Umugong ang tenga ko nang isang malakas na sampal ang dumapo sa pisngi na nagdulot ng awtomatikong pag-atras ko. Nalaglag naman ang panga ko nang hawakan ang kanang bahaging parte nito nang makaramdam ng pag-kirot na paniguradong nagkaroon pa ng bakas.
“Huwag ho, maawaa na kayo!"Sa kabila ng panginginig ng buong katawan ay hindi ko inaasahan ang pag-bukas ng bibig ko para magmakaawa.Nagmistulang kutsilyo ang titig nito sa akin. Naliligo sa pawis ang mga palad ko nang ikapit ko ito sa kabilang braso.“Maawa? Naglolokohan ba tayo rito? Ikaw ba, naawa ka ba sa ‘kin nong ipinahiya mo ako kanina sa labas? Wala ka talagang magandang dulot sa akin!"Halos mapatalon ako sa pagkagulat nang marinig ang mala-bombang sumabog na bulyaw nito sa akin. Sumulyap ako sa mga bubog na nagkalat sa sahig at mariing namang napalunok nang magtama ang paningin naminh dalawa.Yumuko na lamang ako. Hindi ko kayang titigan ng matagal ang mga mata nitong mas masahol pa sa kumukulong tubig ang init.“Pasensya na po, hindi ko po talaga sinasadya na masunog ang ipinaluluto ninyo," panghihingi ko ng despensa.Nakararamdam ako ng paninikip ng dibdib sa takot.Bago pa man ako tumingin aa kaniya'y isang kamao naman ang lumipad sa mukha ko dahilan para tuluyan akong bawiin mula sa pagkakatayo.Halos sumabog na ang dibdib ko sa lakas ng kabog na nanggagaling sa wasak kong puso. Nagdidilim ang paningin, hinugot ako ang natitirang lakas para kaagad na makatayo nang makarinig ako ng mabibigat na yabag mula sa kaniyang sapatos at marahang umatras papalayo sa kaniya.“Huwag po ninyo akong saktan," ani ko.Sapilitan akong napahinto sa pag-atras nang maramdaman ang paghampas ng likod sa matigas na pader. Kahit pa ayaw ay wala akong nagawa bukod sa buksan ang mga mata para harapin siya.Nakita ko pa ang paglagok nito sa bote ng alak bago pa muling ibinaling ang paninging hindi ko gugustuhing makita kung mayroon lang akong pagpipilian.Nasunog ko lang naman ang ipinaluluto niyang pulutan. Alam naman niyang hindi ko sinasadyang gawin iyon dahil natabunan ako ng ga-bundok na mga gawain. Ang lahat naman ng iyon ay mga pag-uutos nila.Hindi rin naman siguro nila ako masisisi kung naiwan kong nakabukas ang kalan dahil inuna ko sila, ‘di ba?“Pasensya? Sa tingin mo ba'y maaayos n'yan ang lahat? Napahiya na nga ako sa mga bisita, nagsayang ka pa ng pagkain!" natigilan ako nang marinig iyon. Tila ba, walang kapatawaran ang ginawa kong kasalanan base sa pagkakasabi niya.Naramdaman ko ang mainit na likidong tumulo mula sa noo ko, gamit ang palad ay marahan ko itong pinunasan. Naghahalong dugo at pawis ang nakita ko nang tingnan ko kung ano ito.Nanatili akong tahimik, hindi alam kung saan ilulugar ang paningin. Tila kakainin ako ng sistema sa t'wing ibinabaling ko ang paningin sa mga nasayang na pagkain.Isang malakas na sigaw ang napakawalan ko nang maramdaman ang paghila nito sa buhok ko papalapit sa kaniya. “Wala kang kwenta!" bulyaw nito sa tenga ko.Ramdam ko ang pagpipigil nito sa sarili ngunit nasasaktan pa rin ako sa pagsabunot niya kaya't walang dahilan para maipanatag ko ang kalooban. Tuluyang sinakop ng naghahalong amoy ng alak at bagoong mula sa kaniyang bibig ang ilong ko dahilan para mapasinghap ako ng hangin.Bumagsak ang katawan ko sa malamig na sahig nang bitawan niya ang pagsabunot sa buhok ko. Naglakas ako ng loob para tapunan siya ng tingin sa kabila ng panlalabo ng paningin.