Hatinggabi na. Napadaan si Mateo sa tapat ng pintuan ng kwartong pinaghahatian nila ni Natalie. May kakaibang pakiramdam na pumigil sa kanya. Ang balak sana niya ay magtimpla ng kape sa kusina pero hindi na niya itinuloy, walang pagdadalawang-isip na binuksan niya ang pinto at pumasok. Malamlam ang ilaw na dulot ng nakasinding lampshade sa gilid. Malinaw niyang nakikita ang paligid. Lumapit siya sa kama kung saan himbing na himbing sa pagtulog si Natalie. Umupo si Mateo sa gilid ng kama kung saan mas malapitan niyang napagmamasdan ang maamong mukha ng babae. Napakapayapa niya sa ganoong estado. Hanggang sa mga oras na iyon ay hindi pa rin niya lubos maisip kung bakit naitanong sa kanya ni Natalie iyon. Sumagi din sa isipan niya na baka hindi gustong panagutan ni Drake ang batang nasa sinapupunan nito. Hindi niya na rin maintindihan ang sarili niya, parang nalulungkot siya. Isang matalim na kirot ang nanaig sa puso ni Mateo. Aminin man niya o hindi, niyanig siya nito kaya bigla
Kung kanina ay napakasaya niya, ngayon naman ay parang binawi ang lahat ng ligayang nakamtan niya kani-kanina lamang. Napako sa kinatatayuan niya si Natalie. Ilang sandali na ang lumipas pero hindi pa rin rumerehistro sa isipan niya ang kasalukuyang nangyayari. Nasa harapan niya ang ama. Hinugot nito ang waller nito mula sa bulsa ng suot na pantalon. Sa kabila ng modernisasyon at teknolohiya ng pagbabangko---isa ito sa mga taong mas pinipiling magdala ng pisikal nap era. Kumuha ito ng ilang papel na salapi, mga lilibuhin at inabot sa kanya. “Kung wala kang budget, kunin mo ito. Kung may kailangan pa kayo ni Justin, magsabi ka lang.” Hindi pa rin makapagsalita si Natalie. Buong buhay nila ni Justin, binaliwala na sila ni Rigor. Naninibago siya sa pinapakitang malasakit nito ngayon sa kanya. Hindi pa rin niya tinatanggap ang inaalok nitong pera sa kanya. Si Rigor na ang mismong naglagay nito sa kamay niya. “Kunin mo na, tatay mo pa rin ako.” Dito na nagising si Natalie, binawi
“Mateo, narito ka na pala.” Bati ni Janet dito. “Mateo!” Agad na tumakbo si Irene para salubungin ito at agad ding pumulupot sa bisig nito. “Sabi ko naman sayo, okay lang ako. Alam kong busy ka, pero nagpunta ka pa rin para personal na ihatid ako pauwi.” Blanko ang ekspresyon ni Mateo. “May oras naman ako kahit papaano. Si Isaac na ang mag-aasikaso ng discharge papers mo.” “Sige, tara na?” Yaya ni Irene sa lalaki. Tumango lang si Mateo habang halos sabay-sabay na nagsasalita ang buong mag-anak. Hindi niya tinapunan ng tingin si Natalie. Si Natalie naman ay hinaplos ang mainit na pisngi pagkatapos ay nagpakawala ng isang mabigat na buntong-hininga. “Aray,” bulong niya sa sarili. Napangiwi siya sa sakit ng sampal na iyon. --- Bumalik si Natalie sa Antipolo. Pagkatapos niyang maligo, napansin niyang namamaga ang pisnging tinamaan ng sampal kaya bumaba siya sa kusina para kumuha ng yelo. Tahimik na ang buong bahay dahil pasado alas diyes na din. Sigurado siyang tulog na ang l
