SIMULA
HR00
“Ate, talaga bang kaya mo? Gusto mong sumama ako sayo?” nag-aalalang tanong ni Alyn, nakakabatang kapatid ko.
Hinawakan ko ang kamay niya na nasa balikat ko. “Dito ka lang, Alyn. Ako na ang luluwas para makapagtrabaho. Huwag na huwag mong pababayaan si Nanay at Alice. Kung gusto mong makatulong, dito ka maghanap ng trabaho.” Mahinahon ko na sabi sa kanya.
Kasalukayan akong nag-iimpake para sa pagluwas ko sa lungsod. Pinasuyo ako ni Celene, kaibigan ko, sa isang pamilya sa lungsod para maging kasambahay. Huling taon ko na lang sana sa koleheyo at makakamtan ko na ang pangarap ko. Ngunit kailan ko talagang mag-aral para sa pamilya namin.
Hindi ko kayang tignan sina Nanay at dalawa kong kapatid na naghihirap ng ganito. Noong buhay pa si Tatay, hindi naman kami ganun kahirap. Kaya naman namin araw-araw, pero nang namatay siya nalunod kami sa hirap.
Binenta namin ang aming lupa at naghirap kami ng husto. Minabuti kong huminto sa pag-aaral at magtrabaho, ang dalawang kapatid ko naman ay hindi ko pinayagan na huminto. Kakayanin kong pag-aralin silang dalawa, ayaw kong huminto sila.
“Ate, dapat kasi huminto na rin ako sa pag-aaral.”
“Huwag nga, kung hindi mo kayang pagsabayin ang pag-aaral at pagtatrabaho. Magfocus ka na lang sa pag-aaral. Matalino ka, sayang naman.” Sabi ko.
“Matalino ka rin naman Ate at isang taon na lang magtatapos ka na pero huminto ka pa.”
Hinarap ko siya, “Anong gusto mo, mag-ulam ng asin at kape araw-araw? Nahihiya na ako kay Nanay, ramdam ko na nahihirapan na siya.”
Ngumuso si Alyn at mukhang nakuha naman ang punto ko. Sa aming tatlo siya talaga ang pinakamatalino. Proud na proud sa kanya si Tatay dahil halos taon-taon ay may medalyang nakukuna.
Ang pinakabunso naman sa amin ay matalino din kaya lang palaban. Iyon ang sakit ng ulo nila Nanay dahil nakikipag-away talaga kung alam niyang tama siya.
“Pagbubutihin ko ang pag-aaral Ate. Ako na ang bahala kay Alice at Nanay.”
Ngumiti at tumango ako sa kanya. Muli kong pinagtuonan ng pansin ang aking pag-iimpake. Wala na akong iba pang maisip na paraan para umayos ang kalagayan namin kung hindi ay ito lang. May utang pa kami na dapat bayaran at may pang-araw-araw pa.
Hindi talaga sapat kapag dito lang ako magtatrabaho, kailangan sa syudad talaga para mas malaki ang sahod ko doon.
Magsasakripisyo ako kahit malayo ako sa kanila. Magsasakripisyo ako kahit hindi ko sila kasama. Kailangan ko itong gawin para sa kanila, para sa kinakabukasan ni Alice at Alyn. Ayaw kong maghirap pa kami dito.
Kinabukasan, maaga akong nagising dahil maaga ang byahi namin ni Celene. Tamang-tama naman na gising na rin ang dalawa pagkalabas ko ng aking silid. Ginawa namin ang aming gawain para paggising ni Nanay ay wala siyang aalahanin pa.
“Zeynep!” dinig naming tawag ni Celene sa labas.
“Ako na lalabas Ate, pagpatuloy mo na lang diyan.” Sabay pagtalikod ni Alice at pinuntahan ang pintuan.
Isang ngiti mula kay Celene ang sumalubong sa akin. Dala-dala na niya ang isang maleta at isang bag. Binate ko siya at pinaupo muna. Kung wala si Celene, hindi ko alam kung anong kukunin kong trabaho para maayos ang buhay namin.
