KABANATA 1

IDLIP lang ang nagawa ko. Hindi ko magawang makatulog nang mahimbing kakaisip sa Papa ko. Hindi ko siya makontak. Hindi ko rin makausap sa personal. Tapos may pasok pa ko kinabukasan. Wala na nga kong plano na pumasok talaga dahil balak kong bumalik sa Batangas. 

Dudumugin din yata ako ng mga classmates ko para itanong ang tungkol sa kaso ni Papa kaya tingin ko ay mas okay pang hindi na muna ako magpakita. Malapit pa naman ang mid terms. Hindi pa man din ako sanay ng um-a-absent pero wala akong choice.

Magkano na lang ang pera ko. 2,000 lang naman ang naipon ko at bukas babalik ako para subukang makausap si Papa. Kasya ito kung kakain lang ako sa karinderya. Busog naman na ako kahit isang hotdog at itlog ang ulam. Sa sitwasyon ngayon, makakain ba ako? Baka hindi na.

Kinabukasan, binomba ang cellphone ko sa tawag ng kamag-anak namin. Lalo na ang kapatid ni Papa. Nakikibalita sa kaso ni Papa. Nasa probinsya sila at sa hirap ng buhay alam ko nang hindi sila makakaluwas.

"Balitaan mo ako kung anong nangyari sa Papa mo, ha? Aantayin namin."

Iyon ang huling pag-uusap namin ng Tito ko bago ako umalis sa bahay. Hindi pa tirik ang araw ay nasa labas na ako at pagkita pa lang sa akin ng mga kapitbahay natigil na sila sa pagwawalis sa tapat ng bakuran nila. Nilapitan na ako.

"Anong balita sa Papa mo, bhe?"

Umiling ako at nag-iwas ng tingin. Ganito palagi sa amin. Ako na lang ang mahihiya kasi nakukuha nila akong tanungin para sa tsismis hindi para palakasin ang loob ko.

Pinasadahan niya ako ng tingin.

"Aalis ka?"

"Oo, ate. Mauna na ko," sabi ko at tinalikuran na siya bago pa makalapit iyong isa naming kapitbahay para makiusosyo din.

Pagdating sa jeep, doon ako nakatulog dahil sa ihip at sariwang hangin. Saglit nga lang ulit. Sa bus ako bumawi ng tulog. Nasa tabi ako ng bintana at mahigpit kong inipit sa kanang kili-kili ang aking shoulder bag. Mahirap ng manakawan habang tulog.

Nagising ako dahil sa tawag. Pagsilip ko sa cellhphone ko ay hindi kilalang numero ang rumehistro doon. Ewan ko kung bakit dinapuan ako ng kaba. Pakiramdam ko emergency.

"Hello..."

"This is senior police officer Santiago ng Batangas city police station. P'wede ko po bang makausap si Ava Dizon?"

Napalunok ako at nanlamig ang aking tiyan kahit wala pa naman akong ibang naririnig. Napaahon ako sa upuan.

"O-opo. Bakit po?" kabado kong tanong.

"Wala na ang Papa mo, hija. Inatake sa puso ang Papa mo kanina lang at dinala sa hospital pero dead on arrival na. Nasa funeral homes ang labi niya."

Namutla ako. Para akong pinagsakluban ng langit at lupa. Hindi pa ako sigurado kung totoo nga pero sobrang sakit! Nag-uunahang pumatak ang aking luha.

"Hello? Hello?"

Napatay ko iyong tawag. Hindi ako makapagsalita dahil naging blanko na din ang utak ko. Pinagtitinginan tuloy ako ng mga pasahero pero wala na kong pakialam. Panay ang hikbi ko sa bus pa lang. Gusto ko na agad lumipad papunta kay Papa para lang makita siya.

"Anong nangyari, Miss? Ito tissue, huwag ka ng umiyak," sabi sa akin ng matandang babae na katabi ko.

Tinanggap ko iyong tissue na inabot niya. Iyong iba nag-abot din sa akin pati tubig. Lahat sila nakatingin sa akin. Nag-aabang sa sagot ko kaya napilitan na ako magsalita.

"Patay na po kasi ang Papa ko."

Kitang-kita ko iyong lungkot sa mukha nila ng sabihin ko iyon. Hindi ko na naman napigilang hindi umiyak. Hanggang sa pagbaba ko agos-agos pa rin ang luha.

Naka-receive ako ng text kung saan iyong punerarya na pinagdalhan kay Papa. Natatakot akong pumasok. Parang hindi ko kakayanin kapag nakita ko si Papa na talagang patay na. Nanghihina at nanginginig pa ang tuhod ko ng pumasok sa loob at sinalubong ng lalaki.

"A-ako... po 'yong anak ni Mr. Nicanor Dizon. Iyon pong dinala dito kanina... l-lang..." pumiyok ako sa huling salita.

Tumango siya. Sumunod ako at habang papalapit sa lamesa na may nakatalukbong na kumot. Mas lalong kumakabog ang dibdib ko. Nanginginig pa ang kamay ko habang ibinababa na ang kumot para makita ko iyong mukha niya.

Ganoon na lang ang pag-iyak ko ng malakas ng mukha nga iyon ni Papa.

"Papa!" Humagulgol ako at hindi ko na alintana ang malamig niyang katawan. Niyakap ko siya ng mahigpit. Sobrang tigas na ng katawan ni Papa. Wala na nga siya.

"Ako na lang mag-isa, Papa!" Umiyak ako ng umiyak. Hindi ko matanggap. Paano ako magpapatuloy kung ako na lang mag-isa! Saan ako pupunta? Saan ako pupulutin? Ano ang aking gagawin?

Nakatulala lang ako habang nakaupo at inaantay ang labi ni Papa. Walang matinong desisyon o salita ang pumapasok sa isip ko. Tahimik lang akong umiiyak sa upuan.

Hindi na ko umalis. Wala din akong ibang pupuntahan. Malayo dito ang bahay namin kaya aantayin ko na lang. Tinatanong ako kung anong kabaong ang gagamitin. Hinihingian din ako ng bayad.

"Wala po kasi akong pera talaga. Nasa dalawang libo nga lang po ang dala ko." Napapikit ako at awang-awa sa sarili.

"Reymark, hayaan mo na. Huwag mong pilitin. Okay na 'yan. May tumawag dito at sinagot na 'yong bayad sa punerarya at pampalibing sa Tatay niya."

Nanlaki ang mga mata ko at napatingin sa babaeng kababa lang ng telepono sa lamesa.

"Sino daw po?"

"Hindi nagpakilala. Naawa daw at siya na sasagot. Huwag ka na magtanong at mabuti na kamo may mabuti pang tao na sumagot sa lahat ng problema mo."

Biniyahe si Papa hanggang sa batangas. Mula sa pagdating ko sa Batangas hanggang pag-uwi namin hindi huminto ang mga mata ko sa pagluha. Hindi napapagod kahit ang ulo at katawan ko ay pagod na. 

Pagdating sa amin, may tumulong sa pag-ayos sa bahay para sa lamay ni Papa. Ako? Hindi pa rin makausap ng matino. Ayoko munang lumabas ng kwarto o maski tignan si Papa sa kabaong dahil kumikirot pa rin ang dibdib ko. Hanggang kailan mawawala ang sakit? Ngayon, bumubuhos ang maraming ala-ala na kasama ko siya. Pakiramdam ko, magkaka sakit na akong talaga.