พี่บูมให้สัมภาษณ์เกี่ยวกับนิยายดัดแปลงที่ไหน

เราเป็นแฟนคลับสายสะสมมานานและบอกได้เลยว่าสิ่งแรกที่ต้องสังเกตคือรูปแบบการเปิดตัวของผลงานนั้น ๆ ว่ามีการดัดแปลงเป็นซีรีส์ ภาพยนตร์ หรือเกมหรือไม่ ซึ่งงานเหล่านี้มักเป็นแหล่งของที่ระลึกอย่างเป็นทางการ เช่น กล่องลิมิเต็ด เอดิชั่น แผ่นบลูเรย์พร้อมสกรีนพริ้นต์ โปสการ์ดชุดพิเศษ และ photobook ของนักแสดง จากประสบการณ์ ส่วนใหญ่ที่มักมีของที่ระลึกเลยคือผลงานที่ได้รับความนิยมสูงหรือมีการฉลองครบรอบ เช่น คอนเสิร์ตพิเศษหรือแฟนอีเวนต์ที่เจ้าของผลงานจัดเอง ของพวกนี้มักแจกหรือวางขายในงานและบางครั้งจะมีการผลิตเป็นสินค้า exclusive ที่หาไม่ได้จากร้านปกติ นอกจากนี้ เวอร์ชันนิยายที่ถูกตีพิมพ์ซ้ำหรือออกแบบปกใหม่มักมาพร้อมของแถมเล็ก ๆ เช่น บุ๊คมาร์กหรือโปสเตอร์ เคล็ดลับง่าย ๆ ที่ฉันใช้คือเก็บตั๋วอีเวนต์และจับตาเพจทางการของโปรดิวเซอร์หรือบริษัทผู้จัด เพราะการประกาศของที่ระลึกมักมาก่อนวันวางจำหน่ายไม่นาน และถ้าอยากได้แบบแท้จริงเน้นซื้อจากร้านทางการหรือบูธงานเพื่อลดความเสี่ยงของสินค้าลอกเลียนแบบ — สุดท้ายแล้วความภูมิใจของการได้จับสินค้าลิมิเต็ดมันต่างจากการดูแค่ภาพในโซเชียล นั่นแหละคือความสนุกของการเป็นแฟนสายสะสม

น้องเหมยลี่เป็นหนึ่งในตัวละครที่น่าจดจำจาก 'เทพมรณะ' เธอคือวิญญาณเด็กที่ผูกพันกับอิชิดะ อุรยูในตอนแรกๆ ของเรื่อง หน้าตาน่ารักใสซื่อแต่แฝงไปด้วยความเศร้าในอดีตที่ถูกทอดทิ้ง ความสัมพันธ์ระหว่างเธอกับอุรยูชวนให้คิดถึงธีมการให้อภัยและความรับผิดชอบใน 'เทพมรณะ' หลายคนอาจลืมเธอไปเพราะบทบาทไม่ยาว แต่ฉันชอบวิธีที่เรื่องราวสั้นๆ ของเธอสะท้อนให้เห็น人性ของอุรยูที่ค่อยๆ เปลี่ยนไปจากเด็กเกเรมาเป็นผู้ปกป้องผู้อ่อนแอ

มีทางเลือกมากกว่าที่คิดสำหรับนิทานบอกรักสั้นๆที่อยากให้แฟนฟัง ฉันคัดมาเป็นชุดๆ ให้เลือกแบบไม่ต้องเสียเวลาแต่งเองเยอะ โดยรวมแล้วฉันแนะนำ 12 เรื่องสั้นที่ผ่านการบีบน้ำตาและหัวเราะมาจริง ๆ แต่ละเรื่องมีอารมณ์ต่างกัน ตั้งแต่หวานละมุนไปจนถึงขม ๆ แต่ให้ความอบอุ่นแบบพอดี เรื่องแรกเป็นแนวเจอกันโดยบังเอิญ: 'แสงจากร้านกาแฟ' เล่าเรื่องคนสองคนที่พบกันทุกเช้าที่เคาท์เตอร์กาแฟจนเริ่มแบ่งปันความฝันเล็กๆ กัน เรื่องที่สองโทนโรแมนติกเรียบง่าย: 'จดหมายใต้ต้นแคนา' เป็นจดหมายสั้นๆ ที่ถูกทิ้งไว้ในต้นไม้และกลายเป็นคำสารภาพ เรื่องที่สามชวนยิ้มคือ 'รอยยิ้มหน้าต่างรถเมล์' ที่ใช้ฉากประจำวันเล่าเส้นทางความสัมพันธ์ เรื่องสี่เนื้อหาอบอุ่นแบบครอบครัว: 'วันส่งลูกไปโรงเรียน' บอกเล่าความรักที่โตขึ้นพร้อม ๆ กับเวลาที่ผ่านไป อีกสี่เรื่องที่เหลือเติมความหลากหลายด้วยพล็อตสั้น ๆ เช่น 'โปสการ์ดจากฝน' (การบอกรักทางไกล), 'เพลงที่เราเคยร้อง' (ความทรงจำร่วมกัน), 'ลูกอมที่แบ่งกัน' (ความน่ารักแบบเด็กๆ) และ 'คืนที่ดาวตกไม่มา' (การสารภาพแบบเกือบจะผิดจังหวะ) แต่ละเรื่องอ่านจบในไม่กี่นาที เหมาะจะเอาไปบอกรักตอนกลางคืนหรือใส่ในข้อความส่งให้แฟนก่อนนอน สุดท้ายแล้วถ้าอยากได้ฉบับย่อหรือปรับเป็นสคริปต์เสียง ฉันยินดีช่วยขัดเกลาให้อินขึ้นอีกนิดและส่งให้เลือกตามอารมณ์ที่อยากได้

