"Mahal, aalis ka talaga?" tanong ni Sofia habang papasok sa kwarto. Nakita niyang nakabihis nang maayos si Damien at nakahanda na rin ang mga gamit na dadalhin nito.
Napabuntong-hininga si Damien. Hindi na niya mabilang kung ilang beses na silang nag-aaway ni Sofia dahil sa maliliit na bagay na dapat sana’y madaling maayos. Pero ganyan talaga ang buhay may-asawa—kapag nangingibabaw ang ego, kahit mumunting problema ay nagiging kasing laki ng bundok. "Sinabi ko na sa'yo kahapon, nakalimutan mo na ba?" Ipinagpatuloy ni Damien ang pagbibihis, isinara ang mga butones ng kanyang damit, at sinuklay ang kanyang buhok. Tahimik lang si Sofia habang pinagmamasdan ang asawa. "Pwede ba akong sumama?" tanong niya matapos ang ilang saglit na pananahimik. Tumingin si Damien kay Sofia, saka kinuha ang cellphone niya at isinilid sa bulsa. "Hindi ako pupunta sa lungsod, kundi sa isang baryo para tingnan ang taniman ng tsaa na pagmamay-ari ng kumpanyang makikipagkasunduan sa kumpanya ko. Hindi iyon lugar para sa'yo, mas mabuting manatili ka na lang dito." Muli namang napabuntong-hininga si Sofia. Hindi niya gustong maiwan mag-isa. Natatakot siyang muling dumalaw ang biyenan niya sa bahay at pag-usapan na naman ang pagkakaroon ng anak. Siguradong ikukumpara na naman siya nito sa manugang ng kaibigan nito na mayroon nang anak. "Damien, mas mabuti pang sumama na lang ako sa'yo kaysa harapin ang mama mo! Alam mo naman kung paano siya, ‘di ba? Kapag wala ka, ang dali-dali niyang laitin ako," sabi ni Sofia habang nagmamakaawa ang tingin. Nangangatog ang kanyang tinig, at bahagyang kumikislap ang mga mata niya dahil sa naiipong luha. Alam ni Damien na nasasaktan ito, pero kung isasama niya si Sofia, tiyak na hindi siya makakapag-concentrate sa trabaho niya. "Hindi!" mariing sagot ni Damien. Alam na niya ang mangyayari. Noong nakaraan, isinama niya si Sofia sa isang business trip, at buong araw lang siyang nakarinig ng reklamo mula rito. Hindi siya tinantanan hanggang sa makatulog ito. Dahil doon, hindi niya natapos ang dapat niyang gawin. At mula noon, ipinangako niyang hinding-hindi na niya ito isasama sa ganitong mga lakad. Bago pa makapagsalita ulit si Sofia, kinuha na ni Damien ang bag niya at mabilis na lumabas ng kwarto. Naglakad siya papunta sa garahe at agad na pinatakbo ang sasakyan. Wala man lang paalam. Naiwang nakatayo si Sofia sa may pintuan, pinipigilan ang sariling lumuha. Pakiramdam niya, unti-unti nang nagbabago si Damien—nagiging malamig, nagiging matabang. "Hindi, hindi ako iiyak! May schedule pa akong shooting, mas mabuting umalis na rin ako bago pa dumating ang matandang ‘yon at pag-usapan na naman ang apo!" bulong niya sa sarili, saka pumasok pabalik sa kwarto. --- Sa kabilang banda… Malungkot na ngiti ang lumabas sa labi ni Bellerien habang pinagmamasdan ang mga batang naglalaro sa parke. Nandoon din si Jason. Masaya itong tumatakbo, pero nang mapansin niyang may ilang bata roon na kasama ang kanilang mga magulang, tila natigilan ito. Biglang kinurot ang puso ni Bellerien. "Nais din kaya ni Jason na magkaroon ng ama?" tanong niya sa sarili. Kung ganun nga, ano ang dapat niyang gawin? Sa panahon ngayon, bihira nang may lalaking handang pakasalan ang isang