THIRD PERSON:
Pagkalabas ni Mira sa Room 305, dali-dali siyang nagtungo sa staff room para mailagay muna ang mga chocolate sa locker niya. Habang inaayos ang mga ito at tiniyak na maayos ang pagkakatabi, narinig niya ang tinig ng kanyang tita na sumisigaw mula sa labas ng pinto.
“Mira… anak, bakit?” tanong ni Tita Marlyn, halatang nagtataka sa pagmamadali ng pamangkin.
“Tita… mabait po yung client sa Room 305!” sagot niya, sabay kuha ng isa sa mga chocolate at ipinakita. “Tingnan niyo po! Binigyan pa niya ako ng mga ito, at isa… ito para naman po sa inyo.”
Napangiti si Tita Marlyn, at bahagyang napatingin sa paligid bago tumungo sa locker ni Mira. “Wow, ang sweet naman niya. Thank you anak."
"Halos ka edaran niyo po ni Inay, akala ko nga Tita papagalitan niya ako kanina kasi diko namalayan na nailagay ko pala sa basket yong pandesal na baon ko."
"Oh di anong sabi sayo?"
“Hindi siya masungit at parang hindi din siya maarte, kagaya ng inaasahan ko kanina. Humingi pa nga po siya ng pandesal,” kwento niya.
“Talaga? Eh di ikaw naman ngayon ang walang pandesal, hahaha!” natawa si Tita Marlyn, halatang natuwa rin sa sitwasyon.
“Siya… bilisan na natin, maraming guest ang dadating, at gawa ng uuwi na rin daw ang CEO nitong hotel,” paalala ni Tita Marlyn habang inaayos ang mga gamit.
“Opo,” sabay dali ng pagtango ni Mira, at magkasama silang lumabas ng staff area, nagmamadali upang hindi madatnan ng masungit na supervisor.
Habang naglalakad silang mag-tita palabas ng staff area, hindi maiwasan ni Mira ang mapangiti pa rin. Ramdam niya sa kamay ang lamig ng tsokolate na hawak, parang may kakaibang saya na idinulot nito sa kanya. Hindi naman lagi akong natutuwa sa mga ganito… pero kakaiba siya. Iba ang dating ng client na ‘yon, bulong ng isip niya, sabay pigil ng sarili na magpaka-excited.
Nang makarating sila sa lobby, agad nilang naramdaman ang pagbabago ng hangin—mas naging abala, mas mabilis ang galaw ng mga tao. May mga staff na patakbo-takbo, may nag-aayos ng bulaklak sa gilid, at ang ilan nama’y nagbubulungan tungkol sa nalalapit na pagdating ng CEO.
“Anak, d’yan ka muna sa front desk. Ako na sa kabilang side,” utos ni Tita Marlyn, sabay lingon pa muli sa kanya na may ngiti. “At Mira, ingat ka palagi, ha? Hindi lahat ng mababait ay mababait talaga.”
Tumango siya, pilit na ngumiti, at saka pumunta sa puwesto.
****
****
THIRD PERSON
“Nauna na ang ina mong umuwi ng Pinas,” sambit ni Mr. Lim, habang nakatitig sa anak niya, hawak ang tasa ng kape.
“Hanggang ngayon, nagtatampo pa rin iyon, Dad,” tugon ni Dominic, may halong biro sa tono, kahit halatang alam niyang may tensyon sa paligid.
“Hangga’t hindi mo tinutuloy ang wedding niyo ni Monica, oo—magtatampo siya,”
Napabuntong-hininga si Dominic, at bahagyang napapailing. “Dad… kailangan pa ako ng hotel. Wala pa sa vocabulary ko ‘yung magpakasal ngayon…” sabi ni Dominic, may sarcastic na smirk. “Alam mo na, work first, love later, diba?”
"Work first, love later?!" bulyaw ni Mr. Lim, halos pasabog ang tinig. "Hindi ito biro, Dominic! Alam mo ba kung ilang tao ang umaasa sa desisyon mo?”
“Alam ko naman, Dad… pero bakit kasi kayo ni Mom ang nauunang magdesisyon? Alam niyo namang di ko gusto si Monica. At mas gugustuhin ko na lang magpayaman kaysa ipakasal niyo ako sa baabeng di ko naman mahal."
Tahimik sandali si Mr. Lim. Pinagmamasdan ang anak. Alam niyang mailap si Dominic sa mga babae—palaging may dahilan, palaging may paliwanag. Ngunit higit pa riyan, alam niyang sabik ang ina ni Dominic na makita itong mag-asawa, lalo na’t siya mismo ang nag-set ng wedding plans. At sa kabila ng lahat, hindi sumipot si Dominic sa wedding plan nila ni Monica.