ไม่มีใครปฏิเสธได้ว่าเรื่อง 'ไฮคิว' ทำให้คำถามแบบนี้สนุกมาก เพราะมันต้องนิยามว่าเราหมายถึงอะไรเมื่อพูดถึง "กำลังกระโดด" — เป็นการวัดเป็นความสามารถในการกระโดดจริงๆ (vertical leap) หรือเป็นความสูงที่ผู้เล่นสามารถสัมผัสบอลได้เมื่อสไปรค์ (spike reach/attack reach)? ทั้งสองแบบให้คำตอบต่างกัน และถ้าต้องเลือกคนเดียวตามนิยามที่ต่างกัน ผลลัพธ์ก็ไม่เหมือนกันแน่นอน การวัดมีสองแบบหลักที่ต้องแยกกันก่อน: แบบแรกคือ "การกระโดดสูงเชิงสัดส่วน" หรือความสามารถในการยกตัวเองขึ้นจากพื้นเมื่อเทียบกับความสูงตัวเอง ซึ่งตรงนี้ฉันมองว่า 'ฮินาตะ โชโย' แจ้งเกิดสุดๆ ฮินาตะสั้นกว่าผู้เล่นเอซหลายคน แต่เขากระโดดได้อย่างรวดเร็วและระเบิดพลังในแนวดิ่งจนสามารถทะลุแนวบล็อกของผู้เล่นที่สูงกว่าได้หลายครั้ง เหตุผลไม่ใช่แค่แรงขาอย่างเดียว แต่เป็นเทคนิคการใช้จังหวะ วิ่งเข้าช็อต และการประสานกับเซ็ตเตอร์เพื่อลดเวลาที่ต้องใช้ในอากาศ ฉากที่ฮินาตะพุ่งขึ้นเพื่อรับบอลจากคาเกมะยะหรือเมื่อเขาขึ้นสกัดแนวรับสูงกว่าชัดเจน ทำให้ความรู้สึกว่าเขา "กระโดดสูงที่สุด" ในเชิงพละกำลังกระโดดตามสัดส่วนตัว ทางด้านการวัดแบบที่สองคือ "ความสูงของการสัมผัสบอล" หรือ spike/attack reach ซึ่งเป็นตัวเลขรวมความสูงตัวผู้เล่นและการกระโดด ในมุมนี้ผู้เล่นสูงๆ อย่างเอซจากโรงเรียนแข็งแกร่งต่างๆ มักจะมีความสูงแตะบอลสูงกว่าเสมอ ตัวอย่างเช่นเอซที่ตัวสูงและมีสแตนด์ดิ้งรีชสูงจะทำให้ spike reach รวมแล้วสูงกว่า แม้ว่าความสามารถในการกระโดดลอยตัว (vertical) อาจไม่เท่าฮินาตะก็ตาม ดังนั้นถามว่าใครทำให้บอลอยู่สูงสุดเมื่อสไปรค์ แบบวัดจริงเป็นเซนติเมตร ผู้เล่นอย่าง 'อุชิจิมะ วากาโตชิ' หรือพวกเอซที่ตัวสูงจะชนะได้ง่ายๆ เพราะฐานความสูงของพวกเขาดีอยู่แล้ว สรุปแบบฉันชอบพูดเล่นๆ ว่า: ถ้ามองเป็น "การกระโดดจากพื้นเป็นกิโลกรัมของแรง" หรือการยกตัวเองสูงที่สุดเมื่อเทียบกับความสูงตัวเอง คำตอบมักจะเป็นฮินาตะ เพราะความเกรียวกราวและสไตล์ดุดันของเขาทำให้เขาดูน่าทึ่งเสมอ แต่ถ้าวัดเป็นความสูงที่บอลถูกตบจริงๆ (absolute reach) ผู้เล่นสูงและพละกำลังมากจะชนะ ฉันชอบความรู้สึกที่ว่า "ทั้งสองแบบต่างมีความงามของตัวเอง" — การกระโดดที่น่าทึ่งของฮินาตะให้ความตื่นเต้นแบบคนตัวเล็กท้าทายคนตัวใหญ่ ส่วนความสุดยอดของเอซตัวสูงแสดงให้เห็นว่าความได้เปรียบทางกายภาพก็สำคัญไม่แพ้กัน และนั่นแหละที่ทำให้ฉากตบและการบล็อกใน 'ไฮคิว' สนุกจนใจเต้นได้ทุกครั้ง

