Kinabukasan, alas-tres pa lang ng madaling araw ay gising na sina Criselda at Natalie para magluto ng mga kakanin na ide-deliver sa mga suki. Pagsapit ng alas-siyete, nagtungo sila sa bahay ni Sally para tumulong sa paglilinis.
“Huwag ka nang magdala ng gamit, Natalie. Kumpleto na ang mga kagamitan sa bahay ni Sally,” wika ni Criselda habang naglalakad.
“Opo, Ma,” tugon ni Natalie, na agad na sumunod. Pagdating sa gate ng katabing bahay, pinindot niya ang doorbell. Ilang sandali pa, si Tita Sally na mismo ang nagbukas ng pinto. Mabilis na nagmano si Natalie.
“Magandang umaga po, Tita Sally.”
“Aba, si Natalie ba ‘yan? Kailan ka pa bumalik? Diyos ko, ang laki na ng pinagbago mo! Ang ganda-ganda mo na,” masayang bati ng matanda, halatang tuwang-tuwa.
“Kahapon lang po ako dumating, Tita. Ngayon, sasama po ako kay Mama para tumulong maglinis.”
“Ay, mabuti naman! Halika, pasok kayo. Pasensya na at napaantay ko kayo, wala kasing tao rito. Umalis sina Auntie Layla at Jam, kaya ako na mismo ang nagbukas ng pinto. Pasensya na rin, Criselda.”
“Naku, walang problema ‘yon, Sally. Naiintindihan ko. Nasa kusina pa rin ba ang mga gamit panglinis?” tanong ni Criselda.
“Oo, nandoon pa rin. Pero pasensya na talaga, hindi ko kayo masasamahan ngayon. Kailangan ko kasing umalis nang maaga, may kasal ang anak ng kaibigan ko. Kapag inabot pa ako ng tanghali, baka malubog ako sa traffic. Kaya kayo na ang bahala rito, Criselda. Pakisara na rin ang bahay pagkauwi niyo, ha? Walang tao dito ngayon. Mukhang hindi rin umuwi si Stefan kagabi, wala ang sasakyan niya sa garahe.”
“Oo, huwag kang mag-alala. Aayusin ko at isasara ko nang maayos pagkatapos namin,” sagot ni Criselda.
“Salamat, ha. Natalie, bumisita ka ulit dito sa susunod para makapagkuwentuhan tayo nang mas matagal.”
“Opo, Tita Sally,” tugon ng dalaga na may ngiti.
Mabilis na sumakay ng kotse si Sally at umalis. Pinagbuksan ng gate si Natalie at saka ito isinara bago muling sumunod sa ina papunta sa kusina.
“Grabe, Ma, ganun ka ba ka-pinagkakatiwalaan ni Tita Sally? Pati bahay na walang tao, ipinagkatiwala sa’yo?” tanong ni Natalie, may bahid ng pagtataka.
“Eh kasi magkaibigan kami noon pa. Kilala niya ako, hindi ako magnanakaw. At saka, lahat ng alahas at mahalagang gamit naka-lock sa safe. Ang natitira dito ay mga kasangkapang pambahay at mga gamit na hindi ko naman kukunin,” paliwanag ni Criselda.
“Ah, kaya pala. So, saan tayo magsisimula, Ma?”
“Sa itaas muna, anak. Unahin natin ang kwarto ni Tita Sally, tapos yung kina Priam at Stefan. Pagkatapos, saka tayo bumaba para tapusin ang sala at kusina.”
“Ah… sige po,” maikling tugon ni Natalie. Ngunit nang marinig ang pangalan ni Stefan, biglang bumilis ang tibok ng puso niya.
Nagsimula silang maglinis sa kwarto ni Tita Sally, kasunod ang kay Priam. Nag-vacuum sila, nagpunas, nag-ayos ng banyo, hanggang sa matapos ang dalawang silid. Bago pa sila lumipat sa silid ni Stefan, biglang tumunog ang cellphone ni Criselda.
“Ha? Idadagdag pa ng isang daang kahon? Pero bakit hindi niyo sinabi agad?” nagulat si Criselda, bakas ang pag-aalala sa boses.
“Pasensya na, nagkamali kasi ng bilang. Kung hindi madagdagan, kulang ang ipamimigay sa seminar. Kahit mahuli ng konti, basta madagdagan. Sana po matulungan niyo kami,” sagot ng nasa kabilang linya, halatang nagmamadali.
“Eh… sige na nga. Gagawin ko ang lahat para habulin. Pero hindi ako makakapangako kung matatapos sa oras. Tatawag na lang ako ulit kapag may update,” sagot ni Criselda, halatang iniisip kung paano hahatiin ang oras.
“Maraming salamat po, Criselda. Pasensya na talaga.”
Pagkababa ng tawag ay malakas na napabuntong-hininga si Criselda. Ang in-order na isang daang kahon ng sapin-sapin ay nadoble at naging dalawang daan.
“Anong nangyari, Ma?” agad na tanong ni Natalie nang makita ang bigat sa mukha ng ina.
“Yung kliyente ko, anak. Nag-order siya ng kakanin para ipamigay sa mga empleyado ngayong tanghali. Akala niya tama na yung bilang, tapos bigla na lang humingi ng dagdag, isang daang kahon pa!”
“Naku! Kaya ba nating tapusin agad ‘yon, Ma?”
