The Rich Man's Fall

Nagbabadya ang luha sa mata ni Issa. Sa harap niya ay ang life-size painting ng kanyang abuelo suot ang glasses at barong suit nito, like an image of grandeur and a well-bred man. Kuha iyon sa opisina ng matandang Galvez noong nabubuhay pa ito.

"Tara?" ang nobyo niyang si Apolo iyon. Yumakap ito mula sa likuran niya. "Nasa labas na ang taxi. Nailagay ko na'ng lahat ang gamit ng Mama't Papa mo."

Sumilay ang kapirasong ngiti sa labi niya. "Kukunin ko ang portrait ni Lolo."

"Sandali at kukuha ako ng ladder," maagap na tumalima ang binata bago tumalikod. Pinahid ni Issa ang namimintanang luha sa sulok ng kanyang mata.

Ang may kalumaang-istilo ngunit malaking bahay ng mga Galvez kung saan siya lumaki at nagkaisip ang ibinayad ng kanyang ama sa pagkakautang nito sa negosyanteng si Vince Sevilla. Mahigit tatlong henerasyon ang tanda ng mansion na sa pagkakatanda niya'y minana pa ng lolo niya sa ama nito.

Pinanood niya ang pag-akyat ng nobyo sa ladder. Ilang saglit pa'y tinatanggal na ni Apolo ang painting na nakasabit sa pader.

"Maliit lang 'yung apartment na nahanap ko pero 'wag kang mag-alala, titingin ako ng may kalakihan pero affordable," anito habang papalabas sila ng mansion. Kipkip ng binata ang portrait at tangan naman niya ang kanyang maleta.

"'Wag muna nating isipin 'yon. Ang importante ngayo'y maging maayos ang lagay ni Papa sa ospital." Nabagabag ang damdamin ni Issa nang matanawan ang nakaabang na taxi sa labas ng bahay. Binigyan niya ng huling sulyap ang bahay. Tila batong nakadagan sa dibdib ang pag-alis niyang iyon.

Kasalukuyang isinasakay sa trunk ang maleta niya nang huminto sa 'di kalayuan ang puting SUV. Mula roon ay lumabas ang isang lalaki sa pormal na three-piece suit at itim na sapatos. Dire-diretso itong lumapit sa kanila.

"Miss Galvez?" anito sa kanya.

Saglit siyang napatingin sa pinanggalingan nitong sasakyan. Maliban dito'y lulan din ng SUV ang isang driver.

"Ako nga." A slight frown on her forehead.

"Teka, sino ka?" si Apolo dito. Hinawakan siya sa siko ng nobyo at bahagyang inilayo sa estranghero.

"Executive assistant ako ni Mr. Vince Sevilla. Bilin niyang ipasundo si Ms. Elisabeth Galvez at makipagkita rito," magalang ngunit maawtoridad na wika nito. Isang business card ang ipinakita nito bilang pagpapatunay.

Buong pagtatakang pinakatitigan niya ang tarheta kung saan nakaimprenta ang logo ng kumpanyang pinagtatrabahuhan nito—ang Sevilla Land & Cityscape. Tumigas ang anyo ng dalaga sa nakita.

"Pasensiya na pero nagmamadali ako," aniya sa malamig na pagdadahilan.

Maliban sa hindi niya ito kilala, nunca rin niyang gustong makipagkita sa sinumang Sevilla. Ang huling beses na nakaharap niya ang angkan ay noong walong taong gulang siya. At kung hindi lang sa issue ng pagkakautang ng papa niya'y matagal na niyang nakalimutan ang mga ito.

"Ms. Galvez—"

Hindi na naituloy ng assistant ang pagtawag nang lumulan na sila ni Apolo ng taxi at naiwan itong nakasunod lamang ng tingin. Wala siyang maisip na dahilan kung bakit gustong makipagkita ni Vince sa kanya. Naisalin na sa pangalan nito ang bahay at lupa ng kanyang pamilya. Bayad na sa pagkakautang ang papa niya.

Ilang sandali pa'y binabagtas na nila ni Apolo ang daan papunta sa lilipatang apartment. Iniwan lang nila ang mga kagamitan roon at kagyat din nagtungo sa ospital kung saan naka-confine ang kanyang papa. Si Apolo ay sumaglit sa isang fast food chain para mamili ng pagkain at pinauna siya.

Sa pribadong silid ay wala pa ring malay-tao ang amang si Jaime. Sa tabi nito ay kanyang inang si Giselle na nakatulugan na ang pagbabantay sa asawa. Nagising lamang ito nang lapitan niya. Mahigpit siyang yumakap dito.

"Ma, nailipat na ang lahat ng gamit sa bago nating tutuluyan. Two-bedroom apartment. Hindi kalakihan pero doon muna tayo pansamantala," aniya rito.

