Kabanata 4

Limang taon na ang lumipas mula noong tuluyang nawala si Rafael Alcantara Watson sa buhay ni Nica. Limang taon mula nang iwan niya ito sa gitna ng unos, dala ang sugat na hindi kailanman gumaling.

Ngunit sa paglipas ng panahon, hindi lang puso ang nagbago kay Rafael—pati ang kabuuan niya.

Mas naging matikas ang tindig nito, mas lalong humubog ang katawan. Mula sa dating palangiting Rafael, ngayon ay isa na siyang malamig, istriktong lalaki—isang negosyanteng hinubog ng tagumpay at sakit. Wala na ang dating init sa kaniyang mga mata. Lahat ay pinalitan ng determinasyon at kawalang pakialam.

Napilitan siyang bumalik sa Pilipinas matapos isugod sa ospital ang kanyang ina. Ayon sa mga doktor, humina na ang kalagayan ni Vivian Watson, at kailangan nitong magpahinga ng tuluyan. Bilang nag-iisang anak, si Rafael ang kailangang humawak ng mga negosyo. Agad niyang tinanggap ang responsibilidad, kahit ang kapalit nito ay isang desisyong hindi kanya.

“Rafael, I want you to marry Camilla Luceros,” mahina ngunit mariing sinabi ng ginang habang nakahiga sa kama.

“You can’t be serious, Mom,” mariin niyang sagot, ngunit agad din niyang napansin ang panghihina ng katawan ng ina. “You’re not thinking straight.”

“I am,” bulong ni Vivian. “The Luceros have always been close to our family. Camilla is a good woman. I want to see you settled… before it’s too late.”

Isinara ni Rafael ang mga mata. Matalas ang panga niyang nagngangalit sa galit at panggigigil.

Pero wala siyang laban sa panahong iyon.

“I’ll do it,” aniya, malamig. “But only because you asked me to.”

***

Samantala, si Nica ay isa na lamang anino ng dating siya.

Hindi niya na naabot ang pangarap niyang diploma. Matapos ang operasyon ng kaniyang ina, lahat ng natira sa perang ibinigay ni Vivian ay ginamit para bayaran ang mga utang ng magulang. At mula no’n, wala nang balita kay Rafael.

Kaya’t sa halip na bumalik sa pag-aaral, pumasok si Nica sa isang housekeeping agency upang kahit papaano ay may maipantustos sa araw-araw na gastusin.

“May bago kayong assignment. Isa itong malaking bahay. Confidential ang may-ari, pero kilala sa business world. Gusto niya ng professional, disente, at maayos magtrabaho.”

Hindi na nagtanong si Nica dahil marami na silang naging kliyente na hindi sinasabi ang pangalan. Isa lang ang nasa isip niya—trabaho. Isang araw na may kita, isang araw na may ipon para sa may pantustos sa kanilang pangangailangan.

Pagdating sa bagong bahay, humanga ang mga maid sa laki at ganda ng lugar. Modernong disenyo, malawak ang hardin, at halatang mamahalin ang bawat sulok.

Nang bumukas ang pinto ng terrace, at lumabas ang isang matangkad na lalaki kasama ang isang maganda, eleganteng babae—parang huminto ang oras.

Dahan-dahang gumalaw ang mundo ni Nica. Nanigas siya sa kinatatayuan. Hindi siya makahinga. at makagalaw nang makita si Rafael.

Ang lalaking inibig niya. Ang lalaking iniwan niya. Ang lalaking kahit kailan ay hindi niya nalimutan.

Ngunit hindi na siya ang dating Rafael. Ang lalaking kaharap niya ngayon ay isa nang ganap na estranghero. Mas matikas, mas malamig, mas mabagsik ang aura. At sa tabi nito, nakahawak sa braso niya, ay isang napakagandang babae—maputi, matangkad, at halatang galing sa prominenteng pamilya.

“Love, I think the new maids are here,” ani ng babae, ngiting-ngiti habang nakatingin kay Rafael.

“Oh,” tipid ang sagot ni Rafael habang ibinabaling ang tingin sa grupo.

Nang tumama ang tingin niya kay Nica—parang muling lumitaw ang multo ng nakaraan.

Nanatiling blangko ang ekspresyon ni Rafael, ngunit sa likod ng malamig na titig ay naroon ang tila sumisigaw na emosyon. Gulat. Galit. At isang bagay na hindi maipinta—tila sakit.

Si Nica, sa kabilang banda, ay namutla.

Ang mga kamay niya’y bahagyang nanginginig. Napayuko siya agad, pilit na itinatago ang mukha, ngunit huli na. Nagtama na ang kanilang mga mata.

Hindi niya inaasahan na magkikita silang muli after five years.

Lalo pang bumigat ang dibdib niya nang marinig ang sinabi ng babae sa tabi ni Rafael.

“She’s one of the maids?” ani Camilla, kunot-noong tumingin kay Nica. “You look familiar…”

Hindi sumagot si Nica.

“Ikaw ang bagong maid?” malamig na tanong ni Rafael.

Dahan-dahang tumango si Nica. “Opo, Sir.”

“Make sure she knows her place,” anang babae. “I don’t want mistakes. Our engagement party will be in a few weeks, and I want everything perfect.”

