Victoria and Nestor sat down for dinner, the aroma of freshly cooked dishes wafting through the air. The atmosphere was cozy, with the dim light from a nearby lamp casting a warm glow on the table.
Magkasalong kumakain ng hapunan sina Nestor at Victoria nang gabing iyon. Maaliwalas ang gabi at ganoon rin sa loob ng simpleng dampa kung saan matagal nang magkasamang naninirahan ang dalawa.
Kalahating oras na rin ang nakalilipas pero nasa hangin pa rin ang mabangong amoy ng piniritong isda na niluto ni Victoria. Katulad ng ipinangako sa kanya ni Nestor. Ibinigay nito sa kanya ang pinakamaganda at pinaka malaki nitong huli.
“Alam mo ba, Nestor,” pagsisimula ni Victoria na kinuha muna ang baso saka uminom ng tubig. “May narinig akong balita kanina tungkol sa mga bagong lipat na galing pa ng Maynila.”
Mula sa pagkakayuko nito sa sarili nitong plato ay nagtaas ito ng tingin saka sinalubong ang mga titig ni Victoria. “Talaga? Ano naman ang narinig mo?”
“Ayun, ‘yung nakabila nga resort eh anak ng isang mayamang negosyante galing Maynila. Galing ng America at doon naging kilalang chef. Pero dito raw siya sa Pilipinas nagtapos ng Culinary.”
Noon umangat ang mga kilay ni Nestor na halatang na-curious sa sinabi niya. “Ah, chef pala. Ibig sabihin mahusay magluto at mag-experiment ng kung anu-anong putahe. Ano namang pangalan niya?”
“Carmela. Martin naman ang pangalan ng ama nito. Ang sabi ng mga kapitbahay natin may lahing Kastila raw kasi ang nanay nitong namatay na kay naging magandang maganda si Carmela.”
“Kung ganoon naman palang sanay siya sa buhay lungsod. Anong ginagawa niya dito sa Eldoria?”
“Binili ng ama nito ang lumang resort na iyon at planong gawing negosyo. Ano sa tingin mo?”
“Mabuti iyon. Makapagbibigay rin ng tulong sa mga taga-rito na umiikot lang ang kabuhayan sa pangingisda.”
Tumawa ng mahina si Victoria. “Mukhang seryoso si Martin na palaguin ang negosyo niya. At sa tingin ko, magsisimula ng makilala itong bayan natin kapag nagkataon.”
“Tama. Magkakaroon ng mga turista at gaya ng matagal na ring pinapangarap ng mayor natin dito, lalaki ang kita ng bayan natin. Iyon naman ang mahalaga. Pero lalong higit na importante ang trabahong pwedeng ibigay ng resort ng mag-amang taga-Maynila. Makapagbibigay sila ng trabaho sa ibang taga-rito. Sa ganoong paraan hindi nalang sa pangingisda iikot ang mundo ng mga taga-rito,” ang mahabang paliwanag ni Nestor.
*****
Gaya ng intension ni Carmela kahapon, sinimulan niyang libutin ang palibot ng resort. Nang manawa, minabuti niyang lumabas ng gate at lumapit sa may dalampasigan para basain ang kanyang mga paa ng mainit pang tubig dagat na humahalik sa buhanginan.
Hindi pa gaanong mainit ang sikat ng araw kaya masarap pa ang dampi niyon sa kanyang balat. Adorned in a simple, sleeveless white dress with floral patterns, she stood watching the rhythmic dance of the waves along the shoreline.
Hinayaan lang niyang nakalugay ang buhok niyang hinahangin. Habang lingid sa kanyang kaalaman ang maraming pares ng mga matang pinagmamasdan siya ng may paghanga. Isa na sa kanila si Nestor.
******
“Napakaganda niya…”
Ang naibulong ni Nestor gawa ng labis na paghanga sa isang babaeng sa hindi kalayuan ay nakatayo at hindi niya mapigilang titigan.
Alam niya kung sino ito. Si Carmela. Kailangan niyang amining simula pa kagabi dahil sa mga kwento ni Victoria ay hindi na nawala ang babaeng ito sa isipan niya kahit hindi pa niya ito nakikita.
