The Mayor's Contract Wife

YSABELLE POINT OF VIEW

"Alaric, hijo… baka puwede mo naman kaming bigyan pa ng palugit para mabayaran ang utang namin sa inyo," pagmamakaawa ni Nanay, halos pabulong habang nag-aalangan tumingin sa tuwid na anyo ng lalaking nasa harap namin. Ang dating batang kapitbahay na minsang tumulong sa amin sa panahon ng taggutom, ngayo’y isa nang Konsehal ng bayan — at balita, siya raw ang itinuturing na susunod na mayor.

Pero ibang-iba na si Alaric ngayon. Ang dati niyang mga mata na puno ng malasakit at saya ay napalitan na ng lamig at awtoridad. Hindi na siya ang batang tumulong sa akin noon sa palengke — ngayon, para siyang leon na handang lamunin ang kahit sino para sa sariling layunin.

"Pasensya na po, Tita," malamig niyang sagot. "Pero malinaw po ang usapan. Ngayon ang takdang araw ng bayaran. Kung hindi kayo makakabayad, mapipilitan akong ipaalis kayo sa bahay na ‘to sa tulong ng mga tauhan ko."

Tumingin siya sa akin saglit — isang tinging matalim, parang may alam siyang hindi ko pa alam. Napalunok ako.

Naramdaman kong may mabigat na susunod sa kanyang sasabihin, at hindi ako nagkamali.

"May isa pa naman pong opsyon," biglang dagdag ni Alaric, ang tono’y parang nag-aalok lamang ng serbisyo.

"Kung hindi po kayo makakabayad ng pera, puwede niyo pong ibayad… ang anak niyo."

Para akong binugbog ng kanyang mga salita. Napatingin ako kay Nanay at Tatay. Si Nanay, namutla. Si Tatay naman, agad sumiklab ang galit sa mukha.

"Anong klaseng biro ‘yan, Alaric?" singhal ni Tatay. "Pera ang utang namin sa inyo, hindi ang anak namin! Wala kang karapatang gawing kabayaran ang anak ko!"

"Kung gano’n po," sagot ni Alaric, hindi natinag ni kahit anong emosyon, "bayaran niyo ako ngayon."

Alam naming walang maibabayad si Tatay. Lahat ng naipon nila, nalustay sa ospital noong kasagsagan ng sakit ni Lola. Sa harap ng kawalang pag-asa, biglang lumamig ang paligid.

Ayoko na. Ayoko nang marinig pa ang mga pakiusap ni Nanay, ang panginginig ng tinig ni Tatay. Kaya bago pa man sila makapagsalita, ako na ang humarap kay Alaric.

"Ano bang gusto mo, Alaric?" mariin kong tanong. "Bakit ako ang gusto mong ipambayad nila Nanay sa utang nila?"

Ngumisi siya. Tumayo, dahan-dahang lumapit. Hinawi ang ilang hibla ng buhok ko, inilagay sa likod ng tenga ko — pamilyar ang galaw, pero ngayon, mas may kahulugan. Mas may kontrol.

"Simple lang," aniya. "Pipirma ka ng kontrata. Kasunduan. Na magiging asawa kita."

Namilog ang mga mata ko. Napaatras ako ng kaunti.

"Kasunduan? Kasal? Alaric, anong klaseng laro 'to?"

Ngumiti siyang muli, mas malalim ngayon. Hindi iyon ngiti ng kasiyahan, kundi ng isang taong alam niyang nasa kanya ang lahat ng alas.

"Kailangan ko ng isang babae na papayag sa kasunduang iaalok ko," mariing sabi ni Alaric. "Bago ako tumakbo bilang mayor, kailangan settled na ako — kailangan kong magpakita ng 'ideal' na pamilya. Isang asawa. Isang tahimik na buhay. Isang imahe na madaling lunukin ng masa."

Napakunot ang noo ko. Hindi ko pa rin mawari kung bakit ako — sa dami ng mas kilala, mas maayos, mas angkop.

"Pero… bakit ako, Alaric?" tanong ko, litaw ang pagkabigla sa tinig ko. "Sa dami ng babae sa paligid mo, bakit ako ang inaalok mo ng ganito?"

"Dahil ikaw ang nakikita kong papayag sa kasunduan na 'to," malamig niyang sagot, parang kalkuladong-kalkulado na niya ang magiging reaksyon ko.

"At kung hindi ako pumayag?"

Dumilim ang anyo niya. Naglakad siya papalapit sa pinto ng aming lumang bahay at tumingin sa paligid, para bang sinusukat ang lugar na tila pag-aari na niya. Pagkatapos ay muling bumaling sa akin.

"Mapipilitan akong palayasin kayong lahat dito. Alam mong may karapatan ako. Kaya ano, Ysabelle?" Umusad siya ng hakbang, mas lumapit. "Papayag ka ba?"

Napatigil ang mundo ko. Hindi ko alam kung dahil sa takot, galit, o awa sa mga magulang ko. Napatingin ako kay Nanay—halos mawalan na siya ng lakas sa pag-iyak. Si Tatay naman, nakatingin lang sa akin, ang mga mata'y puno ng sakit, pero ramdam kong hindi niya ako pipigilan kung papasanin ko ito.

Ginigipit kami. At siya, si Alaric — hindi na ang batang tumulong noon. Isa na siyang lalaking ginamit ang kapangyarihan para ipilit ang kagustuhan niya.

Huminga ako ng malalim.

"Sige," mahina pero buo ang tinig ko. "Papayag ako. Pero sa isang kondisyon."

