“‘Yan ang hirap sa’yo Roy kapag humihingi ako ng pera ang dami mong reklamo at rason, hindi ba pwedeng sabihin mo man lang na gawan mo ng paraan?” Galit na sabi ni Loisa.
Ganito ang kanilang drama noong magkasama pa sila sa iisang bubong maging hanggang ngayon. Tuwing humihingi siya dito ng pera ay nauuwi sa sigawan ang kanilang pag-uusap. Buong akala niya ay nag bago na ang lalaki makalipas ang halos limang taon. Kaya nga sinubukan n’yang tawagan ito at nagbabakasakaling meron itong iaabot kahit papano, katwiran niya nga sa sarili ay anak pa rin naman ni Roy si Loyd. Ngunit mali siya ng inakala.
“Talaga naman ah, wala akong pera anong gusto mong gawin ko magnakaw?!” Pabalik na tanong ni Roy.
“Ewan ko sa’yo kung gusto mong makulong bahala ka, may utak ka naman gamitin mo nga!” Hindi niya rin napigilan na hindi sigawan ang nasa kabilang-linya.
“Matagal na tayong hiwalay bakit ka ba nanghihingi pa sa akin? Akala ko ba kaya mong buhaying mag-isa ang bata, baka nakakalimutan mo ipinamukha mo sa akin ‘yan noon?” Mahabang lintanya ni Roy kay Loisa.
“Naisip ko lang na apelyido mo pa rin na naman ang nakabuntot sa pangalan ng anak ko, baka kako gusto mong tumulong! Hayaan mo ito na ang huling tawag ko sa’yo, huwag kang mag-alala hinding-hindi na ako hihingi ng tulong sa ‘yo.” Nanggagaliiting sigaw nya sa kausap, sabay patay ng telepono.
“Nakakagigil talaga bakit pa ako tumawag sa taong ‘yon e, alam ko naman kung ano ang isasagot!” Sigaw ni Loisa.
Isang taxi-driver noon si Roy, maulan niyon at gabing-gabing na kaya napilitan si Loisa na sumakay ng taxi sa pag-uwi sa kanilang bahay.Hindi niya nakasabayan ang kanyang matalik na kaibigan gawa ng kilangan niyang tapusin muna ang ginagawang research sa kanilang library para sa depensang gagawin niya sa klase kinabukasan.
Nang makapasok sa loob ng sasakyan si Loisa ay napatingin siya sa harapang salamin, maliwanang sa loob ng sasakyan kaya hindi nakaiwas sa kanyang paningin ang gwapitong mukha ng driver. Hindi niya maintindihan pero pakiramdam niya ay para siyang na love at first sight dito. Napansin rin ni Roy ang babae na para itong natulala sa kanyang kagwapuhan.
“Miss saan po tayo?” Tanong ni Roy sa pasahero.
“Ah, p-pasensiya na po sa baranggay Makiling po pala mama,”na-uutal niya pang sabi.
“Naku, miss medyo malayo po pala ang sa inyo,” nakangiting sabi nito sa babae.
“Ay, oo nga po pero mama magbabayad naman po ako. Please po pakihatid po ako kasi wala na po akong ibang masakyan e,” paki-usap ng dalaga sa driver.
“Sige ba, pero sa isang kundisyon miss,” sagot naman ng driver.
“A-ano pong kundisyon?” Kinakabahang tanong nito sa kausap.
Nahalata ni Roy na kinakabahan at natatakot na ang babae sa kanya. Kaya minabuti niya na rin ditong magpakilala at iniabot sa babae ang kanyang company ID.
“By the way I’m Roy Bating and here’s my company ID in just in case duda ka pa sa sinabi ko.” Nakangiti nitong sabi sa babae.
Tiningnan na rin ni Loisa ang ipinakita nitong ID at gaya sa lalaki ay nagpakilala na rin siya dito.
“Ako nga po pala si Loisa Sanchez,” medyo kalmado ng sabi ni Loisa.
“Ano nga po pala ‘yong sinasabi ninyong kundisyon, mama?” Dagdag pa nitong sabi.
