สมุดบันทึก รักการอ่าน มีไอเดียการทำบันทึกรีวิวหนังสือแบบไหนบ้าง?

เริ่มจากการตั้งกฎเล็กๆ ว่าบันทึกรีวิวจะเป็นที่ปลอดภัยสำหรับความเห็นตรงไปตรงมาและความประทับใจส่วนตัวก่อน แล้วค่อยเติมโครงสร้างที่ชัดเจน เช่น สรุปเนื้อหาแค่ 1-2 ประโยค จุดเด่นหรือจุดที่ทำให้ไม่ชอบ และบันทึกบรรยากาศเวลาอ่าน เช่น อ่านตอนกลางคืนคนเดียวหรืออ่านบนรถไฟ วิธีนี้ช่วยให้ย่อหน้าแรกของบันทึกเข้าถึงได้เร็วและไม่สปอยล์สำหรับคนที่กลับมาอ่านย้อนหลัง ระหว่างเขียนบันทึกรีวิว ผมมักใส่บรรทัดพิเศษชื่อ 'ประโยคที่ติดใจ' เพื่อจดคำพูดสั้นๆ จากหนังสือ เช่น ประโยคเด็ดจาก 'Norwegian Wood' หรือประโยคฮิตจาก 'Harry Potter' ที่มักทำให้ย้อนคิดถึงฉากนั้นมากขึ้น

ต่อมา ลองแบ่งรูปแบบการทำบันทึกเป็นเทมเพลตที่สลับเปลี่ยนได้ เช่น เทมเพลตสั้นสำหรับหนังสือที่อ่านเร็ว (1 ประโยคสรุป/3 คำอธิบาย/คะแนน) กับเทมเพลตยาวสำหรับงานหนัก (โครงเรื่อง/ธีมหลัก/พัฒนาการตัวละคร/เปรียบเทียบกับงานอื่น) สิ่งที่เพิ่มความน่าสนใจคือการใส่แผนที่ความสัมพันธ์ของตัวละคร คล้ายแผนผังสำหรับ 'Game of Thrones' แต่ย่อให้กระชับ หรือทำไทม์ไลน์เหตุการณ์หลักของนิยายแนวลึกลับ เพื่อช่วยให้ย้อนกลับไปดูได้ง่าย นอกจากนี้ ผมยังชอบระบบการให้ดาวแบบส่วนตัวที่ไม่ใช่ตัวเลขล้วน แต่มีแท็กเช่น 'บรรยากาศ' 'โครงเรื่อง' 'ตัวละคร' ทำให้เมื่อรวมหลายเล่มแล้วเห็นแนวโน้มรสนิยมของตัวเองชัดขึ้น

สร้างความหลากหลายด้วยมุมสร้างสรรค์ เช่น ทำเพลย์ลิสต์หรือเพลงประกอบสำหรับหนังสือ จดบันทึกเพลงที่ทำให้นึกถึงฉากใดฉากหนึ่ง แล้วลองฟังขณะอ่านเล่มต่อไป บางครั้งวาดสเก็ตช์ฉากโปรดหรือออกแบบหน้าปกในสไตล์ที่อยากเห็นจริงๆ ก็ทำให้บันทึกมีชีวิต ใช้ระบบโค้ดสีเพื่อบอกอารมณ์ของหนังสือ (ฟ้า = เศร้า, แดง = ระทึก) และทำแถบความยากในการอ่านหรือความหลากหลายของคำศัพท์ การใส่โน้ตเล็กๆ เกี่ยวกับประวัติผู้เขียน หรือเหตุการณ์ที่เกี่ยวข้องกับเล่มนั้นๆ ทำให้รีวิวมีมิติมากขึ้น เช่น เปรียบ 'The Little Prince' กับนิยายเด็กแนวปรัชญาที่เราชอบ และจดว่าช่วงอายุไหนอ่านแล้วอินมากที่สุด

สุดท้าย ให้มองบันทึกเป็นไดอารี่การอ่านมากกว่าแค่รีวิวแบบเทคนิค บางบันทึกอาจเป็นบันทึกอารมณ์หลังอ่านจบ บางบันทึกเป็นบทวิเคราะห์ที่อยากเขียนจริงๆ เมื่อเวลาผ่านไป จะเห็นพัฒนาการความคิดและรสนิยมของตัวเองชัดเจนขึ้น บันทึกที่ผมเก็บไว้บางเล่มกลายเป็นสมุดที่เปิดแล้วรู้สึกเหมือนได้คุยกับเพื่อนเก่า นั่นแหละคือความสุขเล็กๆ ที่ทำให้ยังอยากจดบันทึกต่อไป