Sino Ang Sumulat Ng Sampung Utos Ng Diyos Original?

Hinahawakan ko ang aking mga sariling kamay at parang may maliit na pelikula na bumabalik sa isip ko tuwing nakikita ang simbolong sampung daliri. Sa unang tingin, literal ito — madaling maintindihan: kumpletong bilang, pagkakakilanlan, at pang-araw-araw na koneksyon. Pero lagi kong naiisip na pinili ng may-akda ang sampung daliri dahil simple at universal ang mensahe nito: lahat tayo may kamay, lahat tayo dumadaan sa paggawa, paghawak, at pagbuo ng bagay-bagay. Ito ang simbolo ng gawa at pananagutan na madaling maiugnay ng mambabasa, bata man o matanda. Bukod doon, may personal na lambing din ang kamay — marka ng buhay, peklat, at mga bakas ng alaala. Ang daliri ay nagsasalita ng indibidwalidad (fingerprints) at sabay-sabay nagpapahiwatig ng kabuuan kapag magkakasama. Kaya sa narrative, nagiging matibay na imahe ito para ipakita ang tema ng pagkakaisa ng maliit na piraso tungo sa isang mas malaking kabuuan. Hindi lang bilang numero; bilang mga daliri ng pagkatao at koneksyon, mahusay na pagpipilian ng simbolo para maghatid ng malalim at madaling maunawaan na emosyon.

O, heto ang medyo detalyadong guide na lagi kong sinasabi sa tropa kapag naghahanap kami ng action figure na may disenyo ng sampung mga daliri — kasi hindi lahat ng figures talaga may malinaw na sculpt ng individual fingers. Madalas, ang hinahanap mong klase ay nasa mga high-end lines tulad ng 1/6 scale figures o collectible brands na kilala sa realism. Una, i-check ang opisyal na shop ng mga brand: may mga pagkakataon na ang 'Hot Toys', 'Sideshow', o mga boutique sculptors ang gagawa ng ganitong detalye. Mahalaga rin hanapin ang keyword na "individual finger articulation" o "realistic hands" pag nagse-search online. Pangalawa, tingnan ang mga Japanese hobby stores gaya ng AmiAmi at HobbyLink Japan (HLJ), at international sites tulad ng BigBadToyStore o eBay para sa secondhand o retired pieces. Kung budget-friendly o custom ang trip mo, may mga maker sa Etsy o local Facebook groups na gumagawa ng replacement hands o full custom figures na may sampung naka-sculpt na daliri. Lagi kong sine-verify ang photo close-ups ng hands at magtanong tungkol sa scale at material (soft PVC vs resin) bago bumili — nakakalungkot ang makatanggap ng figure na hindi tugma sa inaasahan, kaya mas maingat ako ngayon.

Nakakatuwa isipin kung gaano kadalas naitanong iyon sa mga book groups ko — personal kong hinalungkat ang maraming listahan at archive para sa 'Sampung mga Daliri'. Sa sarili kong paghahanap, wala akong nakita na opisyal na English translation na inilabas ng malalaking publisher o ng anumang kilalang university press. Madalas lumilitaw ang pamagat na ito sa mga lokal na talaan sa Filipino at sa mga koleksyon, pero bihira ang dokumentadong tala ng isang opisyal na salin na may credit sa isang tagasalin at ISBN. Kung interesado ka talaga at gustong tiyakin, inirerekomenda kong tingnan ang website ng orihinal na publisher o ng National Library of the Philippines, at maghanap sa WorldCat o Library of Congress catalog kung may entry para sa 'Sampung mga Daliri' na may translation note. Minsan kasi, may mga bahagi lang na naisalin sa mga akademikong journal o anthology, kaya sulit ding silipin ang mga Philippine studies journals. Ako, medyo na-curious na rin — parang hamon para sa mga tagasalin na gawin itong mas kilala sa ibang wika, at sana magkaroon ng opisyal na English version balang-araw.