“Well, It just I want you to stop calling me “mama” and saying po and opo, obvious naman sa mukha ko di ba? Hindi pa ako ganon katanda para tawagin mo ng ganyan,” nakangiting sabi nito sa kanyang pasahero habang nakatingin sa harapang salamin ng sasakyan.
Napangiti tuloy si Loisa, hindi niya maintindihan pero kinikilig talaga siya sa ginawang pagtitig ni Roy sa kanya. Napakagandang tingnan ang mga pantay-pantay na mapuputing ngipin nito gayundin din ang mapupulang mga labi na tila kay sarap kagat-kagatin.
“Naku po!” Mahihinang bulalas ni Loisa sabay tutup ng kanyang mga kamay sa labi.
“Ang laswa ng iniisip mo, Loisa umayos ka nga!” Pabulong pa nitong saway sa sarili.
“Namumulala yata ang mga pisngi mo, Loisa may nasabi ba akong hindi maganda o baka may nakita kang kanais-nais sa iyong paningin?” Nakangiting tanong nito sa babae na tila nang-aakit pa.
“Wala no, magmaneho ka na nga diyan,” pagtataray na nito sa lalaki.
Napaghahalata na siya na may gusto siya dito pero hindi niya ito pwedeng aminin. Kabago-bago pa lang nilang magkakilala hindi maaaring umibig siya dito nang ganon kabilis sabi ng kanyang utak ngunit iba naman ang sigaw ng kanyang puso.
Mula nang araw na iyon ay walang palya na si Roy sa ginagawang hatid-sundo nito kay Loisa hanggang sa sila ay naging magkasintahan. Kahit tutol man si Ysabelle, ang matalik nitong kaibigan, sa kanilang relasyon ay wala pa rin itong nagawa. Kalaunan ay nabuntis si Loisa kaya nagdesisyon ang magkasintahan na magsama na sa iisang bubong.
Hanggang sa isilang niya ang kanilang anak na si Loyd Bating unti-unti na ring nakilala ni Loisa ang tunay na ugali at pagkatao ni Roy, isa pala itong iresponsabling ama. Lingid sa kanyang kaalaman noon pa man ay gumagamit na pala ito ng ipinagbabawal na gamot. Kung hindi dahil sa tulong ni Ysabelle ay malamang tatanda siyang bugbog-sarado sa mga kamay ni Roy. Para sa kaligtasan nilang mag-ina nagdesisyon na rin si Loisa na hiwalayan na ang lalaki at mamuhay ng tahimik kasama ang pinakamamahal niyang anak.
Nakatulala si Loisa sa kawalan kaya di nito napansin ang pagdating ng matalik niyang kaibigan.
“Lutang na naman ang lola,” puna ni Ysabelle dito sabay tapik sa balikat ni Loisa.
“Ay butiki!” Napaigtad siya.
“Ano ba naman, Ysabelle bakit ka ba nanggugulat diyan?” Nakaismid na sabi nya sabay hawak sa dibdib nito.
“Butiki na pala ako ngayon, kelan lang sinabi mong kabayo. Besh naman talagang bang hayop ako?” Nakataas ang isang kilay nitong tanong sa kaibigan.
“Naku pasensya ka na, ginulat mo kasi ako. ‘Di ba sabi ko huwag mo akong gulatin kasi nga kung anu – ano ‘yong lumalabas sa bibig ko,” sabi nya sa kaibigan.
“Kasi naman ikaw, kay aga-aga tulala na ang peg mo. ‘Anyare bah?” Pa-inarteng tanong ni ysa sa kaibigan.
Araw ng sabado noon, matapos mailapag ni Ysabelle ang dala-dalang mga gamit sa kanyang kwarto ay kinuha nito ang kanyang shoulder bag at dali-dali ng pumunta sa bahay ng kaibigan para sabihin dito ang isang magandang balita.
“Nakakainis kasi si Roy,” gigil na sabi nito sa kaibigan.
“May bago pa ba d’yan, lagi naman di ba, huwag mong sabihing tinawagan mo ang lalaking ‘yon?” Naninigurong tanong nito.
Tahimik lamang si Loisa sa turan ng kaibigan.