Siya kasi iyong may pinagtrabahuhan sa lungsod, umuwi siya dito para sa magulang niya. Nang nalaman niyang naghahanap ako ng trabaho sinuyo niya ako sa mayordoma nila. Sumama lang daw ako kay Celene at titignan nila ang kakayanan ko bago nila ako tanggapin.
Hindi ko naman bibiguin ang pamilyang iyon, marunong naman ako sa gawaing bahay at hindi naman ako tamad. Hindi nga ako sanay kapag wala akong ginagawa ko, kaya sure na sure ako na makukuha nila ako.
Bago kami lumisan ay kumain muna kami, nagpaalam din ako kay Nanay. Tutol na tutol siya sa balak kong pagluwas ng lungsod ngunit nang maintindihan na ang kalagyan namin ay hinayaan na din niya ako sa aking disisyon. Twenty one na rin naman ako at kayang-kaya ko ang sarili ko.
“Maingat ka doon Zeynep, kapag hindi muna kaya umuwi ka na lang dito. Ako na ang magtatrabaho para sa atin.” Mahinahon na wika niya habang hinahamplos ang aking pisngi.
“Kapag hindi ko na kaya uuwi din naman ako Nay, basta huwag kang magpapagod ha. Alagaan ninyo ang sarili niyo para wala na tayong iintindihin pa.” Ani ko.
Pagkatapos kong magpaalam sa kanya, sunod naman ako sa dalawang kapatid ko. Si Alice ang higpit pa nang yakap sa akin at ayaw akong paalisin. Kumaway ako sa kanila bago kami pumasok sa trysikil ni Celene.
“Gan’yan na gan’yan din ako noong una Zey, kaya mo ‘yan.” Sabi ni Celene.
Tumango ako sa kanya. Kakayanin ko talaga. May pangrap ako sa pamilya ko at may pangarap din ako sa sarili ko na kailangan kong tuparin. Mahirap man malayo sa kanila ay kakayanin ko.
Mahigit apat na oras ang byahe namin ni Celene hanggang sa labas na kami ng village. Nanibago ako sa syudad dahil noong huli kong punta ay nasa elementarya ako at halos hindi pa ganito kaganda. Marami ng building at halos lahat ay high tech na.
Muli kaming sumakay ni Celene sa shuttle kung tawagin nila. Hindi naman ako ganoon ka inosente sa mga bagay-bagay. Kahit laki ako sa probensya alam ko din naman ang mga ganito dahil sa techonolohiya, kaya lang hindi ko dinala ang cellphone ko dahil kailangan ng dalawa.
Manghihiram na lang ako kay Celene kong kailangan ko silang tawagan at may number din naman sila ni Celene kung gusto nila akong tawagan.
Sa isang matangkad at engranding gate kami bumaba ni Celene. Nanlaki ang mga mata ko dahil napaganda talaga. Sinalubong kami ng isang gwardiya at binuksan ang pintuan.
“Magandang umaga po, Manong Bert.” Bati ni Celene sa gwardiya.
“Magandang umaga din, Celene. Mabuti naman at nakabalik ka na galing sa bakasyon.” Sabi pa ng gwardiya.
“Nandito pa ang mga Circassian?”
Umiling si Manong Bert, “Ay wala Celene, umalis noong isang araw. Buong pamilya umalis, tatlong kasambahay din ang pinaalis ni Sir Yusuf dahil hindi daw pulido ang gawa nila.”
Napalunok ako sa kwentong iyon galing kay Manong Bert. Bigla akong nakaramdam ng takot, baka kaunting mali ko lang sa loob ng mansyon ay matanggal kaagad ako.
Ganoon ba talaga ka strikto ang may-ari ng bahay?
Nakakatakot naman, mabuti nagtagal dito si Celene.
“Ganoon po ba, may kasama nga pala ako si Zeynep. Magtatrabaho siya bilang katulong. Kaya pala nagmamadali si Nanay Tesang ng mga kasambahay dahil marami pala ang natanggal.” Sabay pakilala sa akin ni Celene kay Manong Bert.
