Capitulo Quince: Ligaw na Usa

              Sa loob ng mansiyon ng pamilya Villamarquez, naroon sa malawak na hapag-kainan ang dalawang pamilya at sama-samang kumakain ng tanghalian. Sa pinakagitna ay ang paella na may mga hipon, tahong at itlog, nakalapag din ang putaheng pochero na sinahugan ng karne ng baboy, saba at kamatis, naroon din ang malinamnam na adobo. Siyempre, hindi mawawaglit ang kanin at mga prutas gaya ng saging, mansanas, ang mamahaling presa at pakwan.

              Pinag-uusapan ang mga bagay patungol sa kasunduan ng kanilang pamilya, isang kasalang magaganap sa pagitan ng dalawa sa mga tanyag na pamilya sa buong Isla Oriente. Ang Villamarquez  at ang Esperanza.

“Ano nga ba ang magiging takdang petsa ng kanilang pag-iisang dibdib?” panimula ni don Gonzalo nang maisubo ang isang kutsarang kanin sa kan'yang bibig.

“Bakit kailangan pa nating patagalin? Aming napag-usapan ng aking unico-hijo na sa susunod na buwan na lamang itakda ang kasal. Tutal ay wala namang nagiging problema sa kanilang dalawa,” nakangiti namang sagot ni don Lorenzo habang umiinom ng alak mula sa isinalin ng isa sa mga tagapagsilbi sa baso nito.

             Sa ilalim ng mesa naman ay pasimpleng sinipa ni Vahlia ang paa ng kaharap nitong si Mateo dahil sa narinig. Binigyan niya ito ng nang-aakusang tingin na animo’y sinasabing, ‘Ikaw ba ang may pakana nito? Bakit kasabwat ka ng iyong ama sa pagdedesisyon?’

            Palihim namang napadaing ang lalaki sa sakit ng pagkakasipa ni Vahlia, sinulyapan naman nito ang binibini na ngayo’y nagpapakawala ng nakakamatay na titig sa kaniya. Kumunot ang noo nito sa ginawa ni Vahlia, ‘Ano ba ang naging kasalanan ko’t sinipa mo ang aking binti?’ Hindi naman makapagsalita si Vahlia sa harapan ng lahat kung kaya’t tanging irap ang isinagot nito.

“Sumasang-ayon ako, nasa wastong edad na rin ang aking anak upang makapangasawa. Nababatid ko namang isang mabuting bata itong si Mateo kung kaya’t inaasahan kong hindi niya pababayaan si Victoria. Tama ba ako, ginoong Mateo?” Bumaling ang tingin ni don Gonzalo sa direksiyon ni Mateo. Saglit na nanlaki ang mga mata nito sa biglaang tanong ng Don.

“O-Opo, señor Esperanza. Makaaasa po kayong hindi ko sasaktan ang iyong anak,” sagot nito na siyang ikinatawa naman ni Vahlia. Halos lahat naman ay nakatapos na ng kanilang kinakain.

“Nasasabi ni'yo pa po iyan kahit na alam niyong pinagkasunduan ni'yo ang kasalang ito? Wala akong magagawa kundi ang sundin ang iyong kagustuhan dahil isa lamang akong anak at kayo ang nararapat na masunod. Ngunit papaano naman po ako? Hindi ko naman po ginusto ang kasalang—”

“Victoria!” paninita sa kaniya ni don Gonzalo at akma pang tatayo upang lapitan ang anak ngunit agad na napigilan ni doña Vivian. Mahigpit nitong hinawakan ang braso ng asawa at umiiling nitong tinignan ang mga mata nito.

             Wala namang nagawa ang don kung hindi ang bumuntong hininga at muling bumalik na lamang sa kaniyang upuan. Hindi nila ito pamamahay at nakakahiyang sigawan nito ang anak sa harapan ng mapapangasawa nito.