“Tinawagan mo nga. Alam mo naman di ba mula ng isilang mo si Loyd ay hindi na naging maganda ang relasyon ninyong dalawa? Isa pa hiwalay na kayo, limang taon na Loisa bakit ka pa tumawag sa kanya, mahal mo pa ba?” Tanong nito sa kaibigan.
“Naku besh ang tipo ng lalaki ‘yon ang hindi dapat paglaan ng habang-buhay na pagmamahal, tinawagan ko lang naman siya kasi akala ko matutulungan nya ako. Kahit limang taon na ‘yon, Ysa anak niya pa rin naman si Loyd,” nakasimangot niyang sabi dito.
“Anong napala mo, meron ba hay naku ewan ko sa ‘yo Loisa kelan ka kaya magtanda. O siya magkano ba?” Tanong ni Ysabelle dito.
“Nakakahiya na sa iyo, andami mo ng naitulong sa aming mag-ina,” nahihiyang sabi nito sa kaibigan.
“Ano ka ba okay lang ‘yon,” wika nito sa kaibigan.
“Bakit ka nga pala nandito, wala bang maraming gawain sa paaralan nyo at nakaluwas ka?” Biglang tanong ni Loisa dito.
“Ay oo nga pala muntik ko ng makalimutan. Guess what besh? Sa wakas na aprobahan na ang paglipat ko dito sa Alma Mater natin,” tuwang balita niya sa kaibigan.
“Talaga! Hindi nga, wow magandang balita ‘yan congrats beshy sa wakas natupad na rin ang pinapanalangin mong makapagturo dito sa atin,” Di makapaniwalang sagot naman nito.
“Hoo nga, mukha ba akong nagbibiro, at dahil dyan magpapaburger ako! Nasaan nga pala ang inaanak ko?” nakangiti nitong sabi
“Nagpapahinga sa kwarto besh, hinihika na naman e, kaya nga napilitan akong tumawag doon sa isa kanina. Kasi kulang ang pera ko ngayon na pambili ng gamot,”malungkot na sabi nito sa kaibigan.
“Huwag ka ng mag-alala, beshy magkano ba ang magagastos sa gamot?” Tanong nito kay Loisa.
“Tantiya ko humigit-kumulang nasa dalawang libo, e,” nahihiya nitong sabi.
Kinuha ni Ysabelle ang wallet na nasa loob ng kanyang shoulder bag.
“Heto limang libo, ibili mo na rin ng mga prutas o kung ano pa ang gusto ng inaanak ko,” sabay abot dito ng pera.
“Naku sobra na ‘to Ysa.”
Ibabalik sana ni Loisa kay Ysabelle ang tatlong libo ngunit pinigilan siya nito.
“Baka kukulangin pa nga ‘yan e, dalhin mo na ‘yang lahat mas mainam ng sobra kesa kulang. Saan ka naman don manghihiram kung sakaling kulang ang dalawang libo, aber? Alalahanin mo malayo ang bayan dito sa atin,” sabi ni Ysabelle.
“Siyanga pala besh,suhestiyon ko lang ito ha pero nasa sa iyo pa rin ang desisyon,”sabi nito sa kaibigan.
“Ano ba ‘yon besh?”Tanong ni Loisa.
“Baka kako gusto mo ng panibagong trabaho, ‘yong medyo malaki-laki ang sweldo alam mo na?”Medyo nahihiya pa sabi ni Ysabelle sa kaibigan.
“Huwag mong mamasamain ang sinabi ko ha, ang akin lang baka gusto mo lang.”Dagdag pa nitong sabi.
“Ano ka ba, malaki nga ang pasasalamat ko sa ‘yo kasi hindi mo ako iniiwan lalo na kapag may problema ako. Ano bang klaseng trabaho ‘yang sinasabi mo besh, sure ka ha na malaki ang pasahod diyan?”Nakangiting tanong nito sa kaibigan.
“Aba sigurado ako malaki ang pasahod sa kumpanyang ‘yon, singkwenta mil kada buwan”sabi nito kay Loisa.
“Singkwenta mil kada buwan, Ysa talaga bang ganoon kalaki ang pa-sweldo nila?”Gulat pa nitong tanong.
