Paano Inilarawan Ng Pelikula Ang Tikbalang Noong 1990s?

Tila bato't kabayo ang unang impresyon ko sa pagkakalarawan ng tikbalang sa mga pelikula ng dekada '90: malaking humanoid na may ulo o mukha na kahawig ng kabayo, mahabang mga galaw, at laging may elementong nakakatakot sa pagganap. Karaniwan, nakikita ko ang tatlong paulit-ulit na tema sa mga palabas na iyon — una, ang tikbalang bilang predator o banta sa rural na komunidad; pangalawa, bilang trickster na naglalaro sa isipan ng mga karakter; at pangatlo, bilang simbolo ng mga sosyal na tensyon (pag-aangkin sa lupa, takot sa banyagang impluwensya, o ang konsepto ng parusa sa mga may kasalanan).

Sa teknik naman, madalas gumamit ng practical effects at mabibigat na tunog ng hooves para pataasin ang suspense; minsan naka-focus sa pananaw ng biktima para maramdaman ang kalungkutan at panganib. Sa personal kong pananaw, ang pagka-'90s' ng mga pelikulang ito ay nagbibigay pa rin ng panibagong timpla ng nostalgic chills — hindi perpekto ang special effects, pero talagang tumalon ang utak ko sa mix ng kuwentong-bayan at pelikulang sining ng panahong iyon.

Parang muling lumilitaw sa isip ko ang iba't ibang mukha ng tikbalang na ipinakita sa mga pelikula noong dekada '90 — minsan kontrabida, minsan katuwaang side character, at paminsan-minsan isang trahedyang nilalang. Nakita ko na madalas ginagamit ang tikbalang para pagsalaminin ang mga takot ng lipunan: takot sa pagbabago ng lupaing sinasaka, galit dahil sa kolonyal na pagwawalang bahala sa sariling kultura, at di-malamang pangamba sa kalikasan. Sa ganitong mga pelikula, nagiging medium siya ng allegory — hindi lang monster-of-the-week. Mahalaga rito ang mood at atmosphere; mas pinipili ng mga direktor noong panahon iyon ang mabagal na pagbuo ng tensyon, malalabo at mahabang kuha, tapos dadagsa bigla ang malalakas na eksena.

Personal, naaalala ko kung paano kami nag-uusap ng mga tropa pagkatapos manood: pinag-aaralan ang pagkakagawa ng costume, tinitingnan kung paano nila ginamit ang mga tendensiyang rural na setting para gawing mas nakakatakot ang kwento, at pinag-uusapan kung ang tikbalang ba ay literal na nilalang o isang representasyon lang ng mas malalim na problema. Ang ganitong diskusyon ang nagpalalim sa aking appreciation — hindi lang dahil sa halakhak o sa takot, kundi dahil lumilikha ang pelikula noong '90s ng puwang kung saan nabubuhay ang lumang alamat sa bagong konteksto.

Noong dekada '90, ramdam ko talaga ang kakaibang timpla ng takot at aliw sa paglabas ng mga pelikulang nagpapakita ng tikbalang. Sa akin, ang tikbalang noon ay kadalasang inilalarawan bilang malakas at primitibong nilalang — kalahating kabayo, kalahating tao — na may maitim na baluti, mahahabang paa at braso, at laging may misteryosong mga yapak na sumusunod sa gabi. Madalas na inilalagay ang istorya sa liblib na baryo o sa gilid ng gubat; doon nagiging simbolo siya ng takot sa di-kilalang lugar at ng mga alamat na ipinapasa ng matatanda. Naiingay ang pelikula sa tunog ng hooves, mabibigat na anino sa pader, at matalim na close-up sa mukha ng biktima para palakasin ang suspense — practical effects ang hanap buhay noon, kaya may halong creepy at medyo campy na charm ang mga eksena.

Bilang manonood, natutuwa ako sa paraan ng pagkukuwento: hindi lang puro jump scares kundi may mga legendang moral na kalakip, gaya ng paggalang sa kalikasan o ang parusa sa taong nagtataksil sa komunidad. May ilang pelikula naman na pinagsama ang horror at komedya, kaya minsan natatawa ako habang natatakot — isang kakaibang pakiramdam na parang sabay na nililinis at nilalamas ng pelikula ang ating mga takot at kultural na hiwaga. Sa kabuuan, ang tikbalang ng '90s sa pelikula para sa akin ay isang makapangyarihang folkloric figure na ginawang visual at emosyonal sa pamamagitan ng limitadong ngunit malikhainang film techniques ng panahon.

Ngayon, kapag nanonood ako ng mga modernong adaptasyon, nakikita ko ang impluwensya ng mga pelikulang iyon: ang rawness, ang pagka-gritty ng kostyum, at ang pagpapahalaga sa setting bilang karakter. Kahit halata ang budget constraints noon, nagawa nilang gawing buhay ang takot sa pamamagitan ng malikhaing sinematograpiya at tradisyonal na kuwentong-bayan — at para sa akin, iyon ang dahilan kung bakit hanggang ngayon naaalala ko pa rin ang mga imaheng iyon at bakit nananatiling kawili-wili ang tikbalang sa pop culture.