Asia's POV
“Asia!” sigaw ng mama ko mula sa kusina. “Tanghali na, anak! Papasok ka ba ngayon?!” Napairap ako habang nakatalukbong pa sa kumot. Ayokong bumangon. Wala akong energy. Wala akong gana. Para saan pa? Para saan pa ang pagsusumikap ko sa cheer practice, sa klase, sa pagiging “perfect girlfriend,” kung sa isang iglap… binasura lang ng nobyo ko ang lahat? Huminga ako nang malalim, pilit na inabot ang phone ko. Wala ni isang text mula kay Jasper. Wala ring apology. Wala kahit seen. Gusto kong umiyak ulit pero parang ubos na rin ang luha ko. “Asia!” muli ang tawag ng mama ko, mas malakas ngayon. “Papainitin ko na ’tong ulam ha!” “Hindi na ako papasok!” sigaw ko pabalik, halos mapunit ang lalamunan ko sa pagbitaw ng salitang iyon. Tumayo ako sa kama, wala sa sarili. Parang lutang. Gusto ko lang ng tubig pero nang pagbukas ko ng pinto— Boom. Napanguso ako sa nakita. Si Mama, naka-daster na kulay dilaw. Manipis. Walang bra. Halatang-halata ang mga u***g niya, tila nakikipag-kompetensiya pa sa malamig na hangin ng bentilador sa sala. Nakataas pa ang isang hita sa silya habang nakapatong doon ang tray ng tinapay. Napailing ako, at napakagat sa ibabang labi. My god. “Ma naman!” reklamo ko. “’Di ka man lang nag-bra?!” Napalingon siya, pero imbes na mahiya, ngumiti pa. “Bakit? Dito lang naman sa bahay. Wala namang ibang tao kundi tayo.” “Eh kung may dumaan? Kung may kumatok?” “Eh ’di mapalad sila,” natatawang sagot pa niya. Napakamot ako sa batok habang padabog na pumunta sa kusina. Iba talaga si Mama. Malayong-malayo sa akin. Siya ang tipikal na “free-spirited” na babae—wala masyadong iniintindi, laging naka-barkada, nagpo-post ng TikTok videos kahit lagpas kwarenta na. At ako? Ako ‘yung tahimik. Conservative. Ayokong may makakita ng balat ko nang walang pahintulot. ‘Yung tipo ng babae na hindi makalabas ng walang bra, hindi makaihi sa public restroom kung may tao sa katabing cubicle. Paano kami nagkadugo ng ganitong babae? “Bakit di ka papasok?” tanong niya habang naghahain ng longganisa. “Wala lang. Tinamad lang.” “May kinalaman ba ’to sa boyfriend mong si Jasper?” Napatingin ako sa kanya. Ang bilis talaga ng instinct ni Mama pagdating sa tsismis. “Ma, please lang… huwag mo na munang ungkatin.” Tumango siya, pero alam kong hindi pa siya tapos. “Alam mo, Asia… minsan okay lang na masaktan. Wag mong iwasan. Mas nakakabaliw ’yung pinipilit mong maging okay.” Napakurap ako. ‘Yon ang hindi ko inaasahan mula sa isang babaeng walang suot na bra habang kumakain ng sinangag. Siguro nga... kahit sobrang magkaiba kami, may mga bagay pa rin kaming parehong naiintindihan. Tulad ng sakit. At ang hirap ng pagtanggap. Katatapos ko pa lang maglagay ng kanin sa plato nang muling nagsalita si Mama—kaswal lang, para bang hindi niya alam kung gaano ka-delikado ang bibitiwan niyang tanong. “Baka naman kasi may kulang, Asia?” Natigilan ako. Napatingin ako sa kanya. “K-kulang?” ulit ko, pilit iniiwas ang tingin. Hindi ko alam kung tama ba ang narinig ko. Tumango siya habang naglalagay ng ketchup sa ibabaw ng itlog. “Alam mo na… sa relasyon niyo ni Jasper. Baka hindi mo siya… alam mo