"Anak, pasensya ka na kung nararanasan mo ang lahat ng 'to—"

"Ma," agap niya rito. "Walang may kagustuhan ng nangyari. Minalas lang talaga tayo ngayon." Lumapit siya sa nakaratay na ama at buong pagkahabag na pinagmasdan ito.

Unconscious ang ama bagaman stable ang paghinga sa oxygen mask na nakakabit dito. Sa edad na singkuwenta'y sais, halos triple ang itinanda nito sa loob lamang ng ilang buwan. Dinibdib ni Jaime ang pagkakabagsak ng firm nito at mga milyones na pagkakautang. Ginupo ng depresyon at inatake sa puso. Hinihintay na lamang ang resulta ng laboratory tests ng ama bago ang sunod na hakbang sa gamutan nito.

"Bago kami umalis ng mansion ni Apolo, may lalaking lumapit at sinabing pinasusundo ako ni Mr. Sevilla," pagbibigay-alam niya sa ina at muli itong nilingon.

Waring tinakasan ng kulay ang mukha nitong hilam sa luha at pangamba. "Si Vince? A-anong sinabi mo?"

Kibit-balikat na nagtungo siya sa mesang naroon bago sinimulang hiwain ang mansanas at isinalin sa bowl. "Hindi ako sumama. Walang dahilan para magkausap kami."

"Pero, Issa, may mahalagang dahilan kung bakit gusto kang kausapin ni Vince," si Giselle sa anak. Banayad nitong ginagap ang kanyang kamay at sa alanganing tinig ay idinagdag, "H-hindi ko alam kung paano ko sasabihin..."

Nahinto sa ginagawa si Issa. Napakunot sa tila implikasyon sa tinig nito.

"Anak, makinig ka," pakiusap ni Giselle sa unica hija. "Kung puntahan ka man ni Vince, please, makipag-usap ka sa kanya. Maging mabait ka sa kanya."

Nagsasalubong ang kilay na napamaang ang dalaga rito. Labis ang pagkadisgusto sa narinig. "Tubuan na ako ng sungay pero hindi ko gagawin 'yon. Nakuha na niya ang gusto niya kaya't para saan pa?"

"Issa..."

"Ma, ayoko."

"Elisabeth!" mariin at may kalakasang sabi nito na halos ikapatda niya. "Ikaw ang gustong kabayaran ni Vince," anitong napahagulhol ng iyak at saka umiling-iling. "God, forgive me... I'm sorry."

Nanigas sa kinatatayuan niya ang dalaga. "H-hindi ko naiintindihan," aniya sa pinagsamang kaba at kalituhan.

"Sa laki ng pagkakautang ng papa mo kay Vince, hindi sapat na ibayad ang mansion. Wala pa sa kalahati ng pagkakautang ng papa mo ang halaga niyon."

Hindi halos humihinga si Issa habang pinakikinggan ang ina. Parang siya ang sunod na aatakihin sa puso.

"Maraming kaso ng e****a ang isinampa sa papa mo. Napilitan siyang lumapit kay Vince para humiram ng pera at upang kahit papaano'y makabayad sa mga pagkakautang niya. Pero higit pa roon ang itinulong ni Vince kay Jaime. Nabayaran ang lahat ng pagkakautang ng papa mo sa kundisyong ikaw ang magiging kabayaran niyon."

Guilt was written all over her mother's face. Hindi rin maikakaila ang hopelessness. "Vince wants you to be his wife. Nangako siyang ibabangong muli ang negosyo ng papa mo oras na makasal kayo."

Natutop ni Issa ang bibig. 'But, why?' Samu't sari ang katanungan sa kanyang isip... and hatred for Vince. Pinaikot nito ang kanyang ama gamit ang financial assets na hindi niya masasabi kung tulong nga ba.

"Kung hindi ako papayag ay ano?"

Bagsak ang balikat na napaiyak muli si Giselle. "I-ipakukulong niya ang Papa mo."

Nanlaki ang kanyang mata sa marahas na pagsinghap. "Malubha si Papa. Paano niya maaatim na..." she halted.

"Sa laki ng pagkakautang ng ama mo sa kanya'y desidido rin si Vince na makuha ang kapalit. Hindi masabi-sabi sa 'yo ng papa mo ang totoo. Palagi'y malalim ang kanyang iniisip. Minsan sinabi niyang 'di baleng mawala na lang siya, kaysa isakripisyo ka.

"Mahal ka namin ng papa mo, anak. Hindi kami sumasang-ayon sa kundisyon ni Vince. Pero wala nang ibang paraan."

Napakuyom ang dalaga. Kung nalaman lang niya kaagad ang tungkol sa kasunduan ng ama at ni Vince Sevilla, kusang-loob siyang sasama sa secretary nito at makipagkita rito. Kung bakit ganoon ang kundisyon ni Vince ang gusto niyang malaman.

'Vince wants you to be his wife.'

That's unfathomable.