในฐานะปฐมกษัตริย์ของจีนนั้นเป็นประเด็นที่น่าคิดมาก! ทางประวัติศาสตร์ พระองค์คือผู้รวบรวมแผ่นดินจีนให้เป็นปึกแผ่นภายใต้ราชวงศ์ฉินในปี 221 ก่อนคริสตกาล และสถาปนาตนเองเป็น 'ฮ่องเต้' (皇帝) คนแรก แน่นอนว่าก่อนหน้านี้มีกษัตริย์ในยุคจ้านกั๋วหรือแม้แต่ราชวงศ์เซี่ยกับซาง แต่ฉินซีคือบุคคลแรกที่ใช้คำว่า 'ฮ่องเต้' ซึ่งหมายถึงจักรพรรดิผู้มีอำนาจสมบูรณ์เหนือดินแดนทั้งหมด ความน่าสนใจอยู่ที่ว่า แม้ราชวงศ์ฉินจะสั้นเพียง 15 ปี แต่รากฐานที่พระองค์วางไว้ เช่น การรวมอักษรจีน ระบบ度量衡 (หน่วยชั่งตวงวัด) และการสร้างกำแพงเมืองขั้นต้น กลายเป็นมรดกสืบทอดมาหลายพันปี ในแง่นี้ ถือว่าพระองค์ไม่ใช่แค่ฮ่องเต้องค์แรกในนามเท่านั้น แต่ยังเป็นผู้เปลี่ยนโฉมหน้าประวัติศาสตร์จีนอย่างแท้จริง ส่วนตัวแล้วมองว่าคำถามนี้สะท้อนความลึกซึ้งของประวัติศาสตร์จีนได้ดี เพราะแม้จะมีผู้ปกครองก่อนหน้านั้นมากมาย แต่การกำเนิดแนวคิด 'จักรวรรดิ' ที่รวมศูนย์แบบจีนนั้นเริ่มต้นที่ฉินซีอย่างไม่ต้องสงสัย

คำถามสั้นๆ แต่ก็ชวนให้คิดว่าตัวเองอาจกำลังเจอกรณีชื่อเรื่องซ้ำกันมากกว่าที่คิด ในฐานะแฟนงานเล่าเรื่อง ผมเจอหลายกรณีที่ชื่อเดียวกันถูกใช้ในหลายสื่อ — อนิเมะ มังงะ นิยายเชิงประวัติศาสตร์ หรือเกม — ทำให้ยากจะตอบตรงๆ ว่า 'ฉิน' ที่คุณหมายถึงถูกเขียนโดยใครโดยไม่รู้ว่าเป็นสื่อไหน ภาษาอะไร หรือปีไหน ฉันอยากช่วยเต็มที่ แต่ก่อนจะบอกชื่อผู้เขียนและผลงานอื่น ๆ ของคนนั้นได้อย่างแม่นยำ ต้องรู้ด้วยว่าเวอร์ชันที่คุณพูดถึงเป็นงานแบบใด เช่น นิยายแปล นิยายต้นฉบับภาษาจีน มังงะ หรืออนิเมะ ถ้าคุณบอกเพิ่มเติมเล็กน้อย — เช่นเป็นหนังสือเล่มเดียวหรือเป็นซีรีส์ มีฉบับแปลภาษาไทยหรือไม่ — ฉันจะจัดข้อมูลผู้เขียนและชี้ผลงานอื่น ๆ ของเขาให้ชัดเจนกว่าเดิม