Napabuntong hininga na lamang si Mr. Lim. "Kakausapin ko na lang ang parents ni Monica, kaya mauna ka na din umuwi. Dahil sa ginawa mo, baka masira pa ‘yang hotel na inaalagaan mo sa kalokohan mo!” bumulong si Mr. Lim, halatang galit at frustrated.
Dominic, na parang walang pakialam pero may halong kaunting joke, ngumisi at humarap sa ama. “Ahhh… Dad, Dad… alam mo, parang gusto ko lang mag-‘test drive’ ng drama nyo. Pero okay lang, promise, hindi ko naman itatapon ang hotel… well, hindi pa naman,” sabay wink, para parang nagpapatawa sa tension.
“Hindi ito biro, Dominic! Isa kang responsableng CEO sa hotel na iyon, hindi puwede puro kalokohan!” halos pasabog na tinig ng kanyang ama, kasabay ng biglang pagbagsak ng kamao nito sa lamesa.
Bahagyang nag-shrug si Dominic, pero halata ang higpit ng kapit niya sa hawak na cellphone. Pilit siyang ngumiti, nakatago sa ngiti ang inis at kaba.
“Alis na ako, Dad. 1 PM ang flight ko, baka maiwan pa ako ng eroplano.” Kumaway pa siya, pero bago tumalikod ay saglit siyang napabuntong-hininga—isang hiningang mabigat, na tila ba sinusubukan niyang ilabas lahat ng bigat na hindi niya masabi.
Napakamot na lang sa batok ang kanyang ama, pero hindi na rin nito napigilan ang mabigat na titig habang pinagmamasdan ang anak na palayo.
Flashback:
Tatlong linggo silang nagtagal doon, dala ng kagustuhan ng kanyang ina. Akala niya’y simpleng bakasyon lang—pahinga sa gitna ng nakakapagod na pamamalakad sa hotel. Kaya naman pumayag siyang iwan pansamantala ang trabaho.
Ngunit laking gulat niya nang malaman ang totoong dahilan: ang biglaang kasal nila ni Monica. Isang plano ng kanyang ina na itinago sa kanya. Sa halip na bakasyon, isang kasal pala ang pinuntahan niya.
At sa mismong araw na iyon… tumanggi siya.
“I’m sorry, Mom… pero hindi ko kayang gawin ito ang gusto mo.” Ang malamig ngunit mariin niyang tinig ang siyang nagpatigil sa lahat ng preparasyon.
Ang saya sa mukha ng kanyang ina ay napalitan ng tampo at galit. At mula noon, tila ba isang malaking lamat ang nabuo sa pagitan nila.
Bumalik siya sa kasalukuyan. “Mom will never forgive me for that,” bulong niya sa sarili, habang tinatabunan ng biro at tawa ang bigat ng alaala.
Habang naglalakad sa corridor, iniisip ni Dominic ang kabigatan ng responsibilidad, ang inaasam na kasiyahan ng ina, at ang kanyang sariling kagustuhan na hindi magmadali sa pag-ibig. Bahagyang ngumiti siya sa sarili, may halo ng pagka-joker at pagka-maangas—tulad ng laging signature niyang estilo sa buhay.
*****
Pahapon na at oras na ng meryenda. Lumapit si Joy, isa sa mga madaldal at palakaibigang katrabaho ni Mira, at biglang umakbay dito.
“Mira, sabay ka na sa’min,” masiglang aya ni Joy, habang kasama ang ilan pang mga katrabaho na halatang excited magkasama-sama.
Bahagya lamang umiling si Mira, saka mahina ang tinig na sumagot, “Kayo na lang… may gagawin pa ako eh.”
Nakita niya ang liwanag sa mga mata ng mga kasama, saka unti-unting kumupas nang muli siyang tumanggi. Ramdam niya ang bigat ng katahimikan, kahit pilit pa rin silang ngumiti.
Ito na naman ang palaging dahilan niya tuwing nagyayaya ang mga kasama—isang simpleng palusot para hindi na siya pilitin. At dahil kilala na siya ng lahat, alam nilang bihira, kung hindi man imposible, na makisama si Mira sa ganitong kasayahan.
Hindi naman sila sumusuko. Kahit tatlong buwan na siyang nagtatrabaho roon at kahit minsan hindi pa siya napapayag, patuloy pa rin silang nagbabakasakali. Umaasa sila na kahit isang beses man lang, makakasama nila si Mira sa simpleng meryenda o bonding.
Ngunit hanggang ngayon, nananatili pa rin siyang mailap—tahimik, abala sa trabaho, at palaging nasa sariling mundo. Dahil dito, napabansagan na siya ng mga katrabaho bilang “Intro-staff”—maikli para sa introvert staff. Isang bansag na may halong biro pero totoo rin sa mata ng lahat.
