ท่านขุนที่สวยที่สุดในสยาม มีฉบับแปลภาษาอื่นหรือไม่?

เพลงบางท่อนสามารถทำให้ท่านขุนกลายเป็นภาพวาดที่เดินได้ในความคิดเราเลยนะ เราเคยจินตนาการท่านขุนในชุดพิธีสีงาชัด ขับเน้นความงามแบบสง่างามพลางเศร้า ๆ เพลงที่เหมาะกับมู้ดนี้คือ 'Adagio for Strings' ของ Samuel Barber — เสียงสายไวโอลินที่ค่อย ๆ แผ่ซ่านเหมือนแสงเทียน เหมาะกับฉากท่านขุนที่ยืนมองพระอาทิตย์ตกหลังพระราชวังแล้วหัวใจสลายอีกเล็กน้อย อีกชิ้นที่เติมความนุ่มนวลและโรแมนติกคือ 'Gymnopédie No.1' ของ Erik Satie ที่จังหวะช้ากับเมโลดี้เรียบง่ายทำให้ท่านขุนนิ่งลงในความคิด เหมาะกับฉากที่เขาอ่านจดหมายรักหรือเดินผ่านสวน ปิดท้ายด้วยเปียโนร่วมสมัยอย่าง 'River Flows in You' ของ Yiruma หากอยากให้ความงามของท่านขุนดูเข้าถึงง่ายขึ้น ชิ้นนี้ให้ความอบอุ่น เป็นมิตร แล้วก็เศร้าพอที่จะทำให้คนดูรู้สึกว่าเบื้องหลังความงามมีสิ่งที่เสียสละหรืออกหักอยู่ เงาของแสง สายลม และโน้ตเปียโน จบด้วยความเงียบที่ยังคงทิ้งคำถามไว้ นี่เป็นชุดที่เราเอาไปใช้เวลานึกภาพฉากชวนละสายตาได้ยาว ๆ

บอกตรงๆ คำว่า 'ท่านขุนที่สวยที่สุดในสยาม' ฟังดูเหมือนฉายาที่แฟนๆ มอบให้ตัวละครแนวย้อนยุคมากกว่าจะเป็นชื่อตัวละครจากนิยายเล่มเดียวตายตัว ในฐานะคนที่ติดตามนิยายพีเรียดและแฟนฟิคมานาน ผมเห็นคำแบบนี้โผล่ในหลายบริบท—ทั้งนิยายแต่งออนไลน์ นิยายรัก-ประวัติศาสตร์ และงานแฟนเมดที่เอาตัวละครขุนนางมาขยี้มุมหล่อ เจ้าเสน่ห์ หรือแม้แต่การเติมความโรแมนติกให้ฉากในราชสำนัก ความน่าสนใจคือมันเป็นเทนต์ที่คนเขียนใช้เพื่อสร้างภาพลักษณ์: ท่านขุนมีความงามแบบผู้ดี มีมารยาทแฝงความลึก และมักจะมีปมในอดีตที่ทำให้แฟนอ่านหลงรัก ผมชอบมองมันเป็น 'อาร์คตัวละคร' มากกว่าจะมองเป็นตัวละครเดียว เพราะเมื่อไปไล่ดูจะพบว่าแทบทุกแพลตฟอร์มที่คนแต่งนิยายลงเอง—จากเว็บอ่านนิยายออนไลน์ไปจนถึงเวทีแฟนฟิค—มักมีตัวแทนของท่านขุนแบบนี้ปรากฏในรูปแบบต่างๆ บางครั้งเป็นตัวละครหลักในนิยายพีเรียด บางครั้งเป็นตัวประกอบที่ช่วงเดียวก็ทำให้คนอ่านกรี๊ดได้ ฉากโปรดของผมมักเป็นฉากที่ความงามถูกใช้เป็นหน้ากากของความเจ็บปวด เหมือนว่าความสวยช่วยปกปิดความจริงบางอย่าง และนั่นแหละที่ทำให้ฉายาแบบนี้ถูกพูดถึงบ่อยๆ และแพร่กระจายได้ง่ายในวงการนิยายไทยยุคปัจจุบัน

