Malamig na sa balat ang hanging pumapasok sa bukas na bintana ng kanyang sinasakyang bus.
Sinilip ni Rose ang oras mula sa relong suot. Kulang sampung minuto ay mag iika-anim na ng gabi. Kagat na ang dilim ngunit hindi iyon naging hadlang upang hindi niya mamalas ang kagandahan ng paligid. Pagka't nagagalak siya sa tuwing may nakikitang interesante sa kanyang paningin. Panay ang kuha niya ng litrato. Kaya laging nakahanda ang kanyang kamera. Marahas na bumuntong- hininga ang katabi niyang matanda. Kanina pa niya napapansin ang pamaya't-maya nitong pagsulyap sa kanya. Mula pa sa terminal ng San Jose ay kasabay na niya ang matandang babae. Sinubukan niya itong batiin kanina bago umandar ang sinasakyan nila. Nais niya sanang magbukas ng usapin naisip niyang masarap din may ka-kwentuhan sa byahe. Maliban kasi sa makakakalap siya ng mga impormasyon ay bawas inip na rin. Subalit ni hindi siya pinansin ng katabi. Bagkus ay iniiwas nito ang tingin sa kanya kaya’t nanahimik na lamang din sya sa kinauupuan at nagkibit-balikat. Naisip niyang baka naman kasi nai-istorbo niya ito sa kalikutan niya. Pag nakakakita kasi siya ng magandang tanawin ay bigla na lang siyang napapasinghap at naiikot ang puwet sa kinauupuan. Minabuti niyang isilid na lamang ang kamera Sa bag. Tumingin siya nang may paghingi ng paumanhin ngunit nanatiling pormal pa rin ang katabi na sulyapan dili sya. Nagpasysa siyang tumanaw na lamang sa labas. Binusog ang mga mata sa mga tanawing nababanaag pa niya sa gitna ng dilim. "Ineng, kung hindi ako nagkakamali ay dayo ka sa lugar na ito, hindi ba?" Mabilis na ibinalik ni Rose ang tingin sa katabi nang marinig itong magsalita sa kauna-unahang pagkakataon. Nasurpresa s'ya, marunong din pala itong managalog. Buong akala pa naman niya kaya siguro tahimik lang ito ay hindi sya naiintindihan. Bagama't may punto ang pananalita ay maayos naman nitong nabibigkas ang mga salita. "Opo," mabilis niyang sagot. Awtomatikong nagbigay siya ng palakaibigang ngiti rito. "Kung hindi mo mamasamain ay saan ba ang iyong tungo?" Sunod nitong tanong. "Patungo po ako ng San Fabian. Ayon po sa napagtanungan ko sa terminal ay anim na oras ang biyahe patungo roon. May kalayuan rin po pala." sagot niya na tuluyang nawala ang pagkailang sa kausap. Marahas siyang nilingon ng matandang babae. Gumuhit ang takot at pangamba sa mukha nito. "Hindi ligtas ang lugar na ito sa mga katulad mong dayo at babae pa mandin," pabigla nitong sabi. "H.. Ho?" aniya na nagulumihanan. Nagbibigay ba ng babala ang matanda o sadyang nananakot? Gusto sana niyang klaruhin ang sinabi nito subalit naramdamn niya ang unti- unting pagbagal ng bus hangang sa huminto na nga ito. Muling gumuhit ang pagkabahala sa mukha ng katabi. Sabay pa silang napa-tingin sa unahang bahagi ng sasakyan. Nagtaka siya wala sa sinumang nakasakay sa bus ang tumayo upang bumaba. Sumilip siya sa bintana, wala siyang mabanaag kundi purong kadiliman lamang. Wala siyang maaninag na liwanag na maaaring makapagpatunay na may mga nakatira sa paligid. Kung gayon ay ano ang dahilan at huminto ang sinasakyan nila? Tingin pa naman niya ay liblib na lugar ang bahaging kanilang hinintuan. Naramdaman ni Rose ang pagkalabit ng katabi. Isang itim na bandana ang inia-abot nito na labis niyang pinagtatakhan. Nasa mata niya ang pagtatanong. "Gamitin mo itong panukob sa iyong ulo iyong siguradong matatakpan ang iyong mukha. Bilis kilos na!" Mabilis nitong wika. Pansin ni Rose ang takot sa tono ng pananalita nito. Naguguluhan man ay mabilis siyang sumunod. May kakaiba kasi sa paraan nito ng pag-utos. Hindi tuloy niya maiwasang makaramdam ng kaba. Saglit pa at dalawang lalaki ang umakyat sa bus armado ng di-kalibreng mga baril at may nakakatakot na