ประภาส ชลศรานนท์ เคยร่วมงานกับนักแสดงไทยคนใดบ้าง

พอได้อ่านบทสัมภาษณ์ของธีรภัทร ผมรู้สึกว่าการพูดถึงมังงะเล่มนั้นทำให้ภาพรวมของงานเขาชัดขึ้นมาก — ว่าความเศร้าแบบเงียบ ๆ และความเป็นวัยรุ่นที่สับสนคือแรงขับเคลื่อนสำคัญที่เขาต้องการสื่อ ในมุมมองของคนที่โตมากับมังงะเล็ก ๆ แต่กระทบลึกอย่าง 'Solanin' ของอินิโอะ อาซาโนะ ฉันมองว่าเจ้าของบทสัมภาษณ์เอาความเรียบง่ายที่เจ็บปวดของเรื่องมาใช้เป็นบรรยากาศให้กับงานของตัวเอง เขาเล่าเกี่ยวกับฉากที่ตัวละครนั่งอยู่กับความว่างเปล่าในชีวิตประจำวัน และวิธีที่มุขตลกร้ายเล็ก ๆ ถูกใช้เป็นการปลอบประโลม ผู้ให้สัมภาษณ์บอกว่าเขาเรียนรู้การทำเพลง/การเขียนบท/การกำกับ (ไม่ระบุอาชีพตรง ๆ) แบบที่ไม่ต้องยิ่งใหญ่ แต่ต้องจริงจังกับความรู้สึกเล็ก ๆ ของตัวละคร ทั้งยังเอ่ยถึงการเลือกใช้โทนสี ดนตรีประกอบ และจังหวะการตัดต่อที่รับอิทธิพลมาจากการร้อยเรียงหน้าเพจของมังงะ เมื่อนึกถึงการนำแรงบันดาลใจแบบนี้มาปรับใช้ เราจะเห็นงานที่ไม่พยายามตะโกนเพื่อเรียกร้องความสนใจ แต่กลับฉวยช่วงเวลาสั้น ๆ ให้คนดูรู้สึกเชื่อมต่อ ความที่เขาพูดถึง 'Solanin' ทำให้ฉันเข้าใจว่าการแสดงออกแบบเงียบ ๆ ก็มีพลังมากเพียงใด — และนั่นแหละที่เป็นเสน่ห์ของงานเขาในสายตาคนดูอย่างฉัน

พอพูดถึง 'วุ่นรัก วันไนท์สแตนด์' ใครหลายคนอาจคิดว่าเป็นบทละครใหม่เอี่ยม แต่นี่คือผลงานที่ดัดแปลงมาจากนิยายออนไลน์ที่เผยแพร่เป็นลำดับตอนบนแพลตฟอร์มเว็บนิยายมาก่อน ฉบับต้นฉบับให้รายละเอียดความสัมพันธ์ของตัวละครลึกกว่า เห็นจิตวิทยาและความคิดภายในของคนสองคนที่เจอกันแบบไม่ตั้งใจมากขึ้นกว่าในฉบับโทรทัศน์ ฉันรู้สึกว่าการย่อเรื่องเพื่อให้เข้ากับจังหวะละครทำให้ฉากสำคัญบางอย่างถูกทำให้กระชับจนสูญเสียความละเอียดยิบย่อยไปบ้าง แต่การดัดแปลงก็มีข้อดีตรงที่ภาพและการแสดงช่วยเติมความรู้สึกที่นิยายบรรยายไว้อย่างเป็นนามธรรม เปรียบเหมือนการอ่าน 'วรรณกรรมรัก' แล้วได้เห็นภาพจริง ๆ แทนการจินตนาการ ฉะนั้นถาใครอยากเห็นรายละเอียดเพิ่ม แนะนำให้อ่านต้นฉบับนิยายออนไลน์ควบคู่ไปด้วย ประสบการณ์จะต่างและเติมเต็มกันไปคนละแบบ

