ฟินาเล่ของซีซั่นนี้แตกต่างจากซีซั่นก่อนไหม

ความจริงแล้ว 'เรื่องเล่า 20' ได้แรงบันดาลใจจากหลายแหล่งอย่างชัดเจน อย่างแรกที่สังเกตได้คือโครงสร้างเรื่องแบบแยกตอนสั้นๆ แต่เชื่อมโยงกัน ซึ่งคล้ายกับ 'The Decameron' ของจิโอวานนิ บอกกัชโช นวนิยายคลาสสิกที่เล่าเรื่องผ่านนิทานร้อยแก้วสิบวัน อีกมุมที่เห็นชัดคือการใช้ธีมเหนือจริงผสมชีวิตประจำวัน ซึ่งนึกถึง 'Kafka on the Shore' ของฮารูกิ มurakami โดยเฉพาะตอนที่ตัวละครหลักเผชิญกับสถานการณ์พิลึกกึกกือแต่กลับตอบโต้อย่างคนธรรมดา แนวคิดนี้ถูกดัดแปลงให้เข้ากับบริบทไทยผ่านรายละเอียดเล็กๆ เช่น การพูดถึงร้านก๋วยเตี๋ยวรถเข็นหรือเสียงประกาศบนรถเมล์ สิ่งที่ทำให้ผลงานนี้โดดเด่นคือการผสมปนเประหว่างต้นแบบตะวันตกกับเอเชia อย่างลงตัว ราวกับเอาความลึกลับจาก 'Ghost Stories' มาผสมกับอารมณ์ขันแบบ 'น้ำเน่า' ซีรีส์ไทยยุค 90s

ย้อนดูความเป็นมาของ 'กุญชร' ในฐานะงานวรรณกรรมแล้วจะรู้สึกว่ามันถูกดึงไปสู่สื่ออื่นๆ ตั้งแต่ยุคที่หนังและโทรทัศน์เริ่มเติบโตในประเทศเลย ผมมักคิดว่าเวทีการดัดแปลงของเรื่องนี้เริ่มจากหน้าจอภาพยนตร์แบบคลาสสิกก่อน เมื่อคนทำหนังเห็นว่าพล็อตและตัวละครมีแรงขับพอจะดึงคนดูจำนวนมากได้ จึงมีการนำไปทำเป็นภาพยนตร์ฉบับหนึ่งซึ่งวางตัวในยุคทองของหนังไทย จากนั้นก็มีการจับไปปรับเป็นละครโทรทัศน์ในช่วงที่ทีวีเป็นสื่อหลักอีกครั้ง การรีเมกมักเกิดตามการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีและรสนิยมผู้ชม ดังนั้นจะเห็นว่าการดัดแปลงของ 'กุญชร'ไม่ได้เป็นเหตุการณ์เดียว แต่เป็นกระบวนการที่เกิดซ้ำเมื่อสภาพแวดล้อมทางสื่อเปลี่ยนแปลงไป ถ้าใครชอบเปรียบเทียบ ผมมักยกตัวอย่างงานอย่าง 'สี่แผ่นดิน' ที่มีการปรับเวอร์ชันซ้ำๆ เพื่อให้เข้ากับยุคสมัย การที่ 'กุญชร' ถูกนำกลับมาทำใหม่บ่อยครั้งแสดงว่ามันมีแก่นเรื่องที่ยั่งยืนและยังเชื่อมโยงกับผู้ชมหลายเจนเนอเรชันได้ดี