“A-Ano ho ba ang gusto ninyong gawin ko? Lumuhod sa harapan ninyo para lang mapatawad mo ako? Tao lang din ho ako't nagkakamali!"Ipinatong niya ang kamao sa beywang at nakalolokong tumingin sa akin. “Huwag na, kulang na kulang pa ‘yang pinagsasabi mo at gusto mong gawin ko?" sigaw niya matapos ibato sa akin ang hawak na bote. Mas'werte pa rin ako dahil nakuha kong umilag doon. “Maghanap ka ng trabaho dahil wala nang saysay kung bakit binuhay pa kita." dagdag pa niya.Hindi ko na napigilan ang pagbagsak ng mga luhang kanina ko pa pinipigilan. Nagpaulit-ulit sa isipan ko ang mga masasakit na salita nitong niyuyurakan ang pagkatao ko.Nagsimula akong maghanap ng pagkakakitaan noon para lang matustosan ang kanilang mga bisyo ngunit siya pa ang may lakas ng loob para sabihin iyon?“Hindi pa ho ba sapat na ibigay ko ang lahat ultimo ang sarili kong buhay para lang maging mabuti sa paningin ninyo?" nanginginig ang boses kong nagtanong.Umiling lamang ito sa ‘kin bilang kasagutan.Nagmistulan akong binuhusan ng malamig na tubig nang magsimula kong maramdaman ang panginginig ng katawan. Pasimple akong dumampot ng bubog malapit sa ‘kin, magagamit ko ito para madepensahan ang sarili kung sakaling mayroon pa siyang binabalak na gawin.“Tangina, Brando! Ano na namang ginawa mo?"Nakarinig ako ng pamilyar na tinig mula sa hindi kalayuan na nagnakaw ng atensyon ko kaya't minadali ko ang sariling sumulyap dito.“I-Inay..." utal ko. Mariin akong napapikit nang yapusin niya ako ng mahigpit. Marahan kong pinunasan ang luhang tumulo mula sa mukha ko gamit ang nanginginig na palad.Mahigpit niyang hinawakan ang kamay ko at marahang hinila para tulungan akong maibalik sa pagkakatayo. “Brando, tangina! Ginawa mo ang lahat ng ito dahil d'yan sa nasunog ninyong pulutan? Ang babaw mo!"“Wala kang alam sa kahihiyan na ginawa n'yan kaya tumahimik ka!" bulyaw naman nito. Nanginig ang katawan ko nang muling makarinig ng pagkabasag ng isang bagay.Pinunasan niya ang mukha ko. “Pasensya ka na't nahuli ako ng dating. Umalis na tayo rito, halika sa salas para magamot ko ‘yang sugat mo." aniya. Marahan pa niyang inayos ang nagulong buhok ko.“D'yan ka na muna't kukuha lang ako ng gamot, ah? Babalik ako," saad niya nang makaupo ako sa upuan. Nakita ko pa siyang nagpailing-iling matapos tumalikod sa akin.Naiwan akong nakatulala. Hindi ko mapigilan ang sariling alalahanin ang nangyari kanina.Oo na't nagkamali ako, ngunit hindi ko malaman kung bakit ganoon na lamang ang galit niya sa akin, magmula pa nang mapunta ako rito. Simula noon, lagi na lang niyang ibinubunton sa akin ang mga pangarap niyang hindi naabot.“Malas ka, namatay ka na lang sana," saad ko sa isipan. Ito ang mga katagang lumalabas sa kaniyang bibig kapag galit na siya sa akin noon.Hindi ko makalilimutan ang lahat nang ‘to. Inilulugmok niya ako sa komplikadong sitwasyon para mas lalong maghirap.“Ano ba kasing nangyari, Isabelle?" mabilisan niyang nakuha ang atensyon ko nang makarinig ng pagkabahala sa tinig niya.“Pinagtawanan ho kasi siya ng mga kaibigan niya nang tikman nila ang adobo na iniluto ko. Hindi ko naman ho inaakalang sunog pala ang iniluto kong ‘yon," ani ko. Napalunok ako matapos sabihin sa kaniya ‘yon.Napangiwi na lang ako nang simulan niyang idampi ang bulak na may alcohol sa sugat ko. Nagsimula na namang umipon mula sa gilid ng mga mata ko ang mga luha na sa kahit anong oras ay maaari na namang kumawala.