“Nay, tay... asan naba kayo?”
Naniniwala si Mahalia na hindi pa patay ang kanyang mga magulang. Hanggat wala siyang nakitang katawan ng mga ito, patuloy siyang aasa.
Sinimulan ni Mahalia ang paglilinis sa kanilang kubo. Gusto niya pagbalik ng kanyang mga magulang malinis ang bahay nila. Ayaw pa naman ng kanyang ina na madumi.
May narinig siyang helikopter. Dali siyang lumabas ng kubo at tumingin sa himpapawid.
“Gainne...” bulalas niya sa pangalan ng lalaki. “Hindi naman siya siguro pupunta dito,” dagdag na bulalas niya habang nakatingin sa helekopter na nasa himpapawid.
Bumalik siya sa loob ng kubo. Pinagpatuloy niya ang kanyang ginagawa. Hindi na rin niya naririnig ang tinig ng helikopter, nang biglang may kumatok sa pintuan. Dali siyang kumuha ng itak para panlaban niya kung masamang tao man ang nasa labas.
“Mahalia, open the door! Bilisan mo, buksan mo ang pinto!”
Kumunot ang noo ni Mahalia. “Gainne... Binitiwan niya ang kanyang hawak na walis tingting at itak, at pinagbuksan ang lalaki.”
Galit na mukha ang sumalubong kay Mahalia pagbukas niya. Magsasalita sana siya, ngunit naunahan lang siya nito.
“Bakit ka umalis? Wala akong sinabi na umalis ka sa bahay!”
“Pasensya na, hindi ako nakapagpaalam na tatakas kami ni Calla, gusto ko sana kaso ayaw ng babaeng gusto mo.”
Parang yelo na natunaw ang galit ni Gainne sa babae nang marinig ang malumanay na paliwanang nito. Pumasok siya sa loob ng kubo dala ang isang bag at dumeretso sa isang silid. Inaantok na talaga siya, isang gabi siyang tulog dahil marami siyang naging pasyente.
“Anong ginagawa mo, kwarto ko ito,” bulalas ni Mahalia.
He went into Mahalia's room, which had just been cleaned. He lay down on the bed. Even though he was worried it might be broken, he had no choice but to lie down; he really wanted to rest.
“Anong ginagawa ko dito? Matutulog. Wala akong tulog dahil kakauwi ko lang galing sa trabaho,” may panunumbat nitong sabi. Umupo siya sa gilid ng katre na gawa sa kawayan.
“Hindi ka pwede dito matulog. Lumabas kana. Doon ka sa kwarto ng aking mga magulang.”
“Ayaw ko nga. Dito lang ako.” Humiga si Gainne. Umayos pa niya ang katawan niya sa katre saka ipinikit ang mga mata.
Walang nagawa si Mahalia kundi pagmasdan na lamang ang lalaking natutulog sa kanyang higaan. Nagtataka siya kung anong dahilan kung bakit ito sumunod sa kanya.
Mula nang niligtas siya ng lalaki sa kamay Ng Kapatid nito, gumaan ang pakiramdam niya sa lalaki. Pakiramdam niya ligtas siya kapag kasama ito.
“Huwag mo akong titigan ng ganyan, Mahalia. Baka malusaw ang kagwapuhan ko,” mahangin nitong sabi.
“Sobrang yabang!” sabi niya saka humakbang palabas ng kwarto.
Nakadilat ang isang mata ni Gainne habang nakatingin sa likuran ng babae. Nakangisi pa siya nang ipinikit ang mata.
Tinapos ni Mahalia ang ginagawang paglilinis. Pagkatapos nsgpunta siya sa likod ng kubo na may dalang asarul.
GAINNE woke up around one o'clock in the afternoon. He immediately looked for Mahalia. Nahanap niya ito sa kusina.
“Anong ginagawa mo?” tanong ng lalaki kay Mahalia.
Nagulat si mahalia sa biglang pagsalita ni Gainne mula sa kanyang likuran. Dali siyang humarap dito.
Daling lumapit si Gainne dito. “ I'm sorry kung nabigla kita. Ano ba yang ginagawa mo?” muling tanong niya.
“Nagsasaing ng makakain natin.”
“Ah ganun ba. Ako na ang magluto. Umupo ka na muna,” offered ni Gainne.
Walang pag-aalinlangan na sumunod si Mahalia sa lalaki. Pagod na rin siya.
Napatingin si Gainne sa malakas na apoy mula sa mga kahoy na nagliliyab sa niluluto ni Mahalia. Pakiramdam niya masusunog ang buong kubo sa lakas nito.
“Luto na iyan, Gainne, kailangan lang ihain,” ani Mahalia.
“Pero ang lakas ng apoy, Mahalia, paano ko ito mahain?” inis niyang sabi.
“May hawakan iyang kaldero, Gainne. May basahan d'yan, gamitin mo.”
Napakamot na lamang si Gainne habang kinuha ang basahan na nakasabit sa dingding. Ginamit niya ito at kahit na kinakabahan siya sa gagawin, nagawa naman niya ito ng tama. Naihain niya ang kaldero.
