รีวิวตอนแรกของ ตงกง ควรให้คะแนนเท่าไรและเพราะอะไร?

ช่วงนี้เพิ่งได้จบเล่ม 2 ของ 'ตงกง ตำหนักบูรพา' มา ตอนแรกก็กังวลว่าเนื้อหาจะไม่สนุกเท่าเล่มแรก แต่ปรากฏว่าเข้มข้นกว่าเดิม! เรื่องราวของเหล่าจอมยุทธในสำนักบูรพายังคงเต็มไปด้วยกลยุทธ์การต่อสู้ที่เฉียบคม และการปะทะกันทางอำนาจที่ซับซ้อนขึ้น สิ่งที่ชอบมากคือการพัฒนาตัวละครของเซียวหยุน ที่เริ่มแสดงความเป็นผู้นำออกมาให้เห็นชัดเจน ในขณะที่ความสัมพันธ์ระหว่างตัวละครหลักก็มีมิติลึกซึ้งขึ้น มีฉากหนึ่งที่เซียวหยุนเผชิญหน้ากับศัตรูเก่า แล้วต้องตัดสินใจระหว่างความแค้นกับหน้าที่ มันสะท้อนให้เห็นว่าตัวละครเติบโตขึ้นจริงๆ

หาน ตงจวินเป็นนักเขียนนวนิยายกำลังภายในชาวจีนที่มีผลงานโด่งดังในยุค 60-70s ผลงานของเขามักมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวด้วยการผสมผสานระหว่างศิลปะการต่อสู้กับปรัชญาลึกลับ หนึ่งในผลงานคลาสสิกของเขาคือ 'เจ็ดนักสู้ผู้พิชิต' ที่เล่าเรื่องกลุ่มวีรบุรุษผู้ต่อสู้กับอำนาจมืด แนวการเขียนของหาน ตงจวินเน้นการสร้างตัวละครที่มีความลึกซึ้งและฉากต่อสู้ที่ดุเดือด แต่แฝงไว้ด้วยแง่คิดเกี่ยวกับชีวิต ความพิเศษของเขาอยู่ที่การสร้างโลกสมมติที่สมจริงผ่านรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ เช่น วัฒนธรรมการกินอยู่ของชาวยุทธภพ หรือการอธิบายท่าคัมภีร์อย่างละเอียด จนทำให้ผู้อ่านรู้สึกเหมือนได้เข้าไปอยู่ในเรื่องนั้นจริงๆ

มีใครเคยสงสัยไหมว่าการ์ตูนจีนคลาสสิกอย่าง 'ตงฟางชิงชาง' ถูกนำมาทำเป็นอนิเมะเมื่อไร? ตอนที่ได้ยินข่าวครั้งแรกนี่แทบไม่เชื่อสายตาเลย เพราะเพิ่งจบการ์ตูนเวอร์ชันเล่มไปไม่นาน ปรากฏว่ามีการประกาศทำอนิเมะในปี 2019 โดยสตูดิโอชาวจีนร่วมทุนกับญี่ปุ่น ความพิเศษคืออนิเมะดัดแปลง保留了สไตล์เส้นสาย水墨画แบบดั้งเดิมไว้เต็มเปี่ยม แม้จะเพิ่มเอฟเฟกต์เคลื่อนไหวสมัยใหม่ บทพูดบางตอนตัดทอนเพื่อให้เหมาะกับรุ่นเด็กกว่า แต่แก่นเรื่องยังแข็งแรงเหมือนเดิม ตอนจบที่เฉินเสี่ยวถงพลิกโชคชะตาในศาลาปลายเรื่องยังตราตรึงเหมือนอ่านเล่มสุดท้ายครั้งแรก

