บริษัทผู้ผลิตจะออกสินค้าที่ใช้คำว่า เป็นตัวร้ายก็ต้องตายเท่านั้น ขายในไทยได้ไหม?

พูดตรงๆเลย ผมมองเรื่องนี้จากมุมกฎหมายและภาพลักษณ์พร้อมกัน: คำว่า 'เป็นตัวร้ายก็ต้องตายเท่านั้น' เองถ้าอยู่บนสินค้าทั่วไปอย่างเสื้อยืด พวงกุญแจ หรือสติกเกอร์ ในเชิงคำพูดเพียงอย่างเดียว โดยทั่วไปไม่ได้ผิดกฎหมายโดยตรงในไทย แต่สิ่งที่ต้องระวังก่อนเอาออกจำหน่ายมีหลายจุดสำคัญที่ผมมักเตือนคนในวงการครีเอเตอร์

อย่างแรกคือบริบทและการตีความ หากข้อความถูกตีความว่าเป็นการยุยงให้ใช้ความรุนแรงต่อบุคคลหรือกลุ่มใด ๆ อาจก่อปัญหากับข้อกฎหมายเกี่ยวกับการโฆษณาชวนเชื่อหรือการยุยงให้เกิดความวุ่นวายสาธารณะ รวมถึงการเสนอข้อความที่เป็นการละเมิดสิทธิหรือเป็นการหมิ่นประมาทหากมีการระบุเป้าหมายชัดเจน ดังนั้นถ้าสินค้าของคุณแนบบริบทที่ชัดเจนว่าเป็นมุกจากนิยายหรือความแฟนเซอร์วิสแบบเชิงสร้างสรรค์ โอกาสถูกมองว่าผิดจริงจะต่ำกว่ากรณีที่คำพูดถูกใช้ในเชิงเรียกให้ลงมือจริง

อีกประเด็นสำคัญคือแพลตฟอร์มการขายและช่องทางจัดจำหน่าย ร้านค้าปลีกออนไลน์หลายแห่งมีนโยบายห้ามสินค้าแสดงความรุนแรงหรือลงรอยเกลียดชัง และผู้ให้บริการตลาดมักจะถอดสินค้าที่อาจก่อดราม่าทันที นอกจากนี้ถ้าคุณใช้ตัวละครหรือภาพจากงานอื่นโดยไม่ได้รับอนุญาต จะเจอปัญหาลิขสิทธิ์ง่าย ๆ ไปอีกชั้น การปรับคำให้เป็นเชิงตลกหรือใช้อักษรสะกดเปลี่ยนเล็กน้อยยังช่วยลดความอ่อนไหว แต่ก็ต้องระวังว่าอาจถูกมองว่าเป็นการหลบเลี่ยง

สรุปในเชิงปฏิบัติ—ผมแนะนำให้พิจารณาบริบทของข้อความ ตรวจสอบนโยบายของแพลตฟอร์มที่จะขาย และถ้าจะให้ชัวร์ ควรปรับน้ำเสียงให้ชัดเจนว่าเป็นเชิงแฟนตาซีหรือมุก ไม่ใช่การชักนำความรุนแรง การตลาดส่วนบุคคลและคอมเมนต์ของชุมชนยังมีผลต่อการรับสินค้าด้วย ถ้าผมต้องตัดสินใจจริง ๆ ผมจะเน้นให้สินค้ามีความชัดเจนทางคอนเท็กซ์และเตรียมแผนตอบคำถามจากลูกค้าไว้ล่วงหน้า

อยากให้มองแบบแฟนคนหนึ่ง: ในมุมของคนซื้อและผู้ขายเล็ก ๆ ผมคิดว่าขายได้ แต่ต้องระวังหลายอย่างที่ส่งผลต่อการขายจริง ๆ

ประเด็นสั้น ๆ ที่ผมให้ความสำคัญคือ 1) ความชัดเจนของเจตนา—โฆษณาว่าเป็นมุกจากฟิคหรือเป็นสโลแกนของตัวละครทำให้คนเข้าใจภาพรวมดีขึ้น 2) แพลตฟอร์มที่ขาย—หลายเว็บมีกฎห้ามเนื้อหาก้าวร้าวหรือชวนเชื่อความรุนแรง ถ้าไปลงกับแพลตฟอร์มใหญ่อาจโดนถอดได้ 3) ลิขสิทธิ์และภาพลักษณ์—ถ้าจับคู่กับตัวละครจากงานดัง อาจโดนเจ้าของผลงานท้วงได้ เช่น การเอาสโลแกนมาผูกกับภาพของตัวละครจาก 'JoJo' อาจกลายเป็นปัญหาเรื่องสิทธิและการมีส่วนร่วมของแฟนคลับ

ผมเองมักเลือกทำเวอร์ชันที่ให้ความหมายเป็นเชิงมุขหรือไอรอนี ทำให้คนที่เป็นแฟนตรงจุดเข้าใจ แต่คนทั่วไปไม่รู้สึกถูกยั่วยุ ความเสี่ยงต่ำและขายง่ายกว่า นี่คือทักษะเล็ก ๆ ที่ผมใช้เมื่อต้องออกแบบสินค้าแฟนเมดของตัวเอง