“Teka, anong ginagawa mo?” Gulat na tanong ni Natalie sa kanya. May icepack pa din ito sa namamagang pisngi. Kahit na lampshade lang ang nagbibigay liwanag sa silid, kitang-kita ni Natalie ang pagtitiim ng bagang ng lalaki habang nagsasalita ito. “Gusto kong tigilan mo na ang pagtanggap ng pera mula kay Rigor Natividad, Natalie. Hindi ba may ATM ka? Kulang pa ba ang perang naroon?” “Ha?” Hindi maintindihan ni Natalie kung ano ba talaga ang ikinagagalit nito sa kanya. May hangganan ang pasensya ni Natalie. Gamit ang isang kamay niya ay tinulak niya si Matao palayo sa kama. “Lumabas ka! Ayaw kitang makita at kailangan kong matulog!” Pero hindi iyon ginawa ng lalaki. Naroon pa rin ito. Kaya lalong nainis si Natalie. Inagaw ni Mateo ang icepack mula sa kamay niya at tila batang nagbago agad ang pakikitungo nito sa kanya ng makita ang pinsala. “Patingin nga, namamaga nga.”Itinulak ni Natalie palayo sa kanya si Mateo gamit ang dalawa niyang kamay. “Iwan mo ako! Gusto kong magpahin
Kung siya ang masusunod, mas gugustuhin niyang umalis na sa bahay ng lolo niya. Ang manatili sa ilalim ng isang bubong kasama si Natalie kahit isang segundo ay hindi na niya makakaya pa. Ngunit gabi na at palakas ng palakas ang ulan sa labas. Bukod pa roon, nakapangako siya sa lolo niya na sabay silang mag-aalmusal kinabukasan. Wala siyang pagpipilian kundi ang manatali doon. Sa sobrang inis niya, nagsindi siya ng sigarilyo. Hithit, buga hanggang sa makaubos siya ng ilang sticks nito. Pagkatapos ay sa guest room na siya nagtungo. Mabuti na lang at laging nakaayos at nakahanda ang guest room sa bahay ng lolo niya, kundi sa sala talaga siya matutulog. Ibinagsak niya sa malambot na kama ang basang katawan. Hinayaan lang niya iyon. Ang init ng galit galing sa dibdib niya ay dahil kay Natalie ngunit wala itong pakialam kung naapektuhan siya o nasasaktan. --- Napansin ni Mang Ben na sa makaibang kwarto natulog ang mag-asawa. Nang iulat niya ang balitang ito kay Antonio, tumango lang
Pahinga dapat ni Natalie nang araw na iyon, pero imbis na makabawi sa tulog, mas naging abala pa siya kaysa sa nakagawian niya. Tinapos niya ang translation na binigay sa kanya at balak niyang makipagkita sa editor-in-chief para personal na magbitiw sa part-time na trabaho niya. Alam na niyang may nararamdaman pa rin para sa kanya si Drakee at hindi na niya maaring tanggapin ang anumang tulong na manggagaling dito dahil hindi ito tama at hindi rin makatarungan sa paniniwala niya. Idagdag pa ang nalalapit na exam preparations at ang bagong trabaho na binibigay sa kanya ni Doc Norman. Batid ni Natalie na hindi niya kayang pagsabayin ang lahat. Malungkot man, tinanggap ng editor ang kanyang resignation letter at personal na paghingi ng paumanhin. Maging si Nilly ay hindi natuwa sa ginawa niya. “Nat, talaga bang wala na siyang pag-asa?” Tanong ni Nilly sa kanya. Naikwento na pala ni Chandon ang lahat at ngayon ay alam n anito ang hirap na dinanas ni Drake ng mga nakaraang taon. “Ni
Sa pagtingala niya, nakumpirma niyang si Mateo nga ang nasa harapan niya. Nagulat siya dahil wala naman siyang pinagsabihan ng gagawin niya sa araw na iyon. Palaisipan sa kanya kung paano siya natunton ng lalaki sa ospital na iyon. Pinagmasdan ni Mateo ang paligid na para bang may hinahanap. “Nasaan siya?” “Ha?” Lalo lang gumulo ang isip ni Natalie. “Nakikita mo namang wala akong kasama, sinong hinahanap mo?” “Ha. Ganito ang sitwasyon pero wala si Drake sa tabi mo. Anong klaseng lalaki siya?” Napagtanto ni Natalie na ang iniisip siuro ni Mateo ay si Drake ang ama ng bata. “Mateo, pwede bang makinig ka muna sa akin? Magpapaliwanag ako.” “Ano naman ang ipapaliwanag mo?” Putol nito sa sasabihin niya. Galit siya at hindi niya maipaliwanag kung bakit. “Iniwan ka ba niya dahil naduwag siya? Natakot ba siya na baka matulad kay Justin ang batang yan? Kaya pinilit ka niyang magpalaglag at hindi man lang niya inisip ang kalusugan mo?” “Hindi…hindi iyon ganon…” “Ah, hindi pala. At k
