แนวทางประเมินที่ผมมองว่าได้ผลสำหรับการเรียนที่บ้านคือการผสมผสานระหว่างหลักฐานการเรียนรู้จริงกับเกณฑ์วัดที่ชัดเจนและยืดหยุ่น
วิธีการแรกคือการเก็บพอร์ตโฟลิโอที่เป็นระบบ — งานเขียน โครงงาน ทดลองวิทย์ ผลงานศิลป์ และ
บันทึกการอ่าน ให้จัดหมวดตามทักษะ เช่น การคิดวิเคราะห์ การสื่อสาร คณิตศาสตร์ และทักษะปฏิบัติจริง แล้วใช้รูบริก (rubric) ระดับ 1–4 เพื่อประเมินระดับความเข้าใจและความสามารถ การให้คะแนนแบบนี้ช่วยให้เห็นพัฒนาการเป็นภาพ ไม่ใช่แค่ตัวเลขเดียว
วิธีที่สองเน้นการประเมินโดยตั้งโจทย์ปฏิบัติจริง เช่น ให้ทำโครงการที่เชื่อมโยงหลายวิชาแล้วนำเสนอหน้ากลุ่ม เรื่องนี้เอื้อให้วัดการประยุกต์ใช้ ความคิดสร้างสรรค์ และทักษะสื่อสารได้ดี ใช้การประเมินระหว่างทาง (formative) ทุกสัปดาห์แล้วมีการตรวจสอบผลสรุปประจำภาคเพื่อปรับแผนการสอน
สุดท้าย อย่าละเลยมาตรการภายนอก เช่น แบบทดสอบมาตรฐานในบางช่วงเพื่อเปรียบเทียบระดับความรู้กับเกณฑ์ทั่วไป แต่ให้เป็นข้อมูลประกอบ ไม่ใช่คำตัดสินเดียว ผมเชื่อว่าการประเมินที่ดีที่สุดคือเมื่อผู้เรียนและผู้ดูแลรู้สึกว่าเห็นภาพการพัฒนาอย่างชัดเจนและนำไปปรับปรุงได้จริง — นั่นแหละที่ทำให้การเรียนที่บ้านมีความหมาย