ไม่ค่อยมีฉากไหนในเรื่องที่ทำให้ลมหายใจติดขัดเท่าฉากเผชิญหน้าบนหน้าผาเลย — ภาพกล้องถอยช้า ลมพัดเปียกใบหน้า และเสียงดนตรีที่ค่อยๆ ถอยออกไปจนเหลือเพียงคำพูดสองคนที่สั่นเทา ฉากนี้จาก 'ตงกง ตําหนักบูรพา' มีความหนักแน่นทั้งทางอารมณ์และการเล่าเรื่อง; มันไม่ใช่แค่ว่าตัวละครสองคนต่อสู้กัน แต่ว่าอดีตที่ถูกเก็บไว้มันทะลักออกมาในเวลาไม่กี่นาที ผมชอบวิธีที่ผู้กำกับเล่นกับช่องว่างระหว่างบทพูดกับภาพแฟลชแบ็ก — บางครั้งคำพูดถูกตัดด้วยภาพความทรงจำเล็กๆ ของตัวละคร ทำให้ฉากดูเป็นชิ้นส่วนที่ประกอบกันจนกลายเป็นความจริงชิ้นหนึ่ง นอกจากนี้การแสดงสีหน้าแบบไม่โอเวอร์ทำให้ความเจ็บปวดที่แท้จริงส่งผ่านมาได้ชัดเจน ฉากแบบนี้ทำให้ผมอยากย้อนกลับไปดูซ้ำและจับจุดเล็กๆ ที่คนอื่นอาจพลาด เป็นฉากที่ติดอยู่ในใจนานหลังเครดิตขึ้น

พล็อตของ 'เหล่ากง' มีการหักมุมที่คมและแอบซ่อนอยู่ตามชั้นเลเยอร์ของตัวละครมากกว่าที่เห็นในตอนแรก ซึ่งทำให้การย้อนอ่านตอนก่อนๆ สนุกขึ้นและมีความหมายใหม่ทุกครั้งที่กลับมาอ่านอีกครั้ง หนึ่งในจุดหักมุมสำคัญคือการเปิดเผยตัวตนที่แท้จริงของตัวละครหลัก — เหตุการณ์นี้ไม่ได้มาแบบตรงไปตรงมา แต่ถูกปูด้วยเบาะแสเล็กๆ น้อยๆ ที่กระจัดกระจายอยู่ตลอดเรื่อง ทำให้ตอนที่ความจริงกระเด็นออกมามันทั้งช็อกและลงตัวในเวลาเดียวกัน ผมชอบวิธีที่ผู้เขียนใช้รายละเอียดเล็กๆ อย่างคำพูดซ้ำ ๆ ของตัวละครหรือเหตุการณ์ที่ดูไม่สัมพันธ์ในตอนแรก มาเชื่อมกันจนกลายเป็นเงื่อนงำที่เฉลยในภายหลัง นอกจากนั้นการหักมุมด้านความสัมพันธ์ระหว่างตัวละครหลักกับคนที่ไว้วางใจที่สุดก็เป็นอีกจุดที่บีบอารมณ์ได้หนัก — จากคนที่คิดว่าเป็นพวกเดียวกัน กลายเป็นศัตรูหรือเบื้องหลังความสูญเสีย ซึ่งทำให้การตัดสินใจของตัวเอกต่อจากนั้นเต็มไปด้วยความเจ็บปวดและความซับซ้อนทางศีลธรรม อีกหนึ่งหักมุมที่ผมมองว่าสำคัญคือการเปลี่ยนมุมมองต่อฝ่ายร้าย — เมื่อเหตุผล ความทรงจำ หรือบาดแผลในอดีตของฝ่ายตรงข้ามถูกเปิดเผย ทำให้เราเริ่มตั้งคำถามว่าใครถูกใครผิดจริง ๆ และบางครั้งศัตรูกลับกลายเป็นกระจกสะท้อนความผิดพลาดของตัวเอกเอง ซึ่งเป็นสิ่งที่เติมความลึกให้เนื้อเรื่องอย่างมาก ตัวหักมุมนี้ทำให้ฉากปะทะและการเผชิญหน้าทางอุดมคติไม่ได้จบลงแค่ด้วยการชนะหรือแพ้ แต่มันกลายเป็นการเผชิญหน้ากับค่านิยมและอดีตที่ซ่อนอยู่ นอกจากนี้ยังมีหักมุมเชิงโครงสร้างเรื่อง เช่น การปลอมตายหรือการเสียสละที่ถูกวางอย่างแนบเนียนเพื่อเปลี่ยนทิศทางเรื่องในช่วงกลางจนท้ายเรื่อง ซึ่งคนที่อ่านอย่างตั้งใจจะเห็นสัญญะและเศษเสี้ยวของแผนการนั้นตั้งแต่นาทีแรก สรุปทีเล่นทีจริงคือ 'เหล่ากง' เป็นงานที่ฉลาดในการวางกับดักให้คนอ่าน — หักมุมไม่ได้มาแบบฉับพลันแต่มีการเตรียมทางอารมณ์และเหตุผลไว้ล่วงหน้า ทำให้การเฉลยแต่ละครั้งทั้งสะเทือนใจและพอดีกับบริบทของเรื่อง ผมยังรู้สึกประทับใจกับวิธีที่ผู้เขียนไม่ยอมให้คำตอบง่าย ๆ เสมอไป แต่เลือกให้ความซับซ้อนทางจิตใจกับตัวละคร ทำให้หลังอ่านจบแล้วยังค้างคาในใจและอยากย้อนกลับไปไล่หาเบาะแสซ้ำอีกครั้ง