แวบแรกที่ดู 'คืนหลอนซ่อนทาง' ฉันถูกดึงเข้ามาด้วยรายละเอียดเล็ก ๆ ที่เหมือนจะไม่สำคัญ — นาฬิกาข้อมือที่ขยับช้ากว่าคนอื่น ๆ และตั๋วรถเมล์ที่ถูกฉีกครึ่งแล้วเก็บไว้ในลิ้นชัก เรื่องราวเปิดเผยเงื่อนงำสำคัญผ่านสิ่งของจิ๋ว ๆ เหล่านี้ซึ่งเชื่อมเป็นโซ่เหตุผลต่อกัน สัญลักษณ์อย่าง 'ผีเสื้อสีน้ำเงิน' ปรากฏในฉากสำคัญซ้ำ ๆ ไม่ใช่แค่ภาพตกแต่ง แต่เป็นสัญญาณของความทรงจำที่ถูกรื้อขึ้นมา ทีละชิ้น ตัวละครจะปล่อยเบาะแสทางกายภาพออกมา — บันทึกที่เขียนด้วยหมึกลบคราบ น้ำเสียงของบันทึกเปลี่ยนไปเมื่ออ่านย้อนเวลา ทำให้เกิดความไม่แน่นอนว่าเหตุการณ์ไหนเป็นความจริง การเชื่อมโยงของวัตถุกับความทรงจำทำให้การเฉลยไม่ใช่แค่ 'ใครทำ' แต่เป็น 'ทำไม' ปริศนาบางส่วนถูกซ่อนไว้ในมุมมองกล้อง เช่น เงาหลบอยู่ในมุมหนึ่งของภาพ ที่เมื่อสังเกตครบจะเผยภาพรวมของคืนที่เกิดเหตุ ความสัมพันธ์ระหว่างฉากเด็กเล่นกับฉากผู้ใหญ่ที่เงียบสงบเป็นกุญแจ แกะรอยเหล่านี้ให้เห็นว่าเงื่อนงำสำคัญคือการย้อนอ่านวัตถุเล็ก ๆ เพื่อประกอบเป็นภาพเหตุการณ์ที่ถูกปิดบังไว้ และเมื่อทุกชิ้นเข้าที่ ความจริงกลับมีรสขมกว่าที่คิด

ฉันมักมองการแปลสำนวนเหมือนการเล่นบทบาทสมมติที่ต้องเลือกเสียงให้เข้าตัวละคร ไม่ใช่แค่แปลความหมายตรง ๆ แต่ต้องจับอารมณ์ น้ำเสียง และบริบทสังคมของสำนวนต้นฉบับด้วย เมื่อเจอสำนวนที่เฉพาะตัว ให้ถามตัวเองว่ามันทำหน้าที่อะไรในฉาก เช่น สำนวนหนึ่งอาจทำให้ตัวละครดูถ่อมตัว แต่สำนวนอีกประเภทกลับเป็นการแซวกันเล่น แล้วค่อยหาทางเลือกภาษาไทยที่สื่อผลทางอารมณ์นั้นแทน เช่น ในฉากโรแมนติกของ 'Your Name' ถ้ามีสำนวนแสดงความอึ้งงงงวยแบบญี่ปุ่น การแปลตรงตัวอาจดูแข็ง ฉันจะเลือกสำนวนไทยที่ให้ความรู้สึกละมุนและยังคงความประหลาดใจไว้โดยไม่ทำให้คำพูดดูไฮโซเกินไป สุดท้าย ให้ใส่ใจกับผู้อ่านเป้าหมายมากกว่าแค่ความถูกต้องตามตัวหนังสือ: ถ้าคนอ่านเป็นกลุ่มทั่วไป การเลือกสำนวนไทยเทียบเท่าที่เป็นธรรมชาติมักมีประสิทธิภาพมากกว่าการเก็บคำดั้งเดิมทุกคำ แต่ถางานนั้นเน้นความเป็นวัฒนธรรม ให้คงคำเฉพาะและเพิ่มบรรทัดอธิบายสั้น ๆ อย่างระมัดระวัง เพื่อไม่ให้จังหวะเรื่องเสียไป