na… pinagbibigyan.” Para akong binuhusan ng malamig na tubig. Hindi ako makapaniwala. “Ma?” mahina pero matalim ang tono ko. Hindi siya tumigil. “Hindi ko lang kasi maiwasan isipin, anak. Sa best friend mo pa siya pumatol. Ibig sabihin, malapit-lapit lang. Madali niyang naramdaman ‘yung… kailangan niya.” Napapikit ako, mahigpit. Pilit kong pinigilan ang sarili kong hindi mapikon. “Ma, seryoso ka ba? ‘Yun ang iniisip mo? Na kasalanan ko kung bakit niya ako niloko? Ako pa ngayon ang may pagkukulang?” Napakamot siya sa batok, pero hindi ko nakita ang kahit anong pagsisisi sa mukha niya. “Hindi ko naman sinisisi—sinasabi ko lang… lalaki ‘yan. May mga pangangailangan sila.” Napatawa ako. Mapait. “Wow, ang galing. Ikaw pa talaga ang nagsabi niyan. Eh kung ikaw nga, kahit may mga pangangailangan ka, ‘di ka naman marunong magpakaloyal sa lalaking minahal ka. ‘Yun ba ang gusto mong ipamana sa’kin? Na kapag may pangangailangan ang lalaki, dapat suyuin? Pagbigyan kahit ayoko?” Tumahimik si Mama. Hindi ko alam kung dahil sa guilt o dahil nainsulto siya. Pero hindi na ‘yon mahalaga. Biglang uminit ang pakiramdam ko. Parang hindi siya ang mama ko. Hindi siya ‘yung dapat kakampi ko ngayon. Ang ina ko, na dapat nagtatanong kung okay ba ako, kung nasaktan ba ako, kung kaya ko pa… siya pa ‘yung nagtuturo ng kasalanan sa akin. “Alam mo, Ma,” bulong ko, halos hindi marinig pero punong-puno ng buo kong dibdib, “mas masakit pa yatang pakinggan ‘yung sinabi mo kesa sa panloloko ni Jasper.” Tumayo ako. Iniwan ang hindi pa ubos na pagkain. Hindi ko na kayang manatili pa sa mesa. Hindi ngayon. Kasi kung pati nanay mo, hindi man lang sinubukang intindihin ‘yung sakit mo… saan ka pa tatakbo? Napabuntong-hininga ako habang nakatayo sa tapat ng gate ng campus. Ano bang ginagawa ko rito? Pinilit ko lang ang sarili kong pumasok. Kahit wala sa kondisyon. Kahit ramdam kong basa pa ng luha ang gilid ng mata ko. Kahit parang ayoko nang humarap sa mga tao. Ayoko nang makakita ng kahit anong pwedeng magpaalala sa sakit. Pero heto ako, pinili pa ring pumasok. Kailangan ko ‘to. Kailangan kong ipakitang kaya kong harapin sila. Kahit ang totoo, gusto ko na lang maglaho. Hindi pa man ako tuluyang nakakalayo sa gate ay napahinto ako. Dahil nandoon siya. Si Jasper. Nakangisi. Walang bahid ng guilt. Walang pagsisisi. At ang mas masakit? Kasama niya si Trista. Magkayakap. Naglalakad na para bang wala lang ang lahat. Na parang hindi ko sila nahuli. Na parang hindi ako nasaktan. Na parang ako pa ang sumira ng lahat. Pakiramdam ko'y tinusok ang puso ko ng paulit-ulit. Napapikit ako, pilit nilulunok ang sakit. "Bakit nga ba nandito pa ako?" tanong ko sa sarili ko. Hindi ba't dapat lumipat na ako ng school? Umalis na? Tumakas na lang sa lahat? Pero hindi. Hindi ko alam kung anong humihila sa akin para manatili. Pride? Takot? O baka dahil umaasa pa rin ako na kahit papaano, may magbabago. Napatingin ako kay Jasper. Hindi man lang niya ako nilingon. Para akong hangin na walang halaga. Parang hindi niya ako minahal kahit kailan. Si Trista naman—nilingon ako, pero hindi para makiusap o magsorry. Ngumisi siya. ‘Yung uri ng ngiti na parang