“Pagpasensyahan mo na lang ha, alam mo naman ang ugali n'yan. Nag-usap na nga kami patungkol sa panana–”Nagsalubong ang kilay ko dahil sa pagkagulat sa sinabi niya. Naramdaman ko rin ang paghinto ng kamay niya. Blangko lang ang mukha niyang nakatitig sa akin.“K-Kinausap? Inay, bakit ho?" utal kong nilinaw ang tanong na bumagabag sa isipan ko.Pinipigilan naman niya ang asawa sa t'wing nakikita niyang sinasaktan ako ngunit hanggang salita lang siya. Hindi rin naman tumitigil ito sa pagbunton sa galit sa akin ngunit ipinagtataka ko ang kaniyang sinabi dahil wala siyang lakas ng loob para gawin ang bagay na ‘yon kapag sila lang dalawa ang magka-usap.“Wala. Pagkatapos ng maraming taon na nakikita kitang sinasaktan niya, gusto ko namang maranasan mo ang pagmamahal niya bilang isang ama." sagot niya. Mataman pa niyang hinihimas-himas ang buhok ko.“Sa tingin niyo ho ba ay tatanggapin niya ako bilang anak niya? Natatakot ho ako sa gusto niny–"“Matilda, halika nga rito!" boses ng tiyuhin ko ang nagwagi mula sa looh ng kwarto. Nagtama ang paningin namin ni Inay.”Hay naku, magpapabili na naman ‘yan ng sigarilyo," aniya habang kinakamot ang ulo. “Oh siya, maiwan muna kita, ha?" paalam niya sa akin. Tumango na lang ako bilang sagot.Ibinaba niya ang mga hawak sa mesa't nagmadaling pumunta sa kinaroroonan nito.Nanatili akong nakatahimik sa upuan, sinusubukang isipin kung bakit siya nagmamadali.Kinuha ko ang salamin at marahan itong itinapat sa mukha ko. “Hindi ito ‘yung pinapangarap mo," saad ko sa sarili habang binibigyan ng mahihinang sampal ang pisngi.Dinadalangin kong sana ay magising na sa bangungot ng kahapon.Sinuklay ko ang buhok habang pinagmamasdan ang miserableng inabot ng pagmumukha ko. Napakunot ako ng noo nang mayroong bagay na kumalabog sa sahig mula sa kwarto.“Nagpapalason ka na naman sa babaeng ‘yan, sa akin ka makinig. ‘Wag kang magpanggap na mabuting tao d'yan. Tangina, alam kong timawa ka rin sa pera kaya ‘wag mo nang pag-isipan ‘yan dahil napakalaking halaga nito, sapat na para maiahon tayo sa putikan!"Ang buong akala ko'y panandalian ko nang makalilimutan ang nakadadalang gabing ito ngunit mas naging paralisa ako nang marinig iyon.Wala akong nagawa kundi kagatin na lang ang labi habang iniisip ang mga salitang narinig na tumatak sa puso‘t isipan ko.Ano bang pinag-uusapan nila?Nakakadiring isipin na handa silang gumawa ng ilegal para lamang kumita ng pera. Ano na naman kaya ang gagawin nila?Naibaba ko ang suklay nang magtama ang paningin namin matapos itong iluwa ng pintuan. Panandalian ko na lang ipinikit ang mga mata.“Nakuha mo pa talagang tingnan ako sa mga mata ko, ‘no? Tumayo ka d'yan at linisin mo ‘yang mga kalat bago ko pa ipakain sa ‘yo iyan." Tumango na lamang ako sa kaniya. Wala akong lakas ng loob para tingnan ang mga mata nito dahil halos bangungutin ako ng gising sa t'wing nakikita ang madilim niyang mukha.Nakatatak na roon sa mala-aso niyang mukha ang kasamaan.Kahit kailan. Kahit alam naman niyang wala akong ginagawang masama ay ganito ang pakikitungo niya sa akin. Mas masahol pa sa demonyo ang ipinakikita nitong ugali sa akin. “P-Pasensya na ho ulit," mahinang bulong ko. Pinakinggan ko lang ang tunog ng mga mabibigat na hakbang nito hanggang sa makalayo sa akin.Inaamin ko na may kasalanan ako ngunit hindi ko lubusang maisip kung bakit halos ibunton niya sa akin ang lahat. Hindi naman niya kailangang parusahan ako ng ganito. Tumayo ako mula sa kinau
