ฉบับนิยายกับฆาตกรรมเดอะมิวสิคัล แตกต่างกันอย่างไร?

สายแฟนเพลงละครเวทีกำลังสงสัยเรื่องภาคต่อของ 'ฆาตกรรมเดอะมิวสิคัล' กันเยอะ และฉันก็เป็นหนึ่งในนั้นที่ติดตามความเคลื่อนไหวอย่างตั้งใจ ตอนนี้พูดตรง ๆ ว่ายังไม่มีการประกาศอย่างเป็นทางการจากทีมงานหรือค่ายผู้ผลิตว่าจะมีภาคต่อหรือไม่ แต่สัญญาณที่น่าสนใจมีทั้งสองด้าน: ทางบวกคือกระแสตอบรับจากผู้ชมและยอดขายบัตรกับสตรีมมิ่งที่ดีมักจะทำให้ผู้ผลิตอยากต่อยอด แถมการที่นักแสดงได้รับคำชมทำให้มีโอกาสชวนทีมงานกลับมารวมตัวอีกครั้ง ทางลบก็คือข้อจำกัดด้านงบประมาณและตารางงานของนักแสดงหลัก ซึ่งเคยเห็นมาแล้วในหลายโปรเจกต์ที่ฮิตแต่ไม่สามารถทำภาคต่อได้ทันที ดังตัวอย่างของบางละครเวทีระดับโลกอย่าง 'Hamilton' ที่แม้ประสบความสำเร็จมหาศาล แต่การจะต่อยอดให้ได้รูปแบบเดียวกันต้องใช้เวลาและทรัพยากรเยอะสุดท้ายแล้วฉันคิดว่าถ้าทีมงานเห็นว่ามีไอเดียใหม่ที่คุ้มค่าและสามารถสร้างความแตกต่างได้จริง เราอาจได้เห็นโปรเจกต์ใหม่ไม่จำเป็นต้องเป็นภาคต่อแบบตรง ๆ แต่เป็นสปินออฟหรือการดัดแปลงเวอร์ชันภาพยนตร์แทน ซึ่งหล่อเลี้ยงความสนใจของแฟน ๆ ได้พอสมควร

บทบาทนักแสดงนำใน 'ฆาตกรรมเดอะมิวสิคัล' มักถูกออกแบบให้เป็นศูนย์กลางของเรื่องราวทั้งทางอารมณ์และดราม่า ฉันมองว่าหน้าที่ของคนเล่นบทนำคือการพาโทนของเพลงและฉากไปในทิศทางเดียวกัน ไม่ว่าจะเป็นการสืบสวนที่ตึงเครียดหรือฉากสำคัญที่ต้องใช้เสียงร้องเปิดหัวใจ คนที่รับบทนำต้องมีสกิลการแสดงที่แน่นและการควบคุมเสียงที่มั่นคง เพราะเพลงบางท่อนจะเป็นจุดเปลี่ยนให้คนดูเข้าใจมุมมองของตัวละครทันที เหมือนอย่างที่เห็นในงานละครเวทีสไตล์ดาร์ก เช่น 'Sweeney Todd' ที่งานร้องเพลงและการแสดงต้องกลมกลืนกันอย่างไร้ที่ติ เมื่อได้ดูเวอร์ชันหนึ่งของ 'ฆาตกรรมเดอะมิวสิคัล' ฉันรู้สึกว่าโทนของการแสดงขึ้นอยู่กับการตีความของนักแสดงนำมากกว่าที่คิด ถ้านักแสดงนำเลือกเล่นบทเป็นคนมีบาดแผลภายใน เรื่องจะเข้มและเศร้า แต่ถ้าเล่นเป็นคนเยือกเย็นมั่นคง มุมสืบสวนจะเด่นขึ้น เสียงของนักแสดงนำจึงไม่ใช่แค่ความไพเราะ แต่เป็นเครื่องมือบอกเล่าเรื่องราว ปิดท้ายด้วยความรู้สึกว่าการเลือกนักแสดงนำที่ลงตัว เป็นหัวใจสำคัญของการทำให้ 'ฆาตกรรมเดอะมิวสิคัล' ไม่ใช่แค่โชว์เพลงธรรมดา แต่เป็นประสบการณ์ที่จดจำได้ในระยะยาว