เพลงเปิดของ 'เหล่ากง' มักถูกยกให้เป็นเพลงที่คนนิยมฟังมากที่สุด เพราะมันจับใจตั้งแต่ทำนองแรกและทำหน้าที่เป็นประตูเข้าสู่โลกของเรื่องได้อย่างดี เราชอบตรงที่เมโลดี้เรียบแต่มีพลัง แค่ไม่กี่ท่อนก็ทำให้คนจำได้ง่ายและกลับมาฟังซ้ำได้โดยไม่เบื่อ สิ่งที่ช่วยขับให้เพลงนี้ดังคือการวางเสียงร้องที่เข้ากับคาแรคเตอร์ตัวเอก เติมด้วยอาร์เรนจ์ที่ผสมทั้งเสียงบรรเลงดั้งเดิมและซินธ์สมัยใหม่ ทำให้คนทั้งแฟนดั้งเดิมและผู้ฟังทั่วไปเข้าถึงได้ แฟน ๆ มักพูดถึงเพลงแทร็กหลักนี้ในหลายบริบท ทั้งเป็นเพลงเปิดที่เสริมภาพลักษณ์ของเรื่อง เป็นเพลงในเพลย์ลิสต์ความทรงจำ หรือถูกนำไปทำคัฟเวอร์ในรูปแบบต่าง ๆ เช่น เวอร์ชันอะคูสติก เวอร์ชันเปียโน หรือรีมิกซ์ที่ลงจังหวะให้เต้นตามได้ ปรากฏการณ์พวกนี้ทำให้ตัวเพลงขยายวงผู้ฟังออกไปนอกชุมชนคนดูซีรีส์ บางคลิปวิดีโอที่นำมาซาวด์ประกอบฉากซึ้งหรือฉากดราม่าก็มียอดวิวสูง ทำให้เพลงกลายเป็นฉากหลังของความทรงจำร่วมกัน ระหว่างที่เพลงบรรเลงสั้น ๆ ที่ใช้เป็น leitmotif ของตัวละครบางคนก็มีผู้ฟังชื่นชอบเช่นกันเพราะมันโหยหาและนำพาให้ระลึกถึงช่วงเวลาสำคัญในเรื่อง มุมมองเชิงเทคนิคที่ทำให้เพลงนี้ติดหูคือการใช้โครงสร้างเมโลดี้ที่เรียบง่ายแต่ยาวเหยียดพอให้ความรู้สึกไม่จบเร็วเกินไป เสียงร้องมีเอกลักษณ์ทั้งโทนและสไตล์การออกเสียง เนื้อเพลงถ้ามีถ่ายทอดธีมของเรื่องได้ชัด อย่างเช่นการพูดถึงชะตากรรม ความผูกพัน หรือการดิ้นรน ทำให้ผู้ฟังเชื่อมโยงกับตัวละครได้ง่ายขึ้น อีกประเด็นคือการโปรโมตและการใช้เพลงในฉากสำคัญ ซึ่งช่วยเร่งให้ผู้คนจดจำ เช่น เพลงที่เล่นในฉากจบตอนหรือฉากย้อนอดีตของตัวละครมักกระตุ้นให้คนไปค้นหาเพลงนั้นทันที ท้ายที่สุด ความนิยมของเพลงประกอบจาก 'เหล่ากง' เป็นผลมาจากองค์ประกอบหลายอย่างที่ทำงานร่วมกัน ทั้งเมโลดี้ วงดนตรี ผู้ขับร้อง และการวางเพลงในจังหวะสำคัญของเรื่อง ส่วนตัวเราเองชอบเปิดเพลงนี้ตอนอยากย้อนกลับไปสัมผัสบรรยากาศของเรื่องอีกครั้ง มันให้ความรู้สึกเหมือนกลิ่นหรือภาพบางอย่างโผล่มาเตือนความจำ และนั่นแหละคือเสน่ห์ที่ทำให้เพลงยังคงวนอยู่ในเพลย์ลิสต์ของเราเสมอ