เราเคยเดินเตร็ดเตร่ในร้านหนังสืออยู่นานจนสะดุดกับปกที่มีชื่อว่า 'นายท่าน' ซึ่งความจริงแล้วชื่อเดียวกันนี้ถูกใช้กับงานหลายชิ้นต่างแนว ทำให้ต้องหยิบขึ้นมาดูรายละเอียดทุกครั้งก่อนตัดสินใจซื้อ พอพลิกดูที่หน้าปกและสันหนังสือ วิธีที่ชัดเจนที่สุดในการยืนยันคือมองหาชื่อสำนักพิมพ์ที่มุมล่างของปกหรือบนสันหนังสือ พร้อมทั้งอ่านข้อมูลในคอลอฟอน (หน้าเครดิตในเล่ม) ที่มักจะระบุผู้แปลและปีพิมพ์ไว้ชัด เจอคำว่า 'บงกช' หรือ 'วิบูลย์กิจ' บางทีก็เป็น 'Luckpim' หรือ 'สยามอินเตอร์' — นี่คือสัญลักษณ์บอกแนวทางว่าผลงานนั้นมาจากค่ายไหน ความสนุกของการตามหาคือตอนรู้ว่าเล่มที่เราชอบเป็นฉบับแปลของสำนักพิมพ์ไหน เพราะแต่ละค่ายให้สไตล์การแปลและงานออกแบบหน้าปกที่ต่างกัน สิ่งเล็กๆ อย่างลายเส้นบนสันหนังสือ หรือโค้ดบาร์ที่มี ISBN ก็ช่วยยืนยันได้เหมือนกัน ถ้าต้องเลือกแบบรวดเร็ว อย่าลืมส่องหน้าเครดิตก่อนจ่ายเงิน แล้วจะได้ยิ้มเมื่อรู้ว่าเล่มนั้นตรงกับสิ่งที่ตามหา

พูดถึงหนังสำหรับเด็กและครอบครัวในปี 2022 แล้วฉันรู้สึกว่ามีหลายเรื่องที่ทำได้ดีทั้งเนื้อหาและความสนุกที่คนทุกวัยดูได้พร้อมกัน ฉันขอเริ่มด้วยแนะนำสามเรื่องที่ฉันชอบเป็นพิเศษ: 'Lightyear' ที่เสนอมุมมองไซไฟแบบอุ่นๆ เหมาะกับเด็กโตและผู้ใหญ่ที่ชอบการผจญภัยและคำถามเชิงจริยธรรมเล็กๆ น้อยๆ; ต่อด้วย 'Puss in Boots: The Last Wish' ที่มีจังหวะตลกและซีนครอบครัวอบอุ่น ส่วนงานภาพแหวกแนวและเพลงทำให้เด็กดูเพลินโดยไม่ซับซ้อน; ปิดท้ายด้วย 'Minions: The Rise of Gru' ซึ่งเป็นสีสันสดใส เหมาะกับเด็กเล็กที่ชอบมุขกายกรรมและตัวละครน่ารัก มุมที่ฉันคิดว่าสำคัญคือตรวจดูระดับความเหมาะสมของแต่ละเรื่องก่อนเปิดให้เด็กดูจริงๆ เพราะบางฉากอาจมีความตื่นเต้นหรือความรุนแรงเชิงการ์ตูนที่ทำให้เด็กบางคนกลัวได้ ฉันมักจะแนะนำให้ผู้ใหญ่ดูตอนแรกกับเด็กหรืออ่านคำอธิบายความเหมาะสมจากบริการสตรีมมิ่งก่อน แต่ถ้าอยากได้หนังในโทนอ่อนๆ และมีพากย์ไทยให้เลือกทั้งสามเรื่องข้างต้นเป็นตัวเลือกที่ดีที่ครอบครัวจับกลุ่มดูได้อย่างอบอุ่น

