ฉบับนิยายพระรามตีความตัวละครหลักแตกต่างจากต้นฉบับอย่างไร

สายตาของนักสะสมมักจะถูกดึงเข้าหาชิ้นที่เล่าเรื่องได้ด้วยรูปทรงและพื้นผิว เช่นหุ่นแกะสลักไม้พระรามหรือหนังใหญ่อายุเก่า ๆ ที่ยังเก็บลายเส้นไว้ชัดเจน ในมุมของคนชอบงานศิลป์ ผมชอบชิ้นที่เกี่ยวกับเรื่องราวของ 'รามเกียรติ์' โดยเฉพาะภาพพิมพ์แบบดั้งเดิมและหนังใหญ่ (Nang Yai) เพราะแต่ละชิ้นสะท้อนเทคนิคศิลปะและการตีความที่ต่างกัน การสะสมงานพิมพ์หรือหุ่นแบบนี้ทำให้ได้ทั้งความงามและเรื่องเล่า เก็บไว้โชว์เป็นชุดหรือแขวนผนังก็ดูดี แหล่งหาซื้อที่เจอค่อนข้างเป็นศิลปินหรือร้านเฉพาะทาง เช่นตลาดนัดงานคราฟต์ใหญ่ หอศิลป์ท้องถิ่น หรือร้านหนังสือเก่าในย่านที่มีผลงานศิลป์ไทย งานเทศกาลศิลปะและงานรามเกียรติ์มักมีชิ้นลิมิเต็ดบูธศิลปินด้วย ความอดทนกับการคัดสภาพและเลือกชิ้นที่เข้ากับคอนเซ็ปต์คอลเล็กชันของตัวเองสำคัญมาก ชิ้นแบบนี้เวลาเจอแล้วรู้สึกคุ้มค่าทั้งทางสายตาและทางประวัติศาสตร์

บ่อยครั้งที่ฉันจะนึกถึงเวอร์ชันโบราณของเรื่อง 'พระราม' ที่มักได้ยินการขับร้องจากกลุ่มนักร้องประสานแบบดั้งเดิม แท้จริงแล้วเพลงประกอบฉากโขนหรือรำในงานรามเกียรติ์มักไม่มีศิลปินเดี่ยวที่เป็นที่รู้จักเหมือนเพลงประกอบละครทีวี แต่จะเป็นการขับร้องโดยวงโขนหรือคณะดนตรีที่มีนักร้องประสานหลายคนซึ่งปกติจะระบุในเครดิตว่าเป็น 'วงขับร้องโขน' หรือชื่อคณะละครประจำงาน เมื่ออยากได้ฉบับทางการสำหรับเก็บสะสม ผมมักมองหาผลงานที่ออกโดยหน่วยงานทางวัฒนธรรมหรือค่ายที่รับผิดชอบการแสดง เช่น สำนักศิลปวัฒนธรรมของมหาวิทยาลัยหรือกระทรวงวัฒนธรรม เพราะหลายครั้งพวกเขาจะผลิตซีดีหรือบันทึกเสียงสำหรับจัดแสดงอย่างเป็นทางการ เล่มหรือแผ่นแบบนี้มักมีข้อมูลเครดิตชัดเจนและมีปกแบบพิพิธภัณฑ์ ถ้าใครสนใจจริง ๆ ให้ตรวจดูปกและข้อมูลบนแผ่นก่อนซื้อ — เลขคาตาล็อก เลขบาร์โค้ด และชื่อคณะคือดัชนีชี้ชัดว่าซื้อของแท้ ผมมักซื้อจากร้านขายหนังสือหรือร้านดนตรีที่เป็นที่รู้จักในวงการวัฒนธรรม เช่น ร้านจำหน่ายของกระทรวงหรือร้านมหาวิทยาลัย เพราะมีโอกาสได้ฉบับที่เก็บรายละเอียดครบและไม่ใช่สำเนาเถื่อน

การเตรียมบทพระรามสำหรับฉันเป็นเรื่องที่ต้องบาลานซ์ระหว่างความยิ่งใหญ่ของตำนานและความเป็นมนุษย์ของตัวละคร ฉันเริ่มจากการอ่านต้นฉบับหลายฉบับ ไม่ใช่เพื่อเลียนแบบเพียงอย่างเดียว แต่เพื่อเข้าใจโทนและคติของเรื่อง เช่นการอ่านตอนต่าง ๆ ในฉบับ 'Valmiki' ทำให้ฉันเห็นภาพของพระรามในฐานะวีรบุรุษที่มีข้อจำกัดทางมนุษย์ ขณะเดียวกันก็ต้องฟังสำเนียงและการออกเสียงโบราณเพื่อให้บทพูดมีน้ำหนัก ฉันฝึกเสียงกับโค้ชเสียงเพื่อให้สามารถส่งถ้อยคำที่ยาวและมีความเชื่อมโยงภายในได้โดยไม่รู้สึกเหนื่อย นอกเหนือจากการอ่าน ฉันยังให้ความสำคัญกับร่างกาย: ฝึกคันธนูและการยืนโพสราชาศิลป์ ฝึกเดินและยืนให้มีความสง่าที่ไม่กระโตกกระตาก เรียนท่ายิ้มแบบละเอียดและการเคลื่อนไหวมือที่ต้องสื่อสารโดยไม่พูดมาก นอกจากนี้การฝึกสมาธิและโยคะช่วยให้ฉันคุมอารมณ์ได้ดีเมื่อเข้าสู่ฉากวิกฤต บางครั้งฉันจะสวมเครื่องแต่งกายเต็มรูปแบบซ้อมเดินเพื่อรู้สึกถึงน้ำหนักของผ้าและเกราะ สุดท้ายคือการทำงานร่วมกับผู้กำกับและนักออกแบบท่าเต้นเพื่อให้การเคลื่อนไหวเป็นหนึ่งเดียวกับแสง สี และเพลง — นี่แหละที่ทำให้การแสดงออกมาเป็นพระรามที่น่าเชื่อถือและมีชีวิต