sinasabing, Ako ang pinili niya. Pumikit ako saglit, nilunok ang pride at galit. Ipinilit kong lakarin ang corridor, dire-diretso, kahit nagwawala na ang damdamin ko sa loob. Ngumiti ako—kunwari lang. Pakitang-tao. Pero sa bawat hakbang ko, isa lang ang nasa isip ko: Hinding-hindi ako papatalo. Kahit umiiyak na ang puso ko, hindi nila 'to makikita. Isang malakas na buntong-hininga ang pinakawalan ko habang nakaupo sa sulok ng bleachers. Hindi pa man nagsisimula ang klase ay may nararamdaman na akong mabigat. 'Yung parang may paparating na hindi maganda—at hindi ako nagkamali. Pumasok si Ma’am Dalisay, ang adviser ng cheerleading squad namin, hawak-hawak ang clipboard na parang may i-aanunsyo. “Good morning, everyone,” masigla niyang bati. Tahimik lang ako. Pati mga kasama ko. Pero ang puso ko—nasa lalamunan ko na. Hindi ko alam kung bakit kinabahan ako sa simpleng anunsyo. “Let’s all congratulate our new head cheerleader…” ngumiti si Ma’am habang dahan-dahang binanggit ang pangalan. “…Trista Del Rosario.” Bigla akong napatigil sa paghinga. What? Parang umikot ang paligid ko. Si Trista? Siya na ang bagong cheerleader? Hindi ba ako dapat ang susunod sa position ni Captain Alyssa na nag-graduate na? Napakagat ako sa labi. Napatingin ako sa kanya. Tumayo si Trista, confident, proud, walang bahid ng kahihiyan. Umiling ako. Parang hindi ako makapaniwala. Niloko niya ako. Kinuha niya ang boyfriend ko. Ngayon pati ‘to? Tumayo si Ma’am ulit. “At isa pa pong announcement. Ang mga hindi umabot sa minimum GPA ay tatanggalin pansamantala sa Dean’s List. I’m sorry to say… Asia Morales, mawawala muna ang iyong scholarship.” Tumigil ang mundo ko. Literal. Tuluyan nang bumaon sa puso ko ang salitang ‘wala ka na.’ Parang binuhusan ako ng malamig na tubig. Dalawang suntok—magkasunod. Una, si Trista. Pangalawa, ang scholarship ko. Wala akong nasabi. Tahimik lang ako. Tumingin ako sa sahig, pilit nilulunok ang sakit. Hindi ko alam kung ano ang uunahin kong iyakan—ang pagkawala ng posisyon ko, ang pangarap ko, o ang unti-unting pagguho ng mundo ko. Lumapit si Lianne, tahimik pero bakas sa mata niya ang pag-aalala. “Asia…” mahina niyang tawag. Sumunod si Lenlen, ang mataba kong kaibigan na laging pabibo. Pero ngayon, tahimik siya. Hinawakan niya ang braso ko. “Gusto mo bang umuwi na tayo?” alok ni Lenlen. “Pwede kang magpahinga sa bahay namin. Ayaw mo ng tao ngayon, 'di ba?” Umiling ako. “Ayoko,” mahina kong sagot. “Kaya ko ‘to.” Pero totoo ba? Sa loob-loob ko, wasak ako. Hindi lang kasi ito tungkol sa posisyon. O sa scholarship. Ito ‘yung pakiramdam na unti-unting nawawala sa ‘yo lahat ng pinaghirapan mo, lahat ng minahal mo. Na parang lahat ng pinaniwalaan mo ay peke lang pala. Napakapit ako sa mga braso ng mga kaibigan ko. Sila na lang yata ang totoo sa mundong ‘to. “Okay lang 'yan,” sabi ni Lianne, marahang hinahaplos ang likod ko. “Mas gaganda pa ang panahon. Makakabawi ka. Promise.” Ngumiti ako—pilit. Pero hindi ko na pinigilan ang pagpatak ng luha ko. Sa wakas, pinakawalan ko na ‘yung bigat. At habang niyayakap ako ng dalawa kong kaibigan, isang bagay lang ang sinasabi ng puso ko: Lalaban pa rin ako. Kahit ubos na ako. Kahit wala na. Kasi ito lang ang meron ako—ang sarili ko. Tahimik ang paligid habang naglalakad ako sa gilid ng kalsada. Ang tanghali, tila gumagapang sa balat ko — pero hindi ko nararamdaman ang init. Mas mainit ang apoy sa loob ko. Yung galit. Yung lungkot. Yung pagkabigo. Walang nag-aabang sa akin sa bahay. Wala na ring rason para magmadali. Kaya dinala ako ng mga paa ko kung saan man ako hatakin ng bigat sa dibdib. Napahinto ako sa tapat ng 7-Eleven. Napatitig lang ako sa loob. Maliwanag. Maingay. May mga estudyanteng nagkukulitan. Tumatawa. Sila… buo pa. Ako? Wasak. Bumunot ako ng wallet. Isa, dalawa, tatlong daan na lang ang laman. Para sa iba, maliit na halaga. Pero para sa akin ngayon—ito ang huling kapirasong kontrol na meron ako. Tangina na ‘to. Pumasok ako sa loob, dire-diretso sa chiller. Kinuha ko ang pinakamalakas na alak na kaya ng budget ko. Yung tipong isang lagok pa lang, makakalimutan ko na ang pangalan ko. Hindi na ako nagdalawang-isip. Pag-abot ko sa cashier, tinignan pa ako ng lalaking kahera. “ID mo, miss?” “Eighteen na ako,” kasinungalingan ko. Pinaabot ko ang ID ko. Wala na siyang sinabi. Tinanggap niya. Sa labas ng tindahan, naupo ako sa may gilid. Pinunit ko ang takip ng bote. Walang baso. Walang chaser. Diretso sa lalamunan. Isa. Dalawa. Tatlong lagok. Dumaan ang init sa dibdib ko. Ang sakit. Pero ibang sakit. Hindi tulad ng sakit na iniwan nila Jasper at Trista. Hindi tulad ng sakit na tinapon sa akin ni Ma’am Dalisay. Hindi tulad ng sakit ng pagkatalo. Ito, may kasamang tulog. May kasamang limot. Pumikit ako. Pinakiramdaman ang sarili ko. ‘Yung parang gusto ko na lang humilata sa semento at hayaang lunurin ako ng gabi. Wala na akong pakialam. Wala na akong dapat alalahanin. Pero hindi ko namalayang may tumigil sa harapan ko. “Asia?” Pamilyar ang tinig. Malalim. Matapang. Pag-angat ng tingin ko, nakita ko siya. Wade. Si Uncle Wild. Suot pa rin niya ang itim na jacket na nagpapalalim lalo sa kanyang presensya. Medyo disheveled. Amoy sigarilyo. Amoy lalaking may sariling mundo. “Anong ginagawa mo rito? Mag-isa ka?” tanong niya. Napailing ako. Tumingin sa bote. Tumawa nang mapait. “Celebrating failure,” sagot ko. “Gusto mo rin?” Umupo siya sa tabi ko. Hindi siya nagsalita agad. Tinitigan lang niya ako. Parang sinusuri kung gaano kalalim ang sugat sa loob ko. “Hindi mo bagay ‘to,” sabi niya. “Ang alin? Ang alak?” Napangisi ako. “O ang pagiging tanga?” Tahimik siya. Maya-maya, kinuha niya ang bote sa kamay ko. Hindi para agawin. Kundi para sabayan ako. Isang lagok din siya. “Ang alat,” reklamo niya. “Mas maalat ang luha,” sagot ko, mahina. Napatawa siya. Pero hindi ‘yung pang-uuyam. 