ชื่อของผู้อำนวยการสร้างที่อยู่หลังงาน 'ฆาตกรรมเดอะมิวสิคัล' ไม่ได้มีคำตอบเดียวตายตัว เพราะผลงานประเภทนี้มักมีหลายเวอร์ชันทั้งบนเวทีและในจอ ฉันค่อนข้างชอบมองว่าการนิยามคำว่า 'ผู้อำนวยการสร้าง' ควรแยกเป็นสองแบบ: แบบที่เป็นบุคคลซึ่งรับผิดชอบด้านการเงินและการบริหาร และแบบที่เป็นบริษัทหรือคณะผู้ผลิตซึ่งยืนอยู่เบื้องหลังการจัดงาน ในกรณีของเวอร์ชันบนเวที ชื่อที่ขึ้นในเครดิตมักเป็นทีมผู้จัดหรือบริษัทผลิตละครเวทีมากกว่าจะเป็นคนคนเดียว ส่วนเวอร์ชันภาพยนตร์หรือบันทึกการแสดง ชื่อผู้อำนวยการสร้างอาจเป็นทั้งผู้บริหารบริษัทผลิตหรือโปรดิวเซอร์อิสระที่ร่วมทุน ฉันเห็นงานประเภทนี้ที่มีเครดิตแบบร่วมผลิตหลายราย ทำให้การชี้ว่า "ใครคือผู้อำนวยการสร้าง" ต้องระบุเวอร์ชันและปีการผลิตให้ชัดเจน อย่างที่ชอบคุยกับเพื่อน ๆ เวลาเจอโปรแกรมการแสดง คือดูที่หน้าคู่มือหรือเครดิตของการแสดงนั้น ๆ เพราะมันจะระบุว่าใครเป็น Executive Producer, Producer และ Co-producer — รายละเอียดเล็ก ๆ น้อย ๆ เหล่านี้ช่วยให้เข้าใจว่าใครเป็นคนผลักดันโปรเจ็กต์จริง ๆ สรุปคือชื่อที่ชัดเจนมีอยู่ แต่ขึ้นกับเวอร์ชันและบริบทของการผลิตเท่านั้น ฉันยังคิดว่าสิ่งที่สำคัญกว่าชื่อคือร่องรอยฝีมือที่พวกเขาทิ้งไว้ในงาน มากกว่าจะจับที่ชื่อเฉย ๆ

ในฐานะแฟนละครเวทีที่ชอบมิวสิคัลมาก ๆ ผมรู้สึกว่าการวิจารณ์ต่อ 'ฆาตกรรมเดอะมิวสิคัล' กระจายตัวออกไปในหลายทิศทางและมีน้ำหนักต่างกันตามมุมมองของนักวิจารณ์แต่ละคน หลายคอนเสิร์ตรีวิวและบทความเชิงลึกยกย่องดนตรีประกอบกับการเรียบเรียงออร์เคสตราที่ทำให้บรรยากาศระทึกขวัญถูกยกระดับ รวมถึงการแสดงนักแสดงนำที่ได้รับคำชมเรื่องความเข้มข้นทางอารมณ์และการใช้เสียงที่หลากหลาย ฉากเปิดที่ใช้แสงตัดกับควันและคอรัสร้องประสานถูกอ้างถึงบ่อย ๆ ว่าเป็นช่วงที่จับผู้ชมได้ทันที นักวิจารณ์สายเวทีหลายคนยังชื่นชมการออกแบบฉากและการเคลื่อนตัวของนักแสดงที่ทำให้การเปลี่ยนซีนไหลลื่นและไม่รู้สึกติดขัด ในทางกลับกัน งานเขียนบทและจังหวะเล่าเรื่องถูกตั้งคำถาม บทบางช่วงมีน้ำหนักเกินไปหรือกระโดดฉับ ๆ จนความต่อเนื่องทางอารมณ์สั่นไหว นักวิจารณ์บางท่านมองว่าการนำเสนอความรุนแรงในฉากไคลแม็กซ์บนดาดฟ้าถูกจัดแต่งในลักษณะที่บางครั้งดูเสียดสีเกินไปแทนจะสร้างความเห็นอกเห็นใจ ทำให้คะแนนรวมที่ออกมาจึงหลากหลาย ตั้งแต่ชื่นชมจนถึงกังวล แต่สรุปได้ว่าเสียงส่วนใหญ่ยกย่องการผลิตเชิงเทคนิครวมถึงนักแสดงหลัก แต่อยากให้บทแข็งแรงกว่านี้ถ้าต้องการยกระดับเป็นงานที่สมบูรณ์แบบมากขึ้น