“Aysss, ano ba ‘yan…” maktol ni Joy, sabay irap na may halong biro. “Okay, ikaw bahala. Pero sana minsan sumama ka rin.”
Tahimik lang si Mira at ngumiti nang tipid, pilit na itinatago ang tunay na dahilan. Hindi naman siya suplada—nagtitipid lang talaga. Nahihiya siyang makita ng mga katrabaho na ang baon niya ay simpleng tinapay lang, o kung minsan ay kanin na ang ulam ay itlog.
Sa loob-loob niya, gusto rin naman niyang makisama. Pero ayaw niyang maging tampulan ng tanong o, mas masakit pa, kaawaan. Kaya mas pinipili niyang magkunwaring abala sa trabaho, kahit minsan ay ramdam niyang may parte ng sarili niyang gusto ring sumama at tumawa kasama nila.
Pagkatapos niyang umiwas kay Joy at sa mga kasamahan, dumeretso si Mira sa paborito niyang tagpuan—isang lugar na siya lang ang nakakaalam. Sa likod ng hotel, may isang malaking puno na nagsisilbing silong at takbuhan niya tuwing gusto niyang mapag-isa. Doon, may isang lumang bench na tila nakalaan lang para sa kanya.
Tahimik siyang umupo, inilapag ang bag sa tabi at saka dahan-dahang inilabas ang chocolate na ibinigay ng client kanina. Ito ang magiging meryenda niya. Sa bawat kagat, ramdam niya ang tamis na kahit papaano’y bumabawas sa bigat ng araw.
Kukuyakoy pa siya habang ngumunguya ng chocolate, pinagmamasdan ang langit na unti-unti nang namumula dahil papalubog na ang araw. Sa ganitong mga sandali, pakiramdam ni Mira’y siya lang ang tao sa buong mundo—malayo sa ingay, malayo sa mga tanong, at malayo sa mga mata na baka maka-alam ng sikreto niyang simpleng baon.
THIRD PERSON:Pagdating ni Dominic sa mansyon, sinalubong siya ng katahimikan. Unusual iyon para sa malaking sala ng kanilang bahay na kadalasang puno ng ilaw at alingawngaw ng boses ng mga katulong. Napatigil siya nang makita ang kanyang ina—nakaupo, nakataas ang kilay, at nakapulupot ang mga braso na para bang matagal nang naghihintay sa kanya. Iba ang awra ng mukha nito—seryoso, matalim, at halatang mainit pa sa pinagdaanang usapan.Nakatayo naman sa gilid ang kanyang ama, hawak pa ang tasa ng kape, tila kakagaling lang sa isang diskusyon kasama ang ginang.“Mom? Dad?” tawag ni Dominic, medyo nag-aalangan habang naglalakad papasok sa sala.“Buti naman at dumating ka na, Dominic,” baling ni Mr. Lim, malamig ang tono ngunit may bahid ng pagod.“Bakit, Dad? Anong nangyayari? Mukhang napaka-seryoso niyo naman ata ni Mom.” Pabiro pa niyang tanong, sinusubukan gawing magaan ang atmosphere, saka siya lumapit sa kanyang ina at hinalikan ito sa pisngi. Ngunit nanatiling tahimik si Doña Cele
THIRD PERSON:“Bilang bahagi ng Hospitality Showcase, ipapakita natin sa VIP guests ang aming mga best-sellers—mula sa masasarap na appetizer, main courses, hanggang sa dessert. Sa ganitong paraan, hindi lang nila matitikman ang ganda ng hotel amenities, kundi pati ang culinary excellence na tanging La Tavola lang ang makapagbibigay,” paliwanag ng head chef, na isang half Italian, half filipino, habang pinapatingin ang buong management team sa eleganteng layout ng menu at presentation ng mga pagkain.Isa-isa niyang ipinakita ang ilan sa mga specialty ng restaurant: ang handmade gnocchi na may creamy truffle sauce, risotto na may seafood at saffron, wood-fired Margherita at Quattro Formaggi pizza, at ang tagaytay-inspired tiramisu. Ipinakita rin niya ang iba pang dishes—mga antipasti platter na puno ng prosciutto, mozzarella, at sun-dried tomatoes, pati na ang selection ng mga fresh salads at artisan bread.“Lahat ng ito ay inihahanda ng aming skilled chefs, gamit ang sariwang sangkap a