babaeng may anak na. Napakamahal ng gastos sa buhay, at ito ang isang malaking hadlang. Marami nang mag-asawa ang pinipiling huwag nang magkaanak, at marami ring nagpapasyang huwag nang magpakasal. Napalunok si Bellerien at mabilis na lumapit kay Jason. Sinamahan niya itong maglaro, umaasang kahit papaano ay maibsan ang pangungulila nito. Pagsapit ng hapon, nagyaya na siyang umuwi. Gaya ng nakasanayan, naglakad silang mag-ina habang nag-uusap. Kahit madalas ay hindi magtugma ang sinasabi ni Jason, natatawa pa rin si Bellerien sa kakulitan ng anak. Pagkarating sa inuupahan nilang kwarto, agad niyang dinala si Jason sa banyo upang maghugas ng kamay, paa, at mukha. Pagkatapos noon, napatingin siya sa natitirang bigas at dalawang itlog na nasa mesa. Napabuntong-hininga siya. Tanda niya, wala na silang pagkain. Ngunit dahil bukas pa ang sahod niya, wala siyang magawa kundi pagkasyahin ang kung ano ang meron sila ngayon. Maya-maya, tinawag niya si Jason. "Anak, pasensya ka na, ito lang ang makakain natin ngayon. Pero malusog naman ang itlog, kaya dapat ubusin mo ito, ha?" sabi niya habang iniaabot ang pinggan sa anak at hinaplos ang ulo nito. Kinailangan niyang magtipid. Hindi siya kakain ngayong gabi, pero babawi na lang siya bukas, naisip niya. Nang matapos ang lahat, oras na para matulog si Jason. Ang mabait niyang anak ay kusang nahiga sa tamang oras. Pagkatapos niyang matulog, saka lamang nagsimula si Bellerien sa gawaing bahay. Pagod na pagod siya, pero ito ang landas na pinili niya. Makalipas ang ilang sandali, humiga na rin siya sa kama, niyakap ang anak, at inayos ang kumot nito. "Jason, salamat sa pagiging mabuting anak ni Mama," bulong niya. Ngumiti siya habang tinititigan ang maamong mukha ng natutulog niyang anak. Hinalikan niya ito sa noo bago tuluyang ipinikit ang kanyang mga mata. --- Kinabukasan… Kasama na ni Damien ang matalik niyang kaibigan na si Jordan. Nasa loob sila ng sasakyan papunta sa baryo kung saan naroroon ang taniman ng tsaa. "Dam, gusto kong bumili muna ng bulaklak para sa asawa ko. Gusto mo rin ba?" tanong ni Jordan. Napabuntong-hininga si Damien at tiningnan ito nang may pagtataka. "Bakit ako bibili ng bulaklak? Aling asawa ang tinutukoy mo? Hindi ba nasa bahay ang asawa mo?" balik tanong ni Damien, halatang naguguluhan. Napangisi si Jordan at kinamot ang batok niya kahit hindi naman ito makati. "Alam mo kasi… Bukod sa legal kong asawa, meron din akong isang 'di legal," mayabang na sabi ni Jordan, tila ipinagmamalaki pa ito. Napailing si Damien. Alam naman niya kung paano si Jordan—may lihim na relasyon sa sekretarya nito, pati na sa hipag nito. At ngayon, nadagdagan pa ng isa. "Hayop ka talaga," iling niyang sabi. Ngumisi lang si Jordan. "Wala akong magawa, pare. Alam mo ‘yon? Kung isang babae lang ang uunahin mo, madaling magsawa. Sigurado akong nararamdaman mo rin 'yan!" Napasinghap si Damien at hindi na lang siya sumagot. Nang marating nila ang isang flower shop, agad na bumaba si Jordan at pumasok. "Magandang umaga po! Ano pong maitutulong ko?" bati ng isang babae. Ngumiti siya nang matamis, dahilan para mapatitig si Jordan sa kanya nang ilang segundo. "Ano po, sir? Bibili kayo ng bulaklak para sa asawa o kasintahan?" "A-ah, oo," sagot