ชื่อแบบนี้ค่อนข้างคลุมเครือในวงการบันเทิงจีนและทำให้ฉันต้องคิดอย่างระมัดระวังก่อนจะตอบตรงๆ เพราะมักมีหลายคนที่มีการถอดชื่อเป็นภาษาไทยแบบใกล้เคียงกัน ในมุมมองของแฟนวัยหนุ่มที่ติดตามข่าวบันเทิงเอเชีย ฉันมักเจอกรณีที่ชื่อเดียวกันหรือเสียงคล้ายกันหมายถึงคนละคนเลย บางครั้งคนหนึ่งเป็นนักแสดงภาพยนตร์ บางครั้งเป็นนักแสดงซีรีส์หรือศิลปินเพลง ซึ่งการให้สัมภาษณ์เกี่ยวกับบทบาทอาจเกิดขึ้นในบริบทที่ต่างกันมาก เช่น งานโปรโมตภาพยนตร์ งานเทศกาลหนัง หรืองานแถลงข่าวของสตูดิโอ ฉะนั้นถ้ามองแบบกว้างๆ คำตอบที่ชัดเจนต้องอ้างอิงตัวสะกดภาษาจีนหรือชื่องานที่แน่นอน ซึ่งจะช่วยตัดความสับสนได้เร็ว ฉันเองมักจะติดตามจากหน้าข่าวบันเทิงหรือโพสต์จากช่องทางทางการของผู้จัด เพราะการสัมภาษณ์เกี่ยวกับบทบาทมักจะมีรายละเอียดว่าเป็นบทไหนในภาพยนตร์เรื่องอะไร และมีบริบทการให้สัมภาษณ์อย่างไร แต่เมื่อไม่มีชื่อต้นฉบับภาษาจีนหรือชื่อภาพยนตร์ที่แน่นอน การคาดเดาแบบตรงไปตรงมาอาจทำให้ผิด ดังนั้นถ้าจะสรุปอย่างมั่นใจ ควรยึดที่ข้อมูลจากแหล่งที่เป็นทางการเป็นหลัก เหลือไว้เพียงความตื่นเต้นที่อยากเห็นผลงานของคนที่เราชื่นชอบต่อไป

การปรับบทละครโทรทัศน์จากนิยายจีนเป็นงานที่มีมิติหลายชั้นและต้องคำนึงถึงทั้งศิลปะกับการตลาดไปพร้อมกัน ฉันมักสังเกตว่าทีมเขียนบทจะเริ่มจากการคัดแก่นเรื่อง—ฉากหรือแนวคิดที่ขับเคลื่อนธีมหลัก—แล้วค่อยตัดทอนหรือขยายฉากรอบ ๆ ให้เหมาะกับจังหวะของทีวี ยกตัวอย่าง 'The Untamed' ที่ถูกปรับจาก '魔道祖师' การนำเสนอความสัมพันธ์ระหว่างตัวละครหลักต้องถูกกลั่นอย่างระมัดระวังเพื่อให้ผ่านมาตรการออกอากาศ แต่ยังคงกลิ่นอายต้นฉบับผ่านสัญลักษณ์และมุมกล้อง อีกกลยุทธ์หนึ่งคือการจัดโครงสร้างตอนใหม่ บทนิยายบางเรื่องเดินเรื่องช้าและเต็มไปด้วยบรรยายภายใน นักเขียนบทจึงมักสลับจังหวะโดยเปลี่ยนฉากบรรยายเป็นภาพปฏิสัมพันธ์ เพิ่มฉากสั้น ๆ เพื่อสร้างจุดหักมุมตอนท้าย ไม่ว่าจะเป็นการเพิ่มตัวละครสมทบเพื่อเติมช่องว่างอารมณ์หรือการยุบหลายตอนมาเป็นฉากเดียวเพื่อลดความซ้ำซ้อน นอกจากนี้ยังมีเรื่องของการปรับภาษา—บทสนทนาถูกทำให้กระชับขึ้น โทนบางครั้งถูกปรับให้อยู่กึ่งกลางระหว่างความร่วมสมัยกับภาษาทางประวัติศาสตร์ การเจรจากับผู้กำกับและนักแสดงยังส่งผลต่อการปรับบทอย่างมาก เพราะเวทีถ่ายทอดจริงต้องคำนึงถึงการแสดงและภาพยนตร์เชิงการตลาด สุดท้ายแล้วการดัดแปลงที่ดีสำหรับฉันคือการที่มันยังสะท้อนแก่นของเรื่องต้นฉบับ แม้รายละเอียดบางอย่างจะเปลี่ยนไป แต่ความรู้สึกหลักและความตั้งใจของผู้เขียนยังคงจับต้องได้เมื่อดูบนจอทีวี

