“Ouch… damn! Please… be careful.”
mahinang daing ng lalaki sa matatas nitong English. Napakamot siya sa ulo. Hindi niya maintindihan ang mga sinasabi nito. Dahan-dahan niyang inalis ang gasa na nakatakip sa sugat upang palitan iyon. Sa kalagitnaan ng pagtanggal ay napansin niyang may dumikit sa balat ng lalaki. Alam niyang masasaktan ito kapag bigla niyang hinila. Habang dahan-dahan niyang tinatanggal ang nakadikit na gasa, bigla nitong hinawakan ang kamay niya. Nang tingnan niya, nakapikit ang lalaki at kagat-labi, tila pinipigilan ang sakit. “Mr., pu-puwede bang huwag mong higpitan ang pagkakahawak sa kamay ko? Paano ko matatanggal itong gasa kung kay higpit mo?” nakaingos niyang reklamo. Halos mapapadaing na siya sa sakit ng pagkakahawak nito. Agad namang binitiwan ng lalaki ang kanyang kamay. Kaya inayos niya ang tatlong unan, pinagpatong-patong iyon at inilapit sa headboard ng katre. Dahan-dahan niyang isinandal doon ang lalaki na halatang hinang-hina pa rin, dahil sa lagnat at sugat nito. “Aalisin ko na itong gasa, ha? Huwag kang mag-alala, dahan-dahan lang para hindi ka masaktan.” Hindi ito umimik ngunit tumango. Kaya maingat niyang inalis ang gasa, at nakahinga siya nang maluwag nang magawa niya iyon nang hindi nasasaktan ang lalaki. Pinalitan niya agad ng bago bago pa man muling dumugo. Nang matapos, akma na sanang lalabas si Elaina ngunit muling hinawakan ng lalaki ang kanyang braso. “M–may kailangan ka pa ba?” kinakabahan niyang tanong. “Can you get me… some water, please?” Nangunot ang noo niya. Muli na naman itong nagsalita sa matatas na English na hindi niya maintindihan. Napakamot siya sa ulo, labis ang hiya at panghihinayang. Napakahirap talaga kung hindi nakapag-aral. Ni simpleng English, hindi ko alam. “Mr., p-pasensya na, pero hindi po kita maintindihan. H-hindi po ako nakakaintindi ng salitang English.” Nahihiya man, nagpakatotoo na lang siya. Saglit na natigilan ang lalaki, saka tumitig sa kanya. Napalakas ang kabog ng dibdib ni Elaina. Lalo pa siyang nailang sa nakatutunaw nitong titig. “Puwede ba akong humingi ng tubig na maiinom?” “Ah, oo. Sandali lamang at kukuha ako.” Agad siyang lumabas ng kwarto. Kumuha siya ng malamig na tubig mula sa kanilang tapayan at inilagay iyon sa nag-iisa nilang basong babasagin. Ayaw niyang ipagamit ang kupas na plastic na baso—nakakahiya lalo pa’t halatang galing sa mayamang pamilya ang lalaking ito. Pagbalik niya sa silid, nadatnan niya itong pilit inaabot ang sahig kahit hirap gumalaw dahil sa sugat. “Ito na yung tubig mo,” sabi niya at mabilis na iniabot iyon. Agad namang kinuha ng lalaki at halos isang lagukan lang ay naubos ang laman. “Sorry… but do you have food?” Napakunot siya ng noo. Hindi niya na naman maintindihan ang sinabi nito. Ang kulit naman, sinabi ko nang hindi ako marunong ng English. Nahalata iyon ng lalaki, kaya napakamot din ito sa batok at napabuntong-hininga. “Pasensya na. Baka may pagkain ka riyan. Kahit ano, nagugutom na kasi ako,” sabi nito sa wakas sa Tagalog sabay haplos sa tiyan. Agad siyang tumalima papunta sa kusina. Napangiti siya nang makita ang nakasabit na kaldero sa paminggalan. Alam niyang may natira pa kanina sa almusal nila. Siguro ay sinadya ni Aling Mercedes na magtabi para sa kanilang bisita. Agad niyang ibinaba iyon at tiningnan ang laman. May kanin at gulay pa naman. Mayroon ding pritong tilapia. Kumuha siya ng pinggan, sumandok ng kanin, at inilagay na rin ang kaputol ng pritong tilapia. Pagkatapos ay bumalik na siya agad sa kwarto. Ibinaba niya sa tabi ng lalaki ang dala niyang plato. “K-kain ka na,” alok niya, ngunit imbes na kumain, nakatitig lang ang lalaki sa plato. Pagkatapos ay lumipat ang tingin nito sa kanya at marahan na itinaas ang kanang braso. Nung una ay hindi niya agad nakuha ang ibig nitong