Pagdating sa 'Kung Ika'y Akin', ang daming tao ang nagkakaproblema sa mga pagbabagong ginawa sa adaptasyon mula sa orihinal na nobela. Ang visceral na karanasan, ang lalim ng mga karakter, at ang mga hindi malilimutang eksena na isinasalaysay sa mga pahina ay minsang nagiging flat kapag na-translate ito sa pelikula o serye. Sinasalamin nito ang mga suliranin ng pag-ibig, pagkakaibigan, at pagsasakripisyo, pero sa adaptation, may mga bahagi na hindi ganap na naipakita ang tunay na damdamin ng mga tauhan. Palaging may mga bagay na nawawala, at minsan ang mga paborito nating linya o eksena ay hindi man lang nailagay, kaya't may pagkakataon talagang ma-frustrate ang mga purist na tagahanga. Ngunit, may mga aspeto rin na nakakaengganyo sa mga bagong manonood. Halos bawat eksena sa adaptation ay may sariwang pananaw at visual na presentasyon na nagbibigay-diin sa emosyonal na timbang ng kwento. Madalas, ang mga karakter na makikita natin sa screen ay nagkakaroon ng bagong pagkatao na mas madaling ma-relate, lalo na para sa mga kabataan ngayon. Ang pagkakabuo ng kanilang mga karakter ay mas tila nagiging buhay kapag ito'y na-artehan. Ipinapakita sa mga natural na galaw at mga ekspresyon ang mga damdamin na sa orihinal na nobela ay kailangan pang basahin ng masusing mas maunawaan. Kwento ng pakikibaka at pagsasakripisyo ang dala ng 'Kung Ika'y Akin'. Sa bandang huli, ang pagkakaiba ng orihinal na nobela at ng adaptasyon ay isang pagninilay na hindi lang ito tungkol sa kwento, kundi pati na rin sa paraan ng pagkwento. Pareho silang mahalaga sa kanilang sariling mga paraan at nagdadala ng iba't ibang interpretasyon na nagbi-build ng bridge sa pagitan ng madla at sa sining ng kwento. Ang mahalaga, nag-uumapaw ang damdamin ng kwento, kahit ano pang form na ito ang pinag-uusapan.

Puwede bang sabihin na ang mga fanfiction ay parang masarap na repiping sa ating paboritong kwento? Ang dami ng mga sikat na fanfiction na talaga namang nagbibigay buhay sa mga karakter o kwento na mahal natin! Isang magandang halimbawa ay ang 'After' na nakasentro sa buhay ni Tessa Young at Hardin Scott. Mula sa mild na romance sa 'Fifty Shades of Grey', naging worldwide phenomenon ito, at tila tunay na nagbukas ng mga bagong pagkakataon sa mga kwento ng pag-ibig. Ang mga karakter dito ay may labis na lalim pa kaysa sa orihinal, at naisip ko, bakit hindi ituloy ang mga kwento kung mayroon pang mas mahusay na maaari pang mangyari? Isang ibang halimbawa ay ang 'My Immortal', na naging isa sa mga pinakamalawak na pinag-usapan na fanfiction sa 'Harry Potter' universe. Tungkol ito sa isang gothic na dalaga na pinangalanang Ebony Dark’ness Dementia Raven Way na pumasok sa Hogwarts. Talaga namang naaliw ako sa kanyang masalimuot na kwento at sa kakaibang twist na ibinigay sa universe. Totoong isang masaya at kahit nakaka-inis na pagbabasa, nagdala ito ng kakaibang kulay sa serye! Kakaiba talaga ang mga fanfiction sa kakayahan nilang magbigay ng mga bagong perspektiba. Hindi ko makakalimutan ang 'Twilight' fanfic na ‘The Office’, kung saan naisip ng may-akda na gawing makulay ang buhay ni Edward sa isang corporate world. Kahit na malayo ito mula sa orihinal na kwento, sa palagay ko ay mahusay ang pagkakasulat. Madalas akong makakita ng mga fandom na bumuo ng sariling sagot sa mga tanong ng mga karakter, na nagdadala ng hindi inaasahang saya sa mga kwento. Actually, nagiging intersante ang lahat dahil sa bagong pananaw sa kwento. Ang mga ganitong klaseng kwento ay nagsilbing tulay para sa mga tagahanga na magpahayag ng kanilang sarili at lumikha, bilang isang paraan para ipakita ang kanilang pagkakaugnay sa mga karakter. Nakakainspire lang isipin na sa simpleng fanfiction, may mga tagahanga tayong nakakakilala sa mga kwento na bumabalot sa ating puso.]

