6 Pagdadalamhati...

MABILIS lumipas ang mga araw, linggo, buwan at taon na tila normal na pamumuhay para sa mga magulang niya. Habang siya ay paminsan minsan na sumasagi na baka ano mang oras ay kausapin siya ng mga magulang niya at sabihing lilisanin na nila ang lugar na kinalakihan niya. Sa tuwing pagmamasdan niya ang kanyang mga magulang ay tila hindi iniintindi ang suliraning iyon. O baka naman tanggap na ng mga ito ang desisyon ng binatang anak nung Moises. Sa puntong iyon ay mas lalo naman dapat nang tanggapin ni Gabriella ang ganung pagpapasya. Kailangan na din niyang tanggapin sa sarili iyon.

Hapon noon, at medyo makulimlim ang panahon na may kasamang malakas na hangin. Gumagawa ng report project si Gabriella sa kwarto niya nang marinig niya na may tumatawag sa harapan nila. Alam niyang andun ang Mamang niya sa harap at inaayos ang mga pananim nitong halaman kaya hindi na siya tumayo para silipin kung sino ang tumatawag. Ang Papang naman niya ay umalis at pumunta ng kabayan para bumili ng pataba sa palay, ganun din ng patuka para sa nga alaga nitong bibe at manok.

Itinuloy na niya ang paggawa ng report at ipapasa na niya iyon sa susunod na araw. Ilang buwan na lamang ay gagraduate na siya ng Senior Highschool kaya naman ayaw niyang magkaroon ng problema sa kanyang grades.

Ngunit napatigil siya sa ginagawa nang marinig niya ang kanyang Mamang na umiiyak at nagsasalita nang, "Hindi! Masigla pa sya ng umalis dito kanina!" Nang marinig ni Gabriella iyon at biglang may kumabog sa dibdib niya.

Dali dali siyang tumayo at lumabas ng kwarto. Huminto siya sa pinto nang makita ang Mamang niya na nakasalampak sa lupa at tutop ng dalawang kamay ang mukha at yumuyugyog ang balikat sa pag iyak.

Si Mang Domeng na tauhan ng kanyang Papang sa pagbubukid ang andun at hinihimas ang likod ng kanyang Mamang at sinasabihan na magpakatatag ito.

Unti unti ang pagbilis ng kabog ng dibdib niya at pakiramdam niya ay nasa tabi ng tenga niya ang puso niyang malakas ang pagkabog. Halos wala na siyang maunawaan at marinig sa sinasabi ni Mang Domeng.

Dahan dahang lumapit si Gabriella sa Mamang niya na parang wala sa sarili. Hindi na niya kailangan magtanong. Alam niyang ang Papang ang dahilan bakit umiiyak ang Mamang niya. Wala na ang kanyang Papang. Iniwan na sila.

Naramdaman niyang hinawakan siya sa braso ng kanyang Mamang upang abutin at yakapin. Ramdam niyang sobrang higpit ng yakap ng kanyang Mamang na para bang sa kanya kumukuha ng lakas. Hindi na niya napigilan ang mapahagulgol sa sobrang sakit. Parang sasabog ang dibdib niya. Paano na sila ng kanyang Mamang ngayon wala na ang kanyang Papang?

Sobrang bilis ng pangyayari. Alas diyes na ng gabi ng maibaba ng serbisyo ang labi ng kanyang Papang. Ang kapatid na babae ng Papang niya na taga kabilang baryo ay kaagad na pumunta sa kanila nang mabalitaan ang tungkol sa Papang niya. Nakatulong din nila ang mga pamilya ng mga tauhan ng Papang niya sa pagaayos ng bahay nila para sa pagbuburulan ng Papang niya.

Ayon kay Mang Domeng, dinaanan daw siya ni Gabriel sa bahay at nagpadrive sa kanya gamit ang owner jeep nila. Nakabili pa sila ng pataba at patuka sa kabayanan. Habang binabagtas daw nila ang daan pauwi ay dumaing na daw si Gabriel kay Mang Domeng ng paninikip ng dibdib. Kaya naman daw ipinaling kagad ni Mang Domeng ang sasakyan pabalik sa kabayanan kung saan may malapit na hospital. Dahil napansin din daw ni Mang Domeng na namumutla na si Gabriel. Pagdating sa ER ay nasuri pa daw ng doctor at nurse si Gabriel at binigyan ng first aid pero sadyang mahina na ang pulsong namomonitor sa kanya. Biglaang atake sa puso yun ang sabi ng doctor. Naikuwento din ni Mang Domeng na dumadaing sa kanilang mga tauhan si Gabriel na baka anumang oras ay kuhanin na ng may ari ang lupaing sinasaka nila. Sa palagay ni Mang Domeng ay masyadong dinamdam ni Gabriel iyon at inaalala ang mga tauhan niyang mawawalan ng trabaho sa pagsasaka.

Habang kinukwento ni Mang Domeng ang mga pangyayari ay hindi niya mapigilang bumangon ang galit sa binatang anak ni Moises. Dinamdam at inintindi ng Papang niya ang paguusap nilang iyon ng binata. Ang Mamang niya ay tahimik na umiiyak sa harap ng kabaong ng kanyang Papang. Hindi sila makapaniwala na sa isang iglap lang ay nawala sa kanila ang Papang nila.

Nilapitan niya ang kanyang ina at niyakap.

"'Mang, kaya naten 'to, di ba?" halos mabasag ang boses niyang bulong sa ina. Ayaw niyang umiyak at magpakita ng kahinaan sa Mamang niya. "Alam kong hindi kagustuhan ni Papang na iwanan tayo sa ganitong sitwasyon, pero may tiwala siya sa aten, na kakayanin naten ito." Kahit sya gusto niyang maniwala na ganoon nga. Gusto niyang palakasin ang loob niya.

Bahagyang yumugyog ang mga balikat ng kanyang Mamang habang hinahaplos haplos ang salamin ng kabaong ng asawa.

"Siguro nga ay may dahilan ang lahat ng nangyayaring ito. Pero alam kong kahit wala na ang Papang mo ay hindi nya pa rin tayo pababayaan." mahinahon ang salita ni Mariella at bahagyang pinahid ang luhang hindi mapatid patid sa pagtulo.

Marahang humarap si Mariella sa anak at hinawakan ang mga kamay nito saka tumingin sa asawang payapang nakahimlay sa kabaong.

"Kakayanin ko, anak. Nangako ako sa Papang mo na magpapakatatag ako. At ipangako mo sa akin na magtatapos ka ng pag aaral mo, Gabriella. Kahit wala na ang Papang mo, ako ang magtataguyod sa iyo. Kaya naten ito, anak." pilit nitong pinipigil ang hikbing gustong kumawala sa bibig.

Payakap na sumubsob sa balikat si Gabriella sa kanyang ina at pinakawalan ang pinipigil na iyak kanina pa. Awang awa siya sa kanyang Mamang na pinipilit maging matapang kahit alam niyang hinang hina na ito. Strikta sa kanya ang Mamang niya pero pagdating sa Papang niya ay nakikita niyang tila ito batang musmos pagnaglalambing. Masyado itong nakasandal sa Papang niya. Bawat salita ng Papang niya ay pinahahalagahan nito at sinusunod. Kaya alam ni Gabriella ba pinipilit lamang nitong maging matatag at malakas para sa kanya.