At ngayon alam na niya kung bakit. Dahil ang lahat ng kwentong narinig niya mula kay Victoria ang pumukaw sa curiosity niya tungkol sa babaeng ito.
*****
HINDI nagtagal naramdaman ni Carmela ang tila pares ng mga matang nagmamasid sa kanya. Kaya naman mula sa malawak at tila walang katapusang tubig, inalis niya doon ang kanyang paningin. Pagkatapos ay sinuyod niya ang kapaligiran at hindi rin naman nasayang ang ginawa niyang iyon.
Hindi malayo mula sa kinatatayuan niya ang isang matangkad at morenong lalaki na hindi maitatangging gwapo.
Sa naisip ay hindi napigilan ni Carmela ang kilig na mabilisang yumakap sa puso niya.
Ilang sandali ring nakipagtitigan si Carmela sa naturang estranghero. Pagkatapos, nang tamang nakita niyang kumilos na ito palapit sa kanya ay noon naman inagaw ng magkakasunod na pagtawag sa kanya ni Yaya Ising ang kanyag atensyon.
"Hija, kanina ka pa hinahanap ng ama mo. Nakahanda na ang almusal. At isa pa, bakit ka ba lumabas ng mag-isa?” walang dudang pag-aalala ang nasa tono ng pananalita ni Yaya Ising sa magkakasunod na katanungang iyon.
“Mukha namang tahimik dito, Yaya Ising,” sagot niya saka tila walang anumang nilingon ang direksyon kung saan niya nakitang nakatayo ang gwapong estranghero kanina.
Aminin man ni Carmela o hindi. Alam niyang sa puso niya at naroon ang panghihinayang dahil wala na roon ang gwapong lalaking iyon.
*****
“Alam mo na ba ang balita, Nestor?”
Nang araw ring iyon ay binisita si Nestor ng kaibigan niyang mangingisda. Si Ariel. Abala siya noon sa paghahanda ng gagamitin niyang lambat sa gagawing pagpalaot kinabukasan.
“Anong balita?” tanong niyang sandaling sinulyapan si Ariel. Sakto ring dumating si Victoria dala ang isang mug na mainit at bagong timplang kape.
“May gaganapin raw na pagtitipon sa resort. At ang balita, planong kumuha ni Don Martin ng isda sa atin. Ang mga isdang iyon ang ihahanda nila!” ang masiglang balita sa kanya ni Ariel.
“Magandang balita nga iyan, Ariel. Teka, kanino mo narinig ang tungkol diyan?” tanong ni Victoria na nakaupo sa baitang na yar isa kawayan. Gaya ni Nestor ay may hawak rin itong tasa ng kape.
“Kay Aling Ising mismo. Siya raw ang nag-alaga dun sa anak ni Don Martin,” paliwanag pa ni Ariel.
Sandaling nakiraan sa kanila ang katahimikan. Pagkatapos niyon ay nagsalita na ngang muli si Ariel.
“Kung ayos lang sa iyo, Nestor, pumunta na tayo sa resort ngayon. Tiyak na dadagsain sila ng mangingisda kapag tuluyan ng kumalat ang balita. Mabuti na ‘yung tayo ang mauna doon. Tiyak na may bibili na ng mga mahuhuli nating isda.”
Sandaling nanatiling tahimik si Nestor. Halatang pinag-iisipan nito ang suhestiyon ng kaibigan. Pagkatapos ay sumulyap ito kay Victoria na tumango naman bilang pagsang-ayon.
“Pagbalik mo, handa na ang hapunan,” sabi ni Victoria.
Tumango lang si Nestor na umalis na rin kasama si Ariel. Habang daan ay hindi napigilan ng huli ang magkomento.
“Matagal na rin kayo ni Victoria, hindi ba?” anito.
“Limang taon,” sagot ni Nestor na hindi tiningnan ang kasama.
“Bakit hindi pa kayo nagpapakasal?” muling tanong ni Ariel kay Nestor.