Binate ko siya binate rin naman niya ako pabalik. Hindi na ako nagsalita dahil wala din naman ako sasabihin. Mahiyaan kasi ako kapag bago ang mga tao sa paligid ko lalo na kapag sobrang strikto ng nagmamay-ari ng bahay na ito.
“Oh siya, papasok na kami Manong Bert.” Sabay silang nag-apir na parang magtropa bago kami tuluyang pumasok ni Celene.
Sa likod kami dumaan doon daw ang papasok ng mga kasambahay. Isang matandang babae ang sumalubong sa amin pagkapasok na pagkapasok namin sa loob.
“Nanay Tesang,” maligayang ani Celene at niyakap ang matanda. Pagkalas niya ay pinakilala niya kaagad ako, “Siya nga po pala iyong sinabi kong kasambahay, kababata ko siya sa probinsya at naghahanap ng trabaho. Si Zeynep, Zeynep si Nanay Tesang ang mayordoma ng bahay.”
Ngumiti ako sa kanya bago ako nagmano. Ginulo naman niya ang aking buhok at binate ako. Hindi naman siya ganoon ka tanda, mukha ngang malakas pa siya.
“Mabuti naman at nakapunta ka dito hija. Kailangan na kailangan talaga namin ang kasambahay ngayon dahil tatlo ang nawala.”
Pinaupo niya kami sa upuan ni Celene. Kumuha si Celene ng tubig at binigyan ako bago siya tuluyang umupo sa gilid ko.
“Ay oo nga Nanay, iyon din sabi ni Manong Bert kanina sa labas. Nagalit ba si Sir Yusuf?” usisa ni Celene.
“Mainit ang ulo ni Yusuf noong araw na iyon, hindi ko alam kung ano ang nangyari sa batang iyon. Sinigawan niya ang mga kasambahay at nagalit siya. Sabi niya sa akin ginalaw daw mga importanteng bagay niya kaya pinaalis niya.” salaysay ni Nanay Tesang
“Sabi ni Manong Bert, hindi daw pulido ang gawa nila.”
“Isa din iyon, kilala mo naman si Yusuf. Kaunting maliit na mali, sa kanya napakalaki na ‘yon.” Huminto si Nanay Tesang at humarap sa akin, “Kaya ikaw Zeynep, pag-igihan mo ang trabaho mo. Kung pwedeng huwag mo siyang kausapin, huwag na lang dahil masakit iyon magsalita.” Paalala niya pa.
Tumango ako sa bilin niya, “Nahihiya din naman ako Nanay, baka hindi rin naman kami mag-usap dito.” Sagot ko.
Tumayo si Nanay Tesang sa pagkakaupo, “Oh siya, mag-ayos na kayo at kailangan niyo nang maglinis. Wala akong ideya kung kailan babalik ang pamilya, kaya kailangan malinis palagi ang buong bahay.”
Sabay kaming napatayo ni Celene. Pumunta kami sa maid room, tatlo ang silid ng maid room. Bawat silid ay may dalawang higaan, maliit lang ang lugar pero ayos na dahil maayos din naman ang mahihigaan at malinis din.
Inayos muna namin ang mga gamit namin. Nilagay ko sa isang cabinet ang mga damit ko at pinalitan ang damit ko bago kami lumabas ng bahay.
“Huwag na huwag kang papasok sa loob ng silid ni Sir Yusuf kapag hindi niya sinasabi Zey, huwag ka ring pumasok sa loob ng silid na ‘yan.” Sabay turo sa akin ni Celene sa isang pintuan, “Office niya ‘yan, diyan ang pinakabawal.”
Tumango ako sa paalala niya at nagsimula na kaming maglinis sa unang palapag ng bahay. Sa laki ba naman ng bahay na ito talagang mapapagod talaga ako pero kahit anong pagod ko ay magpupursigi ako para sa Nanay at dalawa kong kapatid.
