MasukTut tut tut...
Ang monotonong tunog ng makinang sumusubaybay sa tibok ng puso ang tanging maririnig sa kwartong pininturahan ng puti. Tahimik ang paligid, tanging si Stella at ang kanyang inang nakaratay sa kama ng ospital ang naroroon. Ang maputlang mukha ng ina ay tila payapa—parang mahimbing na natutulog, walang bahid ng sakit o hirap. Mahigpit na hinawakan ni Stella ang malamig at mahina nitong kamay. Halos dalawang taon na mula nang tuluyang coma ang kanyang ina. Sa loob ng panahong iyon, walang humpay ang naging pagsusumikap ni Stella upang matustusan ang hindi murang gastusin sa pagpapagamot. "Ma, ngayong araw, nais ko pong humingi ng pahintulot na manirahan sa bahay ni Ginoong Ayres. Kami po ay ikinasal na. Patawad kung hindi ko agad nakuha ang inyong basbas bago ang kasal," ani Stella sa mahinang tinig. Mabigat ang kanyang boses, tila may nakabarang emosyon sa kanyang lalamunan na pilit niyang nilulunok. Inilabas niya ang isang tsekeng naglalaman ng halagang limandaang milyong rupiah—isang kabayarang ibinigay ni Ayres kapalit ng pagsang-ayon niyang makipagkasal. Walang buhay ang tingin ni Stella sa tseke. Para sa kanya, napakalaki ng halagang iyon. "Makakatulong ang perang ito sa atin balang araw. Ngunit hindi ko muna ito gagamitin ngayon. Itatabi ko ito, at gagamitin lamang sa oras ng matinding pangangailangan," mahina niyang sambit. "Patawad po, Ma. Ginawa ko ito para sa patuloy na pagpapagamot ninyo. Sana’y hindi kayo magalit sa akin." Sa kaibuturan ng kanyang puso, dama ni Stella ang lungkot dahil sa pagpapanggap na ito sa isang sagradong sakramento tulad ng kasal. Ngunit sa ngalan ng salapi, pinili niyang gampanan ang isang huwad na papel. --- Walang honeymoon para sa bagong kasal na ito. Kinabukasan, agad silang bumalik sa trabaho na tila walang nangyaring espesyal na seremonya noong nakaraang araw. BRAK! "Ayusin mo ang lahat ng dokumentong ito!" mariing utos ni Ayres habang inilapag ang makapal na bunton ng papeles sa mesa ni Stella. Walang kibo at walang ekspresyon ang tingin ni Stella sa mga dokumento, saka siya tumingin kay Ayres na may bahagyang ngiti sa labi—ngiting alam niyang may intensyong pahirapan siya. Bagaman nais niyang magreklamo, hindi siya makakibo. Sa loob-loob niya, gusto niyang saktan si Ayres—suntukin man o sipain—ngunit pinipigil niya ang sarili. "Bakit ganyan ka makatingin?" tanong ni Ayres na nakakunot-noo, napansin ang hindi maipintang ekspresyon ni Stella. "Malapit na po ang oras ng uwian, Sir. Hindi ba mas mainam kung bukas na lang ito gawin?" maingat na mungkahi ni Stella. "Hindi maaari. Dapat matapos ang lahat ngayong araw. Wala akong pakialam," matigas na sagot ni Ayres bago siya tuluyang lumabas ng silid, walang pakialam sa anumang paliwanag. "Tsk!" napabulalas si Stella habang mariing tinapakan ang sahig. "Diyos ko, paano ba nagkakaroon ng ganitong klaseng tao? Wala talaga siyang puso!" reklamo niya habang nakasimangot. Sa labis na pagkadismaya, dahan-dahan niyang kinuha ang unang dokumento sa ibabaw ng bunton. Alas-singko medya na ng hapon—tatlumpung minuto na lang at tapos na ang oras ng trabaho. Ngunit kailangan pa rin niyang tapusin ang lahat ng papeles. --- "Ate Stella, mag-o-overtime ka po ba?" tanong ni Indira, isang intern, habang lumalapit. Tahimik na tumango si Stella at napabuntong-hininga habang nakatitig sa dami ng kailangang gawin. "Gusto