             Nanatiling nakayuko naman si Vahlia at walang imik na nakaupo. Maya-maya pa’y lumapit sa kaniya si Estrella at ipinagpaalam ang kanilang pag-uusap, “Paumanhin po sa naging asal ng aking kapatid, hayaan ni'yo pong ako na lamang ang kumausap sa kaniya.”

             Nakangiti naman siyang tinanguan ni doña Carmen, “Mas mabuti pa nga, maaari kayong magtungo sa hardin upang mag-usap.”

“Maraming salamat po, Señora.”

          

             Akmang tatayo at susunod pa sana si Mateo ngunit agad din siyang nahawakan at napigilan ni Cielo, “Huwag ka nang sumunod pa, Kuya.”

             Hinawakan nito ang balikat ng kapatid at isinama sa likuran ng mansiyon. Malawak ang hardin ng mga Villamarquez at napapalibutan ang isang dako nito ng mga bulaklak ng tayabak (Jade vine), nakadisenyo ang namumulaklak na baging sa isang arko. Napakaganda ng hardin na iyon, isama pa ang iba’t ibang klase ng mga orkidiyang nasa paligid.

“Victoria, aking kapatid. Nauunawaan ko ang iyong hinanakit patungkol sa bagay na ito ngunit hinihiling ko sanang hu—”

“Nasasabi mo 'yan dahil hindi ikaw ang pinipilit!” putol ni Vahlia habang nakatingin nang diretso sa mga mata ni Estrella. Gulat naman ang namuo sa buong mukha ni Estrella, hindi makapaniwalang magagawa siyang sigawan ng kan'yang kapatid.

“H-Hindi man ako ang ipinagkasundo ngunit nais kong malaman mong ginagawa lamang ito ng ating mga magulang para sa iyong kabutihan at masiguring hindi sa kamay ng mga masasamang tao ka babagsak.”

“Ngunit bakit ako lang? Ikaw? Bakit hindi ka ipinagkasundo sa kung sinong mayamang pamilya?” nalilitong tanong ni Vahlia.

“Gustuhin ko man na saluhin ang iyong suliranin sa kasunduang iyan ngunit hindi ko magawa…” Nag-iwas siya ng tingin at kusang tumulo ang ilan sa mga luha niya. “Isang gabi, aking naulinigan mula sa labas ng silid nina Ama’t Ina na ika’y ipakakasal sa mga Villamarquez upang mas lumaganap pa ang ating mga ari-arian at negosyo sa buong bayan at maging sa kalapit Isla.”

“Naisin ko mang ako na ang gumawa sa responsibilidad na iyon pagkat ako ang mas nakatatanda ngunit hindi… batid nila Ina’t Ama ang aking karamdaman sa puso. Walang sino mang magkakagusto sa isang binibining may sakit upang tanggapin sa kanilang pamilya. Alam nilang magiging pabigat lamang ako sa kanila kung kaya’t paumanhin kung hindi kita matutulungan.”

                Tahimik na tinitigan ni Vahlia ang kapatid na ngayo’y patuloy na umaagos ang mga luha nito sa kan'yang pisngi. Masasalamin ang sakit at pagdaramdam sa tila nangungusap na mga mata nito. Kapareho ng pangyayaring ito ang huli nilang pag-uusap ni Tahlia, ang kapatid nito sa totoong katauhan niya bilang si Vahlia ng taong 2019.

                Hindi maawat sa panginginig ang mga kamay ni Vahlia habang patuloy na naglalakad papalapit sa harapan kung nasaan ang kan'yang mga magulang at mga kapatid na sina Tahlia at Kahlia. Ngayon ang araw kung saan pormal nang iaanunsiyo sa publiko ang partnership ng dalawa sa nagbibigatang mga pangalan sa larangan ng abogasiya.

              Ang mga Medrano at Gimenez, at upang mas mapagtibay pa ang pakikipagsosyo nila sa isa’t isa ay napagkasunduan nilang ipakasal sa isa’t isa ang kanilang mga anak. At iyon ay sina Hudson at Vahlia.