เพลงประกอบของซีรีส์ '东宫' ที่ติดหูจริง ๆ มักจะเป็นเพลงธีมหลักกับเพลงแทรกที่ใช้ในฉากสำคัญ เช่นช่วงพบกันในพระราชวังหรือฉากจากลา เสียงดนตรีจะผสมเครื่องดนตรีจีนแบบโบราณกับป็อปร่วมสมัย ทำให้บางเพลงจำได้ง่ายและโดนใจทันที ผมชอบฟังเวอร์ชันแทร็กที่เป็นเสียงเปียโนหรืออู๋ลู่ตอนยามค่ำคืน เพราะมันดึงอารมณ์ของตัวละครออกมาได้ดี วิธีหาง่าย ๆ คือค้นด้วยคำว่า '东宫 OST' หรือ 'Goodbye My Princess OST' บน YouTube ซึ่งมักมีทั้ง MV แบบเต็ม เพลงประกอบ และฟังต์เนื้อร้อง หากอยากได้คุณภาพเสียงที่ดีขึ้น ลองดูบน Spotify, Apple Music หรือ Joox ของไทย บางแพลตฟอร์มอาจมีลิสต์รวมเพลงประกอบให้เลือกฟังตามอารมณ์ แต่ถาชอบอ่านคอมเมนต์และเวอร์ชันแฟนเมด ให้เข้า NetEase Cloud Music หรือ Bilibili สะดวกสำหรับซาวด์แทร็กและคัฟเวอร์ต่าง ๆ

มีบทสัมภาษณ์หลายชิ้นที่เล่าเรื่องชีวิตของ 'ตงกง' จาก 'ตำหนักบูรพา' ในมุมที่ต่างกันออกไปและให้ภาพรวมทั้งชีวิตส่วนตัวและการทำงาน ในบทสัมภาษณ์แบบยาวของนิตยสารบันเทิงสมัยก่อน มีการพูดถึงจุดเริ่มต้นของเขา ครอบครัว และเส้นทางเข้าสู่วงการอย่างละเอียด ฉันชอบตอนที่เขาเล่าถึงการฝึกซ้อมหนักก่อนถ่ายทำฉากสำคัญ เพราะทำให้เห็นว่าเบื้องหลังความเท่บนจอคือการทุ่มเทจริง ๆ นอกจากนี้ยังมีบทสัมภาษณ์โทรทัศน์ที่เน้นเรื่องประเด็นสังคมและความรับผิดชอบในบทบาทสาธารณะ ซึ่งทำให้รู้สึกว่าภาพลักษณ์ของเขานั้นมีมิติ ไม่ใช่แค่ตัวละครในละคร บทสัมภาษณ์แต่ละชิ้นมีจุดเด่นต่างกัน บางชิ้นเน้นแง่มุมชีวิตวัยเด็ก บางชิ้นเล่าเรื่องการเติบโตทางอาชีพ และบางชิ้นเป็นการพูดคุยเบื้องหลังการถ่ายทำที่คนดูทั่วไปไม่ค่อยได้เห็น แค่การรวมประเด็นพวกนี้เข้าด้วยกัน ก็ทำให้ภาพของ 'ตงกง' สมบูรณ์ขึ้นมากและยังคงน่าสนใจแม้เวลาจะผ่านไป