“Oo nga sabi.” Nakukulitan na ito sa kausap.
“E,ano naman ang gagawin ko niyan? Siyempre malaki ang sweldo ibig sabihin malaki rin ang responsibilidad,”tanong nito sabi sa kaibigan.
“Actually ‘yong nakausap ko ay dati kong kaklase sa minor subjects nong nasa kolehiyo pa tayo. Siya kasi ngayon ang head ng HR Department and they’re looking for someone who can do task of a secretary position. Naisip ko why don’t you try, so much promising kasi ‘yong pasahod besh.”Na-aamaze pa nitong sabi
“’Yon nga lang ang sabi-sabi pa may anak itong babae, dalawang taon lang yata ang tanda dito ni Loyd. Medyo m*****a raw ang bata mana sa ama nito,”nakangiti nitong kwento sa kaibigan.
“O, anong koneksiyon non sa pagiging sekretarya besh?”Inosenteng tanong nito.
“Ano ka ba naman, siyempre kasama ‘yong pagiging yaya at pagiging sekretarya.”Nanlalaki ang mga mata nitong sabi sa kaibigan.
Kung minsan naiiisip ni Ysabelle na sadyang bang walang kamuwang-muwang sa mundo itong kaibigan niya o nagtatanga-tangahan lang.
“Ganon ba ‘yon kaya pala malaki kung magpasweldo,”patango-tango pang sabi nito kay Ysa.
“Ewan ko sa ‘yo besh,”na-aasar na nitong sabi sa kaibigan.
“Mag-aaply ka ba o hindi?”Dagdag pa nitong tanong.
“Siyempre mag-aaply, sa lunes pupunta ako ibigay mo sa akin ang address besh,”ngiti nitong sabi kay Ysabelle.
Tiningnan ni Loisa ang relong pangbraso, mag-alas nuywebe na nang umaga.
“Naku kilangan ko na palang umalis beshy,” tarantang sabi ni Loisa sa kaibigan.
“O sige, ako na muna ang bahala kay Loyd lumarga ka na,” sani nito kay Loisa.
Sandaling nag pa-alam si Loisa sa anak at umalis na rin ito papuntang bayan upang bumili ng gamot at iba pang kikilangin ng bata.
“Good morning, miss kanina ko pa po kayo napapansin na nakatayo riyan sa tapat ng pinto at pasilip-silip,”puna dito ng gwardiya. “Ah e, mamang ano k-kasi po..,”naputol ang kanyang sasabihin ng biglang tumalikod at tumakbo ang kanyang kausap ng marinig nito ang pamilyar na bosena ng kotse. “Bastos ‘yon ah, may sasabihin pa ako at bigla na lang akong iniwan dito,”maktol na sabi ni Loisa sa sarili. “Maayos naman ang itsura ko ah,”dagdag pa nitong wika ng mapagmasdan ang sarili sa wall glass ng building. Biglang tumunog ang cellphone ni Loisa, ng makita ang pangalan ng kanyang kaibigan ay agad nitong pinindot ang receive call. “Good morning, beshy nasa loob ka na ba ng building? Tinawagan kasi ako ng dati kung kaklase, tinatanong kung nasaan ka na raw?”Sabi nito sa kaibigan. “Beshy, nandirito pa ako sa labas e, nilapitan nga ako nong guwardiya kaya lang nang sasabihin ko na sana ang pakay ko e, bigla akong tinalikuran at tumakbo ng walang pasabi.”Sumbong nito kay Ysabelle. “Bakit
Tumunog ang telepono sa lamesa ni Ciara.“Monteclaro Corporation, Good morning, this is Ciara Lapid may I help you?”Nakangiting bati ni Ciara sa kabilang-linya.“It’s me Ciara, let her in,”utos ni Abegail dito.“Yes po ma’am,”sagot naman ni Ciara.“Miss Loisa Sanchez, pumasok na raw po kayo ulit sa opisina ni Sir Steve sabi po ni Ma’am Abegail.”Sabi ng batang sekretarya kay Loisa.“Ha? Ah e, ganon ba?”Kinakabahang tanong niya sa sekretarya.“Huwag na po kayong mag-alala, kapag ganyan pong si Ma’am Abegail na ang nag-utos na papasukin po kayo ay malamang natalo na po si Sir Steve sa tungali nilang mag-pinsan.”Pakalma nitong wika sa babae.“Sana nga Ms. Ciara hindi na galit ang amo mo,”sabi nito sa kausap na kinakapa pa rin ang dibdib sa kaba.“Sigurado po ‘yon Miss Loisa,”nakangiti nitong sabi.Kumatok muna ng tatlong beses si Loisa bago niya narinig ang hudyat para sa kanyang pagpasok.“Have a seat Miss Sanchez,”sabi ni Abegail sabay turo sa bakanteng upuan na nasa harapan ng lamesa n