Hindi kaagad sumagot si Nestor. Sa halip ay nagbuntong hininga muna ito.
“Hindi pa sapat ang ipon ko eh. Gusto kong bigyan ng isang magandang kasal si Victoria hangga’t maaari,” paliwanag ni Nestor na nilingon si Ariel.
“Hindi na mahalaga iyon, Nestor. Mahal na mahal ka ni Victoria. At nakatitiyak akong magagawa niyang tanggapin ang kahit anong kaya mong ibigay. Gaano man ito kasimple.”
Tahimik na sinang-ayunan ni Nestor ang sinabing iyon ng kasama. Pero sa isip niya. Kahit siya hindi niya magawang sagutin ang tanong na iyon. Kung bakit ba hindi pa rin niya inaalok ng kasal si Victoria?
SABADO ng umaga nang atakihin si Carmela nang walang humpay na pagsusuka. “Ano ba kasing nangyari sa iyo? Diyos ko, hindi ko na alam ang gagawin ko. Wala pa naman ang ama mo at nasa Maynila. Sa makalawa pa ang balik niya!” Iyon ang mahabang litanya ni Yaya Ising habang inaalalayan siya nito pabalik sa higaan. Okay naman siya kaninang umaga. Ang hindi niya maintindihan ay kung bakit pagkatapos niyang kumain ng almusal ay bigla siyang nakaramdam ng tila pagbaligtad ng sikmura niya. At dahil iyon sa kinain niyang ginisang corned beef. Mabilis na natilihan si Carmela makalipas ang ilang sandali. Pagkatapos ay minabuti niyang palabasin na muna si Yaya Ising ng kanyang kwarto para mas makapag-isip pa ng mabuti.Sinimulan niyang magbilang. Ang binibilang niya ay ang dapat sana’y petsa ng kanyang buwanang daloy. Tama.May nangyari sa kanilang dalawa ni Nestor noong dalhin siya nito sa kubo. Mahigit maraming buwan na ang nakalilipas. At mahigit siyam na buwang na rin silang pagtagong nagk
GAYA ng napagkasunduan, sinundo siya ni Nestor sa harapan ng bahay nila para samahan siya sa pakikipag-usap sa iba pang mangingisda sa bayan ng Eldoria.Plano talaga niyang magdala ng sasakyan. Pero dahil nga hindi naman pala malayo ang pupuntahan nila ay naglakad nalang siya kasama ang lalaki.“Gusto ko nga palang ipakilala sa iyo ang kasintahan ko, si Victoria,” pakilala pa ni Nestor sa kanya sa isang magandang babaeng tinawag nito sa pangalang Victoria.“Kumusta ka?” aniyang inilahad ang kamay sa babae bilang pakikipagkamay rito na malugod naman nitong tinanggap.Maganda ang ngiting pumunit sa mga labi ni Victoria kasabay ng malugod nitong pagtanggap sa kanyang pakikipagkamay.“Ikinagagalak ko ang makilala ka, Carmela. Masaya rin ako na nagkaroon ng pagkakataong mabuksan muli ang Eldoria Hotel, Restaurant and Resort. Kahit papaano malaking tulong iyan para magkaroon ng trabaho ang iba pang tao rito maliban sa pangingisda,” ani Victoria.Ramdam ni Carmela ang katapatan sa sinabing i
MALAKAS ang kabog ng dibdib ni Nestor habang magkasama silang nakatayo ni Ariel sa labas ng gate ng resort. Alam niya kung bakit siya kinakabahan. Dahil kay Carmela.Hindi talaga niya gustong maapektuhan sa kakaibang damdaming nararamdaman niya para sa babaeng iyon. Pero kahit anong gawin niya ay hindi niya mapigilan. At naiinis siya sa sarili niya dahil doon.Si Ariel na ang pinag-door bell niya. Ilang sandali lang at may isang unipormadong katulong na ang nagbukas ng gate. Iniwan sila pansamantala ng kasambahay saka binalikan para patuluyin.“Dito muna kayo, pababa na si Ma’am Carmela. Maghahanda lang ako ng maiinom ninyo,” pagkasabi ay tinalikuran na nga sila ng katulong.“Ang swerte naman natin. Yung anak pala ni Don Martin ang haharap sa atin,” halata ang kasiyahan sa tono ng pananalita ni Ariel bagaman pabulong iyon.Hindi sumagot si Nestor. Nang mga sandaling iyon ay mas nangingibabaw kasi sa kanya ang labis na kabang nararamdaman niya. At lalo pang nagtumindi iyon nang marinig