ni Jordan. Ngumiti ang babae. "Sige po, tingnan niyo muna ang mga bulaklak dito. Bawat kulay at klase ng bulaklak ay may kanya-kanyang kahulugan. Ang mga ito ay espesyal para sa mga magkasintahan." Muling sinulyapan ni Jordan ang babae. "Ikaw na lang ang pumili. Piliin mo ‘yung paborito mong kulay at bulaklak," sabi niya. Bigla namang tumakbo ang isang batang lalaki papunta sa babae habang umiiyak. "Nanay!" sigaw ng bata. Si Jason. At ang babaeng iyon… Si Bellerien."Sa totoo lang, gaano ba ako kahamak sa paningin mo, Sir?" tanong ni Ana na ang mga mata ay tila sumusuko na.Ang tanong ni Ana ay talagang nagpabalik sa ulirat ni Edwin at pinahinto ang ginagawa niya.Ngumiti si Ana ng mapait, pinipigilan ang lahat ng galit na nararamdaman. Alam niya na kahit anong sabihin niya na may pagka-inis o kahit anong galit ang ipakita niya sa mukha, hindi talaga susuko si Edwin at hindi talaga magsisisi sa ginawa niya."Hindi kita hinahamak." Sabi ni Edwin, seryoso ang mukha na parang totoo ang sinasabi niya. "Kung hinahamak kita, malamang ay ihahagis ko sa mukha mo ang pera, ngingisi ng masama sa’yo at yayain kitang magpakasal para lang sa kapakanan ko."Patuloy na tinitignan ni Edwin si Ana. Alam niya na ang ginawa niya ay maaaring magdulot kay Ana ng lalong ayaw na pakasalan siya dahil sa tingin nito ay masama ang ugali niya. Pero habang tumatagal, habang sila’y magkasama sa iisang bubong kahit na may mga limitasyon sa moralidad at damdamin, talagang nak
Tahimik na binabasa nina Bellerien at Damien ang mga artikulo tungkol sa kanila na pinag-uusapan sa social media. Maraming litrato nila ang lumalabas, hindi nila alam kung kailan kinunan dahil hindi nila namalayan.Ang mga litrato nila sa panaderya, si Damien na yakap si Bellerien mula sa likod, at ang mga litrato nilang namimili sa supermarket ay maraming comments sa social media. Nabalita pa nga sila sa national TV kaninang umaga.“Ang kukulit naman nila,” inis na sabi ni Bellerien.Bumuntong-hininga si Damien at niyakap si Bellerien na katabi niya. Ang mga artikulo at balita ay hindi naman puro negatibo dahil pinupuri nila kung gaano sila ka-sweet. May ilang negative comments na nagsasabi na ang relasyon nila ay dahil sa sakit ni Sofia.Hinalikan ni Damien si Bellerien sa pisngi at sinabi, “Bakit natin papansinin ang mga artikulo at balita na ‘yan? Magiging malungkot ang buhay natin kung puro iniisip natin ang sasabihin ng ibang tao.”Tumango si Bellerien. Tama si Damien. M
Nakangiti si Bellerien habang tinitignan si Damien na masigasig na tumutulong sa kanya. Ang panaderya na inaasikaso nila ngayon ay ang ika-anim na panaderya na binuksan dalawang araw na ang nakakaraan. Magsisimula na ang mga empleyado bukas, kaya ngayon ay si Bellerien ang bahala. Mabuti na lang at Linggo ngayon kaya natulungan siya ni Damien.Nandoon din si Jason, sobrang excited dahil maraming tao sa panaderya at malapit sa nanay at tatay niya.“Dalawang tinapay, libre ang isang mini cake!” Sigaw ni Jason na ginagaya ang sinabi ng nanay niya.Tumawa si Damien habang nakikita ang anak na sumisigaw at tumatakbo. Wala namang gaanong maitutulong si Damien. Si Bellerien lang ang marunong makipag-usap sa mga customer dahil mabait at magaling siyang makakuha ng loob ng mga ito.Maya-maya, umupo si Bellerien dahil pagod na siya sa buong umaga at hapon.Binaba ni Damien ang anak niya para maglaro sa baba gamit ang laruan nito. Pagkatapos, lumapit siya sa asawa niya at dahan-dahang min