sabihin. “Maari mo ba akong subuan?” walang kagatol-gatol na sabi ng lalaki. Napaawang ang bibig niya sa gulat. Hindi niya alam kung susundin ba ang sinabi nito. “H-hindi ko pa kasi kayang igalaw itong mga braso ko,” dagdag ng lalaki nang makita ang pag-aalinlangan sa kanyang mukha. Marahan siyang tumango. Siguro naman ay hindi ito masamang tao, bulong niya sa sarili. “S-sige… w-walang problema,” ani niya at agad na kinuha ang kutsara. Nilagyan niya iyon ng kanin at ulam bago dahan-dahang isinubo sa lalaki. Nakailang subo na ito nang mapansin niyang nakatitig sa kanya ang lalaki. Napalunok siya. Agad na pumasok sa isip niya na baka may masama itong balak. Dahil sa kaba, mabilis niyang hinagilap ang kaninang nabitawan niyang kawali. Inihanda niya iyon at iniamba sa mukha ng lalaki. Nagkunot ang noo nito. “W-what are you doing?” takang tanong ng lalaki, halatang naguguluhan. “Wag mo akong ma-English-English, Mr.! Hindi ko man maintindihan ang mga sinasabi mo, pero marunong akong makiramdam. Isang maling galaw mo lang, tatama itong mauling na kawali sa mukha mo!” matapang ngunit nanginginig ang boses niyang babala. Lalong nagkunot ang noo ng lalaki. Maya-maya pa ay napailing ito, saka marahang nasapo ang sariling noo. Pagkatapos ay dahan-dahang sumandal pabalik sa papag, wari bang sumusuko na lang sa sitwasyon. “Geezz… Do you think magagawan pa kita ng masama sa lagay kong ’to?” tanong ng lalaki, sabay taas ng kamay at braso nitong may benda. Napakagat-labi siya. Kung iisipin nga naman, tama siya. Sa kalagayan ng lalaki ngayon—hirap na hirap nga sa pagtayo—halos imposibleng may magawa itong masama.Mapait siyang napangiti nang maalala kung paano niya nakilala ang asawang si Arkin. Naaksidente ito, at sa kabutihang-palad ay nakita ng kanyang ama at kapatid. Nang gumaling ang lalaki, inakala niyang iyon na ang huli nilang pagkikita. Ngunit laking gulat niya nang isang araw ay naging bisita nila ito. Ang pagbisita ni Arkin nang minsan ay nasundan pa ng maraming beses. Kalaunan, naglakas-loob itong magtapat ng damdamin sa kanya. Subalit dahil sa malaking agwat ng kanilang estado at uri ng pamumuhay, tinanggihan ng dalaga ang panliligaw ni Arkin—kahit pa hindi na niya maitatangging may nadarama na rin siya para sa binata. “Kayraming babae riyan na kasing-lebel mo—mayayaman, magaganda, at higit sa lahat, edukada. Bakit ako? Na simula’t sapol alam mong hindi marunong sumulat at bumasa? Bakit ako, na isang anak-mahirap at mangmang?” ani Elaina kay Arkin, lihim na nasasaktan sa pagtanggi sa pag-ibig na buong pusong iniaalay sa kanya ng binata. Buong akala niya ay titigil na sa pan
“Ouch… damn! Please… be careful.” mahinang daing ng lalaki sa matatas nitong English. Napakamot siya sa ulo. Hindi niya maintindihan ang mga sinasabi nito. Dahan-dahan niyang inalis ang gasa na nakatakip sa sugat upang palitan iyon. Sa kalagitnaan ng pagtanggal ay napansin niyang may dumikit sa balat ng lalaki. Alam niyang masasaktan ito kapag bigla niyang hinila. Habang dahan-dahan niyang tinatanggal ang nakadikit na gasa, bigla nitong hinawakan ang kamay niya. Nang tingnan niya, nakapikit ang lalaki at kagat-labi, tila pinipigilan ang sakit. “Mr., pu-puwede bang huwag mong higpitan ang pagkakahawak sa kamay ko? Paano ko matatanggal itong gasa kung kay higpit mo?” nakaingos niyang reklamo. Halos mapapadaing na siya sa sakit ng pagkakahawak nito. Agad namang binitiwan ng lalaki ang kanyang kamay. Kaya inayos niya ang tatlong unan, pinagpatong-patong iyon at inilapit sa headboard ng katre. Dahan-dahan niyang isinandal doon ang lalaki na halatang hinang-hina pa rin, dahil sa