Natawa naman si Mahalia na nakatingin sa lalaki. Kitang-kita niya kung paano ito nahirapan.
“Huwag ka ngang tumawa, hahalikan kita.”
Naitakip agad ni Mahalia ang kanyang bibig dahil sa sinabi ni Gainne. Natawa naman ito sa kanya.
“Dadalhin ko ba ito d'yan?” tanong ng lalaki.
“Oo,” sagot ni Mahalia. Tumayo siya at kumuha ng gagamitin nila sa pagkain.
Inilapag ni Gainne ang kaldero sa mesa. Binuksan niya ito. Kumunot ang noo niya nang makita ang laman.
“Kakain na tayo,” bulalas ni Mahalia habang inaabot niya ang plato at kutsara kay Gainne. “Anomg problema? Hindi ka pa ba gutom, Gainne?”
“Walang problema, kain na tayo,” biglang naging masigla nitong sagot. Tinanggap nito ang mga binigay ng dalaga.
Bumalik si Mahakia sa inupuan niya habang nasa harapan niya umupo si Gainne. Nilagyan niya ang isang kamote ang plato nito, kasunod ang kanya.
Tahimik silang kumakain. Ganadong kumain si Mahalia, ilang araw rin siyang hindi nakakain ng kamote dahil sa pagdukot sa kanya. Natigilan siya nang maalala niya ang pagdukot sa kanya. Dumako ang paningin niya kay Gainne.
“May sasabihin ka, Mahalia?” Tanong ni Gainne nang mapansin ang titig ng babae sa kanya.
“Gainne, may itatanong ako... Huwag po sana ikaw magalit.” Lumunok siya. “Ikaw po ba ang dumukot sa akin?”
Natigilan si Gainne sa pagsubo at nakuha ang kanyang pansin sa babae. “No, Mahalia. Hindi ako ang nagpapadukot sayo. At hindi ko alam kung sino iyon,” sagot niya.
“Paano ako napunta sayo?”
Biglang sumakit ang tiyan ni Gainne dahil sa kinain niya. Hindi naman ito ang unang beses niyang kumain ng kamote. Pero ito ang unang beses niyang kumain na walang ibang kinain.
“Anong nangyayari sayo, Gainne?” nag-aalalang tanong ni Mahalia nang biglang hindi maipinta ang mukha ni Gainne.
“Masakit ang tiyan ko, kailangan ko ng banyo, Mahalia. Meron ba kayo nun?”
“Nasa labas,” sagot nito.
Daling tumakbo si Gainne palabas ng kubo. Nakangiwi naman si Mahalia na nakasunod ang paningin sa lalaki. Napatingin siya sa kinain nila. Tiyak siyang ito ang naging dahilan ng pagsakit ng tiyan ni Gainne. Bigla tuloy siyang nakonsensya kahit na hindi naman niya alam na mangyayari ito.
“Mahalia, do you take Gainne to be your partner for sickness and in health, for richer or poorer, till death do you part?”Sa ilalim ng makulimlim na langit, habang ang ulan ay marahang bumubuhos sa bubong ng kapilya, nakatayo si Mahalia sa harapan ni Gainne. Nakasuot siya ng wedding gown ay bahagyang nabasa, ngunit ang kanyang mga mata ay nagniningning… hindi dahil sa luha, kundi sa pag-ibig.Tumango si Mahalia, mahigpit ang hawak sa kamay ni Gainne. “I do, father,” bulong niya, ngunit sapat upang marinig ng lahat. Pinipigilan niya ang kanyang mga luha na hindi magsilaglagan upang hindi masira ang kanyang make-up.“Gainne, do you take Mahalia to be your partner for sickness and in health, for richer or poorer, till death do you part?”“I do, Father. Not only in days of joy, but also in moments of sorrow. With every step through life, until the final beat of my heart,” vowed Gainne, as tears gently streamed down his cheeks.Wala siyang ibang nararamdamn kung hindi kasayahan dahil sa w
Nakaupo sa isang plastic chair si Mahalia habang nasa loob ng presento. Gyvanne was also sitting on her lap. Bumukas ang pintuan ng presento, napalingon si Mahalia roon. Nanubig ang kanyang mga mata habang unti-unting tumatayo. Kasalukuyan niya pa ring karga ang anak.“Papa!”“Gainne…”Nilapitan ni Gainne ang kanyang mag-ina. Nawala lahat ng pangamba niya nang makita niya ang mga ito na ligtas. Deretso niyang niyakap ang mga ito. Sa ilang araw niyang paghahanap, nakita na rin niya, at ang higit sa lahat ay ligtas ang mga ito.“Papa, si tito Primo, he wants us to hurt.”“I’m sorry for leaving you to him. Sorry kung hindi ko kayo nahanap agad. Mahalia I’m sorry.” Ramdam sa boses ang pagsisisi sa pag-iwan niya sa mga ito sa kapatid. “Hindi ko na kayo ibabalik sa kanya. I won’t let Primo come closer or even touch you.” Idestansya ni Mahalia ang katawan kaya napabitiw si Gainne sa pagyakap. Kinuha niya ang anak na buhat-buhat pa rin nito saka tumayo nang matuwid sa harapan ng babae. kumuno