ของที่ระลึกจากละครเวทีมักทำให้ความทรงจำคอนเสิร์ตหรือรอบแสดงยังอยู่กับเราได้นานกว่าตั๋วที่ฉีกแล้วและคลิปที่ดูซ้ำ ๆ เวลาฉันไปดู 'ฆาตกรรมเดอะมิวสิคัล' ครั้งแรก สิ่งที่ชอบสุดคือบูธขายของหน้าโรง พวงกุญแจ โปสเตอร์โปรดของนักแสดง และโปรแกรมหรือไลฟ์พิมพ์ที่ไม่มีขายออนไลน์ ทุกครั้งที่มีรอบแสดงใหญ่ ๆ มักจะมีสินค้าลิมิเต็ดที่ผลิตเฉพาะงานนั้น ๆ ซึ่งมักหาไม่ได้จากที่อื่น การไปซื้อที่บูธทำให้ได้สัมผัสบรรยากาศและบางทีก็ได้คุยกับคนขายซึ่งเป็นทีมงานหรือคนที่รักผลงานจริง ๆ สำหรับคนที่ไม่ได้อยู่ใกล้โรงละคร จะมีร้านค้าทางการของค่ายผลิตที่เปิดเว็บช็อปไว้ ขายเสื้อ ยูกาตะ สแตนดี้ และโปรแกรมแบบพิเศษ บางครั้งบัตรและแพ็กเกจของ Thaiticketmajor หรือ Eventpop ก็มีไอเท็มพิเศษรวมมาให้ด้วย ฉันจึงมักเช็ครอบประกาศงานและลิสต์สินค้าจากช่องทางเหล่านั้นก่อน ถ้าต้องการไอเท็มหายากจากต่างประเทศ เช่น ของที่ออกเฉพาะในญี่ปุ่น บางแหล่งขายรองเช่น eBay หรือบูธของแฟนเมดในเว็บไซต์อย่าง BOOTH.jp มักมีของสะสมหลากหลายให้เลือก แต่ต้องระวังเรื่องของแท้และค่าขนส่งสูงหน่อย ฉันมักเลือกซื้อจากแหล่งที่เชื่อถือได้หรือรอให้มีขายซ้ำในรอบถัดไปเพื่อไม่ต้องลุ้นเรื่องภาษีและขนส่งมากเกินไป

เอาแบบตรงๆ เลยนะ: รายชื่อนักแสดงทั้งหมดของ 'ฆาตกรรมเดอะมิวสิคัล' ที่ครบถ้วนนั้นมักจะต้องดูจากเครดิตตอนจบของหนังหรือหน้าข้อมูลภาพยนตร์อย่างเป็นทางการ เพราะงานพวกนี้มีทั้งนักแสดงนำ นักแสดงสมทบ นักร้องประกอบ และนักเต้น ที่มาปรากฏตัวเป็นกลุ่มใหญ่ในฉากมิวสิคัลต่างๆ ในมุมมองของคนที่ชอบสังเกตโปสเตอร์กับเครดิต ฉันมักจะเริ่มจากชื่อบนโปสเตอร์หน้าโรงและชื่อที่ขึ้นตอนต้นเรื่องเป็นหลัก แล้วค่อยไล่ดูคนที่โผล่ในฉากเพลงแต่ไม่มีไลน์เยอะ ซึ่งมักเป็นทีมแดนเซอร์หรือคอรัส ถ้าอยากได้รายการชื่อเต็มจริงๆ ให้เปิดเครดิตสุดท้ายของหนังหรือดูข้อมูลบนแพลตฟอร์มสตรีมมิ่งที่ลงหนังเรื่องนี้ เพราะข้อมูลจะครบที่สุดและเป็นทางการกว่าการจดจำจากฉากเดียว เท่าที่ฉันจำบรรยากาศได้ รายชื่อนักแสดงจะประกอบด้วยทั้งนักแสดงหลักและนักแสดงรับเชิญที่มาทำให้ฉากมิวสิคัลมีชีวิต ใครที่ชอบสแกนเครดิตก็จะได้เจอชื่อทีมดนตรีและคอสตูมด้วย ซึ่งเป็นส่วนที่ทำให้หนังมิวสิคัลเรื่องนี้น่าจดจำ

