สินค้าคนพลัดถิ่น มีของสะสมไหนหาซื้อหรือพรีออเดอร์ได้ที่ไหน

คอลเล็กชันที่เกี่ยวกับ 'คนพลัดถิ่น' มีหลายชิ้นที่หาได้ทั้งแบบวางขายทันทีและพรีออเดอร์ล่วงหน้า ซึ่งผมมักจะแบ่งของเป็นสองกลุ่มใหญ่เพื่อให้มันชัด ตอนแรกคือสินค้าที่เป็นของทางการจากผู้สร้างหรือสำนักพิมพ์ ส่วนที่สองคือสินค้ารุ่นพิเศษ/แฟนเมดที่มักมีวันที่จำกัดและจำนวนผลิตไม่มาก

ในมุมของคนสะสมที่เริ่มต้นมานานแล้ว ผมให้ความสำคัญกับของที่เป็นทางการก่อน เช่น 'อาร์ตบุ๊ก' ขนาดใหญ่ที่มาพร้อมภาพต้นฉบับและคอมเมนท์จากผู้เขียน ซึ่งมักจะเปิดพรีออเดอร์ผ่านเว็บของสำนักพิมพ์หรือร้านหนังสือใหญ่ในประเทศ ส่วน 'บ็อกซ์เซ็ตลิมิเต็ด' ที่ใส่ผลงานพิเศษและแผ่นเสียงหรือซีดีเพลงประกอบ จะวางจำหน่ายช่วงเปิดตัวซีรีส์หรือในงานอีเวนต์สำคัญ ควรติดตามช่องทางหลักเช่นเว็บไซต์ของผู้จัด/ผู้ผลิต, เพจเฟซบุ๊กทางการ, และร้านค้าออนไลน์ที่เป็นพาร์ตเนอร์ เช่น Shopee/Lazada เวอร์ชันร้านค้าอย่างเป็นทางการ เพราะมักมีการเปิดพรีและส่งตรงจากผู้จัด

อีกสิ่งที่ผมระวังคือสินค้าพิเศษที่ออกในงานเทศกาลหรือคอนเวนชัน—โปสเตอร์หมายเลขจำกัด, พรินต์เซ็นต์ลายมือ, หรือกล่องพิเศษที่มีเทรดไอเท็มเฉพาะงานพวกนี้มักไม่เข้าร้านค้าทั่วไป ถ้าอยากได้วิธีปลอดภัยคือจองกับร้านที่รับพรีออร์เดอร์อย่างเป็นทางการ หรือเข้ากลุ่มเฟซบุ๊ก/ไลน์ที่ผู้ขายจัดกลุ่มพรี (ระวังของปลอมและเช็กรีวิวผู้ขายก่อนจ่ายเงิน) นอกจากนี้ยังมีตลาดนอกประเทศอย่าง Booth.pm และ Etsy ที่ดีสำหรับงานอินดี้หรือแฟนเมด ถ้าคิดถึงค่าใช้จ่ายเรื่องภาษีส่งออกกับค่าส่งก็ควรเผื่อไว้ล่วงหน้า ผมมักเก็บใบเสร็จและสลิปชำระเงินเป็นหลักฐาน แล้วปล่อยให้ชุดสะสมแต่ละชิ้นมีที่ของมันในตู้โชว์ที่บ้าน—มันทำให้การติดตามคอลเล็กชันสนุกขึ้นมาก

พวกของเล็ก ๆ น่ารัก ๆ มักจะมาจากโปรดักต์แฟนเมดหรือร้านอินดี้ ซึ่งผมเป็นคนชอบของจุกจิกแบบนั้น เพราะมันเข้าถึงง่ายและมีความหลากหลายสูง ตัวอย่างที่มักเจอได้บ่อยคือ 'พินโลหะ' ลายพิเศษ, 'สติกเกอร์ชุด' เซ็ตธีม, 'zine' หรือหนังสือทำมือสั้น ๆ ที่มีงานอาร์ตหรือเรื่องสั้นเกี่ยวกับเรื่องราวของ 'คนพลัดถิ่น' สิ่งของพวกนี้มักถูกปล่อยขายในงานคอมมูนิตี้, ร้านค้าท้องถิ่นที่รับของอินดี้, หรือโพสต์ขายในไอจีและเพจเฟซบุ๊กของวงศิลปิน

ในแง่การสอยของแบบประหยัด ผมชอบรอตามเพจที่รวมกลุ่มพรีออร์เดอร์แบบชุมชน เพราะบางครั้งมีการจัดกลุ่มสั่งซื้อรวมช่วยลดค่าส่งระหว่างประเทศ แต่ต้องเช็กเงื่อนไขคืนสินค้าและวันมอบของให้ชัดเจน อีกทางคือมองหาแผงขายของที่งานร้านหนังสืออิสระหรือมาร์เก็ตเล็ก ๆ ซึ่งมักจะมีสินค้าทำมือรุ่นพิเศษที่ไม่มีขายออนไลน์อยู่เรื่อย ๆ ของพวกนี้แม้จะไม่ใหญ่โตแบบฟิกเกอร์หรือบ็อกซ์เซ็ต แต่มีเสน่ห์และบอกเล่าเรื่องราวได้ดี เป็นของสะสมที่ผมมักจะหยิบมาเรียงรวมกับของที่เป็นทางการให้มันดูมีครบทั้งมุมศิลป์และความทรงจำ