mo bang tulungan kita?" alok ni Indira nang may taos-pusong intensyon. "Pero kung tutulungan mo ako, mapipilitan ka ring mag-overtime," tugon ni Stella na may alinlangan. "Ayos lang po, Ate. Bukas naman ay Sabado. Wala rin naman akong lakad," sagot ni Indira na may magiliw na ngiti. Tila buo ang loob niyang tumulong. Napaluha halos si Stella sa sobrang pasasalamat. "Salamat, Indira. Sa susunod, pakakainin kita sa labas, ha?" Ni yakap pa niya si Indira nang mahigpit, sa sobrang tuwa. "Okay lang po, Ate. Relax lang," sagot ni Indira nang magaan ang loob, saka tumulong na isa-isang tapusin ang mga dokumento. --- Samantala, mula sa kanyang opisina, sumilip si Ayres sa labas, direkta sa mesa ni Stella. Kumunot ang kanyang noo nang makita si Indira na tinutulungan si Stella. "Lintik! Bakit tinutulungan ng intern si Stella?" bulong niyang may pagkainis. Hindi maitatago sa kanyang mukha ang pagkadismaya. Naka-krus ang mga braso niya sa dibdib habang mariing napabuntong-hininga, saka muling naupo sa kanyang upuan na halatang masama ang loob. --- Makalipas ang isang oras... "Maraming salamat, Indira. Dahil sa'yo, hindi na ako kailangang umuwi ng dis-oras. Mas mabilis ko talagang natapos ang trabaho ko," ani Stella habang ngumiting may ginhawa. Muling niyakap niya si Indira habang nagsabing, “Bilang kapalit, ililibre kita bukas ng tanghali. Kumusta, gusto mo ba?” “Opo, Ate. Hihintayin ko po ang panlilibre bukas ng tanghali,” tugon ni Indira nang masaya habang ngumingiti, saka agad na naghanda upang umuwi sa kanilang tahanan. Gabi na noon. Hindi na nag-aksaya ng oras si Stella at agad na dinala ang mga dokumento upang ibalik ang mga ito sa mesa ni Ginoong Ayres. Dapat ay nakauwi na si Ayres sa mga oras na iyon. Ngunit sa hindi malamang dahilan, nanatili pa rin ang lalaki sa kanyang opisina. Sinasadya ba niyang hintayin si Stella? Sandaling sumagi sa isipan ni Stella ang tanong na iyon, ngunit pinili niyang huwag magpalagay na sadyang hinihintay nga siya ng lalaki. “Narito na po ang mga dokumento, Sir,” wika ni Stella habang inilalapag ang mga dokumento sa mesa ni Ayres. Ang lalaki, na abalang naglalaro sa kanyang cellphone, ay tumingin sa mga dokumentong bagong lapag, saka iniangat ang tingin sa mukha ni Stella na halatang pagod. “Bakit mo hinayaang ang isang intern ang gumawa ng mahahalagang dokumentong ito?” tanong ni Ayres na may tono ng pagkainis. “Ang ibig n’yong sabihin, si Indira po?” “Oo, si Indira. Ayokong may ibang tao, lalo na kung isang intern lang, ang humahawak ng ganitong klaseng trabaho,” sagot ni Ayres na may galit sa mukha. Hindi agad nakasagot si Stella. Napalalim siya ng buntong-hininga. “Bakit po? Mabilis at maayos naman po ang ginawa niyang trabaho,” depensa niya. “Hindi maaari. Si Indira o sinumang intern ay hindi na maaaring gumawa ng ganitong uri ng gawain. Gusto kong ikaw mismo ang gumawa ng lahat ng trabaho mo,” mariing tugon ni Ayres. Napasuntok sa hangin si Stella, pinipilit pakalmahin ang sarili. Pakiramdam niya’y sadyang pinahihirapan siya ni Ayres. “Kung ayaw n’yong may tumulong sa akin, sana po huwag ninyo akong bigyan ng mga trabahong hindi makatuwiran,” sagot ni Stella habang nagbubuntong-hininga sa pagkainis. Sandaling natahimik si Ayres, tila nag-iisip. “Ah, tama na. Umuwi na tayo,” putol ni Ayres sa tensyon. Kinuha niya ang nakasabit niyang blazer sa gilid at nag-ayos