'Yung tawa na may bahid ng simpatiya. Yung parang siya rin, may mga sugat sa likod ng mga biro. Tumingin siya sa akin. Diretso sa mga mata ko. “Walang masama sa pagbagsak, Asia,” aniya. “Ang masama… kung hindi ka babangon.” Hindi ko alam kung bakit, pero sa mga sandaling iyon, gusto kong maniwala sa kanya. Gusto kong ibuhos lahat. Gusto kong humiga sa balikat niya. Gusto kong hanapin ang init na kahit panandalian lang, papawi sa ginaw sa dibdib ko. Pero hindi ko alam kung bakit siya nandoon. Hindi ko alam kung bakit ako umiiyak habang pinupunasan ko ang luha ko gamit ang kamay niya. Hindi ko alam kung bakit, pero ang tanging sigurado ako… Dumating siya sa oras na pinakakailangan ko siya. At ‘yon ang pinakamasakit at pinakamatamis na parte.Alas-diyes ng umaga nang makarating sina Asia at Katie sa Maynila. Pagod ang kanilang katawan matapos ang biyahe, ngunit kasabay nito’y may dalang kakaibang saya at pananabik si Asia. Sa kabila ng bigat ng puso niya dahil sa naiwan sa probinsya, dama niya ang bagong simula. Pagkababa nila sa terminal, diretso silang nagtungo sa apartment na nahanap ni Asia sa Quezon City, malapit lang sa Philippine State College of Aeronautics sa Pasay City kung saan siya mag-aaral bilang flight attendant trainee. Malaki ang unit—isang two-bedroom apartment na may sariling veranda, kusina, at sala. Bagamat simple lang ang disenyo, malinis at maaliwalas. Tamang-tama para sa estudyanteng tulad niya na gustong magsimula muli. Pagkapasok nila sa loob, agad na nahiga si Katie sa sofa, habol-habol ang hininga. “Grabe, Asia… ang init at ang traffic dito sa Maynila. Pero ang ganda ng napili mong apartment, ha.” Ngumiti si Asia, bagamat bakas pa rin ang pagod sa mukha niya. “Oo nga eh, at least dito ma
“I’m ready,” biglang sabi ni Wild, diretso ang tingin kay Asia. Napatingin si Asia, namilog ang mga mata. “Ha? Anong ibig mong sabihin?” Ngumisi si Wild, napahilig nang kaunti palapit sa kanya. “Sasama ako sa inyo… pabalik sa Maynila.” Nagulat si Asia ngunit hindi maitago ang tuwang naramdaman. Parang kumislot ang puso niya, at sa kabila ng pagtataka ay napangiti siya. “Talaga?” halos bulong niya, ayaw ipahalata kay Katie ang sobrang saya. Si Katie naman ay parang batang nanonood ng pelikula. “Ay naku, good idea ‘yan, Uncle! Para may magbabantay kay Asia habang nag-aadjust siya sa school.” Habang nag-uusap silang tatlo tungkol sa mga plano sa Maynila, napuno ang veranda ng magaan na tawa at biruan. Sweet ang eksena—lalo na’t panay ang sulyap ni Wild kay Asia, at tuwing magtatama ang kanilang mata, napapailing si Katie na parang kinikilig din sa eksena. Ngunit nabasag ang kasiyahan nang biglang sumulpot si Nita, may dalang bahid ng pagkataranta. “Sir Wild, Miss Asia…
“Aalis na ba talaga tayo mamaya?” tanong ni Asia habang nilalaro ang kutsara sa kanyang tasa ng tsaa. Nasa veranda silang dalawa ni Katie, tahimik na kumakain ng agahan habang humahaplos ang hangin ng umaga. “Oo, kailangan na talaga. Baka matambakan na ako ng papel sa Maynila kung magtagal pa tayo rito,” sagot ni Katie na may kasamang buntong-hininga, pero halatang pinipilit maging masigla para hindi sumama lalo ang loob ni Asia. Bago pa makasagot si Asia, isang lalaki ang lumitaw sa tarangkahan—may bitbit na lumang sumbrero at nakangiting parang sanay sa lahat ng tao roon. Lumapit siya, kumaway sa dalawa. “Magandang umaga, mga iha! Nandiyan ba si Abi? Sasama na siya sa pamimingwit ngayon,” malakas at masiglang bati nito. Napatingin si Katie kay Asia, tapos tumingin sa lalaki. “Ah, kayo po si…?” “Ako si Mang Kape,” sagot ng lalaki, pinahid ang pawis sa noo. “Malapit lang ang bahay ko rito. Tawag nila sa’kin Kape kasi kahit anong oras, may kape ako.” Napangiti si Asia, pero si K