Marami siyang bakanteng araw para sa buwan na iyon kaya minabuti na lang ni Natalie na ayusin na ang schedule ng operasyon ni Antonio. Sa tulong ni Doc Norman, pumayag itong ang pasyente mismo ang mamili ng araw ng operasyon. “Thank you talaga, Poc.” Pakiramdam ni Natalie ay natapos na ang isang mahirap na bahagi kaya bumalik na siya ng Antipolo para ibahagi ang magandang balita sa matanda. Naabutan niya si Mateo sa bahay na nakikipaglaro ng chess sa lolo nito. Naroon ito ngayon dahil nakiusap ang matanda na umuwi siya ng mas maaga. Sinabi na ni Natalie ang balitang dala niya at natuwa ang dalawa. Kaya nagsalita na si Mateo. “Lolo, naayos na pal ani Natalie ang lahat, bakit hindi ka pa pumili ng petsa?” “Hmm, huwag kang magmadali, apo.” “Sir,” pumasok si Mang Ben at may mga bitbit na mga malalapad na libro. “Narito na po yung mga pinapakuha niyo. Para sa inyong dalawa ni Miss Natalie ang mga ito, sir.” Nagpalitan ng mga naguguluhang tingin sina Mateo at Natalie. “Para sa am
Sa loob ng dalawang segundo, ang dalawang lalaki ay tuluyang natahimik. Ang hangin sa loob ng madilim na warehouse ay bumigat at napuno ng pagkagulat dahil sa sinabi niya.“Imposible!” Tumayo ang payat na lalaki, matalim at matigas ang boses. Naniningkit din ang mga mata, puno ng galit at pagdududa.“Nagsasabi ako ng totoo!” Mabilis na naghanap ng paliwanag si Irene, halos maputulan na siya ng hininga sa sobrang pag-aalala. Alam niya ang bigat ng sitwasyon---ang bawat segundong nawawala sa kanya ay katumbas ng buhay niya. “H-hawak niyo na ako…bakit pa ako magsisinungaling? Mga kuya…saan niyo ba kasi nakuha ang balitang buntis ako?”“Hah.” Malahalimaw ng ngiti ng payat na lalaki, puno ng panunuya. “Hindi mo alam? Hindi ba’t ikaw mismo ang nagsabi kay Mateo na buntis ka?”Nanlamig ang buong katawan ni Irene.Parang tinirintas ang kanyang sikmura sa kaba. Parang isang malakas na sampal ang tumama sa kanyang mukha. Malinaw na may nagbabantay kay Mateo at nalaman nito na buntis siya.Sa or
Hindi na inabala ni Rigor ang sarili sa pakikinig ng mga posibleng rason kung bakit wala roon si Irene. Para sa kanya, malinaw na paglabag na ito ng utos niya at malinaw na ayaw ng anak na magbahagi ng atay para dugtungan ang buhay niya. Ubos na ang kanyang pasensya at halos sumabog na ang ugat nito sa noo sa galit.“Nagpalaki talaga ako ng isang walang utang na loob na anak! Kasalanan mo ‘to, eh. Pinalaki mong spoiled ang anak mo, kaya ayan! Hindi na mahingan ng pabor! Ikaw din ang nagbigay ng sungay sa magaling mong anak, Janet!”Nataranta si Janet at mabilis na hinawakan sa manggas ang asawa para pigilan ito, alam niyang lalayasan siya nito at kapag nakita nito si Irene, malilintikan ang anak. “Huwag kang mag-isip ng ganyan sa anak mo, Rigor. Pumayag naman siya. Hindi ba? Maayos nga siyang sumama dito. Sigurado akong may paliwanag ito---”“Oo, may paliwanag talaga. Pinlano niyo ito. Ikaw ang may pakana nito. Pinapunta mo pa dito ang magaling mong anak pero patatakasin mo naman pala