mga pagmu-mukha. Mahahaba ang mga buhok tipong walang ligo at mga balbas sarado. Kapara'y mga pusakal na hindi pahuhuli ng buhay. Tuluyang kumabog ang dibdib niya sa nakita. Bigla siyang nahintakutan. Kung hindi siya nagkakamali ng kutob ay bandido ang mga ito. Taong labas sa taguri. Bawat upuang matapatan ng mga lalaki ay sinusuri ang mga pasahero. Kinukumpiska ang mga bagahe at wala ni isang naglakas-loob na mag reklamo. Ang iba nga ay kusa pang iniaabot ang mga bag nila o kung anupamang mga dalahin. Tila ang tanawing nasasaksihan ay pangkaraniwan na lamang na nangyayari sa araw-araw at nakasanayan na. Nagtama ang mata nila ng matandang babae. Sinenyasan siya nitong yumuko agad naman siyang tumalima. Lumalim ang kanyang paghinga nang nasa tapat na nila ang isang bandido. Mabilis nitong inabot ang mga gamit niya. Gusto sana niyang mag-protesta. Hindi niya inaasahan ang bagay na ito sa biyahe niya. Isang makahulugang sulyap ang ginawa ng matanda. Mukhang nahuhulaan nito ang tumatakbo sa kanyang isipan. Nakita niyang sinusuri ng lalaki ang gamit niya. Nagtaka siguro ito kung bakit kaiba ang bagahe niya sa karamihan. Kung bakit kasi nagmaleta pa siya na animo mag babakasyon ng bongang- bonga. Nagsalubong ang makapal na kilay ng lalaki ng makita ang kamera sa bag. Dumako ang mata nito sa pwesto niya. Sinakmal siya ng takot. Yumuko siyang pilit. "Ikaw! Tumingin ka sa akin." Turo nito. Hindi siya tuminag sa kinauupuan. Kunwa ay hindi niya ito naririnig. "Putsa, bingi ka ba?" Singhal nito. "Bakit pare?" Anang lalaki na naka-jacket. Palapit na rin ito. "Mukhang may naliligaw sa ating balwarte." Nakangising sagot ng lalaking balbas-sarado. "Mga ginoo, Ipag-paumanhin niyo na ang aking apo. Kagagaling niya lang mula sa pagta-trabaho sa Maynila. Mayroon siyang sakit at..." "Pinagloloko mo ba kami tanda? Dayo ang isang 'yan, pagtatakpan mo pa. Kahit hawak ka pa ni Dimitri sasamain ka sa akin." Angil nito. Nag-alala ang dalaga para sa katabi. Kinapa niya ang kamay nito at pinisil, tanda ng pasasalamat sa pagtatanggol sa kanya. Kung anuman ang dahilan nito sa pagsi-sinungaling ay mukhang nahuhulaan na niya. Pilit siyang inabot ng lalaki. Hinila nito ang bandana sa ulo niya. Napasigaw siya sa pagkabigla. Nagulat ang dalawang bandido nang tuluyan siyang tumambad sa paningin ng mga ito. " Put.....a! Pag sini-suwerte ka nga naman." Magka-panabay na bulalas ng dalawang balbas sarado. Nanlalaki ang mga mata. Nakaka-panindig balahibo ang mga pagmumukha habang nakangisi. Animo mga gutom na buwitre. "Ano iyang kaguluhan diyan?" Narinig niyang boses mula sa labas. "May napakasarap na karneng naligaw." Malisyosong sagot ng lalaking naka+itim na jacket. "Isama na iyan! " Mabilis siyang nahawakan sa kamay ng lalaki at hinila patayo sa kinauupuan. Sa pagkabigla ay wala siyang nagawa. Humingi siya ng tulong sa mga kapwa-pasahero ngunit maliban sa matandang nakatabi ay walang may gustong makialam. Tila bingi ang mga ito sa pakiusap niya. Pawang takot ang nakalarawan sa mga mukha. Walang nagawa ang pagsisigaw at pagpupumiglas niya nang kaladkarin na siya pababa ng mga armadong lalakil mula sa bus. Bago tuluyang mabitbit ng grupo ay nakita niya ang awa at pag-aalala sa mga kapwa-pasahero. Hindi pa man ay tila may ideya na ang mga ito sa maaari niyang sapitin mula sa mga tampalasan.Masakit na ang mga paa niya sa walang habas nilang kalalakad na tila wala nang katapusan. Muli siyang nagmaka-awa sa mga taong bumitbit sa kanya. Subalit mistulang bingi ang mga ito sa kanyang pakiusap. Bagkus ay siyang-siya pa ang mga bruho habang pinagmamasdan siya sa napaka-miserableng kalagayan. Naramdaman niya ang pagsabit ng jeans sa mga sangang nakausli sa daraanan. Gumuhit ang kirot sa kanyang