Chapter TWO

Parang nagpanting ang aking paningin. Hindi ko iyon napaghandaan. Wala sa hinagap ko na gagawin sa akin ni Tatang iyon.

“Wala kang utang na loob! Iyan ba! Iyan ba ang natutunan mo sa paaralan ninyo? Wala kang respeto!”

“Bakit Tang? Totoo naman, hindi ba? Bakit kayo hindi nag-aral? Bakit hindi kayo sumabay sa mga kapatid ninyo, ta’s ngayon kami na mga anak ninyo ang naghihirap!”

“Aba’t talagang suwail kang anak ah!” muling itinaas ni Tatang ang kanyang kamay para sampalin muli ako pero mabilis na lumapit si Nanang. Tumayo siya sa pagitan naming mag-ama.

“Eddie, tama na! Sinasaktan mo nang anak mo!”

“Bakit? Siya ba? Hindi ba masakit ang mga binibitiwan niyang salita sa akin na ama niya? Hindi naman ganyan dati ‘yang batang ‘yan e. Nakapatgtapos lang ng elementary, nagtapos lang na may medal akala mo, alam na niya lahat. Akala mo kaya nang burahin ng mga medal niya ang pagrespeto niya sa akin bilang ama niya.”

“Tang, ayaw ko ngang maging kagaya ninyo! Ayaw kong tumanda na lang ako sa bukid. Ayaw ko yung buhay na ganito! Ayaw kong maging kagaya ninyo ni Nanang na kayod kalabaw pero para pa ring hindi makakawala sa putikan. Anak kayo ng anak, hindi naman ninyo mabigyan ng edukasyon at magaan na pamumuhay!”

“Aba’t bastos ka nga talagang bata ka ah!” singhal ni Nanang. Mag-asawang sampal ang dumapo sa aking mukha.

“Aba gusto mo talagang makatikim ng bugbog kang bata ka ah! Halika rito nang matikman mong hinahanap mo!” pinulot ni Tatang ang tali ng kalabaw. Alam kong iyon gagamitin niyang panghampas sa akin. Bumalik sa aking alaala ang ginawa ni Tatang sa akin noong sampung taong gulang ako na pamamalo dahil sa muntik nalunod ang isang kapatid ko sa ilog dahil sa kapabayaan ko. Nakaramdam ako ng takot. Bumalik yung nginig ko noon.

Binitiwan ko ang kumpay na hawak ko. Umatras ako at mabilis na naglakbay ang aking mga luha sa aking pisngi. Sumasabog ang aking dibdib sa sakit ng loob. Hindi nila ako maintindihan. Hindi nila ako naiintindihan! Lakad takbo akong umalis. Kahit saan ako dadalhin ng aking mga paa basta gusto kong lumayo sa kanila hanggang sa mawala ang nararamdman kong sa sama ng loob.

               Tumakbo ako nang tumakbo papunta sa ilog hanggang nakarating ako sa may kakahuyan. Kumakaripas ako dahil sa inis at nang alam kong hindi na ako nasundan ni Tatang ay tumigil ako. Naglakad-lakad hanggang sa napagod ay umupo muna ako. Palubog na noon ang araw. Pagabi na ngunit wala akong balak pang umuwi.

               Nagtapos ako bilang Valedictorian sa Elementary. Nagkamit ng maraming karangalan sa mga contest na aking ipinananalo at sinalihan. Tahimik naman ako, tinatanggap lang ang lahat ng hirap, hindi nagrereklamo ngunit napupuno rin naman ako. Kailangan ko pang pinakiusapan si Nanang na sumama sa akin sa graduation ko dahil hindi ko mapilit si Tatang na pumunta para sabitan ako ng aking mga medalya. Kagaya ni Tatang, hindi rin nakatapos si Nanang sa Elementary. Grade 2 lang ang inabot nito. Pero bakit pati pagpunta sa school para sa aking tagumpay ay pahirapan pa silang kumbinsihing pumunta? Akala ko kasi matutuwa sila. Akala ko karangalan ang hatid no’n sa kanila na may anak silang makatapos. Inakala ko na kahit papaano ay tataas ang tingin nila sa kanilang sarili. Ngunit parang wala lang iyon. Kinahapunan nga, inutusan na agad akong pumunta sa bukid na parang wala lang nangyari. Dumaan na parang normal na araw ang pinaghirapan kong karangalan.

               Hindi naman ako naghahanap ng handa o regalo, kahit kaunting pagkilala lang sana sa aking tagumpay. Masaganang luha ang bumaybay sa aking pisngi. Kailan kaya nila ako maipagmamalaki? Hanggang kailan ko maramdaman ang kanilang suporta sa aking ambisyon na makatapos. Gusto kong yumaman kami, gusto kong magkaroon ng maraming pera hindi para sa akin kundi sa aking pamilya ngunit paano ko iyon makakamit kung ako lang ang parang nanghahangad ng ganoong buhay? Paano kami aangat kung parang wala nang pag-asa at pangarap pa ang aking mga magulang na magbago pa ang aming pamumuhay?

Madilim na ang paligid. Iba’t ibang mga tunog ng kulisap sa gabi at mga kahol ng aso ang pumupunit sa katahimikan ng gabi. May mga huni ng ibon na lalong nagpatindig sa balahibo ko. May narinig rin akong hampas ng pakpak. Nakaramdam ako ng takot ngunit mas matindi ang takot kong umuwi sa bahay. Nagpahinga ako sa silong ng isang puno ng akasya. Humagulgol ako nang humagulgol at doon. Kinausap ko ang aking sarili para lang sandaling mawala yung takot ko.

Bakit gano’n sila? Nang gumawa ako ng tama, nagsisikap para makapag-aral sa sarili kong kayod, nagbigay ng karangalan sa kanila  pero parang wala lang sa kanila. Ano bang mali? Anong kulang? Nagiging mabuti naman akong anak. Alam naman nila na ako’y masipag at maasahan sa lahat ng gawaing bahay pero bakit ganoon pa rin sila kawala ng suporta sa akin? Bakit hindi nila napansin ang lahat ng aking mga ginagawa? Bakit hindi ako nakita o naramdaman man lang? Ngayong sinasabi ko ang aking niloloob, ngayong humihingi ako sa kanilang tulong sa aking pag-aaral ay ngayon lang ako napansin? Sabi ng teacher ko, kapag daw nagagalit ang mga magulang namin sa amin ay mahal na mahal daw nila kami. Sa nariinig ko kanina kay Tatang na parang walang balak na igapang ako sa aking pag-aaral at sa pananampal niya sa akin, ibig bang sabihin ba no’n ay mahal na mahal niya ako? Simbolo ba ng pananakit na iyon ni Nanang sa akin ang pagmamahal na sinasabi ni teacher? Para kasing ang hirap kong paniwalaan.

Umiyak ako nang umiyak. Naiinis ako sa sarili ko. Biglang nakaramdam ng pagsisisi. Sana kinimkim ko na lang ang lahat. Sana hindi na lang ako nagsalita pa. Sana tiniis ko na lang ang hirap at gumawa ng sarili kong paraan para makapagpatuloy sa aking pag-aaral na hindi na sila sinasabihan pa. Nagagalit ako sa mga magulang ko. Sana hindi na lang sila ang mga magulang ko. Sana hindi na lang din ako ipinanganak sa mundo. Sana hindi na lang ako nabuhay. Sana pinatay na lang nila ako nang sanggol pa lang ako kung ganito rin lang pala ang hirap ng buhay na pagdadaanan ko?