Naroon pa rin ang tensyon at nakakapanindig-balahibong atmospera sa mga Natividad kahit na ilang araw na ang lumipas. Sabay pa rin silang kumakain gaya ng nakasanayan, pero may lamat na ang kanilang samahan. Ang dating matibay na pundasyon na pinagtibay ng masasamang plano ay unti-unti nang nawawasak.Ang tanging maririnig ay ang kalansing ng mga kubyertos sa porselanang pinggan. Ininom ni Rigor ang baso ng apple juice at tsaka pinunasan ang bibig gamit ang isang table napkin.Ibinagsak niya ang baso ng ubod ng lakas sa mesa na ikinabigla ng mga kasama niya sa hapunan. Pagkatapos, ang mata niya ay napako kay Irene.“Irene, pumunta ka sa ospital. Alas-tres ang appointment mo at huwag na huwag mong isipin na hindi pumunta o ma-late.”Nanginig ang mga kamay ni Irene pero hinigpitan niya lalo ang hawak sa mga kubyertos. Sinubukan niyang ibuka ang bibig pero wala ng lumabas na mga salita.Si Janet, na tahimik lang na nakikinig noong una ay hindi na nakatiis at sumigit habang marahang hinaw
Masayang-masaya si Tess habang pinapanood si Natalie habang nilalantakan ang isang buong isda. Isinasaw muna niya ang isda sa suka ng matagal bago kainin.“Mukhang nakakahiligan mo ang maasim, Miss Natalie---siguradong lalaki ang baby! Naku, matutuwa nito si Sir Antonio! Isang Garcia!” Masiglang pinagdikit ni Tess ang kanyang mga palad, tila kumbinsidong-kumbinsido na tama ang hula niya. Pagkatapos ay may naalala ito,lumingon siya kay Mateo. “Sir, anong mas gusto mo? Anak na lalaki o anak na babae?”Kung tutuusin, simple lang ang tanong na iyon, isang bagay na inaasahang pag-usapan ng mga magiging magulang at mga taong nakapaligid sa kanila. Pero sa sandaling iyon, agad na nagbago ang hangin sa dining area.Nanigas ang mga daliri ni Mateo na kanina ay nakapatong lang sa mesa. “Lalaki o babae?”Hindi agad pumasok sa isipan ni Mateo ang batang dinadala ni Natalie—kundi ang batang pinagbubuntis ni Irene.Mula ng bumalik siya galing Canada, nalubog na siya sa trabaho, nahati ang atensyon
Nang umalis si Ben, nabalot din ang kwarto ng kakaibang katahimikan---mabigat at tila nagsilbing harang ng tensyon sa pagitan nila. Walang nagsalita kaya ibinaling na lang ni Natalie ang tingin sa sahig, iniiwasan niyang magtama muli ang mga mata nila ni Mateo habang papunta siya sa banyo.“Maliligo muna ako,” bulong niya.Hindi niya talaga balak maligo, pero pagdating niya, nakahanda na ang bath tub---mukhang pinaghandaan nga ng mga tao ang pagbabalik niya.“Mm.” Tumango si Mateo.Nagpatuloy na si Natalie. Nang hawakan niya ang door knob tinawag siya nito.“Natalie,” mababa at malamig ang boses ni Mateo.”Saglit na natigilan si Natalie, humigpit ang pagkakahawak niya sa door knob bago siya lumingon paharap sa kausap. “Ano ‘yon?”Nakita niyang nag-alinlangan si Mateo, nagsalubong ang mga kilay bago direstahang nagtanong, “bakit ka bumalik?”Matalas ang tanong na iyon, tila isang punyal na pinunit ang manipis na kurtina ng katahimikan sa pagitan nila. Hindi na nagulat si Natalie. Inaa
“Lolo, huwag po kayong magsalita ng ganyan…pakiusap po.” Nanginginig ang boses ni Natalie. Mahigpit niyang hinawakan ang payat na kamay ng matanda. Naiiyak siya dahil hindi niya mapigilan ang damdamin.Muling nagbalik sa kanyang isipan ang medical records ng matanda---ang prognosis, ang mga plano sa paggamot at ang katotohanang hindi niya matanggap.“Lolo, mabubuhay ka pa ng matagal,” sabi ni Natalie. Pilit niyang pinapanatali ang katatagan sa kanyang tinig. “Kailangan mong mabuhay. Kailangan mong makita akong maging isa sa pinakamagaling na surgeon sa bansa. Kailangan mong makita si Justin na makapagtapos sa Wells. Nangako ka, lolo!”Natawa si Antonio at hinaplos ang ulo ni Natalie. “Tsk, tsk. Napakabait mong bata. Hindi ka pwedeng umiyak. Alam mong ayaw kong umiiyak ka.”Mariing kinagat ni Natalie ang labi niya at mabilis na pinahid ang luha sa kanyang pisngi. “Sino po ang umiiyak? Hindi naman po ako umiiyak, eh.”“Mm, tama.” Tumango ang matanda at kunwaring naniniwala. “Ganyan ka r
