Ginising ako ng malamig na sikat ng araw na tumatama sa balat ko, habang pilit kong binabalikan kung panaginip lang ba ang lahat ng nangyari kagabi. Sa tabi ko, ramdam ko pa ang banayad na hinga ni Damian, mahigpit ang pagkakayakap ko sa sarili habang nakatalikod sa kanya. Hindi ko alam kung anong mas matimbang—ang pagod ng katawan kong buong linggo nang walang pahinga, o ang bigat ng mga matang paulit-ulit na pinipilit huwag umiyak kahit alam kong wala na akong ibang gustong gawin kundi bumigay.Dahan-dahan akong bumangon mula sa kama, iningatang huwag magising si Damian. Lumabas ako ng kwarto, tuluy-tuloy sa banyo, at saka hinugasan ang mukha. Tumingin ako sa salamin—parehong mukha pa rin, pero parang hindi na ako. Parang isang piraso na lang ng kung sino ako dati. Hindi na ako sigurado kung sino pa ba ang tinitingnan ko. Buntis ako, oo. Nurse ulit ako, oo. Pero parang wala na akong puwang sa mundong dati kong kinabibilangan.Pagbaba ko sa kusina, naamoy ko agad ang bagong timplang
Mabilis ang takbo ko papunta sa Room 6 nang marinig ko sa PA system:“Code White, Room 6. Immediate response required.”Alam ng lahat sa ospital—’pag sinabing Code White, may pasyente na nagka-psychological emergency. Either violent behavior, aggressive episode, or sudden mental breakdown. Kadalasang may risk sa sarili niya o sa staff.Tumakbo rin si Jessa mula sa kabilang hallway, may hawak na med cart.“Pedia patient daw, post-surgery. Biglang nagwawala.”Pagpasok namin sa kwarto, nag-uunahan ang hininga ko at ang kaba. Isang batang lalaki, mga siyam na taong gulang, nakapiring ang mga mata at sumisigaw habang hinahampas ang kama. Dalawang nurse ang pilit siyang pinapakalma—si Celine at si Alvin, parehong interns na nasa rotation ko.“Wag mo akong hawakan! Ayoko dito! Ayoko na!”“Celine, hawak sa balikat. Alvin, pakikuha ng 2.5 lorazepam IM sa tray,” utos ko agad, siniguradong firm pero hindi hysterical ang boses ko.“Already drawing,” sagot ni Alvin, nanginginig ang kamay pero mabi
Hinihila ng babae ang bedsheet habang nakapatong sa kanya ’yung lalaki. Pawis sila, magkadikit, bawat galaw may halong halinghing at ungol. Bumitaw ang kamay ng lalaki, dumulas pababa sa hita ng babae, huminto sa pagitan ng mga hita niya. Napapikit siya. Huminga ng malalim. Napasinghap.Umangat ang lalaki para halikan siya sa leeg, sa dibdib, sa ilalim ng panga. Mabagal, masinsin. Gumulong sila sa kama, pareho nang halos walang saplot. ’Yung ilaw sa background dimmed red—at ang tunog ng TV halos parang hininga na lang.Nakahinga ako nang malalim—at saka ko lang na-realize na hawak ko ’yung throw pillow nang parang sandata.Then I blinked. Wait.TV nga pala ’to.Bigla akong napatagilid. Damian was right beside me on the couch, pretending to look calm but obviously too still to be casual. Pareho kaming hindi gumagalaw.And yes—nagka-awkward silence.“You okay?” tanong niya, dry pero amused ang tono.“Uh-huh,” sagot ko, mabilis. “You?”“Thrilled,” he muttered. “Didn’t expect full-on erot
Hindi ko na maalala kung anong oras ako nakatulog kagabi. Basta ang naaalala ko lang ay ’yung katahimikan ng gabi at ang paalala ni Damian:“You don’t have to hold it alone.”Pagmulat ko, may liwanag na sa bintana. Tanghali na. Tahimik pa rin ang unit. Walang tunog ng TV, walang radyo. Wala ring kumakatok. Pero may naamoy akong niluluto.Bumangon ako. Mabigat pa rin ang katawan ko, pero at least, buo ang tulog ko. Paglabas ko ng kwarto, bumungad agad sa akin si Damian sa kusina—naka-gray shirt at may hawak na pan spatula, kasalukuyang naghahalo ng itlog.“Morning,” bati niya nang mapansin akong nakatayo lang sa hallway.“Anong oras na?”“Past ten. Let me guess—you forgot to set your alarm.”“Hindi talaga ako nag-set.”Ngumiti siya. “Good. You needed rest.”Umupo ako sa dining table. Tahimik lang. Pinapanood ko siyang kumilos—maingat, kalmado, parang sanay na sanay sa kilos sa loob ng maliit na kitchen namin. May lutong kanin, itlog, at tinadtad na kamatis.Simple lang. Pero sobrang bi
Hindi ko alam kung anong oras na nang mapilit kaming umuwi ni Clarice. Si Mama, stable. May assigned nurse. May direct order ang doktor: pahinga muna kami. Bawal bumagsak.Clarice was exhausted. Halos hindi na makalakad paalis ng ICU. Damian offered to drive us home—sa lumang bahay sa San Felomina. Wala nang tanong. Walang pagtutol.Pagdating namin, diretso si Clarice sa kwarto. Ako naman, nanatili sa sala. Tahimik. Nasa sofa si Damian, pero hindi siya nagtanong kung anong iniisip ko. Hindi rin ako tinanong kung okay lang ako. Alam niyang hindi ko rin masasagot.Napatingin ako sa luma naming dingding. May bakas pa ng lumang larawan doon—’yung graduation picture ko sa nursing. Si Mama ang may pakana noon. Proud na proud siya.“Gising ka pa?” tanong ni Damian.Tumango lang ako. “Hindi ako makatulog.”“Me neither.”Tahimik.“Pero dapat kang matulog,” dagdag niya. “You need to recharge.”Napangiti ako, kahit sobrang banayad lang. “Recharge talaga?”“Sorry. Doctor term. Pero totoo naman.”
Alas-tres ng madaling araw. Tahimik pa rin ang ICU. Wala kang maririnig kundi ’yung steady beep ng monitor at mahinang ugong ng aircon. Kabaligtaran ng ER—walang sigawan, walang takbuhan. Pero mas mabigat.Hawak ko pa rin ang kamay ni Mama. Malamig, walang reaksyon. Si Clarice, nakahiga sa monoblock chair sa sulok. Tulog pero halatang pagod. Si Damian, nasa likod ko pa rin. Tahimik. Gising pa rin.Biglang kumislot ang daliri ni Mama.Napaupo ako ng diretso. Tumingin ako agad sa monitor. Wala namang alarm, stable pa rin ang vitals. Pero sigurado ako—gumalaw talaga siya.“Damian,” mahina kong sabi. “Gumalaw siya.”Lumapit siya agad. “Are you sure?”Tumango ako. “Oo. Hindi ako nag-i-imagine.”Muli, bahagyang gumalaw ang daliri ni Mama. Mas malinaw ngayon.“I’m calling the nurse,” sabi niya, diretso. “Let’s get her checked now.”Tumakbo ako palabas, tinawag ang night duty nurse at ang on-call resident. Pagbalik namin, gising na si Clarice. Lutang pa, pero alerto agad.“Ate, anong nangyaya