(China POV)Maalinsangan pa ang simoy ng hangin nang bumukas ang mga mata ko. Ang tunog ng mga alon, dahan-dahan pa ring humahaplos sa mga bato sa ilalim ng bangin — tila ba ayaw akong paalisin ng Batanes. Ramdam ko pa ang init ng katawan ni Gabriel na nakayakap sa akin mula sa likuran. Ang hininga niya, mabigat pero kalmado, humahaplos sa batok ko sa bawat paghinga.Tahimik lang ako. Pinagmasdan ko ang liwanag na dahan-dahang pumapasok sa puting kurtina, tinatamaan ang mga balat naming magkadikit. Sa labas, dinig ang mahinang tawanan ni Gideon — malamang ay naglalaro na naman sa baybayin kasama si Kuya Arnel, ang caretaker ng villa.Hinaplos ko ang kamay ni Gabriel na nakayakap sa baywang ko. Mainit pa rin, parang hindi natutulog ang pag-aalaga niya.“Awake?” bulong niya, paos, habang hinahaplos ng hinlalaki ang tagiliran ko.“Mm,” sagot ko, napangiti nang bahagya. “Ang aga mong gising.”“Hindi ako nakatulog nang maayos,” aniya. “Kasi iniisip ko kung paano kita hahayaan umalis nang h
(China POV)Sa gitna ng hardin ng maliit na bahay na aming tinutuluyan, nakahanda ang isang hapag: simpleng mesa na may puting tablecloth, dalawang kandilang may mahina ngunit mainit na ilaw, at isang mangkok ng tinolang isda na gawa ng isang lokal na nanay sa tabi ng dalampasigan.Ako ay naglalagay ng mga plato, habang si Gabriel ay nagbubukas ng bote ng sparkling juice.Sa di kalayuan, si Gideon ay nakaupo sa duyan, may hawak na laruan, inaawit ang sariling bersyon ng “You Are My Sunshine.”Tinitigan ni China ang anak nila, may bahagyang luha sa mga mata. “Hindi ko alam kung anong klaseng biyaya ‘to,” bulong niya.Lumapit si Gabriel, dahan-dahang ipinatong ang kamay sa balikat niya. “Biyaya na hindi natin pinagdasal, pero ibinigay pa rin.”Umupo silang dalawa, magkatapat, habang sa pagitan nila ay ang pagkain at ang katahimikan na puno ng ibig sabihin.“Naalala mo nung dati…” simula ni China, “ang mga dinner natin puro argumento, puro plano, puro galit?”“Oo,” sagot ni Gabriel, tuma
POV: China Makulay ang langit ng hapon na ’yon. Parang sinadyang pinturahan ng langit ang eksenang ito—halo ng orange, pink, at violet na unti-unting humahalik sa mga burol ng Batanes.Tahimik lang ako habang tinitingnan sina Gabriel at Gideon sa unahan. Magkahawak-kamay silang naglalakad paakyat sa matarik na bahagi ng bundok, kung saan makikita ang dagat na walang katapusan. Si Gideon, laging excited, habang si Gabriel ay palihim na seryoso.Hindi ko pa alam noon na may binabalak pala siya.“Ma! Ang ganda dito!” sigaw ni Gideon, tumatakbo paakyat. “Parang nasa langit!”Ngumiti ako, humihingal habang sumusunod. “Dahan-dahan ka lang, anak! Baka madulas ka!”Damien offered his hand, at nang maramdaman ko ang haplos niya, parang bumalik lahat ng sandaling nakalimutan kong magmahal ulit. “Slow down, Mrs. Buenavista,” he teased, may ngiting pamilyar pero mas totoo ngayon.“Stop calling me that,” sabi ko, nakangiti. “We’re not married anymore.”Tumigil siya sa paglalakad, at may kumislap
POV: ChinaMagaang ang hangin ng umagang iyon sa Batanes—parang wala nang bakas ng mga sugat na dinaanan namin. Walang sigawan, walang pulong, walang Villareal. Ang naririnig lang ay huni ng mga ibon at tawanan ng anak namin.“Papa! Ang bilis mo naman!” sigaw ni Gideon habang nagtatakbuhan sila ni Gabriel sa harap ng homestay namin.Nakaupo ako sa beranda, may kape sa kamay, habang pinagmamasdan ko silang dalawa. Si Gabriel—ang dating CEO na laging seryoso—ngayon ay mukhang batang naglalaro kasama ang anak namin. Tumatawa siya, pawis, pero masaya. Si Gideon naman, nakakatawang tingnan sa maliit niyang sumbrero na parang sinukat para sa isang Ivatan na limang taong gulang.“Papa, you’re cheating!” Gideon complained, huminto at nagkunwaring galit.Gabriel laughed, hands up. “No way, little man! You’re just too slow!”“Unfair!” Gideon crossed his arms, saka tumakbo papunta sa akin. “Mama, Papa’s cheating! He said no running on the slope pero siya tumakbo!”I pretended to gasp. “Really, P
POV: ChinaAng hangin ng umagang iyon sa Batanes ay parang may dalang lihim — malamig, ngunit may init na gumigising sa puso. Pagmulat ko, unang bumungad sa akin si Gavriy. Nakaupo siya sa veranda, nakatingin sa malawak na dagat, hawak ang kape, tahimik, parang may pinaplano.“Hey,” mahina kong bati, sabay kusot ng mata.Napalingon siya, ngumiti, at tumayo agad para lapitan ako. “Good morning, sleepyhead.”“Anong oras na?”“Past seven. Ang tagal mong natulog. I almost thought pagod ka pa sa kahapon.”Napangiti ako, sabay sabing, “Hindi naman. Siguro sobra lang akong nag enjoy kahapon.”Huminga siya ng malalim, saka tumingin sa akin na para bang sinusukat ang bawat emosyon sa mukha ko. “Nag enjoy ka ba talaga, Chin?”Tumigil ako, tinitigan siya. “Oo naman. Bakit mo tinatanong?”Ngumiti siya, pero may kung anong lungkot sa ngiti niya. “Wala lang. Minsan kasi, kahit masaya ka, may mga mata na hindi marunong magsinungaling.”Napakunot ang noo ko. “Anong ibig mong sabihin?”Umiling siya, p
POV: Gabriel Tahimik ang biyahe naming sakay ng van habang tinatahak ang matatarik na kalsada papunta sa isa sa mga tanyag na lighthouse ng Batanes. Nakatingin ako sa bintana, pero hindi sa tanawin nakatuon ang isip ko—nasa kanya.Si China, nakasandal sa balikat ko, bahagyang nakapikit, at bawat ihip ng hangin na pumapasok sa bintana ay nagdadala ng bango ng kanyang buhok. Hindi ko mapigilang ngumiti. Minsan, naiisip ko kung paano ko pa ba naisip na kaya kong mabuhay nang wala siya.“Hey,” bulong niya, ramdam ko ang bahagyang paggalaw ng labi niya sa balikat ko. “Tulog ka ba?”Napangiti ako. “Kung natutulog ako, paano kita sasagutin ngayon?”Binuka niya ang mata at umirap, pero hindi rin napigilan ang munting ngiti. “Corny.”“Hindi corny. Honest.” Hinawakan ko ang kamay niya, pinisil iyon, at pinatong sa dibdib ko. “Ramdam mo ba? Para lang sa ’yo tumitibok ’to.”Nam