binti nang dumaplis ito sa balat niya. Gusto niyang humiyaw sa sakit. Habang daan ay nasampal niya ang lalaking naka-itim at naka kupasing itim na jacket. Tinawag itong Batik ng mga kasama. Siguro ay dahil sa mga patsi-patsing kulay itim nito sa mukha. Diring-dire siya nang subukan siya nitong halikan. Mabuti na lamang at sinaway ito ng isang kasamahan. Anang lalaki ay isurender daw muna siya sa nangangalang pinunong Horan. Kailangan raw mag pigil ng lalaki at baka samain sila. Saka na na raw sila magpyesta pagkatapos ng pinuno. Nag-alburoto ang lalaki at sinabing lagi nala
Masukal ang kagubatan. Duda siya kung makalalabas pa siya ng buhay. Ni wala siyang palatandaan palabas para makarating man lang sa pinakamalapit na bayan. Hindi na nga niya alam kung saang panig na sya ng Cotabato. Fighter siya at hindi basta-basta sumusuko, pero sa pagkakataong ito ay hindi niya maiwasang panghinaan ng loob at tuluyang mangamba sa sariling kaligtasan. Ipinilig niya ang ulo at ilang beses na nagpikit mata. Kailangan niyang makaisip ng paraan kung paano makakatakas sa mala- impiyernong kinasasadlakan. Hindi siya maaring magtagal sa lugar na ito, kundi ay tuluyan siyang mapapahamak. Naalarma siya nang may maramdaman na mga paggalaw. Bumukas ang kawayang pinto. Mabilis siyang bumalikwas sa pagkakasandal sa pawid na digding tumayo at sinino ang pumasok sa kinaroroonang kubol. Pumasok ang lalaking naka-leather jacket kanina. She gasped at the sight of him. Kasunod nito ang isang binatilyo na sa tingin niya ay naglalaro sa labing-apat na taong gulang.
Malalim na ang gabi nang maalimpungatan si Rose. May kung anong magaspang na bagay na dumadama sa leeg niya. Pinilit niyang idilat ang nakapinid na mga mata para lamang manlaki nang mapagsino ang pangahas na nilalang sa tabi niya at tila demonyo sa pagkakangisi. At bago pa man siya makapiyok ay mabilis na tinakpan ng lalaki gamit ang nanlilimahid nitong kamay ang bibig niya. Nangatal siya sa takot. Nang mga sandaling iyon ay batid niyang nasa totoo siyang panganib. "Sshhh. Hindi na ako makapag-pigil sayo napakaganda mong babae. Para kang labanos sa kaputian," takam na takam na tinuran ng bandidong si Batik sa kanya. "Ikaw na ata ang pinakamasarap na karne na naligaw dito sa gubat kung sinuswerte nga naman. Kumbaga sa delata isteytsayd ka." patuloy pa ng lalaki. Ang mata nitong mabalasik ay napuno ng pagnanasa habang hinahagod siya ng tingin. Pangit na nga ang lalaki ay nagmukha pa itong satanas sa harap niya. Kulang na lang ay tubuan ito ng sungay. Pumalag siya nang m
Bagama't tila nauupos na kandila ang pakiramdam ay pinanatili niya ang malay. Nagulat siya nang marinig na napagibik si Batik. Sa nanlalabong mata ay pilit niyang binanaag ang lalaki. Labis ang kanyang pagkagitla nang makitang naka-angat ang mga paa nito sa lupa at sakal-sakal ng isang malaking bulto. Malakas na pinadapuan ito ng suntok sa mukha ng lalaking nanghimasok. Bumalandra si Batik at bumulagta. Sumargo ang ilong at binulwakan ng sariwang dugo ang bibig. Sinugod muli ito ng hindi nakikilalang lalaki at makailang ulit na tinadyakan sa dibdib. Hindi pa nakuntento at pinuntirya naman nito ang mukha ng bandido. Halos mabasag ang mukha ni Batik sa suot na combat shoes ng lalaking nangahas na atakehin ito. Gulapay at hindi na gumagalaw ang tampalasan. Sa wari niya ay nawalan na ito ng ulirat. Subalit hindi pa rin ito tantanan ng estrangherong lalaki. Napasinghap si Rose sa panghihilakbot. Ganoon pala ang pakiramdam ng makasaksi ng pagpatay. Nakakarimarim na tagpo