Stand still, Mahalia just stared at Primo. She can’t even talk because of fear. Bumaba ito sa kama at lumapit sa kanya. Tiningnan niya ito ng nakakatakot na lalong kinakabog ng puso niya.“Sagutin mo ako, anong ginawa mo dito?”“K-kukuha—” Mahalia calmed herself. “Sorry kung nagising kita. Kukuha lang sana ako ng isang unan, kailangan ni Gyvanne lagyan ng unan sa gilid niya,” she responds. Laki ang pasasalamat niya at nakaisip siya nang maidadahilan.Tiningnan ni Primo ang babae mula paa hanggang mukha, sinuri niya ito kung nagsasabi ba ng totoo. At sa nakikita niya mukhang hindi naman nagsisinungaling sa kanya si Mahalia. Tiyak siyang wala rin itong balak takasan siya, mahihirapan ito, lalo’t kasama nito ang anak. Malalayo ang kabahayaan na kanilang kinaruruonan na lugar kaya wala itong mahingan ng tulong at ang alam niya hindi rin ito marunong magmaniho ng sasakyan.“Kumuha ka ng unan at lumabas ka na,” sabi ni Primo bago tinalikuran si Mahalia at bumalik sa kama. Umupo siya sa gil
“No, you can’t do this to us. Hindi mo kami pwede ilayo dito, Primo. Hindi ako pupunta sa ibang bansa.”Nasa loob silang dalawa ng kwarto habang nag-uusap. It was eight in the evening. Gyvanne was on his owned room. Kumukuha lamang si Mahalia ng damit sa kwarto ngunit hindi siya dito natutulog, tatabi siya sa anak niya.Isang linggo na simula nang makalabas si Gyvanne ng hospital. halos magtatatlong linggo na rin na hindi na nagpakita sa kanila si Gainne. Hanap-hanap ito ng bata, hindi rin masagot ni Mahalia.“Hindi ikaw masusunod dito. Sa ayaw at sa gusto mo, pupunta tayo ng Australia!"Ikinuyom ni Mahalia ang kanyang palad. Simula nang malaman niya ang ginawa nito sa kanyang ina, minimithi na niyang makalayo sa lalaking ito at mabigyan ng hustisya ang mga pinatay.Tinalikuran ni Mahalia ang kausap, mariin na nakakuyom ang kanyang kamao habang pinipigilan ang mga luha sa galit habang naglalakad patungo sa pintuan.“Mahalia! Come back here! Mahalia!” singhal ni Primo.Kahit isang ling
“Mama nasaan po si papa?”Hindi masagot ni Mahalia ang anak. Kakagising pa lamang pero si Gainne ang hinahanap-hanap. Hinawakan niya ang kamay ng anak na nakahiga sa kama habang nakatayo siya sa gilid nito. Ngumiti na lamang siya sa anak, sa pamamagitan nito niya pinaparating ang kaniyang nais sabihin na hindi niya masabi.“M-mama, w-where’s p-papa?” muling tanong ng bata kahit mahina pa ito.“Hmn…” Halatang nag-iisip ng isasagot ni Mahalia. “Umuwi muna siya sa isla, may kinuha siya. Pagbalik niya sigurado ako na may dala siyang strawberry ice cream,” sagot niya sa anak.Hindi na muling nagsalita ang bata. Ngumiti ito sa ina saka ipinikit ang mga mata. Hinayaan rin ni Mahalia na makatulog ang anak. Dinudurog ang puso niya sa tuwing hinahanap ni Gyvanne ang ama nito, lalo’t alam niya na possible na matagal na naman ulit magkita ang kanyang mag-ama.Hinalikan ni mahalia ang kamay ng anak na kaniyang hawak. She felt sorry for her son. Ayaw niyang magsinungaling sa anak pero kinakilangan
“Succesful ang operation ni Gyvanne, boss.”Hindi mapigilan ni Gainne ang saya nang marinig ang magandang balita ng kaibigan na nasa kabilang linya. Parang nawalan siya ng tinik sa puso. Gumaan ang pakiramdamdam niya. Napangiti siya ngunit naglaho rin ito agad nang may naalala siya.“Kumusta si Mahalia, is she okay?” usisa ni Gainne sa kaibigan.“Kasama ko siya ngayon, lumayo lang ako ng kunti sa kanya” sagot ni Crisostomo “Do you want to talk to her? Alam niya kung bakit wala ka dito, naiintindihan niya ang mga nangyayari. Talk to her, boss. Baka mahuli na ang lahat.”“Can’t Cris, hindi ko kayang ilagay sa panganip ang buhay ng anak ko, baka kapag-nalaman ni Primo na nakikipag-usap ako sa kanya anong gawin niya sa mag-ina ko, hintayin ko muna na maka-recover ang anak ko,” mahabang sagot ni Gainne.“Naiintindihan kita boss, ibaba ko na ang tawag kasi ililipat na si Gyvaane sa regular room.”“Salamat Cris, babawi ako sayo balang araw,” saad ni Gainne. “Ang laki na ng utang ko sayo.”“N