Muli, parang piniga ang puso ni Nica.

Fiancé.

Ikakasal na si Rafael. At hindi siya ang babae sa tabi niya. Hindi siya ang pinili.

***

Gabi na nang matapos ang unang araw ng trabaho ni Nica sa mansyon. Tahimik siyang naglalakad sa hallway pauwi sa quarters ng mga kasambahay, hawak-hawak ang isang maliit na tray ng baso na naiwan sa sala. Sa likod ng maaliwalas at eleganteng disenyo ng bahay, tila ba isa itong kulungang unti-unting pumipiga sa kanyang puso.

Ngunit bago pa man siya makarating sa dulo ng hallway, isang malamig na boses ang pumigil sa kanyang hakbang.

“You.”

Napalingon siya, at agad na nanigas ang kanyang katawan.

Si Rafael.

Nakatayo ito sa may gilid ng pader, nakaawang ang pinto ng isang private office. Nakasuot ito ng itim na polo, bahagyang nakabukas ang unang dalawang butones.

Dahan-dahang lumapit si Rafael, at bago pa makapagsalita si Nica, sinarado na nito ang pinto ng opisina at mariing ini-lock iyon.

“Anong ginagawa mo rito?” malamig na tanong ni Rafael.

“Na-assign po ako rito. Hindi ko alam na—”

“Ikaw? Hindi mo alam?” napangisi ito ng mapait. “Napaka-coincident, ‘no? Out of all the places, dito ka pa napunta. Or maybe... you planned this?”

Napakunot ang noo ni Nica. “Hindi ko alam na bahay mo ito.”

“Don’t play the innocent card, Nica,” aniya, habang marahan itong lumalapit. “Magaling ka riyan. You always were.”

“Rafael, please... hindi ako narito para guluhin ka—”

“Oh, you’re right,” singit ni Rafael, mas lalong dumidilim ang mga mata. “You’re here to clean my toilets. Wash my dishes. That’s what you’ve become.”

Walang salita ang lumabas sa bibig ni Nica. Ramdam niyang nanginginig ang mga kamay niya, ngunit pilit niyang pinigilan. Ayaw niyang magpakita ng kahinaan.

“You didn’t even finish school, did you?” patuloy ni Rafael, titig na titig sa kaniya. “You had your chance. I gave you one. But no—you chose the shortcut. You chose money.”

“Hindi ‘yon ang totoo—”

“Oh, come on,” putol ni Rafael, halatang may hinanakit. “You took the money, my virginity, and ran. You disappeared.”

“I had no choice,” mariing sagot ni Nica, pinipigilan ang pagbagsak ng luha. “Ginawa ko ‘yon para sa nanay ko. Akala ko makakatulong—”

“Help?” Tumawa ito ng mapakla. “You helped yourself. You sold your pride, Nica. At the end of the day, you’re just another gold-digger."

Isang mahinang tunog ng tray ang narinig nang mahulog ito mula sa nanginginig na kamay ni Nica. Hindi dahil sa bigat ng tray, kundi sa bigat ng mga salitang lumabas sa bibig ng lalaking minahal niya.

Mabilis siyang yumuko para pulutin ang baso ngunit pinigilan siya ni Rafael sa balikat.

“Leave it,” aniya.

Nag-angat siya ng tingin. Magkalapit na ang kanilang mukha. Ang dating init ng titig ni Rafael ay napalitan ng malamig at nanunuyang titig.

“You look pathetic,” bulong ni Rafael. “You used to dream big. Now you clean floors.”

Hindi na nakatiis si Nica.

“At least I work hard,” mariin niyang sagot, nanginginig ang tinig. “At least I didn’t turn into someone heartless.”

Napangisi si Rafael. “Heartless? After what you did, you think you deserve my sympathy?”

“I never asked for your sympathy, Rafael. I just wanted to survive.”

“Exactly,” singit niya. “And you’ll keep surviving. That’s all you’ll ever do—survive. You’ll never succeed. You’ll never get out of this life.”

“Hindi mo alam kung anong pinagdaanan ko—”

“But I know who you are. A maid. A charity case. A woman who threw away her dignity for a few pesos.”

Parang sinuntok si Nica sa dibdib.

Ang dating Rafael na nagbibigay sa kanya ng pag-asa, ngayon ay siya ring nagpapamukha kung gaano siya kababa sa mundo nito.

“Bakit mo ‘to ginagawa?” mahinang tanong niya, halos hindi na siya makahinga. “Gusto mo ba akong saktan?”

“Masakit ba?” tanong ni Rafael, hindi umiwas ng tingin. “Good.”

Tumahimik si Nica. Ilang segundo silang nagkatitigan, walang nagsasalita. Ngunit sa pagitan ng katahimikan ay naroon ang sakit—ang galit, ang pagkasabik, ang hinanakit na limang taon nang nakakubli sa likod ng katahimikan.

“Kung gusto mong gumanti, congratulations,” bulong ni Nica, bakas sa mukha ang sugat ng bawat salitang tinanggap. “You already did.”

Dahan-dahan siyang lumayo, pinulot ang tray at baso, saka tahimik na lumabas ng opisina.

Naiwan si Rafael sa loob, nakatingin sa pintong isinara ni Nica. Nanatiling blangko ang mukha niya.