พุดสามสี มีฉากหลังหรือแรงบันดาลใจมาจากวัฒนธรรมใด?

มุมเล็กๆ ที่คนมักมองข้ามคือโทนเสียงและจังหวะของเรื่อง ซึ่งสำหรับฉันเป็นดัชนีว่าฉากหลังของ 'พุดสามสี' อาจได้รับแรงบันดาลใจจากพื้นที่ชายฝั่งหรือเมืองท่าที่มีการผสมผสานวัฒนธรรมหลายฝักหลายฝ่าย เสียงการค้าขาย เสียงเรือ เสียงขับร้องพื้นบ้านที่ปรับจังหวะให้เข้ากับอินโทรของแต่ละบท ทำให้ฉันนึกถึงความหลากหลายในย่านการค้าโบราณที่มีชาวต่างชาติ ลัทธิ และภาษาต่างกันมาพบกัน

เมื่อมองจากมุมนี้ ฉันเห็นการผสมผสานของอิทธิพลมลายู จีน และชุมชนพหุวัฒนธรรมในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ นำมาซึ่งเทกซ์เจอร์ทางวัฒนธรรมที่ไม่แบนราบ องค์ประกอบแบบนี้ทำให้ฉันนึกถึงงานที่พยายามผสานโลกต่างวัฒนธรรมเข้าด้วยกันอย่างกลมกลืน เช่น 'Avatar: The Last Airbender' ที่ไม่ได้ยึดโยงกับวัฒนธรรมเดียว แต่ดึงองค์ประกอบมาสร้างโลกสมมติอย่างมีน้ำหนัก

สรุปแล้วฉันรู้สึกว่าการที่งานเลือกใช้เสียงและจังหวะแบบนี้ทำให้ฉากหลังของเรื่องมีมิติ เหมือนได้ยินประวัติศาสตร์ของชุมชนลอดผ่านบทสนทนาและเพลงประกอบ เป็นรายละเอียดเล็กๆ ที่ทำให้โลกในเรื่องดูมีชีวิตและยังคงติดอยู่ในหัวฉันหลังจากปิดจอไปแล้ว

การชม 'พุดสามสี' ครั้งแรกทำให้ฉันนึกถึงภาพรวมของวัฒนธรรมพื้นบ้านที่อยู่ใกล้ชิดกับชีวิตประจำวันของชุมชนชนบทมากกว่าจะเป็นโลกแฟนตาซีลอยๆ ที่แยกจากบริบททางสังคม ตัวละคร เสื้อผ้า และสัญลักษณ์ในเรื่องมีลักษณะคล้ายเครื่องแต่งกายประจำท้องถิ่น ลายผ้าทอ หรือเครื่องประดับที่เห็นได้ตามงานประเพณีไทย เช่น ผ้าซิ่น ลายทองประดับผ้า หรือลวดลายบนหน้ากากที่ให้ความรู้สึกเหมือน 'โขน' และภาพจิตรกรรมฝาผนังวัด นี่ทำให้ฉันมองว่าแรงบันดาลใจหลักน่าจะมาจากรากวัฒนธรรมไทยแบบดั้งเดิม ผสมปนเปกับศรัทธาทางพุทธและความเชื่อท้องถิ่น ซึ่งมักปรากฏในนิทานพื้นบ้านและมหากาพย์อย่าง 'พระอภัยมณี' ที่ใช้ฉากชุมชน ประเพณี และสิ่งเหนือธรรมชาติมาคลุกเคล้าได้อย่างกลมกลืน