Akmang magpupumiglas na siya nang magsalita ang may-ari ng kamay. "Ako to." "Dimitri?" aniya at mabilis itong nilingon. Tinanggal ng lalaki ang suot na bonnet. Napasinghap ang dalaga nang tuluyan itong mapagmasdan. Nakaramdam siya ng kaluwagan ng loob. Sinuri ni Dimitri ang sugat niya na para bang malinaw nitong nakikita iyon Mabilis nitong hinablot ang bandana sa leeg at itinali sa kanyang binti sa parteng naroon ang sugat upang maampat ang pagdurugo. Sabay pa silang napalingon nang maulanigan ang paparating na mga yabag at nag-aanasang mga boses. "Halughugin ang gubat maging kasukal-sukalan nito. Maaaring hindi pa nakakalayo ang mga iyon. Dalhin niyo sa akin ng buhay ang babae at ang pangahas na pakialamero." Boses iyon ni Horan. Nanggagalaiti ito sa galit. Napatingin siya kay Dimitri, naroon ang pagkabahala at muling pagkabuhay ng takot. Nakatitig din ang lalaki subalit wala siyang mabanaag sa mukha nito na anumang reaksyon. Pinanatili nito ang pagiging kal
Pinaandar na muli ni Dmitri ang motorsiklo nito at nagpatuloy. Hindi pa man nakakabawi sa pagkabigla ay nanlaki ang mata ng dalaga nang maramdaman ang solidong masel ng lalaki sa tiyan. Juice ng mga inumin! Steely body, oh my Jeez! Nakaka-tense ang abs. Six or could it be eight packs? It makes her hormones unruly and agitating. Her body is trembling. Nakakahiya! Upang maiwasan ang labis na pagkailang ay inabala niya ang sarili sa paligid. Kung hindi siya nagkakamali ay madaling araw na. May gahibla na rin ng liwanag na sumisilip sa dako pa roon ng silangan. Rough road ang tinatahak nilang kalsada. Sunod-sunod ang pagkakalubak nila kaya't napapadalas ang higpit ng yakap niya kay Dimitri na mukhang hindi naman nito alintana. Malayo-layo na rin ang kanilang nalalakbay nang pumasok sila sa isang maliit na baryo. Huminto sila sa harap ng isang katamtamang bahay na hati sa semento at kahoy ang pagkakagawa. Napapalibutan ito ng mga nagtatayugang puno na hindi niya
Isa pa uling malalim na pagbuga ng hangin ang ginawa ni Dmitri. Tuluyan na siyang bumangon mula sa pagkakahiga. Kanina pa siya hindi komportable sa kanyang pwesto. Pinagkasya niya lang kasi ang sarili sa mahabang upuang yantok na nasa sala sa nakabaluktot na posisyon. Minabuti niyang maupo na lamang sa upuang yari sa kawayan. Sinulyapan niya ang nakapinid na pinto. Tahimik na sa kanyang silid patunay na maaaring mahimbing nang natutulog ang kanyang hindi inaasahang panauhin. Naisapo ng lalaki ang dalawang palad sa mukha, inihilamos, pagkuway tumayo at nagpabalik-balik ng lakad sa may katamtaman niyang sala. Andun iyong pinagkikiskis niya ang dalawang palad at muling mapapasulyap sa kanyang kuwarto. Hindi siya madalas magkabisita kaya ang kaalamang may ibang tao sa loob ng kanyang pamamahay ay nagdadala ng labis na alalahanin sa kanyang isipan. Nadagdag pa tuloy sa kanyang isipin ang estrangherang babae. Hirap tuloy siyang dalawin ng antok dahil sa bilis ng mga pangyayari.
Napukaw ang pansin ni Dimitri sa munting kaluskos sa bahagyang liwanag. Kinapa niya ang beretta sa tagiliran at nakiramdam sa paligid. Dama niya ang mga matang nagmamanman sa 'di kalayuan. Nang masigurong hindi panganib ang dala nito ay muli niyang itinago ang baril. "Labas na, alam kong ikaw iyan Bugoy. Baka manuno ka pa sa katatago riyan sa halamanan," aniya. Lumitaw ang binatilyo at mabilis na lumapit sa binata. "Kuyang, kumusta po si ma'am snow white?" Agarang tanong ni Bugoy at saglit na sumilip sa loob ng bahay. "Natutulog na siguro.Anong balita sa bundok?" usisa niya. "Patay na si Batik napuruhan mo po kuyang. Galit na galit si pinuno at mahigpit na pinag-hahanap si ma'am at maging ikaw. Ahh... ang ibig ko pong sabihin ay iyong, tumulong kay ma'am na makatakas." Sagot ng binatilyo. "Naghinala ba sila?" "Hindi pero inutusan niya akong paakyatin ka ng bundok. Inaatasan ka niyang siyang maghanap sa dalawang tumakas. Hinigpitan na rin ang pagbabantay sa San Fab