“Ladies and gentlemen, I would like to thank you for coming over for the grand opening of MG Lawfirm. And in accordance with our partnership, we have a special announcement for tonight.”

             Sa sinabing iyon ng kan'yang papa ay mabilisa na umatras at tumakbo papalayo si Vahlia. Sa pagtakbo ay nakasalubong niya ang kan'yang ate na mabilis siyang hinablot papasok sa isang silid.

“Look, Vahlia. I don’t have much time to talk about this but I badly want to help you even if it means disobeying our parents, alam kong kasalanan ko ito so helping you to escape is my only option. Nasa likod na ng hotel na’to ang motor mo, ready to go.”

              Hindi makapaniwalang tinignan niya ang kapatid, ang dating kontra-bida sa buhay at pagdedesisyon niya ay tinutulungan siya ngayong makalayo. “But how about you?”

“Anong how about me? I’ll be fine, good luck to you. Be safe, don’t worry magkikita pa rin naman tayo. It just hurts seeing you take the responsibility I should do, I hate myself for having this sickness, letting you take over what you shouldn’t be doing. I-I’m sorry, and if this is the only way para makabawi ako sa’yo bilang kapatid mo, I’ll take the consequences.”

“Patawad, aking kapatid. Patawad dahil hinayaan kitang ikaw ang dapat na magdusa sa kasakiman ng pagiging tao. Hindi ko rin mawari kung bakit kailangan pa ni ama na palawigin ang ating mga ari-arian kung sasapat naman ang na ang mayroon tayo upang mabuhay,” pagpapatuloy ni Estrella habang pinapahid ang mga luha.

“Tunay ngang ang isang tao ay hindi nakukuntento sa kung ano man ang napasakamay na, madaling nasisilaw sa ginto. Kung sana lamang ay maaring ako ang pumalit sa’yo ngunit hindi eh, p-patawad, Victoria.”

             Isang yakap ang isinumbat ni Vahlia sa kaniya, walang sinambit na kahit ano at tanging yakap lang ng isang kapatid. Bagay na hindi niya nagawa sa kapatid niyang si Tahlia bago tuluyang ma-comatose, wala siyang lakas ng loob upang bisitahin ito o kamustahin man lang matapos nitong maisugod sa ospital limang araw ang nakalilipas nang tulungan siya nitong patakasin palayo.

*****

“Patungkol nga pala sa sinabi mo kanina,” panimula ni Mateo nang tuluyang makalapit kay Vahlia na nakaupo lang sa ilalim ng namumukadkad na bulaklak ng tayabak. Ilang oras din ang nagdaan nang magpaalam si Estrella na iwan na muna siya upang mapag-isa at pumasok pabalik ng mansiyon.

“Marami akong sinabi, alin doon?” seryoso ang tono ng kan'yang pananalita na hindi man lang nililingon ang bintang umupo sa tabi niya.

“Ang patungkol sa kasal, talaga bang hindi mo ninanais ang kasunduang iyon?”

“Hindi. Bukod sa napipilitan ako, hindi ba’t may kasintahan ka na rin sa ibang lugar? Hindi ko gugustuhing mang-agaw ng pag-aari ng iba.”

              Tumikhim si Mateo bago muling lingunin ang binibini, “Nais mo bang putulin ang kasunduan?”

               Bahagyang napaawang ang labi niya sa tanong na iyon ni Mateo, “Maaari pa ba?”

“Kung gugustuhin mo, bakit hindi?”

              Nag-angat ng tingin ang binibini at sinalubong ang matamlay na mga mata ni Mateo na pilit ikinukubli sa mga ngiting nakapinta sa kan'yang mga labi. Hindi naman nakasagot agad si Vahlia, natigilan sa puntong tila nangungusap ang mga matang nakatingin sa kaniya.

