สถานที่จริงที่เป็นต้นแบบ ฉาง อาน ตั้งอยู่ที่ไหนในจีน?

ในฐานะคนที่ชอบจินตนาการ ฉางอานในหัวฉันมักจะเป็นภาพเมืองใหญ่อันเงางามที่ตั้งอยู่ใจกลางดินแดนชานซี — ถ้าต้องบอกตำแหน่งเฉพาะเจาะจงแล้ว มันก็คือบริเวณที่ปัจจุบันเรียกว่าเมืองซีอาน (มณฑลส่านซี) ความจริงนี้ทำให้หลายฉากในนิยายคลาสสิกอย่าง 'ไซอิ๋ว' ดูมีมิติขึ้น เพราะฉางอานถูกใช้เป็นฉากเริ่มต้นให้ตัวละครออกผจญภัยต่อไป

พูดง่ายๆ ว่าถ้าจินตนาการของคุณวนกลับมาที่ฉางอาน อยากให้คิดถึงพื้นที่ที่มีภูเขารายล้อมและแม่น้ำสายสำคัญ ทำให้เมืองนี้ไม่เพียงแค่เป็นศูนย์กลางอำนาจ แต่ยังเป็นศูนย์กลางทางวัฒนธรรมและการค้าด้วย การเดินผ่านย่านเก่าในซีอานจะให้ความรู้สึกว่ามีชั้นเวลาเก็บซ้อนไว้ และนั่นแหละคือเสน่ห์ที่ฉันชอบที่สุดเมื่อคิดถึงฉางอาน

เคยสงสัยไหมว่าฉางอานที่เราเห็นในนิยายหรือซีรีส์ มันจริงๆ อยู่ตรงไหนของจีนกันแน่ — ฉันชอบนึกภาพเมืองหลวงยุคโบราณบนแผนที่โลกสมัยใหม่ บอกได้เลยว่าเมืองต้นแบบของฉางอานอยู่ในพื้นที่เดียวกับเมืองซีอานในมณฑลส่านซี (Shaanxi) ทางตอนกลางของประเทศจีน พื้นที่นี้ตั้งอยู่ทางตอนเหนือของเทือกเขาชิงหลิงและใกล้แม่น้ำเหว่ย ซึ่งช่วยรองรับการตั้งรกรากขนาดใหญ่ตั้งแต่ยุคโบราณ

ความยิ่งใหญ่ของฉางอานในสมัยถังไม่ได้หายไปแบบไร้ร่องรอย ปัจจุบันยังมีซากโบราณสถานและสถานที่สำคัญที่ชวนให้จินตนาการถึงความรุ่งเรืองนั้น เช่น ตำแหน่งของพระราชวังใหญ่ในอดีตอย่างพระราชวังต้าหมิง และเจดีย์ต้นแบบอย่างเจดีย์ไก่ป่าใหญ่ ซึ่งอยู่ในพื้นที่เมืองซีอานหรือใกล้เคียง นอกจากนี้กำแพงเมืองที่เห็นในซีอานตอนนี้เป็นกำแพงจากยุคหมิงซึ่งล้อมรอบใจกลางเมืองเก่า แต่แปลนเมืองและแนวคิดการวางผังแบบกริดของฉางอานสมัยก่อนทำให้คนสมัยใหม่ยังพอจับภาพได้ว่ามันเคยเป็นมหานครขนาดใหญ่

เวลาคิดถึงฉางอานแล้ว ฉันมักนึกถึงการเป็นจุดเชื่อมบนเส้นทางสายไหม ผู้คนจากตะวันตกและตะวันออกเคยมาพบกันที่นี่ ทำให้เมืองนี้มีความหลากหลายทางวัฒนธรรมและการค้า แม้สถานที่ทางกายภาพจะเปลี่ยนไป แต่แก่นของฉางอานในเชิงประวัติศาสตร์ยังคงฝังอยู่ในพื้นที่ซีอาน จบด้วยความรู้สึกว่าถ้าต้องไปสักครั้ง สถานที่นั้นก็คงให้ความรู้สึกเหมือนได้เดินผ่านหน้าประวัติศาสตร์จริงๆ

ครั้งหนึ่งฉันคิดถึงภาพฉางอานในหนังประวัติศาสตร์แล้วอยากไปดูของจริง — คำตอบสั้นๆ คือเมืองต้นแบบของฉางอานคือบริเวณเมืองซีอานในมณฑลส่านซี สถานที่นี้เป็นศูนย์กลางของอาณาจักรหลายยุค และเป็นที่ตั้งของหลากหลายโบราณสถานที่นักท่องเที่ยวสามารถเยี่ยมชมได้

ในเชิงการเดินทาง ซีอานเป็นจุดเริ่มต้นที่ดีสำหรับใครที่อยากสัมผัสร่องรอยฉางอาน: สถานที่สำคัญมีทั้งเจดีย์และซากพระราชวังจากยุคถัง ตลอดจนพิพิธภัณฑ์ที่จัดแสดงวัตถุโบราณจากตัวเมืองเก่า คนท้องถิ่นมักจะเล่าเรื่องเมืองหลวงโบราณด้วยความภูมิใจ และสภาพถนนร่วมสมัยผสมกับซากปรักหักพังให้ความรู้สึกแปลกประหลาดแต่ชวนหลงใหล

สำหรับใครที่ชอบนึกภาพประวัติศาสตร์ ฉันแนะนำให้ลองอ่านงานวรรณกรรมเก่าๆ เช่น 'สามก๊ก' ที่แม้จะไม่ใช่แหล่งเดียวกัน แต่ช่วยให้เข้าใจภูมิรัฐศาสตร์ของจีนโบราณได้ดี เมื่อเดินทางมาถึงซีอานแล้ว จะรู้สึกว่าอดีตและปัจจุบันมาชนกันอย่างมีเสน่ห์