Kabanata 1HR01Kinabukasan paggising ko ay halos mahiwa ang beywang ko dahil sa sakit. Tatlong palapag ng bahay ang nilinis namin. Kahit anim pa kami kasambahay dito ay hindi talaga namin kaya, ngayon na tuka ako sa paglilinis ng swimming pool.Dahan-dahan akong bumangon at nag-ayos ng sarili para sa panibagong araw. Tulog pa si Celene dahil marami ang ginawa niyang trabaho kahapon. Lumabas ako ng silid at pinaghanda ng agahan ang ibang kasambahay kasama na si Nanay Tesang.Maalam naman ako sa pagluluto dahil culinary ang kurso ko. Pangarap kong maging isang na chef, namana ko ang galing kay Tatay. Bata pa lang ako ay pinapanood ko na siyang magluto hanggang sa nahasa na ako.All around kaming kasambahay ni Celene, ang apat naman ay may nakatukang trabaho talaga. Sabi ni Nanay Tesang habang wala pa ang mga Circassian ay hindi daw ako kabahan dahil hindi naman niya
HR02 Nilinisan ko ang buong kalat sa sahig. Napapikit pa ako ng masugatan ako, ginamit ko lang kasi ang kamay ko sa paglinis. Nagmadali akong bumaba sa maids quarter at binasa ang aking kamay sa lababo. “Anong nangyari Zey? Bakit parang may narinig kaming nabasag?” nag-aalalang tanong ni Celene sa akin. “Hinawi ni Sir Yusuf ang mangkok kaya nabasag.” Sagot ko naman. “Hala, nasugatan ka?” hinawakan ni Celene ang kamay ko at tinignan iyon. “Sige, ako na ang maglilinis ng silid at sa nabasag. Gamutin mo muna ‘yan.” Prisenta ni Celene at nagtungo sa taas para linisin ang kalat ko. Tinignan ko ang aking kamay, akala koi sang sugat lang ang mayroon ako. Apat pala iyon, maliit lang ang dalawa ngunit dinudugo rin. Hindi ko namalayan na apat na pala ang sugat ko dahil iniisip ko pa rin ang sinabi sa akin ni Yusuf. Hind
HR03Isang araw pa lang ang pagkaalis ni Nanay Tesang pero ramdam ko na ang lungkot. Kaunting panahon ko lang siyang nakasama pero malaki ang pasasalamat ko sa kanya na tinggap niya ako bilang kasambahay ng pamilyang Circassian.Bumuntong hininga ako kasabay ng pagwalis ko sa malapad na barukan ng mansion. Maaga akong nagising para gawin ang gawaing ito, ramdam ko kasi na hindi ko kaagad matatapos ito kapag hindi ko inagahan. Sa laki ba naman nito parang buong bahay na namin sa probinsiya ang nalinisan ko.Magdidilig pa ako sa mga malalaking mga pananim at isusunod ko ang swimming pool dahil may mga dahon na naman doon. Hindi naman nagagamit iyon pero pinaalalahanan ako kanina ni Celene na kailangan ko iyong linisan dahil sa paparating na party nila Sir Yusuf.Gagawin ko na lang ang inuutos ni Celene sa akin dahil baka may magawa pa akong kaunting mali ay papaalisin pa ako dito nang biglaan. Wala na
HR04 “Zey, nakita mo ba secretary ni Sir Yusef?” pagkarating ko tanong ni Celene sa akin, nag-aabang din ang ibang kasambahay sa sasabihin ko. Si Beca at Fiona ay lumapit pa talaga sa akin. Kumunot ang noo ko, “Lalaki ba?” tanong ko sa kanila. Baka kasi si Manuel iyong tinutukoy nila na secretary ni Sir Yusuf pero parang hindi din naman dahil inalok pa nga niya ako ng trabaho sa opisina niya. Kung secretary lang siya, hindi ganun ang inaasta niya. At mukhang close na close din sila ni Sir Yusuf dahil nagbibiro pa ito kanina sa harap niya. Komportable pa sila kung mag-usap na dalawa. “Hindi, babae!” sabay ni Celene, Beca at Fiona. Tumawa pa ang tatlo at nag-apir sa kanilang pagkasabay-sabay. “May nakita akong babae kanina, nasa kandungan ni Sir pero hindi ko alam kung secretary niya iyon o hindi. Pormado kasi ang babae at mag