upang umuwi. Samantalang si Stella ay nanatiling nakatayo sa kanyang kinatatayuan. Napakunot ang noo ni Ayres. “Ayaw mo bang umuwi?” muling tanong niya. Napakurap si Stella, ngayon lang natauhan mula sa kanyang pag-iisip. Naalala niyang pareho na silang nakatira sa iisang tahanan. “Bakit ka naglalakad sa ulap?” Sumenyas si Ayres sa harap ng mukha ni Stella, na tila wala pa rin sa tamang ulirat. “Ah… parang gusto ko na lang pong umuwi mag-isa,” sagot ni Stella na may pag-aalinlangan. “Ikaw ay asawa ko. Responsibilidad kong tiyakin ang iyong kaligtasan,” mariing sabi ni Ayres, tinatanggihan ang pagtanggi ng babae. Pilit pa ring tumatanggi si Stella, ngunit bigla siyang hinila ni Ayres nang mahigpit sa braso. “Bitawan n’yo po ang kamay ko!” sigaw ni Stella."Hindi David, nakikiusap ako, huwag mong gawin iyan!" Umiling-iling si Tania. Mukha siyang natatakot."Ano ang dapat mong ikatakot? Hindi ba't sanay ka nang pagsilbihan ang iyong mga bisita?" Nagulat si David."Hindi, nagsisinungaling lang ako kanina, huwag kang magkaganyan." Ipinagsama ni Tania ang kanyang mga kamay. Ngunit umakyat pa si David saibabaw ng kama at sumulong papalapit kay Tania."Ngunit nangako ka na at dapat mong tuparin ang pangakong iyon, Tania." Ngumisi nang bahagya si David habang hinihimas ng kanyang mga daliri ang mapupulang labi ni Tania na may kolorete."Huwag David, maawa ka sa akin." Nagmamakaawa si Tania habang ipinagsama ang kanyang mga kamay sa harap ng kanyang dibdib."Tsk, hindi ka talaga nagbago mula noon Tania, nananatiling manloloko tulad ng dati, nangako kang pagsisilbihan mo ako kanina at ngayon ay binabawi mo ito. Huwag kang magpanggap na inosente tulad ng isang birheng dalaga sa harap ko Tania." Hinimas ni David ang mukha ni Tania na nagsimulang
"Dakpin ang babae!" Rinig na sigaw mula sa dalawang lalaking tumatakbo sa pasilyo ng isang five-star hotel.Tila tahimik ang kapaligiran nang mga oras na iyon dahil halos hatinggabi na.Sa harap nila, tumatakbo ang isang babae na nakasuot ng pulang damit na may medyo matataas na takong. Nahihirapan ang babae na tumakbo nang mabilis dahil sa mga sapatos na iyon. Kaya naman nagpasya ang babae na hubarin ang kanyang mga sapatos at tumakbo nang nakayapak.Tumakbo ang babae sa abot ng kanyang makakaya. Ayaw niyang mahuli ng mga lalaking iyon at gawing alipin sa pagnanasa ng isang matabang, may edad na lalaki na muntik nang kumuha ng kanyang kalinisan nang gabing iyon."Halika Tania, isipin mo kung paano makatakas sa mga lalaking iyon?" Bulong ng babae sa kanyang sarili. Ang kanyang tense na mukha ay mukhang maputla na may mga patak ng pawis sa kanyang noo.Inilibot niya ang kanyang paningin sa buong lugar na kanyang dinaanan. Hanggang sa nakita niya ang isang taong magbubukas pa lamang ng
Nakaupo si Ginang Rosalin sa sopa na nasa kanyang silid. Nakatuon ang kanyang mga mata sa likod na hardin na kitang-kita mula sa kanyang silid. Makikita si Stella na nag-aalaga sa kanyang dalawang kambal na anak na babae kasama si Leon. Mukhang masaya si Leon habang nakikipagbiruan sa kanyang dalawang magagandang kapatid. Bumalik ang kanyang kasiglahan pagkatapos ipanganak ang kanyang dalawang kambal na kapatid. Tunay na ito ay isang himala. Nang bumalik ang kasiglahan ni Leon pagkatapos ipanganak ang kanyang dalawang kambal na kapatid. Nakangiti rin si Ginang Rosalin nang makita ang kasiglahan ng maliit na pamilya ng kanyang anak. Ngunit agad na nawala ang ngiti nang maalala niya ang pagkakamali na nagawa ni Ginang Lidya sa kanya. Bumuntong-hininga nang malalim si Ginang Rosalin. Lumayo siya sa direksyon ng salamin na bintana at nag-isip nang mag-isa. Nagsimulang balutin ng pangamba ang kanyang puso. Sa pagkakita sa kaligayahan ng kanyang anak at mga apo ngayon, magagawa ba