บอกตามตรง บทสัมภาษณ์ล่าสุดของมินตราอินทรารัตน์โฟกัสหนักไปที่โปรเจกต์ชื่อ 'กล่องเวลา' ซึ่งเป็นงานที่รวมทั้งนิยายต้นฉบับกับแผนงานที่จะปรับเป็นซีรีส์สั้นทางออนไลน์ ผมรู้สึกว่าเธอเล่าเรื่องนี้ด้วยความตั้งใจและละเอียดกว่าประกาศทั่วไป เพราะพูดถึงทั้งแง่คอนเซ็ปต์ของเรื่อง แหล่งแรงบันดาลใจ และวิธีการทำงานร่วมกับทีมคนเขียนบทและผู้กำกับ เธอไม่ได้แค่บอกว่าเป็นโปรเจกต์ใหม่ แต่ลงลึกถึงทิศทางตัวละครหลัก การใช้สัญลักษณ์ของเวลา และความสัมพันธ์ข้ามชั่วอายุ ซึ่งทำให้ผมเห็นภาพชัดขึ้นว่าโปรเจกต์นี้ต้องการสื่ออะไร นอกจากรายละเอียดเชิงเนื้อหาแล้ว การสัมภาษณ์ยังชวนให้คิดถึงวิธีการผลิตที่เธอเน้นเรื่องงานภาพและดนตรีประกอบ เธอพูดถึงการเลือกทีมคุมภาพและคอมโพสเซอร์ที่มีความรู้สึกแบบภาพยนตร์อาร์ตมากกว่าดราม่าทั่วไป ทำให้ผมคาดหวังว่า 'กล่องเวลา' จะมีโทนและบรรยากาศที่ไม่เหมือนซีรีส์วัยรุ่นธรรมดา สุดท้ายแล้วการสัมภาษณ์ลงน้ำหนักที่การทำงานเป็นทีมและการเล่าเรื่องที่เคารพเวลาของตัวละคร ซึ่งเป็นเหตุผลที่ทำให้ผมยอมรอคอยโปรเจกต์นี้จริงๆ

ในยุคที่มือถือกลายเป็นโรงหนังส่วนตัว การหาแหล่งดูหรือดาวน์โหลดหนังพากย์ไทยฟรีให้ปลอดภัยกลายเป็นเรื่องที่ต้องให้ความระมัดระวังมากขึ้น เพราะความอยากดูเร็วกับความเสี่ยงด้านมัลแวร์หรือความผิดทางกฎหมายอยู่ใกล้กันมากกว่าที่คิด ฉันเลยชอบแยกเรื่องออกเป็นสองส่วนชัด ๆ: แหล่งที่ไว้ใจได้กับพฤติกรรมที่ควรหลีกเลี่ยง เพื่อให้ยังได้ประสบการณ์ดูหนังที่สนุกโดยไม่ต้องเสี่ยงกับข้อมูลส่วนตัวหรือเครื่องเสียหาย เมื่ออยากดูฟรี ให้เลือกจากแพลตฟอร์มที่มีแผงฟรีหรือชิ้นงานที่บริษัทปล่อยสาธารณะ เช่น วิดีโอที่มีลิขสิทธิ์ฟรีบน 'YouTube' ช่องของผู้จัดจำหน่ายบางช่อง หรือบริการสตรีมที่มีโซนฟรีมีโฆษณาอย่าง 'Viu' 'WeTV' หรือแอปของผู้ให้บริการไทยที่มีคอนเทนต์แจกเป็นบางเรื่อง นอกจากนี้ยังมีแหล่งอย่างหอสมุดดิจิทัลและ 'Archive.org' ที่เก็บภาพยนตร์สาธารณสมบัติไว้ให้ดาวน์โหลดโดยชอบด้วยกฎหมาย ข้อดีของการใช้ช่องทางเหล่านี้คือไฟล์มักไม่มีมัลแวร์ และถ้าต้องการดูออฟไลน์ ให้ใช้ฟีเจอร์ดาวน์โหลดในแอปอย่างเป็นทางการ เพราะไฟล์จะถูกเข้ารหัส (DRM) ทำให้ปลอดภัยและไม่กระทบต่อบัญชีผู้ใช้ พฤติกรรมที่ควรเลี่ยงอย่างจริงจังคือการดาวน์โหลดแอปจากแหล่งที่ไม่เชื่อถือหรือไฟล์ APK จากเว็บที่ไม่รู้จัก หลายครั้งที่ไฟล์แบบนั้นซ่อนมัลแวร์หรือแอปที่ขอสิทธิ์มากเกินควร