พอเห็นชื่อเรื่อง 'คุณ อา เรี ย โต๊ะ ข้างๆ พูดรัสเซียหวานใส่ซะหัวใจจะ วาย ตอนที่ 1' ครั้งแรก ผมรู้สึกว่ามันเหมือนหัวข้อฟิคสั้น ๆ ที่คนโพสต์ตามบอร์ดหรือเพจอ่านเล่นมากกว่าเป็นงานตีพิมพ์ที่มีการระบุผู้แต่งชัดเจน ในฐานะแฟนเรื่องสั้นออนไลน์ที่ติดตามงานคนเขียนสมัครเล่นมานาน ผมเจอกรณีแบบนี้บ่อย: บางครั้งชื่อนามปากกาอยู่ในโพสต์ต้นฉบับ แต่เมื่อคนอื่นเอาไปแชร์ต่อ ชื่อผู้แต่งก็หายไป เหลือไว้เพียงหัวข้อกับตอนแรกที่ถูกรีโพสต์จนกลายเป็นไวรัล ฉะนั้นสำหรับ 'คุณ อา เรี ย โต๊ะ ข้างๆ พูดรัสเซียหวานใส่ซะหัวใจจะ วาย ตอนที่ 1' ความเป็นไปได้ที่ผู้แต่งจะเป็นนักเขียนสมัครเล่นหรือคนทำแฟนฟิคที่ใช้ชื่อนามปากกาในแพลตฟอร์มอย่างเว็บบล็อกหรือเพจเฉพาะทางค่อนข้างสูง ถ้าจะเทียบสไตล์ ผมมองว่าบทบรรยายและการตั้งชื่อลักษณะนี้ใกล้เคียงกับงานที่ได้แรงบันดาลใจจากนิยายรักต่างชาติฉบับแปลหรือแฟนฟิคแนวต่างประเทศมากกว่าจะเป็นผลงานจากสำนักพิมพ์ใหญ่ ซึ่งทำให้การตามหาชื่อผู้แต่งต้องอาศัยการดูต้นโพสต์หรือเมตาดาต้าของโพสต์ต้นทาง แต่ในความเป็นแฟน ผมชอบความน่ารักและจังหวะการเล่าในตอนนี้ มันเหมือนมินิสตอรี่ที่อ่านแล้วยิ้มได้ และนั่นแหละที่ทำให้ผมยังอยากย้อนหาแหล่งต้นฉบับต่อไปด้วยความค้างคาใจเล็ก ๆ

แฟน 'เมื่อตะวันลับฟ้า' คนนึงบอกตรงๆว่าตอนจบทำให้รู้สึกเหมือนถูกโยนลงจากหน้าผาโดยไม่มีการเตือนล่วงหน้า! ตอนจบแบบเปิดให้ตีความได้กว้างเกินไปจนแทบจะเรียกได้ว่าไม่จบเลยก็ว่าได้ มันเหมาะกับคนชอบความลึกลับที่อยากใช้จินตนาการต่อ แต่สำหรับคนที่คาดหวังความกระจ่างชัดแบบ 'Attack on Titan' อาจจะหงุดหงิดเล็กน้อย สิ่งที่ทำได้ดีคือการรักษาบรรยากาศคาแรคเตอร์ของเรื่องจนวินาทีสุดท้าย ตัวละครยังคงเป็นตัวเองแม้ในโมเมนต์ตัดสินใจยากๆ การใช้แสงสีมืดครึ้มและฉากหลังที่ว่างเปล่าเสริมความรู้สึกอ้างว้างได้ดีมาก แต่มันก็อาจจะไม่ใช่ตอนจบที่ตอบโจทย์ทุกคน โดยเฉพาะแฟนๆที่ตามมานานคาดหวังการคลี่คลายปมบางอย่าง