“Kung ‘yung kakanin lang, oo, matatapos. Pero paano ko pa aasikasuhin ang paglilinis dito?”
“Hay, maliit na bagay lang ‘yan. Ako na ang magtutuloy, Ma. Linisin ko yung kwarto ni Kuya Stefan, tapos ako na rin ang mag-vacuum at magpunas sa baba pati kusina. Madali lang ‘to, hindi ako mahihirapan.”
“Sigurado ka bang kaya mo nang mag-isa, Natalie?”
“Opo. Sige na, Ma, bumalik ka na at gawin mo yung mga kakanin. Mas mahalaga ‘yon, ito bonus lang. Huwag kang mag-alala sa akin.”
Medyo napanatag si Criselda. “Kung gano’n, ikaw na ang bahala rito, ha.”
“Opo, Ma. Pero huwag mong kalimutan magtabi ng sapin-sapin na may ube para sa akin!” biro pa ni Natalie, sabay pakita ng ngiti para gumaan ang loob ng ina.
Napangiti rin si Criselda at tuluyang nagpaalam. Iniwan niya ang mop at mabilis na bumalik sa bahay para tapusin ang mga order.
Nang maiwan mag-isa, medyo nakaramdam ng kaba si Natalie. Bitbit ang mga panlinis, lumipat siya mula sa kwarto ni Tita Sally papunta sa kwarto ni Stefan. Noon niya lang napagtanto na nakatira pa rin ito sa parehong bahagi ng bahay, ang parehong gilid na dati ring tapat sa kwarto niya. Hindi niya napigilang ngumiti habang pinihit ang seradura at dahan-dahang binuksan ang pinto.
Mainit ang ambiance ng kwarto: kulay abo ang bedsheet, mapusyaw na kulay-abo rin ang dingding, at makalat ang kama na parang minadali lang ang bumangon. Nilapitan niya ang kama, inayos ang kumot, hinila ang gilid ng sapin, at tinapik ang unan para maayos. Habang hawak ang unan, hindi niya maiwasang isipin ang mukha ni Stefan at bago niya namalayan, niyakap na niya ito nang mahigpit.
“Hoy! Sino ka at anong ginagawa mo rito?!”
Natigilan si Natalie. Nabitiwan niya ang unan at mabilis na napalingon. Doon niya nakita si Stefan, kararating mula sa banyo, nakatapis lang ng tuwalya.
“Kuya Stefan…” halos mahina ang pagkakasabi niya, sabay pagyuko. Agad niyang dinampot ang unan at ibinalik sa kama, parang walang nangyari.
“Akala ko wala ka rito. Sabi ni Tita Sally nasa trabaho ka raw. Pasensya na, hindi ko po alam…” Nagmamadali siyang nag-ayos ng gamit na dala, handang umalis na.
“Hindi ka aalis,” malamig na sagot ni Stefan.
“Ano po?”
“Sabi ko, hindi ka aalis. Nandito ka para maglinis, ‘di ba? Eh ‘di ituloy mo.”
“Pero… pero nakatapis ka pa lang, Kuya. Baka makaistorbo ako…” Iniwas ni Natalie ang tingin, pilit na hindi tinitingnan ang hubad na katawan ng binata. Nagtaka si Stefan. Dati, lagi itong walang pakundangan at tila tuwang-tuwang mang-asar. Kailan pa ito natutong mahiyain?
“Magbibihis din ako. Kung nandito ka na rin, gawin mo na. Malaki ang kwarto, hindi mo naman ako iistorbohin.” Habang nagsasalita ay nakatingin siya kay Natalie na abala sa pag-vacuum sa ilalim ng kama. May bahid ng hamon ang kanyang tingin, parang gustong patunayan na hindi siya matitinag ng presensya nito.
“Kailan ka pa bumalik?” tanong ni Stefan, malamig ang boses, walang bakas ng tuwa.
“Kahapon po,” sagot ni Natalie, mahina ang tinig.
“At kailan ka aalis?”
Hindi siya agad nakasagot. Tahimik na nagpatuloy sa paglilinis si Natalie habang pinipigilan ang sariling damdamin. Samantala, natapos nang magbihis si Stefan at sinuot ang pantalon.
“Narinig mo ba ako? Tinanong ko, kailan ka aalis?” Mabilis na sinuot ng binata ang kanyang t-shirt at hinarap siya.
Natigilan si Natalie, pinatay ang vacuum, at dahan-dahang tumingala para tingnan siya. May kirot sa dibdib niya, parang pinalalayas siya.
“Dito na ako titira, Kuya Stefan.”
“Bakit? Anong dahilan at bumalik ka pa?” malamig na tanong ng binata.
Napakagat-labi si Natalie bago sumagot. “Wala na si Papa… Kaya gusto kong makasama si Mama.”
“At anong gagawin mo rito? Hindi ba’t doon ka pinalaki ng ama mo? Siya ang nagpaaral sa’yo, ‘di ba?” May halong pang-uuyam ang tinig ni Stefan, na para bang sinusukat kung ano ang halaga ng pag-uwi nito.
Tama naman si Stefan, ang kanyang ama ang nagpalaki at nagpaaral kay Natalie hanggang makatapos. Ngunit hindi ibig sabihin noon na wala siyang ginawa. Alam niya sa sarili na nagtrabaho rin siya para maipakita ang pasasalamat niya.