"Anak!" sigaw ni Nanay, umiiyak. "Wag mong gawin 'to dahil lang sa amin ng Tatay mo! Handa kaming matulog sa lansangan, 'wag lang mawala ang dangal mo. Hindi mo kailangang isakripisyo ang sarili mo!"

Nilapitan ko siya at mahigpit ko siyang niyakap.

"Nay… hindi ko hahayaan na apakan niya ang dignidad ko," bulong ko. "Kung pipirma ako ng kontrata, hindi dahil tinakot niya ako… kundi dahil pinili kong protektahan kayo. Gagawin ko 'to, pero hindi bilang alipin niya — kundi bilang anak ninyo."

Naramdaman ko ang bahagyang paghina ng hikbi ni Nanay. Si Tatay, lumapit at marahan akong hinawakan sa balikat. Wala siyang sinabi, pero dama ko ang pakiusap at pang-unawa.

"Well, Ysabelle," singit ni Alaric, halatang nawalan ng pasensiya. "Kung talagang pumapayag ka na… pirmahan mo na ang kontratang dala ko." Hinugot niya mula sa loob ng kanyang suit ang isang envelope at inilapag ito sa mesa.

Nilapitan ko iyon. Tinapik-tapik ko ang ibabaw ng sobre bago ko ito dahan-dahang binuksan. Lumantad sa harap ko ang isang dokumentong may pamagat:

"Kasunduang Matrimonial para sa Imahe ng Pampublikong Opisyal."

Bawat linya, pormal. Bawat kondisyon, klarong may nakalaan na papel para sa akin: "legal na asawa sa papel," "limitadong interaksyon sa publiko," "hindi kailanman pwedeng kanselahin habang siya'y nasa pwesto."

"Talagang handa ka na ba, Ysabelle?" tanong ni Alaric, nakapulupot sa labi niya ang ngiting walang halong awa. "Kapag pinirmahan mo 'yan, walang atrasan."

Tumitig ako sa kanya. Hindi ko na siya nakikita bilang kakilala o kaibigan sa kabataan. Isa na siyang estranghero. Isang lalaking handang gamitin ang sistema, pati damdamin ng tao, para lang sa sariling ambisyon.

Kinuha ko ang bolpen sa tabi ng kontrata, at habang nanginginig ang kamay ko, sinimulan kong isulat ang pangalan ko.

Hinawakan ko ang bolpen. Mabigat ito sa kamay, para bang kasama sa timbang nito ang lahat ng pasiyang isusulat ko. Tahimik ang paligid, maliban sa mahinang hikbi ni Nanay at buntong-hininga ni Tatay.

Binasa ko ulit ang kontrata.

“Ang babaeng si Ysabelle Cruz ay pormal na pumapayag sa kasunduang kasal kay Alaric Dela Vega, bilang bahagi ng personal at pampublikong obligasyon ng nasabing Konsehal. Simula sa araw ng pirmahan, ang dalawang partido ay legal na kikilalanin bilang mag-asawa sa harap ng batas, bagama’t walang obligasyong emosyonal o pisikal maliban sa mga itinakda sa kasunduan...”

Isang papel na nagdidikta ng buhay ko, pero kailangan kong lunukin ang lahat para sa pamilya ko.

"Pirmahan mo na, Ysabelle," aniya sa likod ko, malamig at puno ng kumpiyansa ang boses. "Wala tayong oras sa drama. Lahat ng kailangan mo ay nandiyan. Bahay para sa pamilya mo, seguridad, at pangalan na kahit kailan ay hindi madudungisan."

Tumingala ako sa kanya. "Pangalan mong hindi madudungisan, Alaric? O pangalan kong kailangang mong gamitin para maputi ang imahe mo?"

Ngumiti siya. Hindi umalma. Hindi rin umimik si Nanay at Tatay. Alam naming lahat, ito na ang huling hakbang.

Huminga ako ng malalim. Hawak ang bolpen, isinulat ko sa dulo ng dokumento ang buong pangalan ko:

Ysabelle Cruz.

Pagkatapos kong pumirma, narinig ko ang mahinang pag-iyak ni Nanay, habang si Tatay ay tahimik na naupo sa upuan, parang tinanggalan ng lakas. Napatingin ako kay Alaric — maaliwalas ang mukha, tila nanalo sa laban na siya mismo ang nag-umpisa.

"Simula ngayon, ikaw na ang magiging asawa ko. Wala na tayong atrasan, Ysabelle," aniya, sabay abot sa papel at inilagay ito sa loob ng kanyang leather folder. "Ibibigay ko na ang bahay sa pangalan ng mga magulang mo. May driver na susundo sa’yo bukas. Ihanda mo ang sarili mo. Lalakad tayo bilang mag-asawa—sa papel man o hindi, sa mata ng tao, ikaw ang sa akin."

Naglakad siya palabas, parang wala lang nangyari. Tahimik. Buo ang kontrol. Isang kontrata lang ang kailangan niya — at ngayon, nasa kanya na iyon.

Pagkasara ng pinto, para akong iniwan ng hangin. Tinapik ako ni Tatay sa balikat, at si Nanay ay niyakap ako ng mahigpit.

"Anak… sana hindi mo ito pagsisihan."

Napakagat ako sa labi. Hindi ko na alam kung anong tama o mali. Basta ang alam ko, simula sa araw na ito… hindi na ako si Ysabelle Cruz, ang anak nina Ernesto at Clara. Ako na ngayon ang babaeng ipinamay sa isang kasunduan — para sa kapalit na katahimikan at tahanan.

Pero habang nakatingin ako sa papel na pinirmahan ko… alam kong isang bagay ang malinaw: hindi pa dito nagtatapos ang laban.

Dito pa lang ito nagsisimula.