เรามักจะพูดถึงการยอมรับในเชิงชุมชนเมื่อคุยถึงกิตติศักดิ์ คงคา เพราะภาพที่ผมเห็นจากการติดตามคือการได้รับการชื่นชมแบบเป็นกันเองมากกว่ารางวัลระดับประเทศ ในมุมมองของแฟนคนหนึ่ง การยอมรับของเขาเห็นชัดจากเสียงตอบรับของผู้อ่าน งานที่แชร์กันในกลุ่มเล็ก ๆ และการได้รับคำเชิญไปพูดหรือเข้าร่วมเสวนาท้องถิ่น ซึ่งแบบนี้อาจไม่มีประกาศเป็นข่าวใหญ่ แต่มีความหมายต่อการเติบโตของเขามาก ผมคิดว่าสำหรับครีเอเตอร์บางคน การมีชุมชนที่ยืนอยู่เคียงข้างนั้นยิ่งกว่าการได้ถ้วยรางวัล ท้ายสุดถ้าวัดกันที่ชื่อเสียงสาธารณะ ไม่มีบันทึกว่ากิตติศักดิ์ได้รับรางวัลระดับชาติหรือรางวัลสำคัญอย่าง 'ซีไรต์' แต่การได้รับการยอมรับในวงแคบและความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้นกับแฟนคลับก็เป็นความสำเร็จที่จับต้องได้ เป็นการเติบโตแบบค่อยเป็นค่อยไปที่ผมชอบเห็น

นักพากย์ที่รับบทโทโมะในอนิเมะ 'Tomo-chan Is a Girl!' คือโคโนะมิ โคฮาระ (Konomi Kohara) — เสียงของเธอมีพลังแบบกระฉับกระเฉงและติดตลกจนทำให้ตัวละครที่เป็นทอมบอยสดใสขึ้นมาได้ทันที ในมุมมองของฉัน เสน่ห์ของโคฮาระอยู่ที่การบาลานซ์ระหว่างพลังกับความอ่อนโยน เวลาที่โทโมะตะโกนเสียงดังหรือล้อเพื่อน เสียงจะกระแทกออกมาแบบทันที มีความคมและกระตุ้นอารมณ์คนฟังให้หัวเราะตามได้ง่าย แต่พอฉากเปลี่ยนเป็นโมเมนต์ที่ต้องเผยความอ่อนแอหรือความเขินอาย โคฮาระลดความดุดันลงได้อย่างเป็นธรรมชาติ ทำให้โทโมะไม่ได้กลายเป็นตัวละครแบนๆ ที่มีพลังอย่างเดียว เสียงที่มีโทนสูงสว่างผสมกับการใส่สีเล็กๆ ในตอนที่เขินหรือจริงจัง ช่วยส่งอารมณ์ว่าภายในโทโมะมีทั้งความแข็งแกร่งและความเปราะบาง ทั้งสองด้านนี้ทำให้คาแรคเตอร์รู้สึกสมจริงและน่ารักในเวลาเดียวกัน อีกอย่างที่ผมชอบคือการจังหวะการพากย์ของโคฮาระ — เธอมีคิวตลกที่ไวและไม่เกะกะ ฉากที่โทโมะพยายามจะชวนคนที่ชอบหรือแกล้งเพื่อน เสียงจะมีความเร็ว ความหนักเบา และพักหายใจในจุดที่ทำให้มุกฮาออกมาเต็มที่ ต่างจากนักพากย์ที่อาจจะเลือกให้พลังตลอดเวลา โคฮาระเลือกใช้ไดนามิกของเสียง ทำให้การ์ตูนฉากธรรมดากลายเป็นฉากที่มีชีวิตชีวา ฉะนั้นเมื่อผมดูแล้ว รู้สึกว่าโทโมะไม่ได้ถูกตั้งค่าเป็นแค่ 'สาวแรง' แต่กลายเป็นตัวละครที่มีหลายมิติเพราะการพากย์ที่จับความละเอียดเหล่านี้ได้ดี