Third Person POV (Wild): Pagkatapos ng usapan nila ni Katie, agad bumalik si Wild sa loob ng bahay. Mabigat ang pakiramdam niya, pero ayaw niyang manatiling negatibo tungkol sa sinabi ng pamangkin niya. “Hindi dapat ako basta maghihinala,” bulong niya sa sarili. Pero alam niyang may punto si Katie—kailangang maging mapagmatyag. Ayaw niyang dumating sa puntong masasaktan si Asia dahil sa kilos ni Abi, lalo na’t malinaw na may sariling pakay ang nurse na iyon. Pagpasok niya sa sala, naabutan niyang tahimik lang si Asia na nakaupo, waring nag-iisip ng malalim. Napatingin si Wild dito at may bahagyang kirot sa dibdib. Gusto niyang lapitan, pero bago pa man siya makagawa ng hakbang, tumayo na si Asia at nagtungo sa kusina. Pinakiramdaman niya ang kilos nito, at napansin niyang parang pilit ang bawat ngiti, parang may tinatagong inis o sama ng loob. Wild clenched his fists lightly. “Hindi ko hahayaang masaktan siya dahil lang sa kung anu-ano’ng intriga,” wika niya sa sarili, saka tumulo
“Bukas na ba talaga tayo aalis?” malungkot na tanong ni Asia habang nakatungo, iniikot-ikot ang kutsara sa tasa ng kape. Nasa balkonahe sila ni Katie, kasabay ng umagang almusal. Si Katie, nakatukod ang siko at ngumunguya ng tinapay, tumango. “Oo, Asia. Kailangan na nating bumalik ng Maynila. Pasukan na sa susunod na linggo, at kailangan mong maasikaso ang mga papeles mo.” Naroon din si Lola sa kabilang mesa, nakikinig habang nakasandal sa upuan. Pinahid niya ang gilid ng labi gamit ang panyo bago magsalita. “Sumama ka na muna kay Katie, apo. Ang kasal n’yo ni Wild… saka na lang natin pag-usapan ’yan kapag nakatapos ka na sa pag-aaral. Mas mahalaga ang kinabukasan mo.” Bahagyang napangiwi si Asia, may halong lungkot at panghihinayang. Sa gilid ng pintuan, nakikinig si Abi na kunwari’y nag-aayos ng mga halaman. Hindi nakaligtas sa kanya ang buong usapan—mula sa pag-alis nila Asia hanggang sa pagkakaantala ng kasal. Lihim siyang napangiti, kumindat pa sa sarili habang bumubulong
Tahimik ang buong bahay. Alas-nueve na ng gabi at ang tanging maririnig lang ay huni ng mga kuliglig sa labas. Nasa silid si Wild, nakatayo sa may veranda habang nakikipag-usap sa telepono tungkol sa isang proyekto sa kompanya. > “Oo, i-finalize na lang natin bukas. Siguraduhin mong ready yung documents…” malamig at seryoso ang tono ni Wild habang nakatanaw sa dilim. Habang nagsasalita, may narinig siyang mahina ngunit mabilis na katok. Tok! Tok! Napalingon siya, bahagyang nagtaas ng kilay. “Gabing-gabi na ah,” bulong niya sa sarili. Tinapos agad ni Wild ang tawag at tinungo ang pinto. Nang buksan niya iyon, bumungad si Asia—naka-short shorts at manipis na sleeveless top, hawak ang tray na may dalawang baso ng juice at ilang crackers. Bahagyang napalunok si Wild nang mapansin ang suot nito, pero agad din niyang iniwas ang tingin para hindi mahalata. > “Gabi na ha,” puna ni Wild, bahagyang kunot-noo. “Anong ginagawa mo rito?” Ngumiti lang si Asia, parang inosenteng bata,