Naguguluhan ang isip ko nang marahan kong ibinalik ang paningin sa monitor at matamang pinagmasdan ang mga lalaking hayok na hayok sa laman. Humugot ako ng isang malalim na paghinga nang nagmistulang blangkong papel ang isipan ko. Hindi manlang ako nakapagsalita na animo'y tinakasan na naman ng boses.Delikado. Alam kong posibleng mangyari ito sa akin kung tatanggapin ko ang inaalok nito ngunit natatakot din naman ako sa kung anong pwedeng mangyari sa akin kapag umuwi akong walang napala.“Hoy, bruha ka! Huwag mong sayangin ang oras ko dahil kahit pa kinausap na ako ng tiyahin mo patungkol dito ay gusto kong sa ‘yo mismo manggaling ang desisyon. Mahirap na, madumi pa naman ang isip ng tiyahin mong si bruhilda!" Nakapameywang pa ito nang tapunan ko ito ng tingin atsaka mataray na hinawi ang buhok. Mariin na naman akong napalunok nang makita ang malalaking halaga ng perang ipinapamaypay niya sa sarili. Nagniningning ito sa aking paningin na kasing-tulad ng bituwin sa kalawakan. Hind
“Mga tarantado, magsilayas kayo rito!"Isang malakas na tinig ang pumukaw ng atensyon ko matapos kong makababa ng sasakyan. Mariin pa akong napapikit nang bulagin ako ng mataas na sinag ng araw.Kumunot ako ng noo at marahang tinapunan ng tingin ang kinaroroonan ng tinig. Nalaglag naman ang panga ko nang makita ang mga puto na nagkalat sa sahig.Nasapo ko ang dibdib nang panandaliang mapatingin sa paligid, hindi maipagkaka-ila na hindi nakakuha ng atensyon ang pangyayari. Hinigpitan ko ang hawak sa bitbit na bayong atsaka kumaripas ng takbo papalapit dito.“Okay lang ho ba kayo?" nag-aalalang tanong ko matapos itong pantayan ng upo. Nadurog ang puso ko nang magtama ang paningin namin ng matandang babae. Nakapinta sa mukha nito ang sakit. Hindi man lang ito kumibo sa akin at sinimulan ang pagpulot sa kaniyang mga paninda.“At ikaw na pokpok ka, anong ginagawa mo rito?"Suminghal ako nang marinig ang litanya ng babaeng unggoy sa harapan ko. Mataman kong kinilatis ang buong pagkatao nit
“Shit." dinig kong bulong nito.Maihahalintulad ko ang boses at pamimikas mito sa isang sundalo. Nakapalikod sa pananalita nito ang pagiging estrikto. Buong-buo ang boses niyang nanaig sa pandinig ko.Nakita ko pa ang pag-irap nito sa akin bago buksan ang pintuan at tuluyang sumakay sa kotse at simulang buksan ang makina nito.Nagmistulang dumaan ang anghel sa harapan ko dahil hindi manlang ako nakagalaw kaagad sa aking kinatatayuan. Pinagmasdan ko lamang itong bumarurot papalayo sa akin, wala salitang nakuhang kumawala sa bibig ko.Nabalik na lamang ako sa wisyo nang mapansing nakuha ko na naman ang atensyon ng mga tao sa paligid. Hindi katulad kanina'y mayroon ng hawak na telepono ang mga ito ngayon.Sa kagustuhang makatakas sa pinangyarihan ay kaagad akong kumaripas ng takbo papalayo sa lugar na ito.Nakaaawang mga tao dahil nagpapakain na ang mga ito sa sistema ng makabagong teknolohiya. Pabagsak akong naupo sa upuang kahoy. Hinilamusan ko rin ng tubig mula sa bote ang pagmumukha
Kasabay nang malakas na paghampas ng hangin sa mukha ko ang unting pagbuhos ng mga luha ko. Tila ba unti-unting kinikitil ang buhay ko nang minsan akong tumingin sa talampakang naliligo na sa dugo.Halos maging estatwa ako nang maramdaman ang mga kamay nitong marahang lumalayag patungo sa beywang ko.Nanlalamig ang buong katawan. Hindi ko magawang takasan ang reyalidad dahil animo'y nasa isang laro lamang ako na ako ang taya.Sa gitna ng kawalan ng pag-asa ay mariin akong napalunok na parang mayroong tinik na pumipigil sa akin para gawin ang bagay na ito.“H-Hindi kita maintindhan. P-Pasensya," Sapilitan akong napatingin sa kalawakan nang higpitan nito ang pagsabunot sa akin. Kitang-kita ko ang maliwanag na bituwin sa gitna ng kadiliman. Alam kong imposible ngunit sa puntong ito ay ipinapanalangin kong sana ay maging katulad din ako nito na kumikinang kahit sa gitna ng kawalan ng ilaw.“This isn't enough," saad nito na talaga nga namang pinagdiinan pa ang bawat salita.Hindi ko siya