“Hey! Where’s my dad?”Bulyaw ng batang babae kay Loisa. “Aba! Kay bata-bata mo pa wala kang galang ah! Hindi ka ba tinuruan ng tatay mo kung ano ang magandang asal? Bastos to ah!”Gigil na sabi ni Loisa ng nalingunan niya ang may-ari ng munting boses. Abala sya noon sa pag-aayos ng mga folders sa cabinet nang bigla siyang sinigawan ng bata. Kaya hindi rin siya nakapagtimpi at kinagalitan niya ito. Nakapamaywang pa siyang tinaasan ng boses ang batang babae. “Bakit mo sa akin hinahanap ang ama mo? Taguan ba ako ng tatay?”Matapang na tanong niya sa bata. “Isusumbong kita sa daddy ko,”umiiyak ng sabi ng bata. “E, di magsumbong ka, tawagin mo ng maturuan ko rin ng leksiyon ang konsentidor mong ama,”dagdag pa nitong sabi sa batang umiiyak. Nasa ganon silang sitwasyon ni Loisa at ng batang babae ng halos magkasabay na dumating si Ciara mula sa stock room, samantalang si Steve naman nagmula sa opisina ni Abegail na nasa 5th floor. “What happened baby?”Alalang tanong ni Steve sa anak ng
“Be honest with me Miss Sanchez, ano ba ang totoong nangyari?”Malumanay na tanong nito sa bagong sekretarya. Dinala siya ni Abegail sa opisina nito pagkagaling nila sa opisina ni Steve Monteclaro. Awang-awa siya sa babae, unang araw pa lang nito sa trabaho ay ang bulyaw na agad ni Steve ang pa-welcome sa kanya. “Huwag kang mag-alala Miss Sanchez hindi ko kinokonsente ang ano mang maling ginagawa ng mga empleyado ng Monteclaro Corporation, walang exemption dito kahit ang CEO pa ng kumpanya.”Seryoso niyang sabi kay Loisa. “P-pasensiya na po Ma’am Abegail, hindi ko po sinasadyang pagtaasan ng boses ang bata kanina.”Nakayukong sabi nito sa among babae. “Hindi ko rin naman po masisisi si Sir Steve na magalit po sa akin kaya huwag nyo na po siyang awayin Ma’am Abegail,”dagdag pang sabi ni Loisa. “It’s okay, ganyan talaga kami ni Steve, laging nagbabangayan. Kung minsan naman kasi ay sumusobra na siya, gaya ngayon pyshical injury na ‘yang ginawa niya sa iyo.”Sabay turo nito sa pasa na n
“Inay!”Masayang salubong sa kanya ni Loyd pagpasok niya ng kanilang bakuran. Kasalukuyang naglalaro si Loyd gamit ang mga bagong biling laruan ng kanyang ninang Ysabelle. Masigla na naman ang bata sa katunayan pa nga ay nagagawa na nitong tumakbo. “Oh dahan-dahan anak baka madapa ka,”ngiting sabi nito sa bata. Nagyakap ang mag-ina na tila ilang dekadang hindi nagkita. “Kamusta ang araw ng baby ko, hindi ba naging pasaway kay nanay Marie?” Ngiting tanong nito sa bata. “Good boy po ako inay,”ngiti nitong turan sa ina. “Talaga? Nanay Marie good boy po ba si Loyd?” Kunwari hindi siya naniniwala sa bata. “Aba oo naman iha, mabait na bata naman si Loyd e, hindi siya nagpasaway kay nanay Marie.”Ngiti ring sagot nito kay Loisa. Si Nanay Marie ay ang kanilang kapitbahay na matagal ng biyuda. Mula nang nagsipag-asawa ang kanyang apat na mga anak ay mag-isa na lamang siyang naninirahan sa kanilang bahay. Doon naisipan ni Loisa na kunin ang serbisyo nitong mag-alaga kay Loyd at mag-asikas