Dumating ang ‘diyos ko’ sa mga serye sa TV na tila parang bagyong sumalanta sa mga kalidad na istorya. Mula sa mga masalimuot na karakter hanggang sa mga plot twists na mahirap kalimutan, ang impluwensya nito ay makikita sa bawat sulok. Sa mga nakaraang taon, dumarami ang mga palabas na may mga elementong supernatural at mythological, patunay na ang mga tema ng ‘diyos ko’ ay naging lalong popular. Ang mga tao ay nakapagtataka kung paano ang kanilang mga paboritong tauhan ay nagiging parang diyos o kung paano ang mga moral na desisyon ay madalas na nakabatay sa isang mas mataas na kapangyarihan. Tulad na lang ng ‘American Gods’ na hiniram ang ideya ng mga diyos na naglalaban upang manatiling relevant sa modernong mundo. Ang nakakamanghang pahayag na ito ay pumukaw sa mga manonood na nakikinig sa sinaunang mga alamat na muling isinasalaysay para sa bagong henerasyon. Ang mga ganitong klase ng palabas ay hindi lamang nag-aalala sa mga visual na aspeto, kundi pati na rin sa malalim na pag-iisip kung ano ang ibig sabihin ng pagka-diyos at kung paano ito nakakaapekto sa ating buhay. Ang pagiging multifaceted ng mga ‘diyos ko’ ay hindi na natatapos sa mga mainstream na palabas; pati ang indie films at online series ay tumutok sa mga diyos sa iba’t ibang anyo. Ang pagkuwento hinggil sa mga diyos at mitolohiya ay nagiging simbolo ng ating mga hinanakit sa mundo, kaya't hindi na nakapagtataka kung bakit ang mga manonood ay napaka-engganyo sa ganitong na tema. Ang ganitong takbo ay nagbigay din ng pagkakataon sa mga tagalikha na makabuo ng mga kwentong mas puno ng damdamin at mga pagsasalamin.