องค์ประกอบเล็กๆ อย่างสีที่ใช้ในการออกแบบฉากหรือการจัดวางวัตถุประกอบฉากก็ทำงานเหมือนโค้ดวัฒนธรรม สีทอง สีแดง สีคราม มักบอกเล่าเรื่องยศศักดิ์ ความศักดิ์สิทธิ์ หรือความแปลกใหม่ของโลกในเรื่อง ขณะที่เสียงของพิธีกรรมหรือเสียงดนตรีพื้นบ้านที่แทรกเข้ามาในบางฉากจะยิ่งเสริมบรรยากาศให้อ่านว่าเรื่องนี้เดินอยู่บนเส้นแบ่งระหว่างนิทานพื้นบ้านกับละครเวทีพื้นเมือง ฉันชอบที่รายละเอียดเล็กๆ พวกนี้ไม่ได้ถูกใส่ไว้เพื่อความสวยงามเพียงอย่างเดียว แต่ยังทำหน้าที่เป็นสะพานเชื่อมความทรงจำของชุมชนเข้ากับเรื่องราวสมัยใหม่

ท้ายที่สุด ฉันคิดว่า 'พุดสามสี' ไม่ได้มุ่งจะอ้างอิงวัฒนธรรมเดียวแบบตายตัว แต่เลือกหยิบยกองค์ประกอบที่คนไทยคุ้นเคยมาประกอบกันจนเป็นอัตลักษณ์ของตัวเอง ผลลัพธ์คือความอบอุ่นแบบบ้านๆ ที่ยังมีความลึกลับเชิงพิธีกรรมแฝงอยู่ เหมือนนิทานที่ถูกเล่าซ้ำจากรุ่นสู่รุ่น—ฉันยังยิ้มทุกครั้งที่เห็นรายละเอียดเหล่านั้นโผล่มา

สังเกตได้ว่าการตกแต่งฉากของ 'พุดสามสี' มีความหลากหลายทางวัฒนธรรมอย่างตั้งใจ แม้ว่าจะมีรากฐานจากเอกลักษณ์ไทย แต่ในบางองค์ประกอบฉันเห็นกลิ่นอายของวัฒนธรรมจีนและญี่ปุ่นเข้ามาผสม เช่น การใช้สีโทนฉูดฉาดบางจุดที่ทำให้นึกถึงหน้ากากและเครื่องแต่งกายในการแสดงจีน รวมทั้งการจัดเฟรมภาพที่มีความเป็นกรอบและพื้นที่ว่าง คล้ายกับศิลปะพิมพ์ไม้ญี่ปุ่น ซึ่งสร้างความรู้สึกแปลกใหม่และเป็นสากลมากขึ้นสำหรับผู้ชมยุคใหม่

การผสมผสานแบบนี้ทำให้ฉันมองว่าเรื่องไม่ได้พยายามซ่อนหรือลดทอนความเป็นชาติ แต่เลือกจะสื่อสารด้วยภาษาภาพที่คนจากหลายภูมิภาคสามารถเชื่อมโยงได้ ฉากตลาด หรือฉากเทศกาลในเรื่องมีรายละเอียดของอาหาร เครื่องใช้ และการประดับตกแต่งที่ทำให้รู้สึกว่าชาติพันธุ์ต่างๆ เคยมีปฏิสัมพันธ์กันในพื้นที่เดียวกัน อารมณ์แบบนี้ทำให้ฉันนึกถึงความรู้สึกตอนดู 'Spirited Away'—ไม่ใช่ในแง่เนื้อเรื่องที่เหมือนกัน แต่ตรงที่ทั้งสองงานสามารถทำให้ฉันหลุดเข้าไปในโลกที่มีทั้งความคุ้นเคยและความมหัศจรรย์พร้อมกัน

ด้วยน้ำเสียงแบบแฟนที่ชอบซอกแซก ฉันชอบสังเกตรายละเอียดเล็กๆ เช่นเครื่องถ้วยชาม ผ้าคลุมหัว หรือรูปทรงหลังคา เพราะมันบอกเล่าเรื่องราวของการเดินทาง การแลกเปลี่ยน และการอยู่อาศัยร่วมกันอย่างนุ่มนวล นี่แหละคือความเพลิดเพลินที่ทำให้การดู 'พุดสามสี' สนุกกว่าการดูงานที่ยึดติดกับเอกลักษณ์เพียงด้านเดียว