เช่น เข้าถึงรายชื่อ โทรศัพท์ หรือกล้องโดยไม่จำเป็น อีกข้อคือเว็บที่โฆษณาว่า "ดาวน์โหลดฟรีพากย์ไทย" แต่ต้องกดหลายป๊อปอัพ ให้ส่ง SMS หรือให้ติดตั้งตัวเล่นวิดีโอแปลก ๆ เว็บแบบนี้มักเป็นกับดัก phishing หรือเป็นบริการจ่ายเงินแอบแฝง นอกจากนี้การใช้ BitTorrent เพื่อดาวน์โหลดหนังที่มีลิขสิทธิ์ไม่เพียงแต่ผิดกฎหมายในหลายประเทศ ยังเสี่ยงรับไฟล์ที่ถูกฝังโค้ดอันตรายด้วย เทคนิคเสริมที่ฉันใช้เพื่อความปลอดภัยคืออัปเดตระบบปฏิบัติการและแอปเสมอ เพราะแพตช์ที่ใหม่ช่วยปิดช่องโหว่ ตรวจสอบรีวิวและจำนวนดาวของแอปก่อนติดตั้ง ใช้ฟีเจอร์ความปลอดภัยของร้านค้าแอป (เช่น Play Protect) และอ่านสิทธิ์ที่ขออย่างถี่ถ้วน บัญชีที่ใช้สตรีมก็ตั้งรหัสผ่านแข็งแรงและเปิดการยืนยันแบบสองขั้นตอน ถ้าต้องการความเป็นส่วนตัวมากขึ้น VPN จากผู้ให้บริการเชื่อถือได้ช่วยพรางการเชื่อมต่อได้บ้าง แต่ไม่ควรใช้เป็นข้ออ้างในการละเมิดลิขสิทธิ์ สุดท้าย ให้สำรองข้อมูลสำคัญเสมอ เผื่อเครื่องมีปัญหาเพราะซอฟต์แวร์ที่ไม่ปลอดภัย พูดสั้น ๆ ว่าเลือกแหล่งที่ถูกต้อง ใช้แอปอย่างเป็นทางการ เปิดสิทธิ์แค่พอดี อัปเดตและสำรองข้อมูลแล้วก็จะสบายใจขึ้นมากกว่าเดิม การได้ดูพากย์ไทยแบบปลอดภัยทำให้มูดการดูหนังสนุกขึ้นเยอะ และมันอุ่นใจที่จะรู้ว่าเครื่องกับข้อมูลยังปลอดภัยอยู่

เติบโตมากับ 'เด็กวัด' ทำให้ผมมองเห็นพัฒนาการของตัวเอกแบบเป็นชั้นๆ ไม่ใช่แค่การเปลี่ยนรูปลักษณ์หรือทักษะการต่อสู้ แต่เป็นการเปลี่ยนแปลงของกรอบคิด จริยธรรม และความรับผิดชอบที่ค่อยๆ แทรกซึมเข้ามาในทุกการตัดสินใจตอนต้นเรื่องเขายังเหมือนเด็กคนนึงที่เรียนรู้โลกผ่านเรื่องราวจากพระในวัด ความอยากรู้อยากเห็นและความบริสุทธิ์ใจทำให้การกระทำของเขาดูง่ายและตรงไปตรงมา แต่พอเรื่องราวพาเขาออกนอกวัด เขาต้องเผชิญกับความขัดแย้งระหว่างการถือคติและความจริงของชีวิตนอกวัด ซึ่งเป็นจุดหักเหแรกที่ผมคิดว่าเป็นการเริ่มโตของเขา ในช่วงกลางเรื่องพัฒนาการชัดเจนขึ้นเมื่อเขาได้เรียนรู้ผ่านการสูญเสียและการเผชิญหน้ากับความรุนแรง ฉากที่เขาต้องตัดสินใจระหว่างการแก้แค้นกับการยับยั้งความโกรธเผยให้เห็นทั้งความเปราะบางและความเข้มแข็งในตัวเขา