หนังหรือซีรีส์ที่ให้บรรยากาศธีมยุค90 ควรเริ่มดูเรื่องไหน

แค่พูดถึงหนังผีไทยยุค 90 ก็ต้องนึกถึง 'นางนาก' ก่อนเลย — ฉากบรรยากาศวิถีชีวิตชาวบ้าน กลิ่นดินโคลน และโทนภาพโบราณ ๆ มันทำให้อารมณ์หลุดไปอีกยุคหนึ่งจริง ๆ ฉันรู้สึกว่า 'นางนาก' ไม่ได้หวังแค่ให้คนกลัว แต่พยายามบอกอะไรบางอย่างเกี่ยวกับความรักและความแค้นที่ฝังลึกในสังคมชนบท เสียงดนตรีและการแสดงในหนังรุ่นนี้ยังคงทรงพลัง แม้ว่าการตัดต่อจะไม่ทันสมัยเหมือนหนังยุคใหม่ แต่ความเรียบง่ายตรงนั้นกลับทำให้เรื่องซึมลึกมากกว่า หนังเรื่องนี้มักจะมีฉบับรีมาสเตอร์หรือฉายพิเศษบนแพลตฟอร์มสตรีมมิ่งไทยเป็นระยะ บางครั้งก็มีเวอร์ชันที่ลงบนช่องทางของ 'หอภาพยนตร์' หรือให้เช่าดูแบบดิจิทัล ถ้าอยากสัมผัสบรรยากาศหนังผีไทยแท้ ๆ นี่เป็นหนึ่งในเรื่องที่ยังคงดูได้ไม่เบื่อและยังคงหามุมใหม่ ๆ ให้คิดถึงได้อยู่เสมอ

ไม่มีใครลืมความบ้าบอของ 'Dumb and Dumber' ในยุค 90 ได้ง่ายๆ — มุกกวน ๆ และเคมีของตัวละครสองคนมันชนิดที่ทำให้ห้องเต็มไปด้วยเสียงหัวเราะทุกครั้งที่ฉายซ้ำ ฉากรถพังกินลมและการเดินทางงุ่มง่ามที่เต็มไปด้วยความโง่น่ารักมันเข้าถึงง่ายมาก ผมชอบว่าแม้จะเป็นมุกสไตล์ slapstick แบบสุดโต่ง แต่มันยังคงมีหัวใจอยู่ข้างใน ตัวละครไม่ได้แค่ทำเพื่อฮาอย่างเดียว แต่ยังแสดงให้เห็นมิตรภาพประหลาด ๆ ที่ผมโคตรอินไปด้วยเวลาเห็นคนสองคนยืนด้วยกันท่ามกลางความเงอะงะ ในมุมมองของคนดูรุ่นกลาง ๆ อย่างผม ตอนนั้นมันเป็นหนังที่ทุกคนคุยถึง ความฮามันแพร่กระจายเหมือนไวรัสจากปากต่อปาก และแม้เวลาจะผ่านไป นี่ก็ยังเป็นหนึ่งในหนังตลกที่ผมเอาไว้เปิดเวลาต้องการหัวเราะแบบไม่ต้องคิดเยอะ สรุปคือถ้าจะเลือกเรื่องฮิตแทบจะไม่มีใครไม่พูดถึง 'Dumb and Dumber'

ถ้าย้อนกลับไปในยุค 90 มีเกม RPG คอมพิวเตอร์ที่เล่นแล้วติดใจจนลืมไม่ลงจริงๆ 'Fallout 2' นี่แหละที่เรียกว่ายิ่งใหญ่ทั้งเนื้อเรื่องและโลกที่เปิดกว้าง บรรยากาศหลังสงครามนิวเคลียร์ที่เต็มไปด้วยทางเลือกมากมายให้ตัดสินใจ ตัวเกมให้อิสระกับผู้เล่นแบบสุดๆ จะเล่นแบบฮีโร่หรือ坏人ก็ได้ อีกตัวที่ประทับใจไม่แพ้กันคือ 'Planescape: Torment' เกมนี้เน้นเรื่องราวและตัวละครที่ลึกซึ้งมากๆ โดยเฉพาะตัวเอกนามิโกด์ที่ตายแล้วฟื้นได้ เรื่องราวเต็มไปด้วยปรัชญาและคำถามเกี่ยวกับชีวิต นี่ยังไม่นับระบบบทพูดที่เยี่ยมยอดจนทำให้รู้สึกเหมือนอ่านนิยายเลย