Iginala ko ang paningin nang magkaroon ng lakas ng loob para harapin ang reyalidad. Alam kong walang magagawa ang pagdukdok ko rito. Sa puntong ito, kailangan kong magpanggap na matapang.Nakaharap ako sa isang malaking telebisyon na sapat na ang laki para makita ko ang repleksyon ng buong katawan. Mayroong itim na chandelier ang nakasabit sa gitna ng kwarto. Mahina lamang ang sinag ito, komportable ito sa aking paningin.Umalalay ako sa lamesa para makatayo.Tumingkayad pa ako para lamang makalakad.“Kailangan kong makatakas," saad ko sa isipan.Ito lamang ang litanyang tumatakbo sa aking isipan.Wala akong ibang paraang maisip kundi ang humanap ng paraan para makalabas sa silid na ito.Naiwan ko nga pala ang telepono ko. Malas!Ipinag-krus ko ang braso nang makaramdam ng lamig. Nababalot ako ng takot na unti-unting lumalamon sa sistema ko.Hindi ko alam kung saan ako dinala ng lalaking iyon. Hindi pa rin talaga ako makapaniwala na magagawa niya iyon sa akin, na may itinatago itong p
Malalim akong humugot ng hingin nang dumampi ang mga palad sa seradura ng pintuan. Nagdalawang-isip pa nga ako bago ko marahang binuksan iyon.Dumadagundong ang dibdib ko nang makitang walang tao sa loob ng silid. Marahan akong naglakad patungo sa couch at naupo na animo'y mayroong mababasag kung bibiglain ko ang kilos.Kinuskos ko ang mabibigat na talukap ng mga mata. Kulang na kulang ako sa tulog. Hindi ako pinatulog ng konsensiya ko kagabi. Takip ang bibig, marahan kong ibinuka ang bibig para humikab atsaka marahang iginala ang paningin sa bawat sulok ng silid.May kalakihan din ito kumpara doon sa kwartong tinulugan ko kagabi. Mayroong mga bookshelves ang nakapaikot sa kwartong ito dahilan para magmukha itong libraryo. Dumikit ang paningin ko sa desk nang balingan ko ito ng atensyon. Mayroong mga papel na nakapatong sa ibabaw noon dahilan para magtaka ako.Siya ngang napakadami ng trabahong ginagawa nito. Hindi na rin nakapagtataka kung bakit siya ang kinikilalang pinakabatang bi
Namamawis ang mga palad ko siyang pinagmamasdan mula sa isang tabi. Tuluyan na niyang ibinunton ang atensyon sa pagbabasa ng hawak na libro habang ako naman ay naiwang nakatulala, iniisip pa rin kung anong maaaring kasagutan sa mga tanong na bumabagabag sa aking isipan.“Bakit ba andami mong nalalaman tungkol sa akin?" hindi ko inaasahang bubukas ang bibig ko para magsalita. Tumaas ang kilay nito nang tingnan ako pailalim. “I'm not the only one," sagot nito at padabog pa ngang isinara ang libro.Nangunot naman ang noo ko sa sinabi niya. “Ano?" tanong ko.“You're known in this whole town, woman. After what happens, people are investigating about you." aniya. Madali nitong ibinalik ang atensyon sa hawak na libro at ipinagpatuloy ang pagbabasa. Ilang saglit pa ay tuluyan na namang nilamon ng katahimikan ang buong lugar.Sirang-sira na pala ang pangalan ko. Kung ganoon naman ay ano pa ang silbi ko sa kaniya? Kilala na pala ako ng lahat, paano ko pa gagawin ang nakasaad sa pinirmahan ko