“Good morning po sir,” nakangiting bati ni Ciara sa bagong dating na amo. Kunot ang noo ni Steve na hinarap si Ciara nang mapansin nitong mag-isa pa lang ang babae sa kanyang lamesa. “Alone?”Seryoso ang mukha nitong tanong sa babae. “Ah e, sir paakyat na raw po si Miss Loisa, medyo matagal raw po kasing naka-alis ang sinsakyan niyang jeep kanina kaya po nahuli siya ng kaunti,”mahabang paliwanang ni Ciara sa kanyang among lalaki na kay aga-aga ay masungit na naman. “M-magandang u-umaga po sir,”hinihingal na bati ni Loisa kay Steve nang makita ito sa opisina nina Ciara. “How good it is in the morning Miss Sanchez?” Walang ngiti sa mukha na wika nito sa babae. “Fix yourself and follow me in my office,”dagdag pa nitong sabi. Kinakabahan na naman si Loisa, gayunpaman ay sinunod pa rin nito ang utos ng kanyang boss. Saglit niya lamang inaayos ang kanyang sarili at tinanong ang kasama kung maayos na ba ang kanyang itsura. “Okay na ‘yan Miss Loisa, maganda ka na sa ayos mo. Bilisan mo
Kararating lang ni Abegail noon sa kanyang opisina ng tinawagan siya ng kanyang pinsan, hanggang ngayon natatawa pa rin siya kung papaano nagsumbong sa kanya si Steve na animo bata. “Hello may I help you?”Tanong ni Abegail sa kabilang-linya nang tumunog ang kanyang telepono. “Yes and I need a big help!”Halos pasigaw na sabi ni Steve sa pinsan. “Hey! Kaaga-aga ano ba, just calm down caz mabibingi ako niyan sa boses mo, ano bang meron at high blood ka na naman?”Pasimpleng ilag niya sa receiver ng telepono nang tumaas ang boses ng pinsan. “Why don’t you ask your new secretary nang malaman mo kung bakit nag-iinit ang ulo ko ngayon?”Tanong niya na sarkastik ang boses. “Okay fine, tell me directly what’s the problem na naman ba?”Naguguluhan niyang tanong sa pinsan. “Ang magaling mong alaga huli na nang dumating kanina at take note ha, pangalawang araw niya pa lang nagyon. Paano na lang kaya kung tumagal na siya dito baka mas malala pa diyan,”galit na sabi nito sa babae. “Relax caz,
“Good morning Miss Loisa,” bati sa kanya dito ni Chesca nang mabungaran niya na itong nakaupo sa loob ng saksakyan. “Good morning din sa iyo Miss Chesca, Mang Nelson,”bati niya sa dalawa. “Magandang umaga rin sa iyo Loisa,”sagot naman ni Mang Nelson. “Naku, this time natitiyak kong hindi ka na kagagalitan Miss Loisa,” nakangiting sabi ni Chesca sa babae. “Magdilang angel ka sana Chesca,”sabad naman ni Mang Nelson. Sabay na nagtawanan ang tatlo, marami silang napag-usapan habang nasa daan lalo na ang tungkol sa buhay ni Loisa. Matagal na kasing magkakilala sina Chesca at Mang Nelson kaya halos alam na nilang pareho ang talambuhay ng bawat isa. Maaga nilang narating ang kanilang opisina, tinuruan agad ni Chesca si Loisa kung papaano ang tamang timpla ng kape para sa among magpinsan. Itinuro niya na rin dito kung ano ang dapat at hindi dapat gawin sa umaga bago dumating ang kanilang among lalaki. Lahat nang iyon ay nakalista sa maliit na notebook ni Loisa para hindi niya raw makali