“Narinig mo na ba ang kuwento ng isang ligaw na Usa sa kagubatan?” pag-iiba ni Mateo. “Ahh, marahil ay hindi pa. Sa gubat ay may isang usa, napakaguwapong usa. Mayroon siyang isang kasintahan. Iyon ang una niyang pag-ibig kung kaya’t labis niyang iningatan ang kanilang pagsasama. Ngunit sa kasamaang palad ay nalunod ang kan'yang kasintahan sa rumaragasang ilog nang isang bagyo ang sumalanta sa buong kagubatan.”

“Labis ang naging hinagpis niya sa pagkamatay nito, umabot sa puntong isumpa na nito ang ilog na siyang kumitil sa buhay ng kan'yang minamahal. Nag-iba na ang tingin niya sa dalisay at malinaw na tubig ng ilog na iyon, kinamuhian niya ang lugar at itinuring na isang pook kung saan tanging mga masasamang ala-ala ang nabubuo. Tuluyang kinalimutan ang mga masasayang tagpong naging saksi ang ilog na iyon. Kadiliman, tanging kalungkutan ang nanatili.”

               Tumingala sa magagandang mga bulaklak sa arko si Mateo at ipinikit ang mga mata, isang ngiti ang namutawi sa kan'yang labi. “Ngunit nakahanap muli ng panibagong dahilan ang Usang iyon upang muling balikan ang ilog ng kalungkutan. Isang napakagandang dahilan upang mawaglit ang hinanakit at masasamang ala-alang iniwan ng ilog sa kan'yang puso’t isipan.”

              Nagkakaroon na ng ideya, unti-unting napapalingon sa direksiyon ng lalaki si Vahlia. “Nakilala niya ang isang napakatapang na Tigre, animo’y lalamunin ang guwapong Usa sa isang tingin pa lamang. Unti-unting nahuhulog sa mabangis na Tigre ang kan'yang kalooban nang hindi namamalayan, tila isang patibong upang ang Usa’y madagit ng Tigre. Ngunit ano pa man, magiging sunod-sunuran ang Usa sa kahit na anong ipagawa ng Tigre. Kahit na gawin pa nitong tanghalian ang malusog at guwapong Usa.”

             Sabay silang natawa na parang ewan habang pareho nang nakatingin sa mata ng isa’t isa. “Ngunit isa pang suliranin ang dumating. Sa isang relasyon, napagtanto ng Usa na hindi ito magiging matibay kapag iisa lamang ang magbibigay ng malalim na pundasyon. Ibig nang lumayo ng Tigre mula sa Usa, sa puntong iyon ay tinawanan na lamang niya ang kan'yang sarili. Bakit nga ba ulit siya nahulog sa isang Tigre? Isang kahibangang mahulog ka sa isang nilalang na batid mong sasaktan ka lamang.”

“Napagpasiyahan na lamang niyang hayaan ang Tigre na umalis, ngunit handa ba siya sa pangalawang pagkabigo sa pag-ibig? Mukhang magiging mahirap ang gagawin niyang iyon—”

“Paano kung pati ang Tigre ay hindi rin makapagpasiya?” biglang singit ni Vahlia habang nananatili ang tingin sa mga mata ni Mateo. “Paano kung sa loob niya’y nagtatalo ang puso’t isipan? Na hanggang sa ngayon ay hindi pa rin makapagpasya kung ano ang nararapat sundin. Handa bang maghintay ang Usa?”

            Hindi makapaniwalang tinignan niya ang binibini, isang kakaibang kasiyahan ang sumikbi. Hindi alam kung dapat na ba niyang ipagdiwang ang sagot na ito mula kay Vahlia. “O-Oo, hihintayin ko ang tugon ng Tigre. Ngunit… mananatili ba siya?”

            Saglit na napatigil si Vahlia, mananatili nga ba siya? Paano kung dumating ang puntong babalik na siya sa panahon niya kapag natapos na ang misyon niya rito? Paano kung… masabi niyang mahal na nga rin niya si Mateo?