นึกภาพตอนที่เห็นแผงสินค้างานหนังสือเต็มไปด้วยของแฟนอาร์ตแล้วใจเต้นแรงสุด ๆ ฉันเคยเดินหาไอเทมเกี่ยวกับ 'ท่านขุนที่สวยที่สุดในสยาม' ในงานสัปดาห์หนังสือประจำปี แล้วพบว่ามีทั้งของที่ออกโดยสำนักพิมพ์ต้นฉบับและซุ้มของศิลปินอิสระที่ทำพวงกุญแจ โปสเตอร์ และสมุดสเก็ตที่วาดแบบเฉพาะสำหรับแฟนคลับ ในงานแบบนี้มักมีการเปิดตัวของสะสมที่หาไม่ได้ตามร้านทั่วไป เพราะเป็นการร่วมมือแบบพรีออเดอร์หรือขายเฉพาะงาน ฉันมักจะแนะนำให้ไปวันเปิดงานเพื่อมีตัวเลือกเยอะและได้ของลิมิเต็ด ถ้าอยากได้ของที่มีคุณภาพจากเจ้าของลิขสิทธิ์จริง ๆ ให้มองหาซุ้มของสำนักพิมพ์หรือบูธที่ติดป้ายชัดเจน ส่วนของแฟนเมดจากศิลปินหน้าแผงมักจะมีรายละเอียดการทำมือ ถ้าชอบกลิ่นอายงานสร้างสรรค์และอยากได้ชิ้นพิเศษ งานแบบนี้ตอบโจทย์ได้ดีและบรรยากาศยังคึกคัก เหมือนได้เจอเพื่อนร่วมชะตากรรมคนรักเรื่องเดียวกันด้วย

ต้องบอกว่าเมื่อพูดถึงนิยาย 'ท่านขุนที่สวยที่สุดในสยาม' ฉบับนิยาย ผมมองว่าเขียนโดยช่อแก้ว—สำนวนหวานแต่คมกริบในแบบที่จับหัวใจคนอ่านได้ทันที ฉันชอบการใช้ภาพของผู้เขียนคนนี้ที่เปิดเรื่องด้วยฉากสวนกลางพระราชวัง: ลมพัด กลิ่นดอกไม้ กระจ่างทั้งความรักและการเมือง ฉากที่ท่านขุนถอดหน้ากากด้านความอ่อนหวานออกเพื่อเผยด้านเยือกเย็นยังคงติดตา สไตล์การบรรยายมีทั้งบทกวีสั้น ๆ และบทสนทนาแน่น ๆ ที่ทำให้บทบาทตัวละครเด่นไม่ต้องพะวงกับคำอธิบายยืดยาว ผมประทับใจกับการบาลานซ์ระหว่างประวัติศาสตร์กับฉากหวือหวา ทำให้เรื่องอ่านสนุกโดยไม่หลุดจากบรรยากาศยุคสยามโบราณ เมื่ออ่านจบ ความรู้สึกที่เหลือคือน้ำเสียงของผู้เขียนที่พาเราไปสัมผัสความเป็นคนยุคนั้น ทั้งความละเมียดของเครื่องแต่งกายและความซับซ้อนของความสัมพันธ์ จบลงด้วยภาพทิ้งให้คิดต่อ เหมือนประตูที่เปิดค้างไว้ให้เรากลับมาตามหาอะไรมากขึ้น

การได้มองท่านขุนครั้งแรกคือเหมือนถูกชักชวนให้รู้บทเพลงเก่า ๆ ของสยาม—ชั่วขณะนั้นทุกอย่างนิ่งลงและความประณีตของเขากระจายออกมาอย่างชัดเจน เราเชื่อว่าจุดเด่นที่สุดของท่านขุนรูปงามคือการจัดวางตัวตนที่สมดุลระหว่างความสง่าผ่าเผยและความระมัดระวังในความรู้สึก การยืน ท่าทางการจับพัด หรือการก้มกริบเมื่อทักทาย ไม่ใช่แค่ท่าทางสวยงาม แต่มันสื่อว่าเขารู้จักหน้าที่และกรอบสังคม ทำให้ความงามเป็นมากกว่าหน้าตา มุมที่สองที่ทำให้เราใจละลายคือความเงียบที่ไม่ว่างเปล่า—การเงียบของท่านขุนมักแฝงด้วยความคิด การเลือกคำเพื่อไม่ให้ทำร้ายคนรอบข้าง และการแสดงออกที่ละเอียดอ่อนเมื่ออยู่ต่อหน้าใครสักคน ฉากในห้องบนชั้นบนของวังที่เขาส่งสายตาอ่อนโยนให้คนรับใช้เล็ก ๆ น้อย ๆ เป็นตัวอย่างว่าความงามของคนชั้นสูงไม่ได้มาจากเครื่องทรงเพียงอย่างเดียว แต่เกิดจากการใช้พลังอย่างเมตตา นั่นแหละคือสิ่งที่ทำให้ท่านขุนสวยที่สุดในสยามสำหรับเรา