Victoria and Nestor sat down for dinner, the aroma of freshly cooked dishes wafting through the air. The atmosphere was cozy, with the dim light from a nearby lamp casting a warm glow on the table.Magkasalong kumakain ng hapunan sina Nestor at Victoria nang gabing iyon. Maaliwalas ang gabi at ganoon rin sa loob ng simpleng dampa kung saan matagal nang magkasamang naninirahan ang dalawa.Kalahating oras na rin ang nakalilipas pero nasa hangin pa rin ang mabangong amoy ng piniritong isda na niluto ni Victoria. Katulad ng ipinangako sa kanya ni Nestor. Ibinigay nito sa kanya ang pinakamaganda at pinaka malaki nitong huli.“Alam mo ba, Nestor,” pagsisimula ni Victoria na kinuha muna ang baso saka uminom ng tubig. “May narinig akong balita kanina tungkol sa mga bagong lipat na galing pa ng Maynila.”Mula sa pagkakayuko nito sa sarili nitong plato ay nagtaas ito ng tingin saka sinalubong ang mga titig ni Victoria. “Talaga? Ano naman ang narinig mo?”“Ayun, ‘yung nakabila nga resort eh anak
Bumaba si Carmela mula sa van. Agad na hinahaplos ng malamig na simoy ng hangin ng karagatan ang kanyang katawan habang tinitingnan ang maamong bayan ng Eldoria. Ang mga kalsada, pinaganda ng mga tanim na bougainvillea na may iba-ibang kulay. Maging ang mga naglalakihang istrakturang yari naman sa kahoy. At lahat ng nakikita niya ngayon ay naglalarawan ng isang magandang tanawin na nagsasalita ng isang mas payak na buhay na hindi tinatamaan ng kaguluhan ng lungsod. Sa paglipad ng kanyang tingin sa may pampang kung saan maingat na umaalog ang mga bangkang pangisda gawa ng pagtama ng alon, mabilis na binalot ng kapayapaan ang damdamin ni Carmela. Ang Eldoria ay mayroon kaakit-akit na musika na para bang nananahan na sa kanya puso at pandinig na ngayon lamang nagising. Dahil pakiwari niya ay naghintay iyon sa kanya sa napakahabang panahon. Sandaling nagpaalam si Carmela nang hapong iyon para maglakad-lakad. Hindi malayo sa mansion at resort na binili ng kanyang ama. Naging masaya si
Nakangiting pinanonood ni Victoria ang pagsikat ng araw sa Silangan. Nasa dalampasigan siya noon. Ang maliit nilang bayan na kilala sa lahat bilang Eldoria ang tanyag sa bahaging iyon ng norte bilang may pinaka magandang sunrise at sunset. Nasa ganoong ayos rin siya nang mamataan ang isang pamilyar na lalaking abala naman sa paghahanda para sa gagawin nitong paglalayag.Nestor, with a weathered yet content expression, adjusted the brim of his hat and secured the net over his shoulder. Victoria, her eyes reflecting both love and a touch of sadness, walked alongside him, tracing the sandy path to the waiting boat.Bakas sa mabait na mukha ni Nestor ang pagkahapo. Palapit na ito sa kinaroroonan niya kaya hindi na naghintay pa si Victoria at piniling lapitan ang lalaking pinakamamahal niya. Napangiti pa siya nang makitang bahagyang inayos ng lalaki ang suot nitong sombrero. Habang ang lambat na gagamitin nito ay malayang nakasampay lamang sa balikat nito.Nang makalapit ay agad itong niya