“Nay, ako na po diyan. Matulog na po kayo,” alok niya sa inang abala sa paghuhugas ng mga plato. “Ako na. Tingnan mo na lang ’yung lalaki sa kwarto mo. Punasan mo ulit ng basang towel, baka tumaas pa ang lagnat,” utos ni Aling Mercedes na ipinagpatuloy ang paghuhugas. Wala na siyang nagawa kundi sumunod. Ayaw man niyang gawin, wala siyang magagawa—utos iyon ng ina. Ewan ba niya kung bakit, ngunit tuwing napapalapit siya sa estranghero, bigla na lang bumibilis ang pintig ng kanyang puso. Parang nakukuryente siya kapag nagtatama ang balat nila. Malalim siyang humugot ng hininga bago kinuha ang isang malinis na tuwalya. Binasa niya iyon ng maligamgam na tubig at nilagyan ng kaunting alcohol. Pagkatapos ay marahang idinampi sa noo ng lalaking may mataas na lagnat. Hindi niya namalayang napapatitig na pala siya sa mukha nito. Dahil sa kaba at pagmamadali kanina, hindi niya napansin ang maamong anyo ng lalaki—matangkad, maputi, matangos ang ilong, mahahaba at nakapirming pilik-mata,
“Ate, kakain na tayo,” wika ni Diday, ang nakababata at pangatlo sa kanilang magkakapatid. Alanganing tinapunan nito ng tingin ang lalaking wala pa ring malay. “Ate, ’di ba sabi ni Nanay, linisan mo ’yan?” dagdag pa nito. “Ikaw na kaya ang maglinis sa lalaking ito, Diday,” alanganing tugon niya. Napakamot naman sa ulo ang kapatid at napanguso pa dahil sa sinabi niya. “Ate naman, ikaw na. Ikaw ang inutusan ni Nanay, e,” reklamo nito bago tuluyang umalis sa pinto. Malalim na buntong-hininga ang pinakawalan niya bago naglakas-loob na linisin ang lalaki. Sa unang hawak pa lang niya rito, biglang bumilis ang pintig ng kanyang puso—parang tambol na dumadagundong sa dibdib niya. Dahan-dahan niyang nilinis ang mga kamay at braso nito. Sinunod naman ang mukha, na puno ng galos, pasa, at putik. May malaking sugat din sa bandang noo, kaya’t maingat niyang ipinunas ang maligamgam na tuwalyang basa. Halos pigil-hininga siya sa takot na baka magising ito, ngunit nakahinga rin ng maluwag nang m
Malakas ang ulan. Tila may sama na naman ng panahon.Hindi mapakali ang nanay ni Elena na si Aling Mercedes. Maya't maya ang pag tanaw na ginagawa nito sa bintana nila na gawa sa kawayan. Gumagabi na pero hanggang ngayon ay wala pa ang tatay niya at ang nakababata niyang kapatid na si Lowell. "Nay,maupo ho muna kayo. Baka po sumilong lang sina tatay,kaya wala pa. " Pang lilibang na wika niya sa kanyang ina na bakas sa mukha ang pag aalala.Malalim itong humugot ng hininga. "Hindi ko maiwasan ang hindi mag alala. Malakas ang ulan,Elena,Baka kung ano na ang nangyari sa tatay at kapatid mo."wika nito. Nilapitan niya ang ina at dinala ito sa mahabang upuan na gawa sa kawayan. Pinaupo at kinalma niya ang ina. “Nay,tama na po ang pag-aalala. Baka mamaya atakihin na naman kayo sa puso.”pang-aalo niya sa Ina. Saka ikinuha niya ng tubig ang ina sa tapayan.Maging siya man ay nag-aalala na din sa kanyang ama at kapatid.Hindi lang niya pinahahalata sa ina. Bakit nga ba wala pa ang kanyang
“Mahal, nasaan ka na ba? Pakiusap, umuwi ka na…” piping hiling niya sa sarili. Halos mangiyak-ngiyak siya nang maalala ang mahal na asawa. Isang linggo na itong out of the country dahil sa negosyong inaasikaso sa labas ng bansa. Kaya naman malaya ang ginagawang pang-aalipusta at pang-aalila sa kanya ni Doña Octavia. “Kung naririto ka lang, mahal… sana’y hindi ko ito nararanasan ngayon.” bulong niya sa sarili at napahagulgol na lamang sa pag-iyak. Habag at awa sa sarili ang tanging naramdaman. Napasandal siya sa pader nang maramdaman ang pag-ikot ng kanyang paningin. Nasapo niya ang sariling ulo—pakiramdam niya ay mabibiyak iyon sa sobrang sakit. Tuluyan na siyang napasadsad sa pader, nanghihina, para siyang kandilang nauupos… hanggang sa nanlabo na nang tuluyan ang kanyang mga mata. “Kawawa naman itong asawa ni Senyorito Arkin. Halos gawin na siyang katulong ni Doña Octavia.” ani Arlene habang pinagmamasdan si Elaina, na hanggang ngayon ay natutulog at mataas ang lagnat. Nadatnan