Bumuntong-hininga si Bellerien nang dumating ang nanay ni Damien, nagdahilan itong gusto nitong makita ang apo. Hindi lang iyon ang dahilan ng pagbuntong-hininga ni Bellerien, kundi dahil din kay Jason na umiiyak at nakatingin kay Bellerien na parang humihingi ng tulong para makalayo sa babaeng lola pala niya.“Jason, tingnan mo! Ito, baka alam mo kung ano ito sa ibang lenggwahe?” Tanong ng nanay ni Damien habang tinuturo ang larawan ng isang hayop. Iyon ang ginagawa ng nanay ni Damien. Sinusubukan niyang maging close kay Jason, pero na-stress si Jason dahil parang teacher ito at hindi lola.“Nay, Jason,”May gustong sabihin si Bellerien na kanina pa niya pinipigilan. Pero bago pa siya makapagsalita, pinutol ito ng nanay ni Damien na tinignan siya nang masama at sinabi, “Manahimik ka! Wala kang alam sa pagpapalaki ng bata. Kung ikaw ang nanay ni Jason, siguradong bobo at walang silbi ang bata!”Tinignan ni Bellerien ang anak niyang mukhang nagulat sa pagsigaw ng nanay ni Damie
“Yehey!” Masayang sigaw ni Lorita nang makarating sila sa hotel room.Gaya ng gusto ni Lorita, magkakasama silang matutulog sa iisang kwarto. Mabuti na lang at mabilis si Edwin at nag-book agad ng family room para may dalawang kama. Kung sa iisang kama lang sila matutulog, kahit wala namang gagawin, mahihirapang si Ana at hindi komportable, ‘di ba?Gaya ni Lorita, excited din si Nathan.Nakangiti si Ana habang nakikita ang dalawang bata na masaya at nagtatakbuhan, umaakyat sa kama at naglalaro. Kahit hindi komportable si Ana, nang makita niya ang malapad na ngiti ni Lorita at ang saya nito at ganoon din ang anak niya, kinakaya niya ang pagiging uncomfortable para maramdaman nina Lorita at Nathan ang saya ng bakasyon.Masaya rin si Edwin nang makita ang anak niyang masaya. Masaya rin siyang makitang komportable si Nathan kahit na bago lang sina Lorita at Edwin kay Nathan.Bumuntong-hininga si Edwin at tinignan ang anak na nakangiting nakatingin kina Lorita at Nathan. Saglit na ti
Umiyak si Nathan nang buhatin siya ni Jordan. Dati, hindi naman sila close, lagi siyang naiinis dahil iniistorbo daw siya ni Nathan sa mga ginagawa niya at hindi komportable kay Nathan. Kaya ganoon na lang, sobrang histerical at stressed si Nathan nang pilitin siyang buhatin ni Jordan. Hindi na rin napigilan ni Jordan ang pag-iyak kahit walang tunog. Pinagsisihan niya ang lahat ng ginawa niya at ang mahirap na panahon kina Ana at Nathan. Pagkatapos ipadala ni Edwin ang lawyer para sa diborsyo, wala nang nagawa si Jordan at hindi na niya napigilan ang paghihiwalay dahil sa mga ebidensya ng pangangalunya. Mahigpit ding sinabi ng nanay ni Jordan na may kasalanan ang anak niya at hindi siya mabuting asawa. Hiningi rin ng kuya ni Jordan na pakawalan na si Ana at palayain sa hirap na nararamdaman nito. Mas mahal nila si Ana kaysa kay Jordan dahil simula nang maging parte ito ng pamilya, si Ana ang gumagawa ng responsibilidad ng isang asawa, inaalagaan ang pangalan ni Jordan kahit wala