มีเรื่องที่ชอบมากเกี่ยวกับการย้อนเวลากลับไปในยุค 80 นั่นคือ 'Tokyo Revengers' ตัวเอกของเรื่องมีพลังย้อนเวลากลับไปแก้ไขเหตุการณ์ในอดีต ซึ่งทำให้เราได้เห็นวัฒนธรรมและบรรยากาศของญี่ปุ่นในยุคนั้นอย่างชัดเจน ตัวเรื่องมีทั้งหมด 24 ตอนในฤดูกาลแรก แต่ละตอนเต็มไปด้วยความเข้มข้นของเรื่องราวและการต่อสู้ของแก๊งรถจักรยาน สิ่งที่ทำให้เรื่องนี้น่าสนใจคือการผสมผสานระหว่างความรุนแรงของแก๊งอันธพาลกับมิตรภาพที่เปี่ยมไปด้วยความหมาย ตัวละครแต่ละคนล้วนมีพื้นหลังและแรงจูงใจที่แตกต่างกัน ทำให้เราเห็นมุมมองที่หลากหลายของชีวิตในยุคนั้น สุดท้ายแล้วไม่ใช่แค่เรื่องของความรักหรือการแก้แค้น แต่เป็นการค้นหาความหมายของการมีชีวิตอยู่และเสียสละเพื่อคนอื่น

ได้ยินเกี่ยวกับการดัดแปลง 'dream novel' แล้วหัวใจของฉันกลับรู้สึกเหมือนกำลังเดินอยู่กลางความทรงจำที่เลือนลาง — นี่ควรเป็นจุดเริ่มของบรรยากาศเพลงประกอบ: หวาน ขม และแฝงความไม่แน่นอนแบบฝันที่ยังไม่ตื่นเต็มที่ ดนตรีควรใช้ความเงียบเป็นองค์ประกอบสำคัญ บทแรกของเพลงสามารถเริ่มจากเปียโนหนึ่งตัวหรือเครื่องดนตรีกล่องเสียงที่เล่นเมโลดี้บางเบา แล้วค่อย ๆ เติมชั้นของเสียงพื้นหลัง เช่น แพ็ดสังเคราะห์บาง ๆ เสียงลมหรือเสียงฝนที่ได้รับการประมวลผลให้ฟังเหมือนอยู่ไกล ๆ นอกจากนั้น การมีธีมเมโลดี้สั้น ๆ ที่วนกลับมาในรูปแบบต่าง ๆ จะช่วยให้ผู้ฟังจับจุดเชื่อมโยงระหว่างตอนหรือความทรงจำของตัวละครได้ เพลงแบบนี้ให้ความรู้สึกคล้ายกับองค์ประกอบใน 'Mushishi' ที่ใช้ความเรียบง่ายของเครื่องดนตรีพื้นบ้านผสมกับองค์ประกอบบรรยากาศ แต่สำหรับ 'dream novel' ผมจะเน้นการบิดโทนด้วยเอฟเฟกต์ย้อนกลับ (reversed textures) และการใช้เสียงไมโครไดนามิกเพื่อนำความรู้สึกของฝันที่ค่อย ๆ แตกออก การเลือกโทนคีย์และจังหวะก็สำคัญ เช่น การใช้คอร์ดที่ไม่ลงตัวนักหรือโหมดไมเนอร์ที่มีการเพิ่มโน้ตไม่คาดฝัน จะทำให้ความสวยงามมีความเจ็บปวดซ่อนอยู่ ส่วนฉากที่ความเป็นจริงทะลุผ่านควรมีการใช้เสียงที่เป็นรอยแตกของซินธ์ หรือเสียง glitch เล็ก ๆ เพื่อเตือนว่าฝันและความจริงกำลังชนกัน ในฉากที่ต้องการความอบอุ่นแบบใกล้ชิด การเพิ่มเครื่องสายเบา ๆ หรือแซ็กโซโฟนในโทนต่ำก็ช่วยได้ ตัวอย่างการผสมผสานแบบนี้ทำให้ฉากเหมือนใน 'Paprika' มีความตื่นเต้นทางสุนทรียะ แต่สำหรับดัดแปลง 'dream novel' แนะนำให้คงความละเอียดและความเป็นส่วนตัวเอาไว้ให้มาก ๆ เพื่อให้เพลงกลายเป็นพื้นที่บันทึกความทรงจำของตัวละคร ไม่ใช่แค่ฉากประกอบเท่านั้น — นั่นแหละจะทำให้ผู้ฟังอยากกลับมาฟังซ้ำและค้นหาชั้นความหมายในเพลงต่อไป