คำตอบคือมันขึ้นอยู่กับแหล่งที่มาของเวอร์ชันที่คุณเจอ — ไม่ได้มีคำตอบเดียวชัดเจนสำหรับทุกกรณี มีเวอร์ชันของ 'ฆาตกรรมเดอะมิวสิคัล' บางตัวที่มาพร้อมซับไทยอย่างเป็นทางการ เช่นเวอร์ชันที่ถูกจัดจำหน่ายในไทยหรือนำเข้าโดยสตูดิโอที่มีสิทธิ์แสดงผลในภูมิภาค แต่ก็มีอีกหลายกรณีที่ไฟล์หรือสตรีมที่หมุนเวียนกันไม่มีซับไทยเลย และต้องใช้ซับภาษาอังกฤษหรือภาษาต่างประเทศอื่นๆ แทน การที่มีซับไทยหรือไม่จึงมักขึ้นกับว่าผู้จัดจำหน่ายในพื้นที่นั้นทำการแปลและฝังซับหรือจัดทำแทร็กภาษาไว้หรือเปล่า มุมมองส่วนตัวคือเวลาต้องการดูหนังแบบเต็มเรื่อง ผมมักเลือกเวอร์ชันที่มีซับอย่างเป็นทางการ เพราะคุณภาพการแปลมักสม่ำเสมอและถูกต้องมากกว่า ถึงแม้ว่าจะเจอซับแฟนๆ ที่แปลได้ดี แต่เรื่องลิขสิทธิ์และความคงทนของไฟล์ก็ยังทำให้เวอร์ชันทางการเป็นตัวเลือกที่น่าเชื่อถือกว่า

โปสเตอร์แรกของ 'ฆาตกรรมเดอะมิวสิคัล' ทำให้ความอยากรู้อยากเห็นของฉันระเบิดออกมาเหมือนเห็นป้ายโปรโมทคอนเสิร์ตใหญ่ๆ อีกครั้ง รายละเอียดการฉายนั้นค่อนข้างชัดเจนในความทรงจำ: รอบปฐมทัศน์จัดขึ้นที่กรุงเทพฯ ก่อน แล้วค่อยขยายไปยังโรงภาพยนตร์สาขาหลักของเครือใหญ่ๆ ในประเทศ ไม่กี่สัปดาห์หลังจากนั้นมีการจัดรอบพิเศษสำหรับแฟนเพลงและนักวิจารณ์ในเชียงใหม่และภูเก็ตด้วย ซึ่งบรรยากาศของแต่ละที่ให้ความรู้สึกต่างกันสุดๆ — กรุงเทพฯ คึกคักแบบงานเทศกาล ขณะที่เชียงใหม่อบอุ่นและเป็นมิตรเหมือนดูละครเวทีท้องถิ่น จากนั้นไม่นาน 'ฆาตกรรมเดอะมิวสิคัล' ก็ไปฉายตามเทศกาลภาพยนตร์ต่างประเทศในบางเมือง ทำให้ผู้ชมที่ไม่ใช่คนไทยได้เห็นงานเวอร์ชันภาพยนตร์ ในเวทีเหล่านั้นมีทั้งรอบกลางคืนที่เน้นบรรยากาศลึกลับและรอบสำหรับนักวิจารณ์ที่โฟกัสด้านการแสดงและดนตรี การฉายเช่นนี้ทำให้งานถูกพูดถึงในวงกว้าง และต่อมาเริ่มปล่อยบนแพลตฟอร์มสตรีมมิ่งในภูมิภาค ทำให้คนไม่สะดวกไปโรงภาพยนตร์ยังได้เข้าถึงงานได้ง่ายขึ้น เหมือนที่เคยเกิดกับ 'The Rocky Horror Picture Show' เวอร์ชันสมัยใหม่ซึ่งเดินทางจากโรงสู่บรรยากาศออนไลน์ได้อย่างไม่ขัดเขิน ในเชิงส่วนตัวฉันรู้สึกว่าวิธีการปล่อยงานทั้งรอบพิเศษ เทศกาล และสตรีมมิ่งช่วยให้เพลงและการแสดงของเรื่องมีชีวิตยาวขึ้น แม้รายละเอียดวันที่และรายชื่อโรงอาจเปลี่ยนแปลงตามพื้นที่ แต่เส้นทางการฉายแบบนี้คือสิ่งที่ทำให้งานประเภทนี้คงความเป็นละคร-ภาพยนตร์ได้อย่างน่าสนใจ