ยุค 90 เป็นช่วงเวลาที่วงการเกมคอมพิวเตอร์เริ่มทดลองนำเสนอความสยองขวัญในรูปแบบใหม่ๆ ที่น่าจดจำ 'Alone in the Dark' เกมปี 1992 ถือเป็นจุดเริ่มต้นสำคัญ ด้วยการเล่นกับมุมกล้องแบบ fixed angle ที่เพิ่มความตึงเครียดให้ผู้เล่นต้องคอยระวังศัตรูที่อาจโผล่มาทุกเมื่อ เกมอย่าง 'Resident Evil' ที่ปล่อยออกมาในปี 1996 ก็ปฏิวัติแนวนี้ด้วยระบบ tank controls ที่ทำให้การควบคุมตัวละครรู้สึกอึดอัดอย่างจงใจ เสริมด้วยปริศนาลับและบรรยากาศห้องทดลองอันน่าสะพรึงกลัว เสียงฝีเท้าในทางเดินเปล่าก็ยังทำให้ขนลุกได้จนทุกวันนี้

บอกเลยว่าชุดยุค 90 มีจุดเด่นที่ทำให้ฉันหลงใหลอยู่เสมอ แต่การจะอัปเดตให้ดูทันสมัยต้องเล่นกับสัดส่วนและผสมผสานให้ลงตัว วิธีแรกที่ฉันชอบคือเลือกชิ้นเด่นจากยุค 90 มาหนึ่งชิ้นแล้วทำให้มันดูใหม่ด้วยการจับคู่กับไอเท็มทันสมัย เช่น ใส่เสื้อลายสก๊อตผ้าหนาแบบกรันจ์กับกางเกงทรงสลิมเอวสูงแทนกางเกงทรงหลวมเดิม หรือเอาแจ็กเก็ตบอมเบอร์สั้นมาจับกับชุดเดรสลื่น ๆ เพื่อให้เกิดความบาลานซ์ของสัดส่วน เทคนิคการตัดต่อหรือขยายเอวให้พอดีร่างช่วยได้มาก ลดความรุ่มร่ามของยุค 90 ด้วยการเลือกโทนสีพื้นหรือโทนเดียวกันทั้งลุค นอกจากนี้การเลือกวัสดุและรองเท้าจะเป็นกุญแจสำคัญ ฉันมักเปลี่ยนรองเท้าแพลตฟอร์มยุค 90 มาเป็นส니กเกอร์หนาๆ ที่ดูทันสมัยกว่า หรือเลือกหนังเทียมลายใหม่แทนผ้าแปลก ๆ การใส่เครื่องประดับสไตล์มินิมอล เช่น ต่างหูวงเล็กหรือสร้อยเส้นบาง จะทำให้ลุคดูคลีนขึ้นมาก ตัวอย่างแรงบันดาลใจจากซีรีส์เก่าเช่น 'Clueless' สามารถหยิบแต่สไตล์พรีปปี้มาใช้โดยตัดองค์ประกอบที่ดูเก่าออก ให้เหลือแค่เส้นสายสะอาด ๆ เท่านี้ชุดยุค 90 ก็ไม่ตกยุคและยังมีความเป็นตัวเองของยุคปัจจุบันได้อย่างลงตัว

