นิยายกับฉบับดัดแปลงของโลกนี้โลกหน้าข้าก็เป็นพระเจ้าแตกต่างตรงไหน?

มุมมองที่ต่างออกไปคือการมองจากมุมคนดูที่เน้นภาพและจังหวะ เป็นมุมมองที่ผมใช้เมื่อดูฉบับดัดแปลงของ 'โลกนี้โลกหน้า ข้าก็เป็นพระเจ้า' มากกว่าการอ่านนิยาย

ในฐานะคนที่ติดตามทั้งสองแบบ สิ่งที่เด่นชัดที่สุดคือการเลือกตัดต่อฉาก ตัวอย่างเช่นฉากการประกาศอุดมการณ์ของตัวเอกในนิยายมีบทพูดยาว ๆ และการย้อนความทรงจำเป็นหลายหน้า ทำให้ผมเข้าใจว่าทำไมตัวเอกถึงคิดเช่นนั้น แต่ฉบับดัดแปลงมักย่อสคริปต์ให้กระชับและเติมภาพสัญลักษณ์แทนคำพูดยืดยาว ผลคือความหมายบางอย่างที่ละเอียดอ่อนหายไป แต่แลกด้วยจังหวะที่ไม่เสียพลังของเรื่อง

อีกประเด็นคือการออกแบบตัวละครรอง นิยายมักแจกแจงความสัมพันธ์และเบื้องหลังละเอียด ซึ่งช่วยให้ฉากตัดสินใจของพวกเขามีน้ำหนัก แต่ฉบับดัดแปลงมักใช้คำพูดหรือท่าทางสั้น ๆ เพื่อบอกสถานะ ความแตกต่างนี้ทำให้ผมมองตัวละครบางตัวต่างกันไปเลย นอกจากนี้ฉบับภาพยังมีข้อได้เปรียบในการสื่ออารมณ์ผ่านสี แสง และซาวด์ ซึ่งนิยายต้องใช้เวลาในการสร้างบรรยากาศ ฉะนั้นเวลาผมอยากได้ความเข้มข้นของความในใจ เลือกนิยาย แต่ถาอยากสัมผัสฉากใหญ่ ๆ แบบรวดเร็ว ฉบับดัดแปลงมักทำให้ผมตื่นเต้นกว่า

มีเรื่องหนึ่งที่ผมชอบคิดซ้ำ ๆ คือรายละเอียดเล็ก ๆ ที่นิยายใส่ไว้แต่ฉบับดัดแปลงมองข้ามไปแล้วทำให้อารมณ์เปลี่ยนได้มาก

ผมจำฉากในนิยายที่ใครบางคนส่งจดหมายเก่าที่เวียนสื่อถึงอดีตของเมืองนั้นอย่างละเอียด บรรยายกลิ่น กระดาษ รอยยับ—สิ่งเหล่านี้ทำให้ฉากดูเศร้าและมีนัยน์ แต่ฉบับมังงะตัดส่วนรายละเอียดพวกนั้นออก เหลือแค่ภาพจดหมายกับหน้าตาของตัวละคร ผลคือฉากดูสะท้อนน้อยลง สำหรับผมแล้วการตัดรายละเอียดเล็ก ๆ เหล่านี้ออกไปทำให้ความลึกของโลกลดลง ถึงกระนั้นฉบับดัดแปลงก็มีข้อดีคือมันทำให้การเล่าเรื่องกระชับและเข้าใจง่ายขึ้น มองในมุมของการเข้าถึงผู้ชมใหม่ นั่นก็เป็นเหตุผลว่าทำไมสองเวอร์ชันยังคงอยู่ร่วมกันได้และต่างก็มีเสน่ห์ประจำแบบของตัวเอง

นี่คือเรื่องที่ผมชอบคุยกับเพื่อน ๆ เวลาเม้าท์เรื่องนิยายกับฉบับดัดแปลง มากกว่าครั้งไหน ๆ ผมรู้สึกว่าสองเวอร์ชันของ 'โลกนี้โลกหน้า ข้าก็เป็นพระเจ้า' เล่นกับน้ำหนักของภาพและมุมมองคนเล่าแบบคนละแบบกันจนแทบเป็นคนละงานเลย

เวอร์ชันนิยายให้ความสำคัญกับจิตในของตัวเอกมากกว่า—บทบรรยายภายในยาว ๆ ที่สลับไปมาระหว่างความคิดแบบจริงจังและความเย้ยหยัน นั่นทำให้ผมได้เข้าใจเหตุจูงใจ ความลังเล และความขัดแย้งทางศีลธรรมของตัวละครอย่างลึกซึ้ง ในขณะที่ฉบับดัดแปลงมักย่อความคิดในหัวให้สั้นลงเพื่อถ่ายทอดผ่านภาพและดนตรี ฉากที่ตัวเอกมองเห็นผลกระทบของการตัดสินใจในนิยายนั้นยาวและเค้นอารมณ์ แต่พอย่อเป็นฉากซีจีสั้น ๆ ในอนิเมะหรือมังงะ มันกลายเป็นช็อตที่มีพลังในแบบภาพนิ่งแทนความต่อเนื่องของความคิด

อีกอย่างที่ผมสังเกตคือการจัดจังหวะ: นิยายสามารถใส่ซับพล็อตเล็ก ๆ ได้มาก เช่นเหตุการณ์ในอดีตของตัวละครรอง ที่ช่วยเติมเต็มความหมายของการกระทำบางอย่าง แต่ฉบับดัดแปลงมักตัดหรือย่อเพื่อรักษาความเร็วของเรื่อง การตัดบางซีนออกทำให้โทนของตัวละครเปลี่ยนไป เช่นฮีโร่ที่ในนิยายดูเป็นคนข่มขืนใจในเชิงปรัชญา กลายเป็นคนที่มีเหตุผลชัดเจนในฉบับดัดแปลง ซึ่งผมคิดว่าขึ้นอยู่กับว่าผู้ชมต้องการอะไร—ความลุ่มลึกหรือความกระชับ

ส่วนงานภาพและสไตล์ ฉบับดัดแปลงมีข้อดีที่ทำให้ฉากแฟนตาซีอลังการขึ้นทันที เสียงประกอบช่วยเสริมอารมณ์ที่นิยายต้องใช้คำบรรยายหลายหน้าจึงจะเทียบเท่า ทั้งสองเวอร์ชันจึงให้ความพึงพอใจคนละแบบกัน และผมมักเลือกกลับไปอ่านนิยายอีกครั้งเมื่ออยากเข้าไปอยู่ในหัวตัวละคร แต่ถาต้องการความมันส์ของฉากสำคัญ ฉบับดัดแปลงก็ตอบโจทย์ได้ดีอยู่ดี