ผมชอบฉากที่เขาเลือกละเว้นการทำร้ายคู่ต่อสู้หลังจากเห็นความเจ็บปวดของอีกฝ่าย เหตุการณ์นั้นไม่ได้ทำให้เขาอ่อนแอ แต่กลับเป็นการบ่มเพาะจิตใจให้เป็นผู้ใหญ่ขึ้น: เรียนรู้ว่าการคงไว้ซึ่งเมตตาในสถานการณ์ที่ทุกคนเรียกร้องการตอบโต้เป็นสัญญาณของความเข้มแข็งอีกแบบหนึ่ง นอกจากนี้การฝึกฝนทั้งร่างกายและจิตใจภายใต้พระอาจารย์ ความล้มเหลว และการถูกดูถูกจากคนรอบข้าง ทำให้เขาเริ่มเข้าใจว่าหนทางต่อสู้ไม่ได้มีเพียงกำปั้น แต่ยังมีการเตรียมตัว ทักษะการคิด และการสละ ปลายเรื่องเป็นการรวมตัวของบทเรียนทั้งหมด เขาไม่ได้กลายเป็นฮีโร่แบบนิยายกระแสหลัก แต่กลายเป็นคนที่รับผิดชอบต่อการกระทำของตนและของชุมชน ฉากที่เขายอมรับบทบาทในการปกป้องหมู่บ้าน ทั้งๆ ที่ต้องแลกกับการเสียสละส่วนตัว ทำให้ผมเข้าใจว่าแก่นของพัฒนาการคือการเปลี่ยนจากการคิดถึงตัวเอง มาเป็นการคิดถึงผู้อื่น แม้ตอนจบจะไม่ได้โรแมนติกหรือโอ่อ่า แต่มันหนักแน่นและจริงใจแบบที่ผมชอบ ช่วงเวลาพวกนี้ยังคงทำให้ผมคิดถึงความซับซ้อนของการเติบโตและว่าการเป็นผู้ใหญ่คือการยอมรับความขัดแย้งภายในตัวเอง

บางคนอาจสับสนว่า 'ปูยี' เป็นตัวละครจากอนิเมะไหน แต่ในความเป็นจริงชื่อ 'ปูยี' มักหมายถึงบุคคลจริงคือ ไอซิน-จอโรกโย่ ปูยี (Aisin-Gioro Puyi) ซึ่งเป็นจักรพรรดิองค์สุดท้ายของราชวงศ์ชิงในจีน ฉันมองเขาเป็นตัวละครประวัติศาสตร์ที่ชีวิตเต็มไปด้วยการเปลี่ยนผ่าน ตั้งแต่ขึ้นครองราชย์เป็นเด็กเล็กในตำแหน่ง 'ซว่านถง' จนถึงการถูกสละราชสมบัติในยุคสาธารณรัฐ และต่อมาถูกดึงเข้าไปในบทบาทเป็นจักรพรรดิหุ่นเชิดของมณฑลแมนจูกูโอภายใต้การยึดครองของญี่ปุ่น ผมชอบดูงานเล่าเรื่องที่หยิบเอาชีวิตของเขามาใช้เป็นกรณีศึกษา เพราะภาพของปูยีช่วยสะท้อนประเด็นเรื่องอำนาจ ความเป็นชาติ และการสูญเสียตัวตน ในแง่สื่อสมัยใหม่ ปูยีถูกนำเสนอมากในภาพยนตร์และละครโทรทัศน์ เช่น 'The Last Emperor' ที่เล่าเรื่องชีวิตเขาแบบเข้มข้น ทำให้คนทั่วโลกรู้จัก แต่ในแวดวงอนิเมะญี่ปุ่นเอง การนำปูยีมาเป็นตัวละครหลักนั้นค่อนข้างน้อย ฉันมักคิดว่าคงเป็นเพราะบริบทประวัติศาสตร์และการเมืองเฉพาะตัวของเขาทำให้ยากต่อการตีความลงในรูปแบบอนิเมะแนวแฟนตาซีหรือชวนดูทั่วไป