ช่วงยุค 90 นี่เป็นยุคทองของเพลงเพื่อชีวิตที่โด่งดังทั้งในวงการและนอกวงการเลยนะ โดยเฉพาะเพลงที่ผู้หญิงชอบฟัง ส่วนตัวแล้วคิดถึงเพลง 'ข้างถนน' ของพี่แอ๊ด คาราบาวทันที เพลงนี้มีท่วงทำนองที่ฟังสบายๆ แต่เนื้อหาลึกซึ้ง พูดถึงชีวิตคนข้างถนนที่ต้องดิ้นรน ผู้หญิงหลายคนในยุคนั้นชอบเพลงนี้เพราะมันสะท้อนความรู้สึกของคนที่ต้องต่อสู้กับชีวิต แม้ว่าจะไม่ใช่ผู้หญิงทุกคนจะเคยมีประสบการณ์แบบนั้น แต่เพลงมันทำให้เห็นภาพและเข้าใจความรู้สึกคนอื่นได้ดี อีกอย่างที่ทำให้เพลงนี้โดนใจผู้หญิงคือ มันมีทั้งความอ่อนโยนและความเข้มแข็งอยู่ในเนื้อเพลง ผู้หญิงยุค 90 ที่กำลังก้าวสู่สังคมแบบใหม่แต่ยังคงความเป็นหญิงอยู่ เลยรู้สึกอินกับเพลงนี้มาก

เปิดกล่องความทรงจำยุค 90 ได้แล้วฉันก็อยากให้ห้องของคุณมีเสน่ห์แบบวินเทจแต่ยังคงใช้งานได้จริง สไตล์ที่ฉันชอบคือการผสมผสานของไม้ลายวูด วัสดุผ้ากำมะหยี่ และลายกราฟฟิกที่ดูสด ซึ่งทั้งหมดช่วยให้บรรยากาศอบอุ่นและไม่เชยเกินไป ตัวอย่างชิ้นเด็ดที่อยากแนะนำคือโซฟาตัวเตี้ยสีเขียวมะกอกหรือสีน้ำเงินอมเทา ปรับด้วยหมอนกำมะหยี่ลายกราฟิกและพรมลายตารางเล็กๆ เพิ่มแสงจากโคมลาวาเล็กๆ และโคมไฟตั้งโต๊ะหัวทองเหลืองเพื่อให้ได้เงาอบอุ่น เฟอร์นิเจอร์ที่หาได้จากตลาดนัดหรือร้านมือสองมักมีเสน่ห์ยุค 90 มากกว่า ของแต่งอย่างกรอบรูปโปสเตอร์ 'Sailor Moon' วางบนชั้นไม้ทรงกล่อง กับตลับเทปวินเทจหรือกล่องเกมคอนโซลเก่าๆ จะทำให้มุมหนึ่งในห้องเป็นจุดเด่นที่ชวนคุย ลงไม้แขวนผนังเล็กๆ และต้นไม้ในกระถางดินเผาช่วยตัดความหนักของโทนสีกลายให้สดชื่นขึ้น โดยรวมแล้วฉันอยากให้ห้องเป็นพื้นที่ที่เปิดให้คนมานั่งคุย เล่นเกม หรือนั่งดูเทปเก่าๆ ได้สบายๆ

ยุค 90 ของวงการหนังไทยมีช่วงกลางทศวรรษที่เริ่มตัดเส้นแบ่งระหว่างหนังเชยแบบเดิมกับสิ่งใหม่ ๆ ที่กล้าทดลองได้ชัดเจนขึ้นมาก ความคิดส่วนตัวบอกว่าจุดเปลี่ยนชัดสุดคือราว พ.ศ. 2540 ขึ้นไป เพราะตอนนั้นผู้กำกับรุ่นใหม่เริ่มมีพื้นที่และกลุ่มผู้ชมโหยหาภาษาหนังที่ต่างออกไป ฉันจำภาพโรงหนังที่เต็มด้วยคนรุ่นเดียวกันที่หัวใจเต้นแรงเมื่อเห็นงานภาพกับจังหวะการเล่าเรื่องที่ไม่ใช่ฟอร์มย่อยของหนังพาณิชย์แบบเก่า ตัวอย่างที่ชัดมากคือ 'Dang Bireley's and Young Gangsters' ที่เปิดประตูให้โทนภาพและการเล่าเรื่องเปลี่ยนไป ไม่ใช่แค่เนื้อหาแต่เป็นวิธีมองตัวละครและเมือง ซึ่งกลายเป็นสัญญาณบอกว่าหนังไทยกำลังไปสู่ยุคที่หลากหลายขึ้น ทั้งเชิงพาณิชย์และเชิงศิลป์ก็เริ่มข้ามพรมแดนกันได้มากขึ้นในช่วงเวลานั้น