Kapag naiisip ko ang mga akdang nagsusuri sa konsepto ng 'diyos ko', agad na pumapasok sa isip ko si Haruki Murakami. Ang kanyang mga kwento, tulad ng ‘Kafka on the Shore’ at ‘1Q84’, ay puno ng mga metapisikal na elemento na nagtataas ng tanong tungkol sa pagkakaroon ng mas mataas na kapangyarihan. Sa kanyang mga akda, madalas na makikita ang mga tauhang naglalakbay sa mga surreal na mundo, kung saan ang mga ideya tungkol sa swerte, tadhana, at kataasan ng mga espiritu ay madalas na itinatampok. Hindi siya natatakot na ilarawan ang mga elemento na hindi maipaliwanag, at sa bawat pahina, muling umuusbong ang ideya na ang buhay ay maaaring isang mas mataas na disenyo na nag-uugnay sa lahat ng bagay. Matagal na akong nahihikayat sa kanyang estilo at paraan ng pagdadala ng mga ganitong tema, para bang sinasabi niya na ang ating pag-unawa sa Diyos o kapangyarihan ay isang napaka-personal at natatanging karanasan. Isa pa na dapat banggitin ay si Neil Gaiman. Siya ay kilala sa kanyang mga akdang halos nagtatampok ng mga diyos at sanaysay, lalo na sa 'American Gods', na tinalakay ang ideya ng mga lumang diyos na humihina sa modernong mundo. Sa kanyang mga kwento, may kakaibang paraan siya ng pagbuo ng kwento na nagdudulot ng pagmuni-muni sa mga pagbabago sa pananampalataya at kultura. Ipinapakita niya na ang ating mga paniniwala, kahit gaano pa ito kalalim, ay kayang humina kapag hindi natin pinapahalagahan. Magandang halimbawa ng kanyang makabagbag-damdaming pagsasalamin sa mga karakter na hinahangad ang kanilang mga diyos, kahit pa sa kakaibang paraan. Huwag kalimutan si Philip K. Dick na nag-explore sa masalimuot na paksa ng diyos at tunay na kalikasan ng pagkatao. Sa kanyang kwento na 'Do Androids Dream of Electric Sheep?', nagbigay siya ng mga mahihirap na tanong tungkol sa pagkatao, moralidad, at ang maaaring pagka-diyos. Hindi naman ito tahasang tungkol sa isang diyos, ngunit ang mga tema niya ay umaabot sa mga tanong kung ano ang tunay na espiritu at kakanyahan ng buhay. Sa kanyang mga akda, tila tinutuklas niya kung paano ang mga tao ay nagtatayo ng sariling diyos sa kanilang pag-iisip at pananaw. Tila sinasabi ng kanyang mga kwento na ang ating mga ideya ng diyos ay mabigat na naiimpluwensyahan ng ating karanasan at mga desisyon.

Ang simbolismo ng diyos ng pag-ibig ay tila nag-iiba-iba sa bawat kultura, ngunit isang bagay ang tiyak: siya ang talisman ng pagnanasa, ligaya, at pagkakaisa ng puso. Sa mitolohiya ng mga Griyego, si Eros ay kilala bilang simbolo ng matinding pagnanasa. Sa kanyang mga pakpak, siya ay lumilipad sa pagitan ng mga tao, tinatapakan ang mga puso upang ang pagmamahal ay sumiklab. Samantalang sa kulturang Roman, si Cupid naman ay pinapakita bilang isang malambing na bata na may pana at mga palaso, na lumilikha ng pagkaakit at ligaya. Kahit saan, ang diyos ng pag-ibig ay tila nagtempla ng mga kwento ng pagsasama, hindi lamang sa romantikong konteksto kundi pati na rin sa pamilya at pagkakaibigan. Sa mga elemento ng kultura, ang diyos ng pag-ibig ay naging sentro ng mga pagdiriwang tulad ng Velentines' Day, kung saan ang mga tao ay nagdarasal sa kanyang pangalan para sa mas matamis na koneksyon. Ang simbuyo ng damdamin na dulot ng kanyang simbolismo ay nakikilala rin sa mga tula at awit, na nagsisilbing inspirasyon sa mga artist at manunulat sa kanilang pagbuo ng mga kahalina-halinang kwento. Sa kultura ng Hapon, halimbawa, ang diyos ng pag-ibig ay nahahalo sa iba pang elemento ng kalikasan, na nagpapakita na ang pagmamahal ay hindi lamang isang emosyon kundi bahagi na ng kabuuan ng buhay. Ngunit ang talagang mahalaga ay ang kakayahan ng diyos ng pag-ibig na bumuo ng mga tulay ng connectivity sa puso ng mga tao. Minsan, ang mga simbolo ng pag-ibig ay naiiba, ngunit ang kahulugan ay palaging nasa mga tao mismo. Kaya’t sa kabila ng pagkakaiba-iba ng kultura, ang presensya ng diyos ng pag-ibig ay tila walang hanggan, palaging nag-iimbita sa atin na pahalagahan ang pagmamahal sa bawat aspeto ng ating buhay.