คำแปลของ Arsenal Military Academy ซับไทย ตรงกับบทต้นฉบับหรือไม่

มุมมองเชิงภาษาและเทคนิคช่วยให้เข้าใจว่าทำไมซับไทยของ 'Arsenal Military Academy' ถึงไม่ตรงเป๊ะกับต้นฉบับเสมอไป โดยเฉพาะเรื่องความหน่วงจังหวะการอ่านและข้อจำกัดของพื้นที่บนหน้าจอ

บรรทัดซับต้องสั้น กระชับ และอ่านทันกับภาพ ดังนั้นผู้แปลต้องตัดคำบางส่วนโดยเฉพาะคำเสริม คำอุทานหรือเครื่องหมายอารมณ์ที่ต้นฉบับใส่ไว้เพื่อสร้างสีสันมักหายไป นอกจากนี้ การถอดชื่อและยศจากภาษาจีนมาเป็นไทยมีหลายวิธี จึงเห็นความไม่สอดคล้องระหว่างซับชุดหนึ่งกับอีกชุดหนึ่ง เรื่องเพศของตัวละครที่สวมบทบาทเพศตรงข้ามก็เป็นจุดที่การแปลต้องตัดสินใจว่าจะใช้สรรพนามอย่างไร ถ้าเลือกให้เข้าใจง่ายก็อาจสูญเสียเคล็ดลับของการปลอมตัว

โดยสรุป ผมมองว่าซับไทยให้ภาพรวมที่ดีและทำหน้าที่เล่าเรื่องได้ แต่ไม่ใช่คำแปลเชิงวรรณกรรมที่รักษาทุกเลเยอร์ของบทต้นฉบับเอาไว้ ใครลงทุนอ่านเปรียบเทียบน่าจะได้รายละเอียดเชิงภาษาและอารมณ์กลับคืนมามากขึ้น แต่สำหรับคนดูทั่วไป ซับไทยก็พอจะถ่ายทอดแกนหลักของเรื่องให้อินได้อยู่ดี แล้วแต่ความใส่ใจของผู้ชมว่าจะมองหาอะไรมากกว่า

หลายครั้งที่การแปลซับพยายามทำให้ภาษาไทยฟังเป็นธรรมชาติมากกว่าที่จะรักษารูปแบบดั้งเดิมไว้เป๊ะ ๆ และนั่นก็เป็นประเด็นสำคัญเมื่อมองซับของ 'Arsenal Military Academy'

ความต่างที่เห็นได้ชัดคือมุกหรือคำเล่นคำในต้นฉบับที่เกี่ยวกับภาษาจีนมักหายไป หรือถูกแทนด้วยคำที่ให้ความหมายใกล้เคียงแต่สูญเสียความเฉพาะตัวไป บทย่อยสั้นๆ ที่ต้นฉบับใช้เพื่อสร้างจังหวะดราม่าบางครั้งถูกยืดหรือรวมประโยค ทำให้จังหวะการบรรยายเปลี่ยนอารมณ์ นอกจากนี้ การเลือกแปลคำราชาศัพท์หรือยศทหารก็ส่งผล: บางคำถูกรวมเป็นคำสั้น ๆ เพื่อไม่ให้คนไทยสับสน แต่ก็ทำให้สีสันของฉากพิธีการหรือการดุถูกลดลง

ในแง่ของความเที่ยงตรง ผมคิดว่าซับไทยโดยรวมยังคงถ่ายทอดโครงเรื่องและความสัมพันธ์ระหว่างตัวละครได้ชัดเจน แต่ถ้าต้องการอรรถรสของภาษาจีนและความเฉพาะตัวของตัวละคร บางครั้งต้องยอมรับว่ามีการตัดทอนหรือปรับให้เข้ากับผู้ชมไทย มากไปกว่านั้น การใช้คำแทนเพศหรือการละคำสรรพนามบางจุดก็ทำให้การปลอมตัวของตัวละครอ่านเบาลง เรื่องนี้น่าสนใจเพราะเป็นตัวอย่างของการแลกเปลี่ยนระหว่างความถูกต้องทางภาษากับการสื่อสารที่เข้าใจง่าย

ในฐานะแฟนซีรีส์จีนที่คลุกคลีอยู่กับซับไทยมานาน ผมมักจะสังเกตความต่างเล็กๆ น้อยๆ ของการแปลที่ส่งผลต่อโทนเรื่องอยู่เสมอ และเรื่อง 'Arsenal Military Academy' ก็ไม่ต่างกันเลย

ความตรงกับบทต้นฉบับขึ้นอยู่กับเวอร์ชันซับที่ดูมาก: ซับทางการจากแพลตฟอร์มสตรีมมิ่งมักจะถูกปรับให้เหมาะกับผู้ชมไทยทั้งในเรื่องคำสุภาพและการเซฟเนื้อหา บรรทัดที่มีสำนวนเกี้ยวพาราสีหรือคำเสียดสีบางทีถูกถอดความให้อ่อนลงเพื่อไม่ให้คนดูสับสน ในทางกลับกัน ซับแฟนเมดบางชุดพยายามรักษาน้ำเสียงดั้งเดิมไว้มากกว่า แต่ก็อาจตีความคำเฉพาะหรือสำนวนผิดไปได้

สิ่งที่ผมสังเกตเห็นชัดคือการจัดการกับเพศของตัวละครที่ปลอมตัวและคำลงท้ายซึ่งมีความสำคัญต่อการตีความบุคลิกภาพ หากแปลตรงตัวโดยไม่ใส่น้ำเสียงหรือบริบท บทสนทนาอาจเสียอารมณ์หรือทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างตัวละครอ่านผิดเพี้ยน นอกจากนี้ คำเรียกยศหรือคำเฉพาะด้านการทหารบางคำในภาษาจีนถูกเปลี่ยนให้เป็นคำที่คนไทยคุ้นเคยแทนที่จะถอดความตรงๆ เพื่อให้เข้าใจง่าย ซึ่งช่วยผู้ชมทั่วไปแต่ก็แลกมาด้วยความสูญเสียของมิติทางประวัติศาสตร์เล็กน้อย

สรุปแบบไม่เป็นทางการก็คือซับไทยที่เป็นทางการทำได้ค่อนข้างดีในแง่การเล่าเรื่องให้คนไทยเข้าใจ แต่ถาต้องการความเป๊ะของบทต้นฉบับจริงๆ ควรเทียบกับบทจีนต้นฉบับหรือซับภาษาต้นทาง เพราะบางจุดจะถูกตีความใหม่หรือเซนเซอร์เล็กๆ น้อยๆ เพื่อความลื่นไหลของการรับชม ซึ่งส่วนตัวผมมองว่าเป็นการแลกเปลี่ยนที่ยอมรับได้เมื่อดูในบริบทของการแปลเชิงพาณิชย์