สื่อต่างๆ นำ กระต่ายกับเต่า สรุป มาดัดแปลงเป็นรูปแบบใดบ้าง?

ตั้งแต่ครั้งแรกที่ได้อ่านนิทานคลาสสิกอย่าง 'The Tortoise and the Hare' ผมมองเห็นว่ากระต่ายกับเต่าเป็นแม่พิมพ์เรื่องเล่าที่ง่ายแต่ยืดหยุ่น จึงถูกดัดแปลงไปได้หลายรูปแบบ ตั้งแต่หนังสือภาพสำหรับเด็กที่วาดภาพสดใสและเพิ่มมุกตลกหรือบทสนทนาให้ทันสมัย ไปจนถึงหนังสือสำหรับผู้ใหญ๋ที่หยิบโขกประเด็นเชิงสังคมหรือจิตวิทยา เช่น เปลี่ยนบทสรุปให้มีความซับซ้อนมากขึ้นเพื่อวิพากษ์ระบบการแข่งขันและความหมายของ 'ความสำเร็จ' ในโลกปัจจุบัน หลายครั้งที่เวอร์ชันสำหรับเด็กยังประยุกต์เป็นเพลงหรือนิทานเล่านอน ทำให้เด็กๆ เรียนรู้คำสอนเรื่องความพากเพียรอย่างเป็นธรรมชาติ

ในโลกของภาพเคลื่อนไหว นิทานนี้ถูกทำเป็นการ์ตูนสั้นและตอนในซีรีส์การ์ตูนหลายชุด เช่น เวอร์ชันคลาสสิกสไตล์สตูดิโอแอนิเมชันที่เน้นมุกกายกรรมและตัวละครเด่น หรือฉบับการ์ตูนการศึกษาในรายการโทรทัศน์เด็กที่ใช้กราฟิกเรียบง่ายร่วมกับบทเรียนเชิงคุณธรรม นอกจากนี้เอาไปเป็นพล็อตย่อยในมังงะหรือการ์ตูนตลกที่เปลี่ยนคาแรกเตอร์ให้เข้ายุคสมัย เช่น ให้กระต่ายเป็นอินฟลูเอนเซอร์หรือให้เต่าใช้เทคโนโลยีพลิกสถานการณ์ ส่วนในเกมและของเล่น แนวคิด 'ช้าแต่มั่นคงชนะในระยะยาว' กลายเป็นกลไกออกแบบ เช่น เกมบอร์ดที่ให้ผู้เล่นเลือกความเสี่ยงกับความคงเส้นคงวา ซึ่งเกมอย่าง 'Hare and Tortoise' ก็ยกแนวคิดนี้มาเป็นหัวใจของการเล่น

เวอร์ชันที่ดุดันกว่านั้นเป็นการดัดแปลงเชิงอุปมาไปสู่ละครเวที บทละครสั้น หรืองานศิลปะที่ใช้ตัวละครเป็นสัญลักษณ์ทางการเมืองหรือเศรษฐกิจ นักเขียนสมัยใหม่มักใช้เรื่องนี้เป็นกรอบของนิยายสั้นหรือบทกวี เพื่อตั้งคำถามว่าอะไรคือการโกงหรือความยุติธรรม บางครั้งผู้สร้างเลือกที่จะกลับบทให้กระต่ายเรียนรู้ความอ่อนโยน ขณะที่เต่าอาจมีแง่มุมที่ไม่คาดคิด เช่น ความมั่นใจจากประสบการณ์หรือการร่วมมือกับผู้อื่น ในไทยเองเรื่องนี้ถูกแปลงเป็นละครหุ่น ละครเวทีโรงเรียน และรายการเด็กที่สอดแทรกวัฒนธรรมท้องถิ่น ทำให้คติสอดคล้องกับการสอนของครอบครัวและโรงเรียน

เมื่อนึกถึงการดัดแปลงทั้งหมด ผมชอบที่เรื่องง่ายๆ อย่าง 'The Tortoise and the Hare' ยังคงมีชีวิตใหม่ได้เสมอ ไม่ว่าจะเป็นการ์ตูนตลก หนังสือปรับแนว เพลง เกม หรือการวิพากษ์สังคม แต่ละเวอร์ชันสะท้อนค่านิยมของผู้สร้างและยุคสมัยนั้นๆ ซึ่งทำให้เราได้มุมมองหลากหลายและบางครั้งก็ตลกขบขัน การเห็นเต่าวิ่งบนเวทีสมัยใหม่หรือกระต่ายกลายเป็นสัญลักษณ์ของความรีบเร่งในโซเชียลมีเดีย ทำให้ผมยิ่งรู้สึกว่าคลาสสิกแบบนี้น่าทะนุถนอม เพราะมันเตือนให้เรากลับมาคิดถึงคุณค่าพื้นฐานในแบบที่ไม่เคยเก่า