"Balak kong umamin sa iyong biyenang babae tungkol sa lihim na ito. Nahihirapan na ako kung patuloy kong itatago ang lihim na ito sa kanya." Ipinahayag ni Ginang Lidya ang kanyang mga hinaing kay Ayres. Sadyang pinuntahan ng babaeng nasa edad na ngunit mukha pa ring maganda si Ayres sa kanyang trabaho nang tanghaling iyon. "Pero, Ma, handa na ba kayo sa lahat ng kahihinatnan nito? Paano kung hindi kayo mapatawad ni Inay?" Mukhang nag-aalala si Ayres. Tumahimik si Ginang Lidya. "Ito ang kinatatakutan ko. Hindi tungkol sa akin, ngunit mas nag-aalala ako sa inyong mag-asawa ni Stella. Natatakot ako kung magagalit si Ginang Rosalin sa akin at makaapekto ito sa inyong pagsasama. Ayaw kong mapahamak kayo dahil sa akin." Nakayukong nanghihina si Ginang Lidya. Natigilan din si Ayres. Ito ang kinatatakutan niya sa loob ng mahabang panahon. Natatakot siya kung ang problemang ito ay makaaapekto kahit saan at maaaring maging sanhi pa ng pagkasira ng kanyang pagsasama kay Stella. "Ayres, ano
"Mahal, kailangan na nating bumalik sa Jakarta. Walang nag-aasikaso sa kumpanya ng Lolo." Sabi ni Ayres sa gitna ng kanyang almusal."Kailangan ba ngayon na?" Itinaas ni Stella ang kanyang mukha."Hindi kailangan ngayon na, pero sa lalong madaling panahon, Mahal. Dadami ang trabaho ko kung magtatagal pa tayo dito.""Paano naman ang kumpanya mo dito?""Magtatalaga ako ng isang tao para asikasuhin ito at babantayan ko mula doon.""Mapapagod ka, Mahal." Tinitigan ni Stella si Ayres na malamang ay mas magiging abala sa hinaharap."Anong magagawa ko? Gagawin ko ang lahat para sa mga anak natin sa hinaharap." Nagkibit-balikat si Ayres."Ipinagmamalaki kita, Mahal. Sana maging katulad ka ni Leon sa hinaharap. Responsable at nag-aalaga sa kanyang mga kapatid sa hinaharap."Hinaplos ni Stella ang ulo ni Leon na nakaupo sa kanyang tabi.Tahimik lamang ang bata at ngumiti nang bahagya sa kanyang mami."Paano naman si Nanay?" Inilipat ni Stella ang kanyang tingin kay Ginang Rosalin na nakisabay s
"Ihahatid na kita pauwi." Alok ni David nang pauwi na sila mula sa bahay ni Stella.Tanggihan ni Tania na ihatid ng driver at piniling sumakay ng taxi pauwi. Gayong gumagabi na.Sa totoo lang, nag-aalala si Stella pero minsan matigas ang ulo ni Tania at mahirap sabihan kapag nakapagdesisyon na. Buti na lang, tiniyak ni Ayres na hindi hahayaan ni David na umuwi si Tania nang mag-isa. Kahit papaano, sisiguraduhin ng lalaki na makauwi nang ligtas si Tania."Madalang ang taxi na dumadaan dito sa ganitong oras. Huwag ka nang magmatigas, sumakay ka na sa kotse ko." Utos ni David na nakatayo sa tabi ng kanyang kotse.Sumulyap lang si Tania kay David na may masungit na mukha. Muli siyang tumingin sa paligid ng kalsada para maghintay ng taxi na dumaan.Lumipas na ang labinlimang minuto, pero walang kahit isang taxi na dumaan doon. Nagsimulang mag-alala si Tania. Hindi siya maaaring maglakad pauwi. Hindi malapit ang bahay ni Stella sa kanyang inuupahan. Baka madaling araw na siya makarating sa