“Ate!” Sigaw ni Justin ng pumasok ito sa kwarto niya. May ningning agad sa mga mata nito at puno ng pananabik. Ang mga kamay ay yumakap kaagad sa leeg ni Natalie.Ngumiti si Natalie. “May ibibigay ako sayo, Justin.”Inabot niya ang isang brochure mula sa Wells Institute. Maingat naman itong tinanggap ng bata at hinaplos ang cover nito. Hindi man niya lubos na nauunawaan ang kahulugan ng pagpasok niya sa Wells, isang bagay lang ang malinaw kay sa bata niyang isipan---masaya ang ate niya.At kung masaya ang ate niya, ibig sabihin, tama ang ginagawa niya.“Ang galing-galing talaga ng kapatid ko!” Inabutan niya ng nabalatang orange ang bata. “Gantimpala mo ‘yan. Pero sa susunod, ikaw na ang magbabalat, ha?” Masiglang tumango si Justin, halatang proud sa sarili. “Mm! Marunong na kaya ako, ate!”“Talaga? Mabuti naman,” marahang tinapik ni Natalie ang ulo nito. “Sige, kainin mo na.”Habang pinapanood niya ang kapatid, isang kakaibang init ang lumaganap sa kanyang dibdib. Lumalaki na si Just
Hindi kailanman inakala ni Rigor na magiging ganito kawalang-puso ang sarili niyang anak. Naging tahimik ang buong silid at isang nakakapanindig-balahibong katahimikan ang bumalot sa kanila. Ang malamig at matalim niyang tingin ay nakatuon kay Irene.“Ulitin mo,” mariin ang bawat bigkas ni Rigor. “Gusto kong ulitin mo ang lahat ng sinabi mo kay Natalie---bawat salita---dito mo sabihin sa harapan ko.”Nanginig ang labi ni Irene, ibinuka niya ang bibig ngunit walang tunog na lumabas. Paano nga naman niya uulitin ang mga sinabi niya sa harapan mismo ng ama?Sinabi lang naman niya ang mga iyon para makumbinsi si Natalie na lumayo kay Mateo. Hindi niya iyon seseryosohin.“Dad…” mahina at basag ang tinig ni Irene pero hindi niya mahanap ang tamang sagot.“Hmph.” Malamig na tumawa si Rigor at umiling. “Hindi mo kailangang ulitin dahil narinig ko naman ang lahat ng malinaw.”Naghahabol ng hininga si Irene, pakiramdam niya ay nauubusan siya ng hangin.Ngunit hindi pa tapos si Rigor. “Sinabi mo
Kumuha si Natalie ng isang orange mula sa fruit basket at naupo muli, ang kanyang mga daliri ay maingat na nagsimulang magtanggal ng manipis na balat nito. Kumalat sa hangin ang samyo ng prutas habang patuloy siya sa ginagawa---payapa at hindi nagmamadali.Sa harap niya, nakaupo si Irene ng tuwid at mahigpit ang pagkakahawak sa kanyang designer handbag, halos mamuti na ang mga kasukasuan sa sobrang diin ng pagkapit.“Magsalita ka na, Irene,” udyok ni Natalie ng hindi man lang tinatapunan ng tingin ang kausap. Patuloy lang ito sa pagbabalat ng prutas. “Ano ba talaga ang gusto mong pag-usapan natin?”Huminga ng malalim si Irene, para bang nag-iipon ng lakas ng loob. “Narito ako para makipag-usap tungkol kay Mateo.”Tumango si Natalie, walang emosyon sa boses. “Oo, ilang beses mo ng nasabi ‘yan. Ngayon, ano mismo ang gusto mong pag-usapan natin?”Nagdalawang-isip si Irene, kuyom ang kanyang mga kamay sa malambot na balat ng bag bago muling nagsalita para sabihin ang tunay na pakay.“Gust