หนังไซ ไฟ คือหนังสือต้นฉบับหรือดัดแปลงจากนิยายเรื่องใดบ้าง?

โลกภาพยนตร์ไซไฟเต็มไปด้วยทั้งผลงานที่ดัดแปลงจากงานเขียนและผลงานต้นฉบับที่เกิดจากไอเดียของผู้สร้าง มาดูตัวอย่างกัน: ฝั่งที่มาจากนิยายมีตั้งแต่หนังคลาสสิกไปจนถึงผลงานร่วมสมัย เช่น 'Do Androids Dream of Electric Sheep?' ของฟิลิป เค. ดิก ถูกนำไปดัดแปลงเป็นหนัง 'Blade Runner' ที่แม้จะเปลี่ยนเนื้อหาและโทนมาก แต่ยังคงประเด็นเกี่ยวกับความเป็นมนุษย์ไว้, 'Jurassic Park' ของไมเคิล ไครช์ตัน ซึ่งเป็นตัวอย่างชัดเจนว่าหนังที่ดัดแปลงจากนิยายเชิงวิทยาศาสตร์สามารถกลายเป็นบล็อกบัสเตอร์ได้, และ 'Dune' ของแฟรงก์ เฮอร์เบิร์ต ที่ถูกแปลงเป็นภาพยนตร์มากครั้งและแต่ละเวอร์ชันก็ตีความโลกและการเมืองของนิยายแตกต่างกันไป นอกจากนี้ยังมีงานที่มาจากนิยายสั้นหรือเรื่องสั้น เช่น 'The Minority Report' จากเรื่องสั้นของฟิลิป เค. ดิก ที่กลายเป็นหนังเทรลเลอร์ทึ่งกับแนวคิดเทคโนโลยีและโชคชะตา และ 'Story of Your Life' ของเท็ด เชียง ที่ถูกดัดแปลงเป็น 'Arrival' ซึ่งเปลี่ยนมุมมองการสื่อสารกับสิ่งมีชีวิตต่างดาวให้ลึกซึ้งและอารมณ์เข้มข้นขึ้นอีกแบบหนึ่ง. หนังค่อนข้างหลากหลายยังมีพื้นฐานจากนิยายมากมายอย่าง 'The Martian' ('Andy Weir'), 'Contact' ('Carl Sagan'), 'Solaris' ('Stanisław Lem') และ 'I Am Legend' ('Richard Matheson') เป็นต้น.

ฝั่งผลงานต้นฉบับเองก็มีความโดดเด่นไม่แพ้กัน บางเรื่องกลายเป็นนิยามของไซไฟสมัยใหม่ เช่น 'Inception' และ 'Interstellar' ที่ถือเป็นงานเขียนบทภาพยนตร์ดั้งเดิมซึ่งผสมวิทยาศาสตร์กับปรัชญาได้อย่างลงตัว, 'The Matrix' ที่แม้จะได้รับแรงบันดาลใจจากวรรณกรรมและปรากฏการณ์ทางวัฒนธรรมหลายสื่อ แต่บทภาพยนตร์เป็นงานต้นฉบับของวาโชสกี้, 'Ex Machina' เป็นตัวอย่างของหนังต้นฉบับที่ตั้งคำถามเกี่ยวกับปัญญาประดิษฐ์อย่างละเอียดและชวนคิด ส่วนหนังอินดี้อย่าง 'Primer' หรือ 'Moon' ก็เป็นผลงานต้นฉบับที่ใช้งบประมาณจำกัดแต่แข็งแรงเรื่องไอเดียและบรรยากาศ การแยกระหว่างดัดแปลงกับต้นฉบับบางครั้งทำให้เกิดการถกเถียงในหมู่แฟนๆ ว่าผลงานใดภักดีต่อต้นฉบับพอ และผลงานใดกลายเป็นสิ่งใหม่ที่ยืนได้ด้วยตัวเอง

มุมมองส่วนตัวคือการได้เห็นงานดัดแปลงที่ทำให้โลกของนิยายถูกขยายออกไปในภาพเคลื่อนไหวยังคงสร้างความตื่นเต้นให้เสมอ แม้บางครั้งการเปลี่ยนแปลงจะทำให้รายละเอียดในหนังสือหายไป แต่ก็มีหลายกรณีที่หนังนำเสนอธีมเดิมด้วยภาษาภาพและดนตรีที่ทรงพลังจนกลายเป็นประสบการณ์ใหม่ อย่างไรก็ดี งานต้นฉบับก็มีเสน่ห์เฉพาะตัวตรงที่ผู้สร้างสามารถออกแบบจังหวะและภาพให้ตรงกับวิสัยทัศน์โดยไม่ต้องยึดติดกับเนื้อหาต้นฉบับ สรุปแล้วโลกไซไฟทั้งสองทางเลือกนี้เติมเต็มกันและกัน ทำให้แฟนๆ มีผลงานให้ชมและถกเถียงกันไม่มีเบื่อ — นี่แหละคือเสน่ห์ของแนวนี้สำหรับฉัน