เนื้อหาในนิยายจีน หลายสามี มักนำเสนอความสัมพันธ์แบบใด?

คงต้องบอกว่าแนว 'หลายสามี' ในนิยายจีนมักเล่นกับความคาดหวังและความต้องการด้านความสัมพันธ์ของผู้อ่านได้ค่อนข้างฉลาด — ไม่ได้มีแค่อะไรเดียวแบบผิวเผิน แต่มีหลายเฉดสีให้เลือกเสพ ผมชอบมองมันเหมือนเซ็ตเครื่องประดับที่ต่างกัน: บางเรื่องให้ความรู้สึกอบอุ่นเหมือนครอบครัวที่ไม่ธรรมดา บางเรื่องเป็นการเมืองความรักที่เต็มไปด้วยกลยุทธ์และข้อผูกมัด ในขณะที่บางเรื่องก็เป็นการเติมแฟนตาซีความใคร่และอำนาจที่ยากจะพบในชีวิตจริง

ส่วนใหญ่จะเห็นรูปแบบความสัมพันธ์หลักๆ อยู่สี่ห้าแบบที่ถูกใช้อยู่ซ้ำๆ แบบแรกคือการตั้งสถานะเป็นครอบครัวขยายที่ทุกคนยอมรับกันอย่างเป็นมิตร — สามีแต่ละคนมีบทบาทเฉพาะ เช่น คนหนึ่งดูแลบ้าน อีกคนออกไปทำงาน อีกคนเป็นที่ปรึกษาทางอารมณ์ ซึ่งแนวนี้มักให้ความรู้สึกอบอุ่นและปลอดภัย อีกแบบคือการแต่งงานเชิงผลประโยชน์หรือผูกขาดอำนาจ ที่ความสัมพันธ์เริ่มจากสัญญามากกว่าความรัก แล้วค่อยๆ พัฒนาไปเป็นความผูกพันหรือการต่อสู้แข่งขันกันเพื่อครอบครองใจนางเอก แบบหลังนี่มักมีดราม่า กับการโกงใจหรือการใช้ตำแหน่งพยายามครอบงำ

บางนิยายก็หยิบเอาแนวรักร่วมสายเป็นกิมมิก เช่น มีการเจรจาแบ่งบทบาทอย่างชัดเจน หรือมีการประชุมธีมตั้งกฎร่วม เช่น ใครรักใครในสถานการณ์ไหนต้องแจ้งหรือมีการโหวต ทำให้มีองค์ประกอบของความเป็นสังคมเล็กๆ ที่น่าสนใจ ความอิจฉาและการแข่งขันเป็นอีกหนึ่งแกนสำคัญที่ผู้เขียนชอบใช้เพื่อขับเคลื่อนพล็อต บางเรื่องก็เล่าแบบเน้นฉากหวาน บ้านๆ เช่น เช้าหนึ่งพวกเขาทานข้าวพร้อมกันและมีมุกจิ้นให้ผู้อ่านซึ้ง ในขณะที่บางเรื่องจะโฟกัสที่การเมืองหรือบทบาทของแต่ละคนในสังคมโดยที่ความรักเป็นเพียงเครื่องมือ

สิ่งที่ทำให้แนวนี้ดูน่าติดตามสำหรับผมคือความหลากหลายของการจัดสมดุลระหว่างอารมณ์และอำนาจ — เมื่อผู้เขียนจัดสมดุลได้ดี มันจะให้ทั้งความอบอุ่น ความตื่นเต้น และการวิเคราะห์จิตวิทยาตัวละคร แต่ก็ต้องระวังเรื่องการนำเสนอที่อาจกลายเป็นการโรแมนซ์ความไม่เท่าเทียมหรือการบังคับ ซึ่งจะลดคุณค่าทางอารมณ์ของเรื่องลง ถ้าเป็นแนวที่ผมชอบจะต้องมีความชัดเจนเรื่องความยินยอม ความรับผิดชอบ และการพัฒนาตัวละครที่ทำให้ความสัมพันธ์นั้นมีน้ำหนัก ไม่ใช่แค่ฟีลจิ้นอย่างเดียว

เวลากล่าวถึงนิยายจีนแนวหลายสามี ผมมักนึกถึงสองสไตล์ที่ตรงข้ามกันชัดเจน หนึ่งคือแนวรักอบอุ่นที่เน้นชีวิตประจำวันและการดูแลซึ่งกันและกัน เช่นฉากเล็กๆ ที่ทุกคนช่วยกันซ่อมบ้านหรือทำกับข้าวแล้วมีมุขน่ารักๆ ให้ยิ้มตาม อีกสไตล์คือแนวการเมืองและอำนาจ ที่คู่แต่งงานแต่ละคนมีตำแหน่งหรือหน้าที่ชัดเจน ความสัมพันธ์จึงเป็นทั้งเครื่องมือและที่พึ่งในเวลาเดียวกัน

ในมุมของผม แนวอบอุ่นจะให้ความพึงพอใจแบบหวานละมุน หลายฉากมักเป็นความสงบที่สอดแทรกความใกล้ชิด ในขณะที่แนวเชิงอำนาจจะน่าติดตามเพราะมีการแก้ปม ความลับ และผลประโยชน์ มันให้ความตึงเครียดที่ทำให้ตัวละครต้องเลือกและเปลี่ยนแปลง ซึ่งถ้าทำดีจะทำให้ผู้อ่านรู้สึกว่าความสัมพันธ์นั้นมีชั้นเชิงและเหตุผล ไม่ใช่แค่แฟนตาซีเท่านั้น

สรุปแบบไม่ต้องการนิยามตายตัวก็คือ นิยายหลายสามีในจีนมีตั้งแต่หวานจนถึงดิบ ขึ้นอยู่กับว่าอยากอ่านแบบเติมความอบอุ่นหรืออยากเห็นการต่อสู้เชิงกลยุทธ์ และผมมักเลือกเรื่องที่ให้ความเคารพในความยินยอมและให้ตัวละครเติบโต ไม่ใช่เอาแค่ความดราม่ามาขายจบๆ เท่านั้น