HR05Mabilis ang paglipas ng araw at ngayon na ang araw ng party dito sa mansion. Maaga kaming nagising ni Celene dahil inatasan kami ni Sir Yusuf na magluto at ihanda ang venue. Ang venue ay doon lamang sa pool, may mini stage doon na pwede talaga sa mga party na kagaya nito ngayon. May mga nakikita na rin akong naglagay ng mga speakers doon.Sabi ni Celene, ganito talaga dito tuwing may business na natapos si Sir Yusuf. Mahilig si Si Yusuf uminom, mahilig din daw sa bar. Pero simula noong napaaway daw siya ay dito na lang daw niya sini-celebrate ang mga special occasion sa bahay niya.Sa totoo lang mas mabuti nga na dito na lang keysa sa bar. May tamang space naman para sa party at may pera naman si Sir para doon keysa doon sa bar na crowded at iba-iba pa ang utak ng mga tao.“Good Morning, Zey.” Bati ni Celene.“Good Morning, Celene.” bati ko pabalik sa
HR06“What are you doing Baron?” pag-uulit ni Sir Yusuf ng kanyang tanong.“Can I borrow this girl for a while? You know, I want to know her. She’s kinda reach my standard, Yusuf. Pwede bang umalis ka muna diyan? Aalis kami.”Tumingin si Sir Yusuf sa akin, agad akong umiling-iling sa kanya. Pahiwatig na ayaw kong sumama. Nagulat ako nang kinuha ni Yusuf ang isang kamay ko, mabuti na lang at busy ang iba sa ginagawa nila.“Kilala mo naman siguro ako diba, Baron? I can crash you, you know that huh?” hamon ni Sir Yusuf sa lalaki.“You always giving me a girl, Yusuf. And I want her.”“Not her.”“Yusuf—““You can leave this place silently Baron, kung ayaw mong ipapakaladkad kita dito.” Banta ni Sir Yusuf.Ra
HR07“Hoy! Anong sinabi mo kay Sir Yusuf? Zeynep!” sabay hila sa akin ni Celene papunta sa loob ng silid namin.Nagkunwari akong walang alam, kinunot ko pa ang noo ko.Pagkatapos nang pag-uusap namin ni Sir Yusuf ay kaagad niyang pinatawag si Celene. Ngayon, kakabalik lang ni Celene dito at kakatapos lang siguro ng kanilang pag-uusap tungkol sa napagkasunduan namin ni Sir Yusuf.“Ha? Anong sinasabi kay Sir?” pagkukunwari ko.Inirapan niya ako, “Nako! Bakit magiging doble ang sahod namin? Tapos mabibigay pa si Sir Yusuf ng pera sa pamilya namin?” strikatang aniya.Pinigilan ko naman ang aking pagtawa sa kanya. Halata naman sa mukha niya na gustong gusto niya iyon dahil nagpipigil ito ng tawa ngunit pinapairal niya ang pagkukunwaring galit siya.Kibit-balikat ako at nagkunwari pa ring walang alam, “
HR08Napagdesisyunan ni Sir na kumain kami muna bago ako bumili pa ng mga gamit sa trip na iyon. Hanggang ngayon pumayag lang ako sa trip na ‘to ngunit walang alam kung saan kami pupunta at kung ilang araw kami doon! Gusto ko sanang magtanong kay Sir kaso nauunahan ako ng hiya.Kasalukuyan kaming nandito ngayon sa isang mamahaling restaurant, wala na ang mga paper dahil pinakuha na ni Sir Yusuf lahat sa isa niyang tauhan. Palihim akong sumulyap sa kanya habang nakatitig siya sa kanyang cellphone.“May itatanong ka, Zey? Spill.” Naramdaman nito siguro ang pagiging aligaga ko.Kanina pa ako tingin at iwas sa kanya. Naramdaman niya siguro iyon.Pinatay nito ang cellphone at hinarap ako. Bigla tuloy akong kinabahan ng lumapit siya ng kaunti sa akin. Magkaharap kami ngayon at pangit namang tignan kong hindi ko salubungin ang tingin niya at sa magkabilang gilid ako tu