THIRD PERSON:“Anak, nakakagulat naman ang amo mong iyon,” ani Aling Carmen habang papasok sila sa loob ng bahay. “Walang kaarte-arte, kahit halatang sanay siya sa marangyang buhay.”Napangiti si Mira at bahagyang tumango. “Sabi ko naman po sa inyo, Nay, mabait siya. Kahit noong una, paran masungit siya, pero habang tumatagal, iba pala ang ugali. Hindi niya ako tinitingnan na parang alalay lang.”Huminto si Aling Carmen sandali at tinitigan ang anak, bago ngumiti nang malapad. “Kung tutuusin, anak, maswerte ka rin. Hindi lahat ng amo, ganyan ang asal. Yung iba, kahit kapwa tao nila, tingin nila mababa kapag wala kang pera. Pero si Doña Celestine… iba. Ramdam kong may malasakit siya sayo.”Bahagyang napayuko si Mira, marahang kumapit sa braso ng ina. “Oo nga po, Nay. Kaya parang… kahit nakakapanibago, mas gumagaan yung pakiramdam ko kapag kasama ko siya.”Napansin ni Aling Carmen ang kakaibang kislap sa mga mata ng anak, na para bang may iniingatang paghanga at respeto kay Doña Celesti
THIRD PERSON:Pagkatapos ng mahabang oras ng pamimili, dinala naman siya ni Doña Celestine sa isang mamahaling Italian restaurant. Sa unang tingin pa lang ni Mira sa loob, agad siyang napatigil—ang mga gintong chandelier na nakasabit, ang mamahaling carpet, at ang malalaking painting sa dingding ay halos hindi nagkakalayo sa pagka-elegante ng resto na dati niyang pinagtatrabahuhan. Ngunit may malaking pagkakaiba: doon, siya ang naglilingkod; dito, siya ang pinaglilingkuran.Nakasunod siya sa ginang habang inihahatid sila ng waiter sa kanilang reserved table. Pagkaupo, agad lumapit ang mga staff, sabay-sabay na maayos ang kilos—parang ritwal ng karangyaan. Isa-isang nilalatag sa kanilang harapan ang mga plato, baso, at kubyertos, at maya-maya’y dumating na rin ang iba’t ibang pagkain.Naamoy ni Mira ang nakakagutom na aroma ng pasta na may halong herbs, ang mainit na tinapay na may butter, at ang rich na sauce ng pizza na nilapag sa gitna ng mesa. Napakuyom siya ng palad at napakapit s
THIRD PERSON:Nasa kabilang boutique na sila, ngunit halata pa rin ang bahagyang inis ng ginang. Agad namang nagbago ang kanyang mood nang mapansin niya ang magalang na pagbati at maayos na paglapit sa kanila. Sa sandaling iyon, pinaupo na sila ng mga staff, at ramdam ang maingat na pag-aasikaso sa bawat galaw nila.Abala si Doña Celestine sa pagpili ng mga damit. Nakaupo siya sa upuan habang isa-isang ipinapakita ng mga staff ang mga naggagandahang disenyo. May ngiti sa labi ng ginang, at halata ang respeto at paggalang ng lahat sa loob ng boutique. Ang mga ilaw ay malambot at kumikinang sa mga mamahaling tela, habang ang mga shelves at racks ay maayos na nakaayos, na para bang bawat piraso ay isang alahas na ipinagmamalaki.Kung sa naunang pinuntahan nila ay mahigpit ang seguridad at tila may kayabangan ang mga empleyado, dito nama’y ibang-iba ang hangin. Malumanay, magiliw, at halos may halong pag-aalaga ang paglapit ng mga staff sa kanila. Halos nararamdaman ni Mira ang katahimikan
THIRD PERSON: Unang hakbang pa lang ni Mira sa loob ng engrandeng department store ay tila nanikip na ang kanyang dibdib. Kumikinang ang bawat sulok—mula sa malalaking chandelier na nakasabit sa kisame hanggang sa sahig na parang salamin kung saan malinaw na nakikita ang kanyang repleksyon. Hindi niya alam kung saan ibabaling ang tingin, dahil sa bawat gilid ay nakahilera ang mga mamahaling damit, sapatos, at bag na tanging sa mga magasin niya lang dati nakikita. Ramdam niya ang kaba sa dibdib. Para bang bawat segundo ay natatakot siyang may mahawakan o masagi at baka biglang mapresyuhan ng hindi niya kayang bayaran. Hindi ito ordinaryong lugar para sa kanya—ito ang mundo ng mga taong sanay sa karangyaan. Ngunit sa tabi niya, si Doña Celestine ay naglakad na parang reyna sa sariling palasyo. Maayos ang tindig, may kumpiyansa sa bawat galaw, at halos sabay-sabay ang pagbibigay-galang ng mga staff na agad yumuyuko at bumabati. “Good morning, Doña Celestine!” halos sabay-sabay na bat