ภาพท่านขุนในชุดไทยชั้นสูงยังวนเวียนอยู่ในหัวเสมอ—ฉันอยากแนะนำเรื่องแรกที่ให้ความรู้สึกประณีตและละเอียดอ่อนมากชื่อ 'ขุนทิพย์แห่งวังบาดาล' เรื่องนี้เขียนด้วยโทนวรรณกรรม ใส่ประวัติศาสตร์แบบไม่หนักหัว แต่ถ่ายทอดอารมณ์ของท่านขุนได้งดงามจนหัวใจพองโต เนื้อเรื่องชอบเล่นกับความงามของตัวละคร ไม่ใช่แค่รูปลักษณ์แต่เป็นวิธีที่คนรอบข้างมองท่าน ความสัมพันธ์ที่ค่อยๆ กลายเป็นความไว้ใจถูกเล่าแบบสลับมุมมอง ทำให้รู้สึกว่าท่านขุนเป็นคนหลายมิติ ใจสั่นตอนฉากถ่ายทอดความลับในสวนหลังวัง ส่วนฉากเทศกาลกลับเต็มไปด้วยรายละเอียดเครื่องแต่งกายและกลิ่นไม้จันทน์ ผู้เขียนเก็บคำพูดสั้นๆ เอาไว้ได้มีพลังสุดๆ เหมาะกับคนที่ชอบการบรรยายละมุน แต่ยังอยากได้พล็อตการเมืองเล็กน้อย ฉันมองว่าเรื่องนี้อ่านแล้วได้ทั้งความอบอุ่นและความเศร้าบางอย่าง ปิดเล่มแล้วยังอยากกลับไปอ่านอีกครั้งเพื่อเก็บรายละเอียดเล็กๆ ที่พลาดไป

บางทีภาพจินตนาการของคนอ่านก็ใหญ่กว่าจะพาเรื่องไปไกลกว่านักเขียนเองได้ เราเห็นแฟนคลับหลายกลุ่มพูดคุยถึงการดัดแปลง 'ท่านขุนที่สวยที่สุดในสยาม' บ่อย ๆ แต่เท่าที่ติดตามชุมชน ยังไม่มีข่าวการสร้างเป็นภาพยนตร์หรือซีรีส์ฉบับทางการที่ออกฉายในโรงหรือบนแพลตฟอร์มหลัก การที่งานแนวประวัติศาสตร์หรือโรแมนติกแบบนี้จะถูกยกระดับขึ้นจอใหญ่ ต้องอาศัยงบคร่อมหลายด้านตั้งแต่ชุดฉากยันคอสตูม เห็นการประสบความสำเร็จของ 'บุพเพสันนิวาส' แล้วรู้เลยว่าคนดูไทยพร้อมให้โอกาสงานที่จัดเต็ม แต่ก็ต้องยอมรับว่าการถ่ายทอดน้ำเสียงและมู้ดของนิยายต้นฉบับเป็นเรื่องละเอียดอ่อน การเปลี่ยนโทนหรือการเซ็ตเพศสภาพตัวละครอาจทำให้แฟนเดิมตะลึงได้ ส่วนตัวมองว่าโอกาสเกิดขึ้นได้ถ้ามีผู้ผลิตกล้าลงทุนและเคารพต้นฉบับจริง ๆ ใครคิวยิ่งเหมาะสมกับบทหรือทีมโปรดักชั่นไหนยังเป็นเรื่องน่าจินตนาการ แต่จนกว่าจะมีประกาศอย่างเป็นทางการ ก็ยังมีพื้นที่ให้แฟนเมคและฟิคต่าง ๆ อยู่เรื่อย ๆ ซึ่งช่วยรักษาชีวิตของเรื่องเอาไว้ได้ดี

แสงเทียนกับผ้าไหมลายจิตรกรรมนั้นมักเป็นสิ่งแรกที่ดึงดูดฉันเมื่อเจอแฟนอาร์ตท่านขุนในสยามมาเจอกันกับความคลาสสิกแบบราชสำนักไทยแล้วมันทั้งหวานทั้งขรึมในคราวเดียว ในมุมของฉัน สไตล์ที่คนชอบมากที่สุดคือการผสมระหว่างความเรียลลิสติกของใบหน้าและเส้นผมที่ถูกวาดอย่างประณีต กับการใช้โทนสีโบราณ—ทอง หม่น น้ำตาลอ่อน และคราม—เพื่อให้ภาพดูเหมือนงานจิตรกรรมฝาผนัง หนังสือหรือซีรีส์อย่าง 'บุพเพสันนิวาส' ถูกหยิบมาเป็นแรงบันดาลใจบ่อยเพราะมันให้คอนเท็กซ์ชุดและทรงผมที่ชัดเจน ฉันเองมักจะชอบเมื่อศิลปินเพิ่มแสงเงาแบบภาพยนตร์ ทำให้แววตาท่านขุนมีมิติหรือมีเงาสะท้อนของสถาปัตยกรรมยุครัตนโกสินทร์เล็กน้อย มันไม่ต้องจัดเต็มทุกรายละเอียด แค่มีบางจุดที่เฉียบคม เช่น ลายปักริมแขนหรือริ้วผ้า ก็ทำให้แฟนอาร์ตชิ้นนั้นฮิตในวงกว้างได้ทันที